Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De Tijdspiegel. Jaargang 20 (1863)

Informatie terzijde

Titelpagina van De Tijdspiegel. Jaargang 20
Afbeelding van De Tijdspiegel. Jaargang 20Toon afbeelding van titelpagina van De Tijdspiegel. Jaargang 20

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (7.57 MB)

Scans (77.49 MB)

ebook (5.50 MB)

XML (3.17 MB)

tekstbestand






Genre

proza
poëzie
non-fictie

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De Tijdspiegel. Jaargang 20

(1863)– [tijdschrift] Tijdspiegel, De–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Vertalingen en herdrukken.

Olivia, een verhaal uit het Engelsch van Miss Mulock, Schrijfster van ‘John Halifax’, ‘Leven om Leven’, ‘Het hoofd des huisgezins’, enz. Te Sneek, bij Van Druten en Bleeker. 1861.

Het betrekkelijk gering aantal vrouwen, dat uitmunt op het gebied van wetenschap en kunst, schijnt het gevoelen te regtvaardigen, dat de man meer vatbaarheid voor studie, meer ontvankelijkheid voor kunst bezit dan de vrouw. En toch, zoolang de opvoeding van beiden ongelijk is, zoolang de man zóóveel vooruit

[pagina 70]
[p. 70]

heeft boven de vrouw, waardoor zijn studielust en kunstzin worden opgewekt en aangevuurd, is het onmogelijk de juistheid van dit gevoelen aan te toonen. Reeds als kind geniet de man voorregten, die een blijvenden invloed op zijn ontwikkeling uitoefenen. Wie kent niet het naauw verband dat er tusschen ligchaam en geest bestaat? En terwijl de knaap nu in de frissche buitenlucht zijn krachten ontwikkelt door vrolijke spelen en gezonde ligchaamsoefening, geeft men het meisje een breikous in de hand, of zoo men haar de lucht al doet genieten, is het onder het opzigt der gouvernante, die haar kinderlijke uitgelatenheid bestraft en haar reeds vroeg leert een mensch d.w.z. een modepop te zijn. Terwijl de geest van den knaap met krachtig en degelijk voedsel wordt gespijzigd, en men hem in de gelegenheid stelt om zijn kennis te vermeerderen, vult men de hersenen van het vrouwelijk kind met nietigheden op; een oppervlakkige kennis is voor haar voldoende; behalve in datgene waarmede zij als volwassen schoonheid in de wereld zal kunnen schitteren, wordt haar opvoeding meestal verwaarloosd. 't Is dan ook geen wonder, dat zij zoo nietig, zoo kleingeestig, zoo zwak, zoo afhankelijk blijft, - geen wonder, dat de man haar in geestontwikkeling zóó ver overtreft en vaak met zulk een minachting op haar nederziet! - En toch, niettegenstaande het lagere standpunt dat de vrouw feitelijk inneemt, is haar invloed veel grooter dan haar standpunt gedoogt. De geschiedenis getuigt het. Er moet dus in de vrouwelijke natuur iets groots, iets krachtigs verborgen liggen, als zij niettegenstaande haar lager standpunt zooveel magt kan uitoefenen, en 't is onzes inziens volstrekt nog niet bewezen dat zij bij gelijke omstandigheden niet minstens met den man gelijk zou staan.

Ook Miss Mulock schijnt die meening toegedaan, al deelt zij het gevoelen van velen, dat de man van wege zijn standpunt over de vrouw mag heerschen; al zwaait zij hem, als tot de edeler kunne behoorende, lof, en dikwijls onverdienden lof toe.

Zij schetst ons in Olivia het beeld eener vrouw, die op het gebied der kunst niet beneden de mannen behoeft gesteld te worden, evenmin als op het gebied van morele en geestelijke ontwikkeling. Olivia is mismaakt en daarom verstooten, bespot door de wereld. Olivia's ziel smacht naar de liefde, naar de sympathie die haar ontzegd is. Maar zij schikt zich in haar lot en zoekt vergoeding voor haar leed in de kunst. Olivia wordt kunstenares. Zij neemt toe in vastheid van karakter, in helderheid van verstand. Door haar godsdienst gesterkt, trotseert zij moedig 's levens stormen. Rijk aan liefde wordt zij een vertroostende engel voor haar moeder, verspreidt zegen om zich heen, oefent een weldadigen invloed uit op al die haar naderen, gelukt het haar zelfs den ongeloovigen Harold Gwyne tot God terug te brengen. Zulk een vrouw wordt de mismaakte Olivia Rothesay. Haar reine, trouwe en heilige liefde voor Harold Gwyne boezemt sympathie in, en zijn er ook al lezers, die zich verwonderen over de wederliefde van Harold Gwyne voor onze romanheldin, wij begrijpen zijn toegenegenheid. Immers hij had het ondervonden, hoe spoedig een zinnelijke hartstogt, door uiterlijk schoon opgewekt, verkoelt, hoe weinig daarvan overblijft. Was het wonder, dat hij daarna meer door ziels- dan door ligchaamsschoon werd aangetrokken?

[pagina 71]
[p. 71]

Gaarne brengen wij der verdienstelijke Schrijfster onze hulde voor haar zoo meesterlijk voltooiden arbeid, doch wij mogen ook onze aanmerkingen niet achterwege laten. Hoe toch is het mogelijk, dat Miss Mulock, die Olivia in een paar jaar tijds tot kunstenares vormt, van zulk een stelling kan uitgaan als wij b.v. op pag. 209 aantreffen, waar ze zegt: ‘'t Is een erkend feit dat geen vrouw ooit groot was in schilderkunst, dichtkunst of muzijk!’ Hoe aanmoedigend! Gelukkig is de letterkunde er nog buiten. - Pag. 209. ‘Zij kan onmogelijk een kunstenares worden - een groot kunstenares!’ - Eilieve en Olivia dan? voldoet ze niet in korten tijd haar moeijelijken leermeester Michaël Vanbrugh? verwerft ze niet de goedkeuring van het publiek dat hare schilderijen koopt, ja, verkiest boven die haars meesters? - Derhalve wordt Olivia, wat volgens Miss Mulock geen vrouw worden kan - hoe natuurlijk! - Ook betwijfelen wij of de kunst bij Miss Mulock wel hoog staat aangeschreven. Als Olivia te vergeefs naar mannenliefde heeft uitgezien, want daar smacht zij eigenlijk 't meest naar, wijdt zij zich der kunst... - arme kunst! Miss Mulock beschouwt u als een pisaller! Ook Michaël Vanburgh wijdt zich der kunst, omdat hij zich zoo leelijk vindt! edele drijfveer! Waarlijk als er geen hooger drangreden ware dan deze, zou het personeel der kunstenaars er al zeer afzigtelijk uitzien en was de kunst niets meer dan een remedie tegen de liefde, 't is plezierig! Hadden wij gedacht met eenige voortreffelijke exemplaren van de edeler kunne (?) te zullen kennis maken, bitter werden wij hierin teleurgesteld. De premier amoureux is Harold Gwyne, een predikant die geen syllabe gelooft van al hetgeen hij op den preêkstoel vertelt en zich uit louter wanhoop over dit bedrog aan een zinnelijken hartstogt verslaaft.... 't is wat moois! Verder, Lyle Derment, een onnoozele, dweepachtige jongen, ook nog in zijn smachttijd, en eindelijk Augus Ratheray, de vader van Olivia, - hoe verschoonend Miss Mulock hem ook behandelt, hoe zij ook tracht zijn verkeerd gedrag aan de vrouw te wijten - een overspeler! Is 't ook een persiflage, die door Miss Mulock nieuw uitgezochte benaming van edeler kunne?

Ook vinden wij enkele trekken in Olivia's karakter voor een meisje van zestien jaar wat overdreven. Zij kan de klok niet hooren luiden of zij denkt aan 't huwelijk en wordt weemoedig! - zij kan geen paar verloofden zien of zij wordt allerakeligst, omdat zij ook niet verloofd is, - doch als alle naar mannen smachtende meisjes zóó eindigen als Olivia, hebben wij er vrede mede. Niettegenstaande die gebreken (la critique est aisée), raden wij de lectuur van dezen roman zeer aan. De vertaling laat hier en daar iets te wenschen over. De uitgevers Van Druten en Bleeker handhaven door de keurige uitvoering hun wèlgevestigden roem.

C...... ne.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken