De Tijdspiegel. Jaargang 44

[p. 535]

Levenswoorden.

Redenen. - Ook de schurk, die u 's nachts den dolk in het hart stoot, heeft zijn redenen! En zeker zou het hem hoogst aangenaam zijn, wanneer gij ze wilt aanhooren en hem bij uw sterven nog de hand der verzoening reikt!

Hebbel.

Lichaam en ziel smachten in honderd banden, die onverbreekbaar zijn; maar ook in honderd andere, die één kloek besluit vernietigt.

Feuchtersleben.

Verstandige menschen wijs te maken, dat men is, wat men niet is, is in de meeste gevallen moeielijker, dan werkelijk te worden, wat men schijnen wil.

Lichtenberg.

Wel beschouwd doet het werk, dat iemand verricht, minder af; 't komt aan op den geest, waarmede men het doet.

Halm.

Hoe wij schrijven, maakt minder uit; wel, hoe wij denken.

Lessing.

Niemand staat zoo hoog, dat hij - wanneer hij onbevooroordeeld op zijn eigen verleden terugziet - in de toestanden, welke hijzelf doorloopen heeft, niet de volledige verklaring kan vinden van al datgene, wat hij in de menschen of in een bepaald persoon sterk afkeurt en veracht.

Eötvös.

De uitspanningen van de rijken zijn dikwerf niets dan conventioneele verveling.

Bonnin.

De onmacht, om van het leven te houden, is wel bezien de onmacht, om zijn plicht te doen.

Halévy.

Onze tijd, dien men gaarne den positieven noemt, brengt de sentimentaliteit in de wetgeving en het realisme in den roman. Zoo vernietigt men de illusie niet, maar verplaatst ze.

Valtour.

[p. 536]

Ik geloof niet aan de macht der omstandigheden. Al zit iemand er nog zoo in, wanneer hij slechts zich flink aangrijpt, dan werkt hij er zich ook uit; hij zal wonden daarbij krijgen, evenals de soldaat in den slag, - maar die wonden zullen hem goed staan.

Freytag.

Wanneer de mensch zijn behoeften, zijn ziekten, zijn moreel en physiek verval in aanmerking wilde nemen, hoeveel reden heeft hij dan niet, om tot den eenvoud terug te keeren. In plaats daarvan geeft hij zich over aan ijdele wenschen en begeerten, en hoe zwakker hij zich inwendig gevoelt, hoe meer gedruisch hij in de maatschappij maakt. Hij denkt, dat de aarde hem toebehoort, en toch kan hij slechts een klein gedeelte bewonen. Hij dunkt zich heer der schepping en gaat gebogen onder den indruk van het oogenblik, onder het juk van toevallige omstandigheden, aanbidt de gewoonte en plaatst de leer van het genot op den troon. John Howard leerde zijn behoeften aan zijn wil te onderwerpen en de ontbering was voor hem genot. Franklin bewees, wat ernst en wilskracht vermogen; wanneer hij iemand een raad gaf, dan plaatste hij op den voorgrond, dat elke deugd geoefend moet worden. Die oefening is genot.

A.J. Domela Nieuwenhuis.

De wezenlijke, oorspronkelijke bronnen van onze kennis zijn niet de boeken, maar leven, ervaring, eigen denken, gevoelen en handelen.

Blackie.

De mensch verheft zich alleen tot een hoogeren trap van geluk, naarmate hij heerschappij leert voeren over zijn gedachten, zijn behoeften, zijn hartstochten.

Funck Brentano.

Het groote gevaar, dat de moderne maatschappij bedreigt, ligt niet in de zoogenaamde sociale quaestie, maar in de gemakkelijke wijze, om geld te verkrijgen, niet langs den weg van gestadigen arbeid, maar door spel of toeval, zonder evenredige zedelijke en verstandelijke ontwikkeling. De ervaring leert, dat hierdoor het huiselijk leven wordt vergiftigd, in de maatschappij de weg gebaand voor de grootsprekers, terwijl de mannen van plicht en geweten op den achtergrond worden gedrongen.

Funck Brentano.