De Vlaamse Gids. Jaargang 69

[p. 20]

Boeken: Literatuur
Op de rijke literaire velden van West-Vlaanderen wordt druk gemaaid...

DE KORTRIJKSE BIBLIOTHECARIS Chris Vandenbroucke publiceert een lijvige bloemlezing van ‘Westvlaamse’ poëzie.⁽¹⁾ Iedereen die in West-Vlaanderen geboren is en minstens één poëtisch geschrift in boekvorm publiceerde kon uit zijn verzen één lievelingsgedicht kiezen en voor opname in de bloemlezing aanbieden. Hugo Claus vond het nogal weerzinwekkend en weigerde zijn medewerking: ‘Een verzameling Westvlaamse dichters, ik mag er niet aan denken’, schreef hij.

Anderen denken des te meer aan hun geografische begrenzing. Enkele Westvlamingen werken nu al jaren aan de voorbereiding en de verwezenlijking van een ‘Lexicon van Westvlaamse schrijvers’.⁽²⁾

De inspirerende invloed van de geboortegrond valt niet te ontkennen. In vrijwel elk stuk universeel getinte literatuur zijn sporen aanwijsbaar die terugvoeren naar de landschappen waarin de auteur als kind leefde. Dat sommige schrijvers er niets voor voelen zich in zo'n geografisch begrensde kooi op te sluiten is begrijpelijk; het literaire kaf waait er wel eens in hoge hopen bijeen.

Raf Seys heeft bijna acht bladzijden in het eerste deel van dit Westvlaamse literaire naslagwerk nodig om een historisch overzicht te schetsen van de wordingsgeschiedenis van wat uiteindelijk een ‘Lexicon van West-

(1) Vandenbroucke, Chris, Na het ruischen van het riet... Te verkrijgen bij de samensteller: Evarist Carpentierlaan 15 te 8500 - Kortrijk. Prijs: 450 fr.

(2) Lexicon van Westvlaamse schrijvers. Delen 1 en 2, 100 bladzijden per aflevering. Prijs: 300 fr. per deel. Een uitgave van de vereniging van Westvlaamse Schrijvers, Weidestraat 11 te 8100 Torhout.

[p. 21]

vlaamse schrijvers’ geworden is. Het is een zeer leerrijk overzicht van zoeken en tasten naar de juiste vorm, naar de juiste plaats van neer te zetten grenspalen, naar een gegronde motivering voor de uiteindelijk gekozen formule.

Er werd eerst gedacht aan een ‘Encyclopedie’ van de Westvlaamse schrijvers. Na heel wat overleg is het een ‘Lexicon’ geworden. Er zijn zes delen voorzien, gespreid over een periode van zes jaar. Elk deel zal bio-bibliografische dokumentatie bevatten over ongeveer 500 schrijvers, telkens geranschikt van A tot Z. Bij de samenstelling van de delen wordt een zekere variatie nagestreefd, zowel in de tijd als in het literaire genre.

In de twee reeds gepubliceerde delen zijn deze doelstellingen duidelijk aanwijsbaar. Er duiken zeer bekende namen in op, want op de literair-vruchtbare bodem van West-Vlaanderen is belangrijk talent niet zeldzaam. Hugo Claus, Guido Gezelle, Karel Jonckheere, Paul Snoek, Karel Van de Woestijne, Jacob Van Maerlant, (in deel I) Maurits Sabbe, Clem Schouwenaars, Stijn Streuvels, Karel Van Mander (in deel II): het zijn klinkende namen. Daartussen zitten dan de meer lokale goden als Willem Denijs, Roger Pieters en Edward Vermeulen. Hoe breed de samenstellers hun grijparmen wel hebben uitgestoken blijkt uit de aanwezigheid van een aantal soms zeer tijdelijke of toevallige ‘inwijkelingen’ die wellicht verbaasd zullen zijn het etiket ‘Westvlaams schrijver’ opgekleefd te krijgen. Was Abraham Hans een Westvlaming? En Lia Timmermans? En Juan Luis Vives, de Spaanse humanist? En Staf Knop, weliswaar artistiek direkteur van een Westvlaams casino, maar in hart en nieren een Brusselaar? En Jotie t'

[p. 22]

Hooft? Het volstaat dus in West-Vlaanderen te gaan sterven om Westvlaming te worden, althans in dit lexicon.

De aanwezigheid van Karel Sys (de bokser die ‘Mijn leven als bokser’ publiceerde), van Herman Le Compte (de Straatsburg-dokter), van Cyriel Van Hauwaert (de wielrenner die in 1910 ‘Mijne loopbaan’ publiceerde) wijst ook al op de zeer lange armen van de samenstellers.

Bij een eerste konfrontatie met dergelijke eigenaardigheden vindt men een en ander een beetje grappig, maar wanneer men het geheel overschouwt, komt men toch onder de indruk van de enorme hoeveelheid dokumentatie die hier bijeengebracht werd en die tot voor kort uit zeer verspreide bronnen moest geput worden.

De lexicon-formule zal een goed alfabetisch eindregister onmisbaar maken; aan de zorgvuldige samenstelling daarvan zal zeerveel zorg en aandacht moeten besteed worden.

De ‘Vereniging van Westvlaamse schrijvers’ publiceert ook de serie ‘VWS-Cahiers-Bibliotheek van de Westvlaamse Letteren’. Van deze brochures verschijnen zes afleveringen per jaar. Elk ‘cahier’ bevat een beknopte biografie, een inleiding tot het werk, een bloemlezing en een bibliografie en is geïllustreerd met portretten, handschriften en soms ook andere dokumenten. De laatst verschenen delen (nr. 101 tot 109) handelen over Fernand Bonneure, Karel De Wolf, Lodewijk Van Haecke, Lieven Rens, Georges Lucien Declercq, August Geldhof, Christine D'Haen, Ferdinand Verbiest en Huib Hoste.

Dit jaar wordt gestart met een geheel nieuwe reeks, de ‘Monografieën over Westvlaamse Schrijvers’ (2 delen per jaar, 48 bladzijden, geïllustreerd). In de eerste delen zal aandacht geschonken worden aan Patricia Lasoen, Christine D'Haen, Jan Vercammen, Jan Schepens, Fred Germonprez, Mireille Cottenjé, Paul De Wispelaere, Willy Spillebeen en Jaak Stervelynck.

J.Y.