Tijdschrift van het Willems-Fonds. Jaargang 5

[p. 115]

Kunst- en letternieuws.

Kinderklanken: liederen voor kinderen in notenen cijferschrift door T. Jonckkeere (Brussel: J. Lebègue, 0,50 fr.)

Dit is de titel van een verzamelingetje van 20 goed gekozen gedichtjes met fraaie gemakkelijke melodieën voor kindertuinen en eersten graad van lager onderwijs. Wij wenschen het een welverdienden bijval.

_**_*

De Fouten der Kinderen, opvoedkundige nota's door Pol Anri (Gent: Ad. Hoste, 180 blz 8°; prijs: 2 fr.)

Het werk bevat acht opstellen, die, naar het prospectus hoopt, spoedig een vade-mecum zullen worden voor 't onderwijzend personeel en leerlingen der Normaalscholen, terwijl zij ook de belangstelling zullen wekken van ouders, medici en philanthropen.

De beide eerste verhandelingen (Wil en karakter, Bestrijding van de baldadigheden der straatjeugd) werden, als antwoord op vragen, uitgeschreven door de afdeeling Lager Onderwijs van de Provinciale Tentoonstelling van Oost-Vlaanderen (Gent, 1899), met den eersten prijs bekroond.

Ter uitzondering van het laatste opstel (Opruiming van snippers) verschenen de andere nota's (Geestelijke vermoeienis, Hypnotisme als opvoedingsmiddel, Achterlijke kinderen, Arbeidscholen voor gebrekkigen) vroeger in tijdschriften, waar zij zeer opgemerkt werden.

[p. 116]

Zij schenen den uitgever belangrijk en nieuw genoeg, om, merkelijk aangevuld en tot den laatsten tijd bijgehouden, in een bundel verzameld te worden.

Wij wenschen hem een ruim debiet toe.

_**_*

Naar het model van G. Wenker's Sprachatlas des deutschen Reiches zal worden uitgegeven door J. Gilliéron en E. Edmont een Atlas linguistique de la France (Parijs: II. Champion).

De atlas zal van 1700 tot 1900 kaarten bevatten, verschijnende in tweemaandelijksche afl. van 50 kaarten à 20 fr.

Daardoor zal het stoffelijk bewijs geleverd zijn dat het Fransch nog meer dialectische verschillen vertoont dan eenige andere taal ter wereld.

_**_*

Sedert einde Maart 1899 verschijnt alle drie maanden de Revue de Morale Sociale (Geneve, 10 fr.), gesticht met het doel om meer rechtvaardigheid te doen heerschen in de zedelijke en maatschappelijke betrekkingen tusschen de geslachten.

_**_*

Wij vermelden het eigenaardige boekje: Filosofen, Schetsen uit het studentenleven door J. De Bock, met opdracht aan zijn doorluchtigen voorvader Jacob Campo Weyerman, tot aandenken en verspreiding van zijn pittige taal.

_**_*

Bij Thieme te Zutfen verscheen de Nederlandsche bewerking door A. Snijders van W. Bölsche's Liefde in de Natuur. Het merkwaardige boek geeft de ontwikkelingsgeschiedenis der dierenwereld.

_**_*

Pas verschenen: Coup droits à Dieu et au diable par J. Bosmans (rue Elise 63, Brussel; 232 blaz. 4°, 10 fr.).

[p. 117]

_**_*

Ter perse bij G. Vaes, Antwerpen: Twaalf lustige Liederen voor oud en jong: studentenwijzen; muziek van Duitsche en Noorsche meesters, woorden, vertalingen of omwerkingen van Fr. Swagers. Het boekje is vooral voor de volksschool geschikt.

_**_*

Van de bekende Noord-Nederlandsche dichteres Marie Boddaert (Mevr. Gelderman) is weer een nieuwe bundel verschenen, getiteld Serena (Utrecht, Honig).

_**_*

De 4^de afl. van Prof. Jan ten Brink's groot werk Romans in proza behandelt de middeleeuwsche prozaverhalen, de Amadisromans en de herder-romans (Leiden, Brill).

_**_*

Verleden week werd het oratorio Yolande van Emile Wambach te Nijmegen uilgevoerd ouder de leiding van den heer Brants-Buys van Amsterdam.

De bladen van Nijmegen en Arnhem getuigen van den bijval van dat echt archaïstisch werk van den Antwerpschen toondichter.

_**_*

Te Antwerpen heeft eene tweede uitvoering plaats gehad van het groot jaarconcert van den onderwijzerskring Diesterweg.

Vooral het grootsch werk van Peter Benoit De genius des Vaderlands heeft het publiek in vervoering gebracht.

_**_*

Prof. Hugo de Vries, de beroemde botanicus der Amsterdamsche Hoogeschool, heeft den tweeden druk bezorgd van zijn bekend boek Het leven der bloem (Haarlem, Tjeenk Willink).

[p. 118]

_**_*

Als n^r 17 is in de Duimpjesuitgave verschenen De Boeren. - Wat er door en voor de boeren kan gedaan worden, door Em. Vliebergb, advocaat.

De schrijver heeft de Vlaamsche boeren op het oog, niet onze taal- en stambroeders van Zuid-Afrika.

_**_*

De 49° afl. van de Geschiedenis der beeldende kunst naar Lübke, door Weissman(Gent: Ad. Hoste), handelt over Nederlandsche, Fransche, Duitsche en Engelsche schilders der 17^e en 18^e eeuw, en maakt daarna een aanvang met de bouwkunst in de 19^e eeuw in Frankrijk, België, Duitschland, Nederland, Engeland en Noord-Amerika. Ook over enkele Italiaansche, Deensche en Duitsche beeldhouwers wordt een woord gerept.

De 50^e aflevering bespreekt nog eenige Fransche beeldhouwers der 19^e eeuw, de Belgische (Willem Geefs, Jozef Geefs, Fraikin, Simonis, Geerts) en de Nederlandsche. - Daarna komt de schilderkunst in Frankrijk, in België (Navez, Wappers, De Keyzer, De Caisne, Van Eycken, Wiertz, Gallait, De Biefve, Hamman, Madou, Leys, Verlat, Portaels, Stevens, Wauters, Van Beers, Verboeckhoven), in Nederland, in Duitschland en in de overige landen van Europa.

Het overzicht der 19^e eeuw is uit den aard der zaak eenigszins vluchtig geweest, getuigt het boek aan het slot, daar de tijd nog niet gekomen is, om over kunstenaars, nog zoo dicht bij ons staande, een juist oordeel te vellen, en hun de blijvende plaats die hun in de kunstgeschiedenis toekomt, aan te wijzen.

Reeds in deze afl. wordt een begin gemaakt met de tafels, die voorts de 51^e en 52^e afl. innemen. Daarmede is deze uitstekende kunstgeschiedenis volledig.

_**_*

Verschillende maanden achtereen werd onze aandacht gevestigd op de goed afgekeken en trouw weergegeven ‘tafereeltjes

[p. 119]

uit het leven van een werkersgezin,’ die Jozef Van Hoorde in den Vlaamschen Kunstbode het verschijnen onder den titel: De Familie Van Lierde. Thans is dit werk in den boekhandel J. Vuylsteke verschenen en verkrijgbaar aan 1 fr. (109 blz.).

_**_*

De Koninklijke Academie van België heeft dit jaar de prijzen De Keyn (1000 fr. elk) aan drie leeraars onzer koninklijke athenaeen toegekend, namelijk aan de heeren K. Bonny (Gent) voor zijne Fransche uitgave van Plato's Phaedon; Emile De Neef (Mechelen) voor zijne Geschiedenis der Nederlandsche letterkunde; en Theophile Klompers (Antwerpen) voor zijne Algèbre commerciale.

_**_*

In het tijdschrift Nederland van Amsterdam, uitgegeven door den heer van Loghem, staat het eerste deel van eenen nieuwen roman van Cyriel Buysse, getiteld 'n Leeuw van Vlaanderen.

Het zijn kleurrijke politieke schetsen van onze partijtoestanden in Vlaamsch-België tijdens de laatste jaren.

Onder vermomde namen brengt de schrijver eenige welbekende en tamelijk wel gelijkende typen van den huidigen partijstrijd op het tooneel, o.a. Anseele.

Wat de Flaninganten betreft, hun leider is eene potsierlijke caricatuur, hetgeen te verwachten was van den schrijver van den bekenden brief tegen de Gelijkheidswet en de Vlaamsche Beweging.

_**_*

Den 19 Mei las de heer G.D. Minnaert in het Brusselsch kunstgenootschap De Distel het tooneelwerk voor Siddhârtha of de Star van Indië, waarmede hij en zijn broeder, de heer J. Minnaert, in den jongsten tooneelprijskamp, door de stad Gent uitgeschreven, zulke vleiende onderscheiding behaalden.

_**_*

Van de bekende dichteres Hélène Lapidoth-Swarth is een nieuwe Sonnetten-bundel verschenen, getiteld Najaarsstemmen.

[p. 120]

_**_*

Verschenen: Zeekapitein! een verhaal voor jongens en meisjes, door Leo Van Nerum (Antwerpen, De Vos en Van der Groen).

_**_*

Bij den uitgever J.W.N. Koch te 's-Gravenhage is een vierde druk verschenen van Lodewijk Mulder's Kiesvereeniging van Stellendijk.

_**_*

De Handelingen van het XXV^e Ndl. Congres, gehouden te Gent einde Augustus 1899, zijn zooeven verschenen (Gent: Ad. Hoste).

_**_*

Inhoud van Tijdschriften.

(W., M., 2M., 1/2M. = wekelijks, maandelijks, tweem., halfm.)

Taal en Letteren (Den Haag, Haagsche Uitgeversmaatschappij, M, 13 fr.), Mei '00, o.a.: Mndl. romans; - tegen en voor de vereenvoudiging der schrijftaal; - Van Helten en Gombault over de Wachtendoncksche psalmen; - mededeelingen over boekwerken, bibliogr.

Hollandsche Revue (Haarlem, Loosjes, M, geïll., 16,25 fr)., April '00, o.a.: Spioenskop; - wereldgeschiedenis; - belangrijke onderwerpen (an i-lepra heester, bureau voor vrouwenarbeid, genezen van stotteraars); - karakterschets (Maria Ypes-Speet); - revue van 35 Ndl en 16 vreemde tijdschriften; - het boek van de maand (De Vrouw en hare positie in een vrije samenleving door E. Carpentier); - boekentafel.

De Natuur (Utrecht, Broese, M., geïll. 8 fr.), Mei '00, o.a,: Lichtende planten; - Vuur voorheen en thans; - Acetyleenindustrie; - verpleging van gewonden in den oorlog; - sterrenkundige mededeelingen; - recensie en correspondentie.

Dietsche Warande en Belfort (Gent, Siffer, M., 8 fr.), Mei '00, o.a.: Onze grondwet en de katholieken; - kroniek van Italië; - bellettrie; - boekennieuws, tijdschriften en kroniek.

De Violier (Antwerpen, Lange Leemstraat 499, 1/2 M., 2 fr.), Mei '00: bellettrie, tooneelnieuws, kroniek.

La Belgique coloniale (Brussel, r.d. Trône, W., geïll., 7 fr.), Mei '00, o.a.: affaires du Congo à la Chambre; - protestations de l'Etat Indépendant; - les Philippines; - cultures; - Baudouinville; - puissance commerciale et industrielle des Etats Unis; - commerce congolais en 1899; - à travers revues et journaux; - bulletin commercial; - nouvelles congolaises.

[p. 121]

Weekblad voor Dames (Amst.-Antwerpen-Gent, C. Glorieux, W., geïll., 6 fr.), Mei '00, o.a.: modeberichten, seizoenkostumes, dameshandwerk; - feuilleton; - geknipte patronen voor jaquette voor jonge meisjes, voorjaarskostuum voor 5-a 7-jarig meisje, kostuum voor 12-jarig meisje.

Ons Tijdverdrijf (Amst.-Antwerpen-Gent, C. Glorieux, W., geïll, 6 fr.), Mei '00: grappen, woordspelingen, belletrie.

Hygiënische Bladen (Amst., J. van Rossen, M., 10 fr.), Mei '00 o.a.: Congres voor openbare gezondheidsregeling; - zwemmen; - stedelijke abattoirs; - kroniek, bibliogr., varia.

Le mouvement hygiénique (Brussel, Lamertin. M., 8 fr.), April '00, o.a.: habitations ouvrières; - l'eau que nous buvons; - chronique; - bibliogr; - société medicale belge de tempérance.

Tijdschrift voor Geschiedenis, Land- en Volkenkunde (Groningen, Noordhoff, 2 M., 10,75 fr.), XV, 3, o.a.: de vestiging der Joden in ons land; - invloed van de gedaante der aarde op de ontwikkeling van den mensch, - revue, mededeelingen bibliogr.

Revue bibliographique belge (Brussel, Schepens, M., 3 fr.), in ieder n^r: chronique; - bibliogr belge; - périodiques belges; - bibliogr. étrangère; - périodiques étrangers; - annonces.

Ons Woord, Tolk der Antw. Onderwijsvereeniging Diesterweg (Antwerpen: Melsen, M., 2 fr.), Mei '00, o.a.: onderwijs in Belgie onder het Fransch Beheer; - het Fransch in de betalende school te Antwerpen; - kinderliteratuur; - kijkjes, werkzaamheden, bibliogr.

De Vlaamsche School (Antw., Buschmann, M., geïll., 10 fr.) 1-3 '00, o.a.: Groote Kunst, kleine kritiek; - Tennyson; - Florimond van Acker; - bibliogr. - nieuws; - vele mooie platen.

Le Mémorial des Assurances (Bruss., 79, r. Gallait, M., 6 fr.), April '00, o.a.: assurances sur la vie; - sociétés de secours mutuels; - statistiques; - nos compagnies; - bulletin financier.

De Turner (Antw., Montignystr., 44, 1/2 M., 2 fr.), Mei '00: turnbelangen in de school en in de vereenigingen.

Neerlandia, orgaan van het Algemeen Nederlandsch Verbond (Uitgeversmaatschappij Nederland, M., 2,75 fr.), in ieder nr: mededeelingen over de afdeelingen van het Verbond; - nieuws uit de verschillende streken van Groot Nederland.

Letterkundig Overzicht (Antw., Ndl. Boekhandel, 2 M., 2 fr.) in ieder n^r: Ndl. boeken in Holland en België verschenen; - Fransche boeken in België verschenen; - voornaamste boeken uit Frankrijk, Engeland en Duitschland.

L'Humanité Nouvelle (Parijs, Reinwald, M., 12 fr.), Mei '00 o.a.: causes de la guerre du Transvaal; - Booker-Washington et les nègres aux Etats-Unis; - le probleme moral de la psychologie collective; - l'enseignement en Allemagne; - chroniques (théatre, littérature, Sciences, philosophie); - livres et revues.