De Vlaamsche School. Jaargang 13

Kronijk.

Antwerpen. - Wij vernemen dat het provinciaal bestuur van Antwerpen in onderhandeling is met de Onroerende Maatschappij, voor het aankoopen van eenen nabij de Begijnenpoort gelegen grond, tot het opbouwen van een nieuw paleis van justitie.

- De heer van Arendonck had op 23 Juni in de zaal der Venusstraat tentoongesteld een half verheven beeldwerk, waarvan het onderwerp was: ‘Gij zult niet dooden.’ Wij vernemen met genoegen dat de verdienstelijke beeldhouwer voornemens is dit fraaie kunststuk, afgegoten in plaaster, bij inschrijving verkrijgbaar te stellen. Wij twijfelen niet of alle kunstvrienden zullen er zich een exemplaar willen van verschaffen.

- De heer Godfried Guffens voltooide onlangs verschillende portretten van personen uit de hooge rangen der samenleving. Wij hebben het genoegen gehad er eenige van te zien, onder andere dit van Mevrouw de Baillet, welk in alle opzichten als een kunstjuweel verdient geroemd te worden. Het achterplan glanst van het licht eens zonnigen lentedags. De schoone Mev. d. B. zelve is in een licht gewaad, met eenen witten doorgewerkten shawl gekleed, voorgesteld. Teekening en schildering zijn beide uitstekend te noemen. Ook koesteren wij de hoop dat de heer Guffens dit welgeslaagd portret naar de aanstaande driejarige tentoonstelling zal zenden.

- Ter gelegenheid van de XXXVI^e verjaring der inhuldiging van Z.M. Leopold I, heeft men in de hoofdkerk aldaar, onder het bestuur van den heer J. Bessems, het Te Deum Laudamus van den heer Edward Gregoir uitgevoerd. Een honderdtal muzikanten en zangers namen deel aan de uitvoering die zeer luisterlijk was.

- De heer David Col heeft eene schilderij voltooid, waarvan veel goeds gezegd wordt, en welke een gestoorden Jagersmaaltijd voorstelt.

- De koninklijke Maatschappij ter aanmoediging der schoone

[p. 115]

kunsten heeft haren leden ieder een exemplaar gestuurd van de prachtige plaat op staal, gesneden voor rekening der maatschappij door den heer Jozef Bal, volgens het schilderstuk van den heer Jaroslav Cermak: de Montenegrijnsche vrouw.

- Naar aanleiding van zijn werk Stijl en Letterkunde, waarover wij breedvoerig hebben gesproken, heeft de heer Sleeckx een boekdeel van ruim 400 bladzijden uitgegeven, getiteld: Voorbeelden van stijl en letterkunde, getrokken uit de Nederlandsche schrijvers. Wij kunnen deze twee werken niet genoeg aanbevelen aan al degenen die zich met de studie en het beoefenen onzer schoone moedertaal bezig houden, zoowel als aan het lezend publiek in 't algemeen.

- De heer Max. Bausart hield op 25 Juni, met veel en welverdienden bijval, in den Veilkrans, eene voordracht over het verleden der Vlaamsche gemeenten.

- Er is van den heer Harry Peters een vlugschrift verschenen getiteld: Vier bladzijden uit het rampenboek.

- In de Bibliotheek van oorspronkelijke tooneelstukken, is verschenen, 4^e aflevering: Willem van Oranje, Antwerpen in 1583, geschiedkundig drama in vijf bedrijven, door E. van Driessche.

- In de volksbibliotheek te Borgerhout, zijn als bestuurleden herkozen: de heeren F. Storms, 1^e voorzitter; L. Bavo, 2^e voorzitter; J. Verdonck, 1^e secretaris; L. Daams, 2^e secretaris; J. Zanders, 1^e bibliothecaris; J. Hendrickx, 2^e bibliothecaris en M. Bavo, schatbewaarder.

Mechelen. - Op 10 dezer werd alhier, in de benedenzaal van het stadhuis geopend de 27^e kunsttentoonstelling, ingericht door de Maatschappij van schoone kunsten, onder bescherming van Z.M. den Koning.

Brussel. - De commissie, door den heer minister van justitie benoemd voor het nazicht der vertaling van het strafwetboek, bestaat uit de volgende leden: de heeren de Hondt, rechter van onderzoek te Dendermonde; de Maere, volksvertegenwoordiger; de Paepe, substituut van den procureur-generaal te Gent; Destanberg, dagbladschrijver; Dodd, letterkundige; Gilliodts, advocaat te Brugge; Grandjean, raadsheer bij het hof van beroep te Gent; Heremans, leeraar van Nederlandsche taal aan de hoogeschool van Gent; Serrure, advocaat te Gent; Thonissen, volksvertegenwoordiger en leeraar aan de hoogeschool van Leuven; van Assche, notaris te Asper; van Beers, leeraar te Antwerpen; van Camp, raadsheer bij het hof van verbreking; van Genechten, voorzitter van het gerechtshof van Turnhout; Vuylsteke, advocaat te Gent; Weber, advocaat te Brussel.

- Volgens wordt gemeld zal de Vlaamsche schouwburg dezen winter onder andere de volgende stukken opvoeren: Frans Ackermans, groot zangspel in 4 bedrijven, woorden van Nap. Destanberg, muziek van Karel Miry; Breydel en de Coninck, groot zangspel in 3 bedrijven, woorden van Dodd, muziek van van Zingel; de Rat in de val, zangspel van K. Versnaeyen; Brutus en Cesar en de Occasie maakt den dief, zangspelen van Nap. Destanberg en Miry; Ondina, zangspel van Lortzing; de twee Bulten, tooverzangspel door Hiel en Benoit; Boerenvrijagie, operet van Paul Thiry; Brussel in 1695, historisch drama door Felix van de Sande; Oude en nieuwe adel, tooneelspel door Sleeckx; de Martelaar der kunst, drama door Jan Bruylants; de zenuwen van Madam, tooneelspel door Dodd; Help u zelven, tooneelspel door Paul Billiet.

- Het Journal de Bruxelles geeft als mengelwerk de vertaling van eenen nieuwen roman van den heer August Snieders, getiteld Bonheur caché. De vertaling van dit boek werd bewerkt door mevrouw Louiza Lebrocquy, de voortreffelijke vertaalster van verschillige andere werken des Vlaamschen schrijvers en vooral der gravin von Hahn-Hahn. Het nieuwe werk van den heer Snieders is oorspronkelijk verschenen in de Bibliotheek van Nederlandsche novellen, onder den titel: Verborgen geluk. Prijs: 50 cents.

- De heer L. Jottrand heeft eene goed geschrevene studie van 19 bladzijden druks laten verschijnen, getiteld: Jacob van Artevelde. Nieuwe bespiegeling aangaande 's mans lange misprijzing in de geschiedenissen, en de oorzaken der wederopbeuring van zijnen roem in onzen tijd. 's Mans waarachtig karakter.

- De kampers naar den prijs van Rome (muziek) waren de heeren van den Eede, van Gheluwe en Walput, van Gent; de heeren Haes, van Brussel, en Rufer, van Luik. De drie eersten hebben het Vlaamsch gedicht het Woud gekozen. De twee anderen het Fransch gedicht Jeanne d'Arc. Het is de heer Versnaeyen, de verdienstelijke Vlaamsche schrijver, die den prijs van het gedicht voor den kampstrijd van Rome heeft bekomen.

Den 20^en Juli werden de prijsstukken in het lokaal der koninklijke academie uitgevoerd in de volgende orde: 1^o Het Woud, muziek van den heer Waelput, van Gent, orkestmeester bij den Vlaamschen Cirkschouwburg te Brussel; 2^o Dezelfde cantate, muziek van den heer van den Eede, insgelijks van Gent; 3^o Jeanne d'Arc, van den heer Rufer, van Luik; 4^o Dezelfde, van den heer Haas, van Brussel, en 5^o Het Woud, van den heer van Gheluwe, van Gent. Na de uitvoering werd het publiek verzocht de zaal te verlaten, opdat de jury, bestaande uit de heeren Fetis, Hanssens, Daussoigne-Mehul, Soubre, Samuel, de Burbure en Benoit zou kunnen beraadslagen. Een kwaart uurs later werd de heer Waelput geroepen en hem bekend gemaakt dat hij den eersten prijs bekomen had. De heeren van Gheluwe en Haas hebben in deeling den tweeden prijs behaald. Wij stippen met genoegen en fierheid dezen voor de Vlaamsche kunst zoo schoonen uitslag aan.

Men meldt dat de voorzitter der jury, de heer Fetis, aan eenen der mededingers, in wiens cantate vrouwenkoren voorkomen, met de meeste bereidwilligheid toegelaten heeft niet slechts de medewerking der jufvrouwen van het Brusselsch conservatorium te vragen, maar dat hij de professors der zangklassen heeft verzocht alles te doen wat in hunne macht was, om die Vlaamsche cantate behoorlijk te doen uitvoeren. Verders verzocht de heer Fetis aan 25 jonge Waalsche artisten den Vlaamschen tektst der cantate te leeren. Wij betuigen den heer Fetis voor deze hoffelijkheid onzen welgemeenden dank.

Leuven. - De Gemeenteraad dezer stad heeft aan den heer R. Servranckx, de toonzetting opgedragen van de cantate,

[p. 116]

welke den dag van het bezoek der koninklijke familie zal worden uitgevoerd. De woorden der cantate zijn van Mev. Louiza Stappaarts-Ruelens en - bespottelijk genoeg - in het Fransch.

St-Nicolaas. - In de maand Juni hield de Oudheidkundige kring eene openbare zitting in de groote zaal van het stadhuis, waar bij deze gelegenheid was tentoongesteld het model van het standbeeld, welk deze kring gaat oprichten ter eere van den beroemden aardrijksbeschrijver, Geeraard Mercator, van Rupelmonde. Het model, vervaardigd door den beeldhouwer Frans van Havermaet, laat zeer veel verwachten voor het standbeeld, waarvan dezen verdienstelijken kunstenaar de uitvoering is opgedragen. De zaal was versierd met land- en zeekaarten van Mercator. Nadat de heer Siret het verslag der werkzaamheden gelezen en een zeer belangwekkend stuk uit zijne geschiedenis van St-Nicolaas had voorgedragen, hield de heer J. van Raemdonck eene lofrede op Mercator. Daarna werden de heeren H. Raepsaet, L. Verest en ridder de Schoutheete de Tervarent, als bestuurleden herkozen.

Dendermonde. - De Nederduitsche Bond van Dendermonde noodigt alle Nederlandsche letterkundigen uit, om deel te nemen aan den liederenprijskamp, welke, met de ondersteuning van staats- en stadsbestuur, door hem wordt uitgeschreven. De prijzen zullen toegekend worden voor het dichten van: 1^o een werkmanslied; 2^o een vredelied; 3^o een vaderlandsch lied (met refrein om in koor te zingen). De prijzen voor ieder vak bestaan in een zilveren eermetaal, groot model, en 40 franken. De stukken zullen voor 4 Augustus aan den voorzitter des Nederduitschen Bonds, vrachtvrij, moeten toegezonden worden.

Buitenland.

Amsterdam. - De groote prijs van 100,000 fr., door keizer Napoleon uitgeloofd voor de instelling die de grootste diensten aan het menschdom heeft bewezen, is verdeeld geworden in vijf prijzen, welke behaald zijn door de verdienstelijke maatschappij Tot nut van 't algemeen, te Amsterdam, en andere instellingen die in Rusland, Spanje, Portugal en Italië bestaan.

- De ijzeren lessenaar, afkomstig van czar Peter-den-Groote, die in publieke veiling te Zaandam voor 100 gl. verkocht werd, is later aangekocht door de heeren H. Koenen en Six van Hillegom, en door dezen geschonken aan het koninklijk Oudheidkundig genootschap te Amsterdam.

Nijmegen. - Dezer dagen is gemeld, dat de heer Roesgen von Floss heeft uitgevonden, photografische beelden in hunne natuurlijk kleuren te vervaardigen. De heer J. Schaarwächter, te Nijmegem, verklaart namens voorname buitenlandsche photografen-vereenigingen gemachtigd en in staat te zijn, dien heer eene som van fr. 100,000 aantebieden voor de mededeeling van eene zekere methode om lichtbeelden (heliochromien) te vervaardigen, die bestand zijn tegen de werking van het daglicht, 't geen tot dusver te vergeefs is beproefd door vele verdienstelijke mannen, die er slechts in zijn geslaagd, enkele kleuren te weêr te geven, welke alleen dan eenige bestendigheid toonden, wanneer het beeld, voor daglicht beschermd, werd bewaard.

Londen. - De vier uurwijzers van het gebouw, waar het Engelsche parlement vergadert, hebben elk 22 voet middellijn en zijn de grootste ter wereld. Elke minuut beweegt zich de minuutwijzer ongeveer 14 Eng. duimen. Het uurwerk loopt 8 1/2 dag, maar slaat slechts 7 1/2 dag, om den tijd van opwinden aan te duiden. Alleen het opwinden van het klokkenwerk duurt 2 volle uren. De slinger is 15 voet lang: de raderen zijn van geutijzer. De klok voor het geheele uur is 8 voet hoog en 9 voet in doorsnede. Zij weegt 15,000 kilos. De klepel van die klok weegt alleen 200 kilos.

Nieuw-York. - Er wordt gemeld dat den Hollandschen zeeschilder de Haas, die zich thans in Amerika bevindt, de opdracht is gedaan, om de eerste historische schilderij op doek te brengen, welke een der roemrijkste feiten uit den jongsten Amerikaanschen oorlog zal vereeuwigen.

De schilder heeft het oogenblik gekozen, dat de vloot der Unie, onder bevel van den admiraal Faragut, de forten beneden Nieuw-Orleans voorbij stevende. Het schilderstuk is zoo veel mogelijk historisch getrouw. De stand der schepen is door den admiraal zelve aangegeven. Ter linker zijde ziet men het schip Hartford, dat door de kanonnen van het fort St-Philip in den grond is geboord, terwijl het gedeelte dat boven het water uitsteekt in brand staat, waardoor de Richmond, Pensacola en Mississipi worden verlicht. Ter rechter zijde ontdekt men het schip Brooklyn, in een hevig gevecht gewikkeld met de Louisiana. De gezwollen wateren der rivier zijn als met schuim overdekt door de menigte ballen, die er in nederploffen; de lucht, die met donkere wolken is bedekt, wordt door bommen en granaten doorkliefd, terwijl het geheel slechts wordt verlicht door de brandende Hartford en het geweldige kanonvuur.