Trotwaer. Jaargang 11

[p. 2]

[Nummer 1]

Útgongspunten fan Trotwaer

Trotwaer hat de earste tsien jier folmakke, in prestaesje dy't yn de drege bigjinjierren troch in protte lju net mooglik achte is - en mei reden faeks wol. Oanlieding dus om op it snjit to wêzen. Ek om nou yn de takomst to sjen, hwant de tiid hâldt gjin skoft en nije nûmers groeije net samar oan de beammen. Dat ha se nammers noait dien, en it soe slim oerdreaun wêze út to hâlden dat de redaksje altyd bidobbe west hat ûnder de kopij. Dy kopij skriuwt de redaksje fansels foar in part sels, in oar part lit se foar har skriuwe troch minsken to freegjen (dat jildt foaral foar bisprekken), en in tredde oanpart wurdt levere troch skriuwers dy't op eigen manneboet wurk ynstjûre (meast forhalen, gedichten en ek reaksjes op earder forskynde stikken yn Trotwaer). Yn guon opsichten is dat tredde part it wichtichst, omdat op dy manier nije nammen en nije foarmen nei foaren komme kinne - en dêr is útsoarte altyd in bulte forlet fan. Dat it mei nije nammen net sa rynsk ompartet is spitich, en it is to hoopjen dat dêr noch ris foroaring yn komt. Faeks is it ‘imago’ fan Trotwaer hjir ek in bytsje debet oan. Je krije wolris de yndruk dat de publike opiny dy jonges fan Trotwaer mar in stel sûrtûten fynt dy't altyd mar drekt mei de hiele wâl ûnbiroaid útfalle tsjin alles hwat harren tsjin it krop stiet. En as je hwat yn Trotwaer

[p. 3]

skriuwe wolle, nou dan wurde je foargoed foar de liuwen smiten. Sjoch, it leit al in bytsje oars. Sûr kinne wij wiswol wêze as dat moat - mar wij binne gjin jittikfetten út prinsipe. En foar de liuwen smiten wurde je bij ús net, wij bisykje earlike hifkers to wêzen fan hwat ús tastjûrd wurdt en gjin Nero's dy't al nei't it har haget de tomme omheech of omleech stekke. Lit ús om ta hwat mear klearrichheit to kommen bisykje om it programma (of better hwat biskiedener: de útgongspunten) fan Trotwaer (sa't wij dat sjogge) to formulearjen.

1.	Trotwaer wol kreatyf proaza, poëzij en toaniel biede mei in eigentiidske tematyk. De redaksje selektearret nei kwaliteit, en nei kwaliteit allinne. In min stik wurdt net opnommen omdat de man sa bikend is dy't it skreaun hat. Wij wolle fansels wol sa biskieden wêze en siz daelks derbij dat it mar fiif redaksjeleden binne dy't oardielje, dy't ek net de wiisheit yn pacht ha: technyske formules foar it al of net oannimmen fan in bijdrage bisteane der aldergeloks net. Wol binne der fansels oanwizings to jaen hwerom't in bijdrage ús net noaske, en it is ús plicht dat ek altyd to dwaen, mar der bliuwt in soad persoanlike smaek en oerstjûging yn it spul. Dêr kin oer tsierd wurde, graech sels!, mar dat is net wei to riddenearjen, en jowt boppedat foar elke oare redaksje in eigen stimpel oan it blêd. Koartsein: de redaksje stiet foar har kar, wol dy ek wol fordigenje, mar it bliuwt in kar, har kar neffens persoanlike smaek.
2.	Boekbisprekken ha altyd in protte omtinken krigen, en dat sil sa bliuwe. Dizze redaksje is it mei har foargongers iens dat in literair tydskrift in bilangrike bigeliedende funksje hat, net yn dy sin dat wij nou ris gau eefkes op skoalmasterige toan skriuwers wiismeitsje sille hoe't it al moat en hoe't it net moat, mar earder dat yn in bisprek punten as ynterpretaesje en weardeskatting op ûndogmatyske, dus biriddenearre, wize oan de oarder komme moatte. Trotwaer sil oer it algemien fan har bisprekkers forwachtsje dat se it forstean fan in boek fordjipje en de evaluaesje út it suver yntuitive weihelje, om it sadwaende mooglik to meitsjen dat der inkelde arguminten oer forstean en wearde op tafel komme der't men miskien wol oer tsiere kin, mar dy't dochs sa dúdlik foar jin lizze dat tsieren ek echt sin hat - kreauwerij sûnder dat de útgongsposysjes oantsjutten binne hat hielendal gjin sin. Dan praet men mar bijinoar lâns. Je kinne it ek sa sizze: de Trotwaerredaksje leaut dat je nei ien kear lêzen (lykas de trochsneedlêzer docht) in soad boeken noch gjin rjocht dien hawwe. Dêrom is fordjipping fan it ynsicht needsaeklik, en mei dy fordjipping kin en moat yn in literair tydskrift dat dy namme wurdich is, in bigjin makke wurde. En dy fordjipping hoecht mei ien bisprek net birikt to wêzen, reden hwerom't fierdere diskusje oer in boek altyd tige wolkom wêze sil, en dêrfandinne ek reden hwerom't eventuele skôgings oer hwat âldere literatuer ek romte jown wurde moat.
3.	Alle bisprekken geane út fan klear formulearre óf ûnderstelde útgongspunten, dat kin net misse. Mar in bisprek is oer it generael net it gaedlikste plak foar wiidweidige diskusjes oer dy útgongspunten, de theory dus.

[p. 4]

	Dochs is in trochgeand omtinken hjirfoar great forlet fan. It giet bij literatuer om it goede forstean, mar binammen om smaek: en de redenen foar in biskate smaek kinne faek foar forskillende bisprekkers gâns fan inoar ôfwike, sûnder dat se dat biseffe. De redaksje mient dêrom dat der nêst it yn punt 2 neamde (hwer't útgongspunten tapast wurde) ek hieltyd wer omtinken wêze moat foar dy útgongspunten sels. Wij wolle dêrom it bilied fan de ôfroune jierren, as it kin, trochsette en sille bisykje it petear oer de theoretyske grounslaggen geande to hâlden. Der moat oannommen wurde dat wij hwat dat oanbilanget net út de romte tarre kinne sille, mar wij hoopje dochs ek hjirfoar wer kopij fine to kinnen. Faeks dat guon skriuwers har noch roppen fiele om ek de fragen fan de redaksje hjiroer (sjoch Trotwaer 1978:2) to biantwurdzjen. Yn alle gefallen: smaek moat to forklearjen wêze yn prinsipe, en it soe in goed ding wêze om to bisykjen om alteast inkelde fan dy faek sa slim to achterheljen (yn wêzen psychologyske) oarsaken fan in biskaet smaekoardiel boppe wetter to heljen. Dan witte wij alteast hwer't wij it oer hawwe.
4.	De rubryk ‘tichelwurk’ bliuwt, d.w.s. dat der noch in fjirde skift is en wêze sil, foarsafier't hwat yn ‘tichelwurk’ forskynt net ûnder 3 falt. De rubryk ‘tichelwurk’ sil it plak bliuwe foar it útfjochtsjen fan skelen op alderhande mêd, salang't it mar giet om literaire rûzjes. Sokssahwat as ynstjûrde stikken, dus. De redaksje bliuwt bij einsluten wol forantwurdlik foar hwat pleatst wurdt, mar sil hiel hwat troch de fingers sjen as hja fan miening is dat opnimmen de diskusje oer de saek sels dochs op gleed helpe kin.
5.	Boppesteande fjouwer skiften sille, as it oan ús leit, fierwei it greatste part fan Trotwaer yn de kommende jierren útmeitsje, en wij hoopje dêrbij dy fjouwer wol yn it lykwicht to hâlden. Der sil lykwols al romte wêze moatte foar eventuele oare skiften, sjoch bijgelyks it Yndianenûmer yn Trotwaer 1978:4. Wij fine dat de gastredaksje hjir in moai nûmer fan makke hat, en wij sille lyksoartige kânsen om bûten de stringen to stappen yn de takomst ek net slûpe litte. Mar ús bilied sil der net op rjochte wêze: it sil ôfhingje fan hwat der tafallich foar hannen is. Mei oare wurden: it leit net yn de bidoeling geregeldwei nûmers mei oerset wurk to bringen, of soksoarte dingen. Mocht him lykwols in soartgelikense ‘bûtenstringse’ kâns oanbiede yn de takomst, dan sille wij net fuortendaelk fan né sizze. It sil der útsoarte dan fan ôf hingje hwat de redaksje nijsgjirrich genôch achtet foar de lêzers fan Trotwaer.

Wij hoopje sa oan it bigjin fan de alfde jiergong ús lêzers, ús meiwurkers, en net yn it lêste plak ússels, ús plannen dúdlik útinoar teard to hawwen. En wij tidigje derop dat it tal meiwurkers en lêzers tanimme stil: namsto better sil Trotwaer wurde.

DE REDAKSJE