Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De Vlaamsche Gids. Jaargang 20 (1931-1932)

Informatie terzijde

Titelpagina van De Vlaamsche Gids. Jaargang 20
Afbeelding van De Vlaamsche Gids. Jaargang 20Toon afbeelding van titelpagina van De Vlaamsche Gids. Jaargang 20

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (2.81 MB)

ebook (3.51 MB)

XML (1.22 MB)

tekstbestand






Genre

sec - letterkunde

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De Vlaamsche Gids. Jaargang 20

(1931-1932)– [tijdschrift] Vlaamsche Gids, De–rechtenstatus Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
[pagina 287]
[p. 287]

Over ‘Elckerlyc’

Onder dien titel heeft de heer Omer Van Audenhaege, leeraar aan de Staatsmiddelbare jongensschool te Diest, een brochure laten verschijnen, waarin hij eerst, uit Edward Van Even's Geschiedenis der Stad Diest, een lijstje overneemt van de historische ‘heeren van Diest’ tot en met den tijd waarin Petrus van Diest leefde.

Daarna komt hij tot zijn onderwerp en stipt aan dat Elckerlyc voor 't eerst in druk werd gegeven omstreeks 1495 en daarna omstreeks 1501 en 1521, en in 1536 in 't Latijn vertaald werd uitgegeven door Ischyrius, onder den titel: Homulus Petri Diesthemii.

Is Petrus Diesthemius Petrus Dorland (1454-1507), een beroemd godgeleerde, die prior was van de karthuizers te Zelem, bij Diest?

Vrij algemeen wordt die veronderstelling als gegrond beschouwd, doch stellige bewijzen zijn nog niet voorhanden.

In een werk van en over karthuizers, in 1513 gedrukt, komt een Latijnsche lijst van Dorlandus' werken voor en daarin wordt vermeld: Speculum humanae vitae, terwijl de volledige titel van Elckerlyc luidt: Den Spyeghel der Salicheyt van Elckerlijc.

In de lijst der Latijnsche werken van Dorlandus (ongeveer 60 titels) wordt gezegd dat Dorlandus ook Nederlandsche werken schreef, maar er worden geen titels vermeld.

Mr Leonard Willems heeft in al de tot nog toe teruggevonden 15e- en 16e-eeuwsche uitgaven en handschriften van Dorlandus' werken nooit Petrus Diestensis gevonden, maar altijd ôf Petrus Dorlandus ôf Petrus Dorlandus Diestensis.

Ook blijkt het dat Pieter Dorlant en Petrus Diestemius van dezelfde geestesrichting zijn.

Tot nog toe werden enkel Nederlandsche prozawerken van Pieter Dorlant ontdekt, geen verzen. Konden er zulke gevonden worden, dan zouden ze over zijn prosodie kunnen inlichten en vergelijkingen toelaten. Dat is misschien niet uitgesloten.

Het archief van het Zelemsche karthuizerklooster berust is het stadsarchief te Hasselt. Dáár ligt dus insgelijks hoop.

 

De heer Van Audenhaege bespreekt ook het vraagstuk van de prioriteit van het stuk op Everyman.

Naast het bekend besluit van Prof. Logeman komt een oordeel van Dr. Van Mierlo Jr., S.J. en een van F. Sidgwick, die beiden de zienswijze van Prof. Logeman deelen. De eerste wijst er op dat het Nederlandsch gedicht nergens eenig spoor van vertaling vertoont; dat taal en versbouw uit de rijke volkstaal geput zijn, met spreekwoordelijke uitdrukkingen en volksgezegden, waarvoor in 't Engelsch wat algemeens of wat onbeduidends staat. De laatste vermeldt o.a. dat ‘the earliest printed text (van Everyman) is later than the corresponding Dutch text.’

[pagina 288]
[p. 288]

Onder de steden, waar Elckerlyc in de laatste jaren opgevoerd werd, noemt de heer Van Audenhaege Barking (in 't Engelsch graafschap Essex), Londen, Parijs, Gent, Brussel, Salzburg.

Of te Salzburg wel de Duitsche tekst van Hugo von Hofmannsthal gevolgd werd staat te bezien; want de boerendichter Loser heeft er een bewerking van gemaakt... in Salzburger dialekt.

Die bewerking werd, in 1923, o.a. in verscheidene openluchtvertooningen te Zell am See (Tyrol) gespeeld, des avonds, hij het licht van een schijnwerper en van de maan, vóór een met klimop overwoekerden muur van het oude slot Rosenberg. De spelers kwamen van rechts en links uit het avondduister, de hemelsche verschijningen uit het slot en de duivel uit de rijen der toeschouwers; daar trok hij zich ook terug als er, door tusschenkomst van Geloof, aan katholiek ritueel gedaan werd.

Onder de vertolkers (geen beroepsspelers) was, naar de uitspraak te oordeelen, de Dood geen Salzburger spruit, maar de Dood is immers in alle dialekten schrikwekkend...


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken