Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1787 (1787)

Informatie terzijde

Titelpagina van Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1787
Afbeelding van Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1787Toon afbeelding van titelpagina van Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1787

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (6.07 MB)

Scans (49.50 MB)

XML (3.25 MB)

tekstbestand






Genre

non-fictie
sec - letterkunde

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1787

(1787)– [tijdschrift] Vaderlandsche Letteroefeningen–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 259]
[p. 259]

Vaderlandsche Blyspelen. Uitgegeven onder de Spreuk; Ridendo dicere verum quis vetat? Te Delft, by G. Verbeek, 1787. Behalven het Voorberigt, 289 bladz. in 8vo.

Men doet deeze Blyspelen, onder den bynaam van Vaderlandsche, hervoort komen, om dat de hoofdonderwerpen van dezelven buitenspoorige characters zyn, welke zig, in de tegenwoordige omstandigheden van ons Vaderland, byzonder opdoen. Het eerste Stukje, getyteld de Vaderlander, maalt ons een Schoenmaaker, die zyn winkel laat verloopen, en zig in schulden steekt, door zyn zogeraamd Patriotismus, terwyl hy zig, op het welzyn van 't Vaderland, vol zuipt. Gelukkig komt hy nog tot inkeer, en ziet, dat hy, met zyne Medgezellen, een verachtlyk, en verderflyk, gedrag geleid heeft; dat zy niet als rechtschapen Vaderlanders, maar als Zotskappen, Ligtmissen, Dronkaarts en Schobbejakken geleefd hebben; en dat zy, dus voortgaande, de schande en 't verderf in den mond loopen. - ‘Ik heb, (zegt hy, myne dooling gezien, beleeden, en 'er berouw van! Ik zal myn leeven verbeteren, myn werk weder opvatten, en my als een Vaderlander gedraagen, die, zorgende voor het algemeene welzyn, zyn eigen belang niet verwaarloost.’ - Het tweede Spel, de Partyzugt geheeten, schetst ons twee doldriftige onkundige menschen, die, gansch onbezonnen, van de eene zyde als Patriot, en van de andere zyde als Prinsgezind, yveren. Een bezadigd Heer brengt hen, by eene in dat opzigt gunstig invallende omstandigheid, eenigzins tot bedaaren, met hun onder 't oog te brengen, hoe zy zig in de bresse stellen voor persoonen en zaaken, die zy niet genoeg kennen, niet genoeg onderzogt hebben, om 'er naar waarheid over te kunnen oordeelen. En op de vraag, of ze dan, daar ze evenwel Burgers zyn, die belang by het algemeene welzyn hebben, de zaaken maar moeten laaten rollen, zo als ze willen, geeft hy hun de volgende les. ‘Wy moeten in 't geheel niet onverschillig zyn, by den toestand van ons Vaderland! - Integendeel, wy moeten alle onze vermoogens inspannen, om het beste deszelven, zo veel wy kunnen, te bevorderen, doch - met verstand en bedaardheid! - Wy moeten eerst onderzoeken, grondig onderzoeken, eer wy oordeelen’ - In het derde en laatste Blyspel, dat ten opschrift heeft, de Verliefde Meisjes of de Couranten, is de hoofdpersonaadje iemand, die zig door de Couranttydingen laat slingeren, en op wien, als van een zwaarmoedig gestel zynde, de nadeelige berichten, die 's Lands ondergang als voorspellen, den sterksten invloed hebben. - De Autheur heeft in ieder Stukje een Mingeval ingevlogten, en dit geeft, met opzigt tot het laatste, aanleiding

[pagina 260]
[p. 260]

tot het bovengemelde dubbelde opschrift. Sofia en Lizette Nigten, en Leonora Dogter van Zwaarhoofd, vleien zig alle drie met de wederliefde van Ligthart. Sofia houdt zig gedekt, maar de twee anderen zyn verklaarde Medevrysters. Lizette, bewust, dat Zwaarhoofd zyne Dogter niet ten huwelyk zal geeven, zo lang 's Lands omstandigheden hachlyk staan, maar het huwlyk van zyne Nigt gereedlyk zal toelaaten, leest voor den ouden Man de ongunstigste Couranttydingen met nadruk, en verzwaart ze zelfs zomtyds, om hem dus doende in een zwaarmoedigen luim te houden. Leonora ontdekt eerlang deeze list; weet middel te vinden, om ook deel te hebben in den ouden Man de Couranten voor te leezen, en bedient zig op eene soortgelyke wyze van gunstige tydingen, om 's Vaders gemoed op te ruimen. In 't midden van dien Courantenstryd openbaart Ligthart zig voor Sofia; de Medevrysters zien haare onderneeming spytig verydeld, en Zwaarhoofd is moeilyk over het aan hem gepleegde bedrog, zo door zyne Dogter als Nigt. Dan zyne Dienstmaagd tragt hem neder te zetten, door hem te betuigen, dat zy niet anders gedaan hebben, dan 't geen de Courantiers dagelyks doen, en 't welk hy hen egter nooit kwaalyk genomen had; liegende de een wat minder en de andere wat meer. - Men bezeft terstond, dat deeze Historie wat te sterk overdreeven is; en dit hebben alle deeze drie Stukjes gemeen; ze vallen geheel byster in 't buitenspoorige, en zyn van daar in 't algemeen meer grappig dan geestig.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken