Het Taelverbond. Jaargang 6

Kunst- en letternieuws.

- De omzendbrief, aengaende het ambtelyk gebruik der vlaemsche tael in de Gemeenteraden en in hunne administratieve betrekkingen, door de Maetschappy voor Tael en Kunst te Antwerpen gevestigd, uitgegeven en door haer aen alle de Gemeentebesturen harer Provincie gezonden, is de Maetschappy de Tael is gansch het volk en het Vlaemsch gezelschap, te Gent, zoo belangryk voorgekomen, dat deze beide vereenigingen besloten hebben dezelve te doen herdrukken en een exemplaer ervan aen ieder Gemeentebestuer van Oost-Vlaenderen, tot berigt en overweging in voorkomende gelegenheid, over te maken.

[p. 100]

- De klas der Letteren, by de koninglyke Akademie van Belgie, heeft besloten een wedstryd uit te schryven voor het vervaerdigen van een dichtstuk ter nagedachtenis der Koningin. De pryskamp zal in het fransch en in het vlaemsch plaets hebben, en twee eerepenningen, elk ter waerde van 600 frs. zullen de bekroonde dichters worden toegewezen. - Vlaemsch en fransch. - Deze maetregel juichen wy toe; zoo moesten van over lang alle wedstryden door het Staetsbestuer uitgeschreven, luiden. Dit ware niets anders dan billyk geweest.

- Op Zondag, 17 november, is te Gent, in den ouderdom van 39 jaren, schielyk overleden de heer Leopold Van Loo, verdienstelyk lid der tooneelmaetschappy: Broedermin, Taelyver en Vorstentrouw. Verscheidene redevoeringen werden op zyn graf uitgesproken.

- De initiatieve, verleden jaer door de Maetschappy voor Tael en Kunst genomen, is met goed gevolg bekroond geworden. Byna dagelyks ontving de Kamer der Volksvertegenwoordigers verzoekschriften van verschillende maetschappyen uit Vlaemsch Belgie, ten einde aen de weduwe des betreurden volksdichters, Th. Van Ryswyck, eene jaerlyksche toelage, alware het slechts van 600 franken, op 's ryks schatkist te vergunnen. In eene harer laetste zittingen en wel by het beraedslagen over het budget van binnenlandsche zaken, vroeg de baron 't Serklaes of bedoelde jaerwedde in het gevraegde cyfer begrepen was. De Heer Minister antwoordde: Dit is er in begrepen. Zoo dat men dit vraegpunt als eene afgedane zaek mag aenschouwen.

- In zitting van 6 december, heeft de Maetschappy voor Tael en Kunst, te Antwerpen, den Heere L. Veydt, volksvertegenwoordiger, te Brussel, als bewys van erkentenis en dankbetuiging voor het schoone en gunstige rapport dat die heer by de Kamer der Volksvertegenwoordigers heeft ingediend, ten einde mevrouw weduwe Th. Van Ryswyck het door Vlaemsch-Belgie gevraegde pensioen te doen bekomen, tot eerelid harer Maetschappy benoemd.

Ook in eene vroegere zitting heeft dezelfde Maetschappy de Heeren H.G. Mertens, bibliothecaris der stad Antwerpen en een der schryvers der Geschiedenis van Antwerpen, en Michiel Van der Voort, te Brussel, wegens letterkundige verdiensten en uit hoofde hunner aengekleefdheid aen de heilige vlaemsche zaek, het eerelidmaetschap aengeboden.

- Het zanggenootschap de Eendragt, met kenspreuk: in Vlaenderen Vlaemsch, heeft andermael eenen wedstryd van toonkundige samenstelling, onder begunstiging van staets- en plaetselyk bestuer, uitgeschreven.

Programma van den wedstryd: Het zanggenootschap de Eendragt van Meulestede, gezien den omzendbrief van 4 juny 1850, by welken een wedstryd van Toonkundige samenstelling werd uitgeschreven, gezien de beslissing van den jury van 22 july 1850, by welke verklaerd werd dat de prys niet behoorde toegewezen te worden, heeft besloten op nieuw de Belgische Komponisten alleen tot den zelfden pryskamp uittenoodigen en wel onder de volgende bepalingen: Onderwerp: Een koorzang voor vier mansstemmen zonder begeleiding van speeltuigen en waertoe vlaemsche woorden alleen tot tekst mogen worden genomen. Prys: Een eerepenning en eene geldelyke toelage van 200 franken.

Voorwaerden: 1^o De samenstellingen waervan de tekst met zeden of wetten

[p. 101]

zouden strydend bevonden worden, zullen tot den kampstryd niet toegelaten worden. 2^o Behalven de voorgaende bepaling en die welke voorschryft, alleen vlaemsche woorden te gebruiken, blyft de komponist vry in het kiezen zyns onderwerps en het behandelen van het zelve. 3^o De ingezondene stukken blyven de eigendom des zanggenootschaps, welk zich het regt voorbehoudt de bekroonde en onbekroonde stukken, al of gedeeltelyk, naer zyn goeddunken uit te geven. 4^o De intezenden mededingende stukken moeten leesbaer met eene andere hand dan die des samenstellers geschreven zyn en vrachtvry toegestuerd worden aen den heer Th. Coppejans, sekretaris van het genootschap, te Meulestede, by Gent, N^o 21, uiterlyk op 1ⁿ maert 1851. 5^o De partituer moet eene kenspreuk en den naem des schryvers van de woorden dragen. By de partituer moeten de vier zangpartyen afzonderlyk gevoegd zyn. 6^o Op een gesloten briefje moet door dezelfde hand die de stukken afgeschreven heeft de kenspreuk herhaeld zyn. Dit briefje zal bevatten den naem, voornaem, wooning en geboorteplaets van den komponist, door hem eigenhandig geschreven. 7^o De jury wordt door het zanggenootschap benoemd; de leden ervan worden niet ter mededinging toegelaten. 8^o De briefjes de onbekroonde stukken vergezellende zullen ongeopend verbrand worden.

Verschenen Werken.

Te Antwerpen, by Buschmann: Provinciale Raed van Antwerpen (1850). - Beraedslaging over de Noodzakelykheid van het Ambtelyk gebruik der Nederduitsche Tael in de vlaemsche provincien. 16 digtgedrukte bladz. in-8^o.

- By Jos. Van Ishoven: Verzameling van dicht- en prozastukjes, alleen-, twee- en dryspraken, ter uitvoering by de prysuitdeeling in de lagere scholen. Prys 75 centiemen.

- By den zelfden: Laster en Onschuld, drama uit het hedendaegsch leven, in 5 bedryven, door Em. Rosseels en Ch.P. Dumont. Een deel in groot 8^o op twee kol., 35 bladz. Prys: met het portret van Mevr. A. May-Vander Camme, fr. 2; zonder het portret, fr. 1. Het werk is verkrygbaer te Antwerpen, by Hendrik Peeters, boekhandelaer en uitgever, Cité N^o 79; te Gent, by H. Hoste, Veldstraet.

- By den zelfden: vierde aflevering van De Rederyker, tydschrift onder de redactie van den heer P.F. Van Kerckhove. Deze aflevering bevat een verhael van den bestierder, Gaëtano en zyne bende; eene beoordeeling over het werk van den heer Ed. Hanegraeff, Eerste Grondbeginsels der Wysbegeerte; en Mengelingen.

- By Van Dieren en comp.: Houten Clara, door Hendrik Conscience. Met vier platen door Ed. Dujardin. Prys fr. 1-50.

- By den zelfden: Blinde Rosa, door Hendrik Conscience. Met vier platen door Ed. Dujardin. Prys fr. 1.

[p. 102]

- By Jans: Album op den Leeuw van Vlaenderen, de 64 platen in 4^o, samengesteld en gegraveerd door Ed. Dujardin, professor by de koninglyke akademie te Antwerpen. 8^ste aflevering. Prys fr. 1 per afl.

- Te Brussel, by C.J.A. Greuze: Nouveau dictionnaire portatif, françaisflamand. Prys fr. 1-25.

- By den zelfden: Nederduitsch-fransch zakwoordenboek, door Vande Velden.

- By Mucquardt: Gedichten van J.M. Dautzenberg. Prys fr. 3.

- By Deprez-Parent, Violettenstraet, 15: Dichterlyke Proeven over de tyds omstandigheden, voorafgegaen en gevolgd van eenige afzonderlyke stukjes, door V.M....., p. in-8^o, bladz. 50. Prys fr. 1.

- By F. Parent: Nederduitsche Spraekkunst, ten gebruike van collegien en middelbare scholen in Belgie, door J. Pietersz., 3^de uitgave, in-18^o, 186 bladz. Prys 80 centiemen.

- Te Gent, by H. Hoste, Veldstraet: Tweede en verbeterde uitgave van Keizer Karel of de Berchemsche Boer, blyspel met zang in twee bedryven, door H. Van Peene, Willem van Dampierre, historisch drama in vyf bedryven door den zelfden. Adam en Eva, blyspel met zang in één bedryf, door den zelfden. Prys: voor de dry stukken, fr. 1-50; voor ieder afzonderlyk genomen, fr. 0-75

- By den zelfden: Schets eener geschiedenis der nederlandsche letterkunde, door F.A. Snellaert, Tweede verbeterde uitgave. In-8^o, 230 bladz. Prys fr. 2.

- By den zelfden: De familie Dykmans, drama door Karel Ondereet. Prys 75 centiemen.

- By de wed. Van der Schilden: Een engel in den Hemel of leven en dood van H.M. de koningin Louise Marie, door Schellinck. 196 bl. met 3 steendrukplaten.

- By de gebroeders De Busscher: Jubelfeest van Joseph Canneel, nu vyftig jaren ter drukkery van de heeren De Busscher, vader en zonen, te Brugge en te Gent, en er sedert 1811 meesterknecht. 18 bladz., in-8^o met het portret van den Jubelaris.

- By de zelfden: De Avondlamp. Dichtbundel door vrouwe Van Ackere, geboren Maria Doolaeghe, van Dixmude.

De heer Van Duyse heeft zich met de uitgave van dezen verdienstvollen bundel belast, en hem met eene belangryke voorrede verrykt; deze heeft de vorm eens zendbriefs en houdt de levensschets der schryfster in, aen wie de vruchtbare lierdichter eenen zang opdraegt voor titel hebbende: De dichteres Moeder. Dit onder alle opzichten welkomend boek bevat alle de stukken sedert de uitgaef der Madelieven (1840) vervaerdigd, en is met den naem van Avondlamp bestempeld, omdat alle de gedichten by de zondagavondlamp geschreven werden.

- Op het bureel van het dagblad: de Broedermin, Overzicht der dryjaersche tentoonstelling van schilderyen te Gent, gevolgd van de kataloog der tentoonstelling. Prys, 60 centiemen.

- By L. Dhondt: Dryjaerlyksche tentoonstelling te Gent, 1850, uittreksel uit het dagblad den Vaderlander. 31 bladz. in-8^o.

[p. 103]

- By Ivo Tydgat: Bede voor de Koningin, in october 1850, door Pr. Van Duyse.

- Te St-Nicolaes, by J.E. Landrien-Fovel: Het leven van Onzen Heer Jesus-Christus, getrokken uit de vier HH. Evangelien, zamengevoegd in eene evangelische geschiedenis. Een boekdeel klein 8^o, van ongeveer 300 bl.

- Te Termonde, by Ducaju: Dichtbespiegelingen na Thomas à Kempis, gevolgd van Natalia, door Pr. Van Duyse. 80 blz., in-12^o.

Aengekondigde Werken.

Te Antwerpen, by Van Dieren en C.^ie: de Leeuw van Vlaenderen, door Hendrik Conscience. Vierde uitgave.

- By den zelfden: Burgerdeugd. Een roman uit vroeger dagen, door A. Snieders, j^r, een boekdeel van 160 bladz in engelsch formaet, met vier platen door J.B. Wittekamp. Prys fr. 1-50.

- By Hendrik Peeters, cité, 79. - Grondbeginsels van Werkdadige Meetkunst, Landmeting, Waterpasmeting, opmaking en teekenen van Plannen, vertaeld uit het fransch van A.M. Perrot, door Doctor F.J. Matthyssens. Een deel bevattende zes vellen druks, in-8^o, met meer dan tweehonderd houtsneêplaten tusschen den tekst. - Prys: frs. 2.00. - Het fransch werk kost frs. 10.00.

- By den zelfden en by de gebroeders Willems, te Amsterdam: Het Leven, de Krygsbedryven, Regering, Lotgevallen en Dood van Lodewyk Philips, koning der Franschen, door H. Zeeman.

Voorwaerden der Inteekening. - 1^o Dit Werk zal in afleveringen van 2 vel druks worden uitgegeven. Elke maend zullen er 2 afleveringen in het licht verschynen. Met hoogstens 10 afleveringen zal het werk compleet zyn.

2^o Elke aflevering is gesteld op vyf en vyftig centiemen

3^o By de laetste aflevering zal het welgelykend portret van LODEWYK PHILIPS met deszelfs Facsimilé, Titels en Omslagen, zonder verhooging van prys geleverd worden.

4^o De betaling zal by de laetste aflevering plaats hebben, ten einde de HH. inteekenaren te waerborgen van eenen bepaelden afloop der uitgave, welke stellig in Maert volledig zal zyn.

5^o De inteekening is tot 31 December geopend, na dien tyd zal de prys met 20% verhoogd worden.

6^o De eerste aflevering zal in 't begin van January het licht zien.

- By J.E. Rysheuvels. - Stukken en Brokken, bevattende: vertellingen, portretten naer het leven, samenspraken, recensien, redevoeringen, puntdichten, enz., enz., door L. Vleeschouwer. Prys fr. 2.00.

- Te Brussel en Gent, by Muqhardt. - Uitlandsche tooneelbibliotheek, uitgegeven onder het bestuer van V.H. Vandenhove en J.M. Dautzenberg.

[p. 104]

Voorwaerden der inschryving. - De Uitlandsche Tooneelbibliotheek zal op onbepaelde tydstippen, doch zoo veel mogelyk een mael der maend verschynen. De prys wordt naer de dikte der boekdeeltjes in-18 bepaeld, doch in dier voege, dat er omtrent 10 à 12 stukken 's jaers, voor den prys van 6 franks, uitkomen.

Men kan voor niet minder dan eenen jaergang inschryven. - De betaling zal plaets hebben per 6 maenden, vrachtvry te laten geworden aen den boekhandelaer by welken men de inschryving genomen heeft.

De ontvangt-kosten by middel der post, zyn ten laste van den inschryver.

Men schryft in te Brussel, by Muqhardt, boekhandelaer, Koningplaets, n^r 11; te Gent, by den zelfden boekhandelaer, Veldstraet, n^r 80, alsook by de voornaemste boekhandelaers des ryks.

Onder pers voor deze verzameling.

Het Uithangberd, blyspel met zang van OEhlenschlaeger, onmiddelyk uit het deensch vertaeld door V.H. Vandenhove.

Om daerna te verschynen:

Doctor Wespe, blyspel in 5 bedryven, van Roderich Benedix, uit het hoogduitsch, door J.M. Dautzenberg.

Eene verkeerde Arrestatie, blyspel in 3 bedryven, van Schroeder, uit het hoogduitsch, door P...

Het Arabische Poeder, blyspel in 1 bedryf, van Holberg, onmiddelyk uit het deensch, door K. Stallaert.

De Politische Tinnegieter, blyspel, door denzelfden schryver en vertaelder.

Koning René's Dochter, lirisch drama, van Hendrik Hertz, uit het deensch in de versmaet van 't oorspronglyke, door Vandenhove.

Patkuil, een historisch treurspel, in 5 bedryven, van Karl Gutzkow, uit het hoogduitsch, door Vandenhove.