Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1787

Verhandeling over eene nieuwe wyze, om de hardnekkigste Ziekten, die haare zitplaats in den Onderbuik hebben, voornamentlyk de Hypochondrie, zeker en in den grond te geneezen. Geschikt voor Geneesheeren en Lyders; door J. Kämpe, Vorstlyken Hessen-Hanauschen Opperhofraad en Lyfarts. Uit het Hoogduitsch vertaald, door W.J. de Köning, M.D. Te Utrecht by G. van den Brink Jz. 1787. Behalven het Voorwerk, 419 bladz. in gr. 8vo.

Op het voetspoor van Hippocrates, en andere groote Mannen in de Geneeskunst, beschouwd de Heer kämpe de Onderbuik als de voornaamste zitplaats der meeste Ziekten, en vooral der Zenuwen Ziekten. - De ziekelyke oorzaaken, in den Onderbuik geleegen, zyn menigvuldig, en onder deeze verdient by onzen Schryver,

[p. 234]

de verstopping van de Ingewanden, of liever der bloedaderen, eene byzondere aandacht. Hy geeft daarvan eene naauwkeurige bepaaling, onderzoekt derzelver onderscheiden soorten, en geeft de voornaamste oorzaaken op, welke tot het ontstaan van yder deezer soorten aanleiding geeven: door welke tekenen zig dezelve kennelyk maaken: welke gevolgen daaruit kunnen voortkomen, als mede welke Ziekten bepaaldelyk daaruit gebooren worden; en eindelyk, hoe in de meeste gevallen de Hypochondrie en andere Zenuwen Ziekten daaruit voortkomen, of verergerd worden. - Hierop bouwt de Schryver vervolgens zyne Geneeswyze. Verdunnende, bevogtigende, weekmaakende, en ontbindende middelen zyn met de waare natuur deezer oorzaaken het meest overeenkomstig: welke middelen in 't algemeen met den naam van Visceraal-middelen betiteld worden; deeze middelen kunnen of door den mond, of door klysteeren, toegediend worden; - de laatste wyze is in hardnekkige verstopping te verkiezen, waarvan de redenen ontvouwd, en door de ondervinding bekrachtigd worden.

Dit gebruik der Visceraal-klysteeren, in zodanige gevallen, getuigt de Schryver aan zynen Vader verschuldigd te zyn, - doch hy zelf heeft daaromtrent verscheiden verbeteringen gemaakt. Hierop gaat de Schryver over tot de beschryving der beste uitwerkzels, de toebereiding en het gebruik der Visceraal-klysteeren, - en geeft daaromtrent verscheiden nuttige voorschriften. - Schoon de Schryver aan de Klysteeren den voorkeur geeft, zo komen ook daarby het inwendig gebruik der Visceraal - middelen in aanmerking; en kunnen beide Geneeswyzen met elkander gepaard gaan. - Het getal der laatste soort is vry groot, en men moet daarvan, naa bevind van omstandigheden, eene verstandige keuze doen, en men moet daarby vooral zodanige leefregelen voorschryven, welke met den byzonderen aart en omstandigheden der verschillende Ziekten, uit de onderscheiden soorten van verstoppingen voortkomende, het meest overeenkomstig zyn.

Alle deeze aangestipte onderwerpen worden in deeze Verhandeling met zeer veel naauwkeurigheid en practisch oordeel behandeld, en tot meerder overtuiging en bevestiging van het voorgestelde, heeft de kundige Schryver 'er eene Verzameling van Waarneemingen bygevoegd, die gedeeltelyk door zyn Vader, gedeeltelyk door hem zelven, zyn opgetekend; en waaruit blykt, welke verschillende soor-

[p. 235]

ten van Ziekten, uit onderscheiden soorten van verstoppingen (infarctus) voortkomende, door de opgegeeven wyze, zyn geneezen geworden.