Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Verloren Sone (1908)

Informatie terzijde

Titelpagina van Verloren Sone
Afbeelding van Verloren SoneToon afbeelding van titelpagina van Verloren Sone

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.31 MB)

XML (0.10 MB)

tekstbestand






Editeur

G.J. Boekenoogen



Genre

proza

Subgenre

roman


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Verloren Sone

(1908)–Anoniem Verloren Sone–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

Hoe den Vader des Huysgesins een groote Feest ende maeltijdt hiel om dat sijnen verloren Sone weder t'huys comen was.

ENde den Vader des huysghesins heeft terstont een groote maeltijdt doen bereyden van blijschap dat sijnen verloren Sone t'huys ghecomen was. Tot welcke maeltijdt hy alle zijn vrienden ende ghebueren ghenoot heeft.

Ende heeft een van sijne dienaers om sijnen outsten sone ghesonden die inden velde arbeydende was om dat hy oock ter Feesten comen soude: ende als den Knape nevens [hemGa naar voetnoot2)] quam seyde hy tot hem aldus:

 
Heer comt ras thuys, want u vader om u sent.
 
D'outste Sone.
 
Waerom comt dit nu alsooGa naar voetnoot3)
 
De Trompette die ick hoor bromenGa naar voetnoot4).
[pagina 34]
[p. 34]
 
Den Knape.
 
U broeder die is t'huys comen
 
Al naeckt en bloot ghelijck de rabouwenGa naar voetnoot1)
 
Maer my dunckt int aenschouwen
 
Dat u Vader mits dien sonder spaeren
 
Verionckt is van thien jaren
 
Ende om te verblijden sijn vrienden alras
 
Heeft hy doen dooden t'beste Calf dat inden stal was
 
En doen bereyden een maeltijt groot.
 
D'outste Sone.
 
En by der dootGa naar voetnoot2)
 
Ick hebbe altijt mijn vader
 
Ghedient met s'hertsen AderGa naar voetnoot3)
 
Maer noyt en dede hy my sulck samblantGa naar voetnoot4)
 
Als hy doet dese vuylen trouwantGa naar voetnoot5)
 
Vits bloet2) om hem ghedoot het beste Calf
 
Waer toe heb ick ghearbeydt vuyl alfGa naar voetnoot6)
 
Als hy mijnen broeder meer bemint
 
Die zijn goet heeft gheschint
 
Dan my die avont en morghen
 
Ghearbeyt heb met sorghen
 
Dus seght hem sonder hellenGa naar voetnoot7)
 
Dat my inder herten doet quellenGa naar voetnoot8)
 
Dat hy om mijnen broeder drijft iolijtGa naar voetnoot9)
 
Ende dat ick niet zijn en wil t'zijnder maeltijdt.

ALdus is den knecht terstont tot sijnen Meester ghegaen tot hem segghende: hoe dat sijnen outsten sone tot sijnder

[pagina 35]
[p. 35]

maeltijt niet comen en wilde. Ende den Vader dit hoorende is hy terstont vander tafelen op-ghestaen ende selver inden velde ghegaen ter plaetsen daer sijnen outsten Sone was, tot hem segghende:

 
Seght my Sone d'waerachtich bedietGa naar voetnoot1)
 
Waerom en comdy in huys niet
 
Ist om dat u Broeder die heeft
 
Verloren gheweest en qualijck gheleeft
 
Wederom is comen by my.
 
D'outste Sone.
 
Vader sonder syGa naar voetnoot2)
 
Dats de rechte saeckeGa naar voetnoot3) dit seker zijt,
 
Die ick nu gheensins heb willen devoyerenGa naar voetnoot4)
 
Maer altijt my selven employeren
 
U te dienen neerstelijcker dan eenich knecht
 
Die u om u ghelt dient slechtGa naar voetnoot5)
 
Nochtans voor alle mijnen dienst swaer
 
En waerdy my noyt soo gonstich daer
 
My te willen comen tot mijn begheeren
 
Eens met sommige mijn vrienden te vereeren
 
Met vrolijcheden int geselschap een lam
 
Maer soo haest als mijnen broeder quam
 
Die verquist heeft u goet
 
Moetmen terstont metter spoet
 
T'beste Calf dooden datmen vonde
 
Ende houden tafelronde
 
D'welck my deert in s'hertsen gront
 
Dat segge ick u goet ront
 
Soo ghy weten meucht.
[pagina 36]
[p. 36]
 
Die Vader.
 
Sone my is kennelijck uwe deucht
 
Ghy hebt my ghedient sonder discoortGa naar voetnoot1)
 
Ghelijc tkint den vader te dienen behoortGa naar voetnoot2)
 
By [myGa naar voetnoot3)] gebleven sonder afgaen
 
Daerom dat ick heb is dijne
 
Ende dat uwe is mijne
 
Dus ist t'onser beyde behoeve.
 
D'outste Sone.
 
T'is waer maer ick ben droeve
 
Van dat ghy mijnen broeder dit versintGa naar voetnoot4)
 
Die niet en is dan een boeve kintGa naar voetnoot5)
 
Ende een onnuttich gedrochte
 
Die noyt deucht en wrochte
 
Doet soo danighe Feeste grootelijck.
 
Die Vader.
 
Mijn Sone t'was nootelijck
 
Om te schouwen meerder dangierGa naar voetnoot6)
 
Dat ick maeckte dees Feeste hier
 
Want mijn Sone verresen is claer
 
Dien ick meynde voorwaer
 
Dat doot was, daerom mijn lieve kindt
 
Na dattet my den almoghenden Godt sintGa naar voetnoot7)
 
Om ghenade te verwerven sonder ontberen
 
Ist niet redelijck dat ick hem sal feesteren
 
Om hem goede hope te gheven?
 
Al heeft hy in zijn ioncheyt bedreven
[pagina 37]
[p. 37]
 
Veel ondeuchden zijnder ieucht verderffenisse
 
Ick moet nochtans in zijne beternisse
 
Verblijden ende dat hy ten lesten tot my wintGa naar voetnoot1)
 
Die hem bemint met liefden natuerlijck
 
Die hem niet en betert leeft seer stuerlijckGa naar voetnoot2)
 
Daerom mijn lieve kindt
 
En weest tot hem niet als een vyant gesint
 
T'is u broeder ende ghy en moocht gheender tijt
 
Ten sy dat ghy beyde gevriendenGa naar voetnoot3) zijt
 
Behouden zijnGa naar voetnoot4), noch hy oock nietGa naar voetnoot5)
 
Wilt ghy ghenade verwerven om gheletGa naar voetnoot6)
 
Van Godt wy moeten ghenade doen
 
Die gheleerde seggen t'is Gods SermoenGa naar voetnoot7)
 
Merckt dat wel opdat ghy niet en wordt verdoemt.
 
D'outste Sone.
 
Wel Vader na dat hy weder comt
 
Uwen wille sal ghedaen zijn.

ALdus heeft den Vader den peys ghemaeckt tusschen den verloren Sone ende tusschen zijnen broeder, metten welcken hy ter tafelen gegaen is daer hy zijn vrienden ghelaten hadde. Ende seyde totten verloren Sone aldus:

 
Orsa sone siet hier uwenGa naar voetnoot8) broedere8)
 
Die u willecom heet te deser stonde.
 
Den verloren Sone.
 
Godt gheve [uGa naar voetnoot9)] ghesondeGa naar voetnoot10)
[pagina 38]
[p. 38]
 
Mijn broeder en t'uwer herten penitienGa naar voetnoot1)
 
Al hebbe ick ondeuchdelijck gheweest van conditien
 
Ende vol alder driffenisseGa naar voetnoot2)
 
Ick bidde u ootmoedelijck verghiffenisse
 
En draecht tot my geen quaedt vermogenGa naar voetnoot3)
 
Broeder ick bid u met weenende ooghen
 
Ghenade, ick [hebGa naar voetnoot4)] my te beteren ghepastGa naar voetnoot5)
 
Ende te schouwen der ondeuchden last
 
Dus bid ick u dat ghy 't my vergheeft.
 
Den Vriendt.
 
Sone hebt ghy ondeuchdelijcken gheleeft
 
Ende gedoolt in voorleden daghen
 
Stelt u ter beternissen eer ghy sneeft
 
Vliet voortaen die sondige plagen
 
Des vyantsGa naar voetnoot6) die veel laghen
 
Leyt om u in zijn net te houwen
 
Ende u siele te versmooren.
 
Den Vader.
 
Hoordijt sone die waerheyt vercoren
 
Dats gesproken als vrient van trouwen.
 
Den Vrient.
 
Van den bekeerden sondaer verblijden met machte
 
De hemelsche gheesten vercoren.
 
D'outste Sone.
 
Also schrijven in haer boecken de Doctoren.
[pagina 39]
[p. 39]
 
Den Vrient.
 
Laet ons dan wy menschelijcke gheslachte
 
Die Hemelsche eendracht houden in alle hoecken
 
Want den vijant waeckt altijdt om ons te vercloeckenGa naar voetnoot1)
 
En hebben wy anders gheleeft dan wy souwen
 
Soo moeten wy ten minsten genade soecken.
 
Den Vader.
 
Dats gesproken als een vrient vol trouwen.
 
Den Vrient.
 
Sone wilt uwen vader eerende zijn
 
Ende regeert u voortaen wijsselijck
 
Want voortijts ghy hem ende den broeder dijn
 
Verthorent hebt afgrijsselijck
 
Maer betert u ende zijt prijsselijck
 
De deucht te volbrenghen voortane.
 
Den Vader.
 
Kindt wilt onthouwen
 
Dat hy u seyt devijselijckGa naar voetnoot2)
 
Want t'is gesproken als vrient vol trouwen.
 
Den Vrient.
 
Den Coninck der glorien sy prijsselijck
 
Onse sielen, op dat wy sonder flouwen
 
In deuchden volstaen.
 
Den Vader.
 
Dats ghesproken als vrient vol trouwen
 
Daerom sone wilt dese woorden knouwenGa naar voetnoot3)
[pagina 40]
[p. 40]
 
Ick hope door Godt ghepresen
 
Dat ghy noch eens sult wesen
 
De sake mijns levens verschoonenGa naar voetnoot1)
 
Al hebdy somtijts ter ondeuchden geresen
 
Ende wt gheweest om my te thoonenGa naar voetnoot2)
 
Den Vrient.
 
Dit is een onderwijs naer betamen
 
Seer goet voor de kinderen van goeden stame
 
Die 't haer verdoen sonder schamen
 
Aendoende vader ende moeder druck ende thorenGa naar voetnoot3).
 
Den Vader.
 
Hier hebt ghy moghen hooren
 
Vanden onnutten staet
 
Ende der armoeden besporen
 
Daer d'oncuyssche ten lesten in staet
 
Ten is niet dan vuylicheydt ende armoede
 
Want die vuyl putijnen dat weet elck
 
Niemant langer en thoonen fier ghelaet
 
Dan t'ghelt duert dan vergaet
 
De vrientschap want de nature is sulck
 
Daerom wacht [uGa naar voetnoot4)] daer voor al ghemeene
 
Ende blijft bevolen Jesum van Nazareene.
 
 
 
AMEN.
[pagina 41]
[p. 41]

IN dese Historie zijn veel Personagien. Maer daer en zijn maer dry principale. Te weten den vader ende zijn twee Sonen. Vanden welcken den joncksten geheeten wort, den verloren Sone. Ende moralijck te spreken. Soo wort Godt verstaen by den Vader: ende by de twee kinderen, twee manieren van menschen in der werelt. By den outsten sone worden verstaen deuchdelijcke menschen die altijdt by Godt haren Vader blijven midts gratie, ende by den verloren Sone worden verstaen de sondighe menschen die de goedenGa naar voetnoot1) die sy van Godt almachtich ontfanghen hebben sottelijcken verdoen ende onnuttelijcken over-brenghen in wellusticheden des vleesch ende wereltlijcke ghenuchten. Die spijse der verckenen, dats sijn de duyvelen. Daer sy hen begheeren mede te versaden, dat zijn de sonden. Het vremde verre landt van Godt daer sy in woonen, dat is, de stadt der sonden: want de sondighe menschen sijn altijdt vremt ende verre van Godt totter tijdt dat sy wederom tot hem keeren midts penitentie ghelijck den verloren Sone weder keerde tot zijnen Vader alsoo de Historie dat bewijst. Ende ghelijck als den Vader alsoo den Sone ontfanghen heeft, zijn misdaet verghevende, ende hem ghefeesteert. Alsoo ontfanght onsen Heere de sondaers die tot hem keeren, ghelijck gheseyt is, die ontfermherticheydt doende ende d'eeuwich leven belovende ende ghevende: d'welck ons verleene den almogenden Vader inder eeuwicheyt. Amen.

 

FINIS

voetnoot2)
Ingevoegd naar A en C
voetnoot3)
Lees met A (en C): Wanen comt dat esbatement. Wanen = vanwaar; esbatement = vermaak, spel
voetnoot4)
Brommen, schallen; A en C hebben: dromen
voetnoot1)
Landloopers
voetnoot2)
Bastaardvloek
voetnoot3)
Vergelijk blz. 4, reg. 7
voetnoot4)
Schitterend onthaal
voetnoot5)
Landlooper
voetnoot6)
Zot
voetnoot7)
Lees met A en C: helen en in den volgenden regel: quelen
voetnoot8)
Quelen = lijden
voetnoot9)
Vreugde
voetnoot1)
De ware reden
voetnoot2)
Zeker
voetnoot3)
Oorzaak
voetnoot4)
A en C hebben: Dat ick die geensins en heb willen devoyeren, d.i. van den rechten weg afwijken
voetnoot5)
Alleen
voetnoot1)
Oneenigheid
voetnoot2)
Hierna ontbreekt een regel in alle drukken
voetnoot3)
Ingevoegd naar A en C
voetnoot4)
Let wel!
voetnoot5)
Weet het (van kinnen, kennen)
voetnoot6)
Gevaar
voetnoot7)
Zendt
voetnoot1)
(Zich) wendt; A en C hebben hem na hy
voetnoot2)
Halsstarrig
voetnoot3)
Wederkeerige vrienden
voetnoot4)
Zalig worden
voetnoot5)
Lees om het rijm: met, d.i. mede
voetnoot6)
Lees met A en C: onghelet, d.i. zonder falen
voetnoot7)
Woord
voetnoot8)
Lees: den broeder dijn
voetnoot9)
Ingevoegd naar A en C
voetnoot10)
Gezondheid
voetnoot1)
A en C hebben: (t') uwer herten petitien, d.i. uwe hartewenschen
voetnoot2)
A en C droeffenisse
voetnoot3)
Wees niet boos op mij
voetnoot4)
Ingevoegd naar C
voetnoot5)
Voorgenomen
voetnoot6)
Duivels
voetnoot1)
Verschalken
voetnoot2)
Duidelijk uiteengezet
voetnoot3)
Overleggen
voetnoot1)
De oorzaak van het vermooien van mijn leven
voetnoot2)
Lees met A en C: honen
voetnoot3)
Verdriet
voetnoot4)
Ingevoegd naar A en C
voetnoot1)
Goederen

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken