Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde. Jaargang 85 (1969)

Informatie terzijde

Titelpagina van Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde. Jaargang 85
Afbeelding van Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde. Jaargang 85Toon afbeelding van titelpagina van Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde. Jaargang 85

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.69 MB)

ebook (3.04 MB)

XML (0.78 MB)

tekstbestand






Genre

sec - letterkunde
sec - taalkunde

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde. Jaargang 85

(1969)– [tijdschrift] Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
[pagina 143]
[p. 143]

Coornhert dan, Spiegel als

Het betoog van Dr. G. Geerts in Ts. LXXXI, 1965, blz. 261-69, onder de titel Coornhert en de Twe-spraack, waarin geargumenteerd wordt voor een aandeel van Coornhert in de totstandkoming van onze oudste Nederlandse spraakkunst, is door Dr. K. Kooiman, Spiegel, schrijver van de Twe-spraack, Ts. LXXXIII, 1967, blz. 52-75, op zo overtuigende wijze ontzenuwd, dat men zeggen kan: laat het bij deze tweespraak nu maar blijven. Niettemin zij mij bij wijze van hommage aan Kooiman het volgende vergund.

Uitgangspunt voor mijn aantekening hier is het vaststaande feit, dat het voegwoord als bij vergelijkingen - groter als, niemand als enz. - in de tweede helft van de zestiende eeuw een ernstige concurrent werd van het vanouds gebezigde danGa naar voetnoot1). Voorts, dat de Twe-spraack vrijwel uitsluitend als kent - 25 maal als volgens Boumans berekeningGa naar voetnoot2), tegen slechts eenmaal dan.

Welnu, wic een beetje in Coornhert leest, komt er al gauw achter dat hij een principieel of in ieder geval een consequent dan-gebruiker is, zowel in zijn proza als in zijn toneelwerk. Ik acht mij niet verplicht voorbeelden te geven, iedere lezer kan ze op bijna iedere bladzij tegenkomen.

Het aardige is dat Coornhert in het enige gedeelte van de Twe-spraack dat zonder de minste twijfel van zijn hand is, in de Voorreden namelijk, dit dan niet minder dan acht maal bezigt. Een hoge frequentie overigens op zo'n gering aantal bladzijden.

Juist omdat Coornhert in het gebruik van dan zo consequent is, geloof ik dat ik niet al te stoutmoedig ben, als ik in deze merkwaardige discrepantie tussen de Voorreden en het eigenlijk werk een zoveelste argument zie om de hypothese van Coornherts medewerking aan de Twe-spraack voor ongegrond te houden.

Dordrecht

L. Strengholt

voetnoot1)
Zie laatstelijk Mevr. M.A. Schenkeveld-van der Dussen, Dan en als bij vergelijkingen, NTg. 56, 1963, blz. 259-68.
voetnoot2)
A.C. Bouman, Bijdrage tot de syntaxis der ‘dat’-zinnen in het Germaansch, 1918, blz. 100-02.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over dit hoofdstuk/artikel

titels

  • over Twee-spraeck, of waerheydt vry maeckt?

  • over Twe-spraack vande Nederduitsche letterkunst


auteurs

  • L. Strengholt

  • over D.V. Coornhert