De Vlaamsche School. Jaargang 23

Kroniek.

Antwerpen. De heer P.J.A. Hughes, kleinzoon van den vrederechter J.B. Rossaert, heeft het geschilderd portret van dezen rechtsgeleerde aan het stadsbestuur geschonken. De naam van den schilder is niet bekend. J.B. Rossaert was vrederechter van het 4^de arrondissement te Antwerpen tot in 't jaar 1827 en woonde op de Lombaardevest in het huis n^r 916.

- In den wedstrijd, geopend door den Cercle floral voor het schrijven van een boek over de plantenkunde ten dienste van het lager onderwijs, is de prijs (300 fr.) toegekend aan de Fransche verhandeling van den heer D'Heusschen, leeraar bij de nijverheidsschool te Charleroi; een Vlaamsch werk van den heer P. Houvenagel, hoofdonderwijzer te Thourout, bekwam eene eervolle melding. Er waren zes handschriften ingezonden.

Mechelen. Herstellingen, die op 71,925 fr. geschat zíjn, gaan uitgevoerd worden aan de kerk van Onze-Lieve-Vrouw over de Dijle.

Brussel. Bij F. Hayez, drukker der koninklijke academie, is in een afzonderlijk boekdeeltje de verhandeling over Plantijn en de Plantijnsche drukkerij verschenen, waarmede de heer Max. Rooses den prijs van Stassart behaalde. Zij beslaat 74 blz. druks. Wij deelen er, blz. 169, een uittreksel uit mede, betreffende den veeltaligen Bijbel (Biblia polyglotta), welk onzen lezers tot aanbeveling van het werk strekken kan.

- Om de zeldzaamheid van 't geval, vermelden wij het feit, dat een in deze stad wonend Italiaansch kunstschilder, met name Visconti, door de Brusselsche kamer van koophandel in staat van faillissement verklaard is.

- Voor het vergeven van den prijs van 10,000 fr., gesticht door dr. Guinard, is bij koninklijk besluit van 10 November eene jury benoemd, bestaande uit de heeren De Koninck, Donny, De Decker, Thonissen en De Laveleye, allen leden der academie van België.

- Een koninklijk besluit, opgenomen in den Moniteur van 6 November, machtigt de stad Brussel, van de thans ontbondene Vereeniging ter aanmoediging en ontwikkeling van de nijverheidskunst, 10,600 fr. aan te nemen, en den interest van dit kapitaal te gebruiken voor de uitbreiding of verbetering der verzamelingen betreffende de nijverheidskunst in de meisjesberoepsschool, Meiboom, 94, te Brussel, of, als die school te niet ging, voor andere gemeente-inrichtingen waarin te Brussel onderwijs in de nijverheidskunst zou worden gegeven.

- Koninklijke academie van België. De klasse van schoone

[p. 175]

kunsten opent wedstrijden voor 't bekomen der volgende werken:

Letterkunde. 1. Eene geschiedenis van de in België in de xv^e en het begin der xvi^e eeuw bloeiende bouwkunde, met aanwijzing van haren oorsprong en haar karakter. Prijs 1000 fr.;

2. Eene beoordeeling van Gretry's leven en werken. Prijs: 800 fr.;

3. Eene verhandeling, gesteund op oorkonden, waarin aangewezen wordt, aan welk stelsel het bedrijf van kunstschilder onderworpen is geweest, onder het oogpunt van de opleiding en de uitoefening, sedert het begin der xiv^e eeuw tot en met den tijd van Rubens, in de gewesten waaruit thans België gevormd is. Prijs: 600 fr.;

4. Eene levensschets van Th. V. Van Berckel, Belgisch penningsnijder der xviii^e eeuw. Prijs: 600 fr.

(De werken, geschreven in het Vlaamsch, Fransch of Latijn, in te zenden vóór 1 Juni 1879 aan den heer J. Liagre, secretaris der academie, bij wien het omstandig programma verkrijgbaar is.

Bouwkunde. Ontwerp van eene prachtfontein, bestemd voor het uiteinde eener openbare plaats, met watervallen, trapbanken enz. Prijs: 1000 fr.;

Muziek. Eene symphonie voor orkest. Prijs: 1000 fr. (In te zenden aan voornoemd adres, vóór 1 September 1879.)

Brugge. Z.M. de koning heeft, met bewilliging van het stedelijk bestuur, door den heer Dryepondt-Brans, te dezer stede, eenen inktpot doen maken, geheel gelijkvormig aan de twee prachtige inktpotten in geslagen koper, welke zich in Brugge's schepenzaal bevinden en zulks wel om ten geschenke gegeven te worden aan den erfprins van de Duitsche kroon, die dezen zomer de stad bezocht en, bij de bezichtiging van het stadhuis, de grootste bewondering voor de gezegde inktpotten betoonde. De prins heeft bij eigenhandigen brief, waarin hij den Brugschen kunstenaar lof toezwaait over zijn werk, den burgemeester bedankt.

- De schilderijen in St.-Jansgasthuis werden gedurende 1876 bezichtigd door 2919 personen, die aan inkoomgeld 1459 ½ fr. betaalden.

Ninove. Volgens wordt gemeld, is in eene naburige gemeente eene bronzen vaas met handvatsel, waarop zinnebeeldige figuren, uit den grond gegraven. Er wordt verondersteld, dat de vaas, thans in bezit van den heer Edm. De Deyn, uit den Romeinschen tijd afkomstig is.

Bergen. De verzameling van den Oudheidkundigen Kring is verrijkt geworden met twee middeleeuwsche vazen, opgegraven uit den hof der pastorij van St.-Waudru, den koperen vorm van den stempel der abdis van de Benedictijner-nonnen en eene oude gegraveerde kaart der stad Bergen (Henegouwen).

Doornik. Bij laatste wilsbeschikking heeft de heer Houssier aan de gemeente 5300 fr. nagelaten, onder bepaling, dat de interest dezer som jaarlijks moet uitgekeerd worden aan de drie beste leerlingen der bouwkundige klasse van de academie van schoone kunsten. (Het schoone voorbeeld, door den heer Houssier gegeven, bevelen wij aan ter navolging, bij de vermogende kunstliefhebbers in geheel het land.)

Buitenland.

Amsterdam. De in deze stad nieuw gestichte hoogeschool werd den 16ⁿ October op plechtige wijze ingewijd.

- In deze stad is eene internationale tentoonstelling van lichtteekeningen gehouden. De heer J. Hallez, van Dinant, bekwam een zilveren eermetaal voor kooldruk.

- Den 21ⁿ October werd op de Israëlietische begraafplaats te Muiderberg een grafteeken ingehuldigd (eene samenstelling van zerk en naald) ter eere van A.D. Delaville, den uitstekenden beoefenaar der Hebreeuwsche letterkunde. Onder andere sprekers, droeg de heer Wandhuijzen een door hem zelf vervaardigd Hebreeuwsch gedicht voor, waarna de heer Moscoviter eene metrische vertaling van een van Delaville's schoonste gedichten ten gehoore bracht.

Dordrecht. Volgens de bladen melden, is aan de koninklijke Nederlandsche fabriek van gebogen glas, in deze stad, de levering opgedragen der gebogen spiegelruíten, benoodigd voor het in aanbouw zijnde groot Badhotel te Oostende en zulks wel omdat die ruiten in België niet kunnen gemaakt worden.

Praag. Uit het verslag over de werkzaamheden van het Kunstvereen voor Bohemen, in het laatstverloopen maatschappelijk jaar, vernemen wij, dat dit genootschap 3698 leden telt; zijne jongste verloting van kunstgewrochten bestond uit 57 stukken, waaronder 26 schilderijen; de leden ontvingen als premie eene sterkwaterplaat van Unger, naar eene schilderij van Rubens in de Thomaskerk te Praag, voorstellende de Marteling van den H. Thomas (deze keus werd gedaan ter gelegenheid van Rubens' 300ⁿ geboorteverjaardag en exemplaren van de plaat werden toegestuurd aan Z.M. den koning der Belgen, Z.K.H. den graaf van Vlaanderen, den heer Delcour, Belgisch minister van binnenlandsche zaken, den heer L. de Wael, burgemeester van Antwerpen, de Antwerpsche koninklijke academie, het Verbond voor kunsten, letteren en wetenschappen te Antwerpen enz.). Op de laatste tentoonstelling van schilderijen, te Praag gehouden, werden door ingezetenen voor 17,738 gl. aankoopen gedaan; van dit bedrag werd 7872 gl. besteed aan stukken van Belgische meesters en wel namelijk 6040 gl. aan kunstgewrochten, uit Antwerpen ontvangen. Wij denken geene onbescheidenheid te begaan met te zeggen dat de Antwerpsche kunstschilder J. Swerts, bestuurder der academie van Praag, niet vreemd is aan deze voor de kunst zoo gunstige uitkomsten.

Parijs. De lyrische schouwburg, bestuurd door Vizentini, is moeten gesloten worden. Er is tusschen de 6 en 700,000 fr. schuld. De ontvangsten, gedurende de 17 maanden van Vizentini's beheer, bedroegen 477,000 fr.

- De academie voor opschriften heeft van den rajah Rajendralala Mitra Badahour 93 Sanskrietsche handschriften uit

[p. 176]

Indië ontvangen. Zij bestaan uit beschrevene reepels schors of papier, tusschen 3 en 8 centimeters breed en tusschen de 0^m30 en 0^m40 lang. Elk handschrift is met koord samengebonden tusschen twee plankjes.

- De catalogus der wereldtentoonstelling, die in 1878 zal gehouden worden, is geschat te zullen bestaan uit 12 deelen. De kosten der tentoonstelling zijn begroot op circa 48 millioen frank, waarvan het rijk er ongeveer 11 en de stad Parijs 6 zal geven, terwijl men rekent te ontvangen aan andere hulpgelden omtrent 4 ½ millioen en aan inkoomgeld 14 millioen; van de gebouwen, na de sluiting als afbraak te verkoopen, denkt men 7 ½ millioen te zullen maken; eenige andere posten van ontvang zijn te zamen uitgetrokken voor omtrent 2 millioen.

Dresden. In de glasblazerij van Siemens, te dezer stede, wordt thans glas gemaakt, onder den naam van samengeperst glas, welk schier onbreekbaar is. De grootere sterkte schijnt verkregen te worden, door het persen van het glas tusschen metalen cylinders. Wanneer men dit samengeperst glas breekt, vertoont het zich op de breuk vezelig.

Weenen. Een kloosterling van Raigern heeft, na 10 jaren studie, een aardbol van 14 meters middellijn vervaardigd, die zichzelf in beweging brengt. Bij middel van 12 wielen draait hij rond gelijk de aarde en wanneer hij in beweging wordt gesteld, draait hij drie weken lang. Aan de Noordpoolas zijn schilden aangebracht, die de maanden, de dagen, enz., aanwijzen. Boven die as staat een andere bol die veel kleiner is en den omloop der aarde rond de zon nabootst. Eene kaart, op den bol geteekend, geeft de aanwijzing van de laatste uitvindingen, de wegen door de stoomschepen gevolgd, de spoorbanen, de telegrafen, de hoogte van de bergen, de diepte van den Oceaan, enz.

Napels. De heer Vito Fontano bewerkt eene omstandige levensschets van don Juan van Oostenrijk, onder andere volgens een belangrijk handschrift van Ferrante Carracciolo, graaf van Biccari, berustende in de nationale bibliotheek te dezer stede. In 1876 heeft de heer Gachard, algemeen rijksarchivaris in België, over het vermelde handschrift een verslag ingediend aan de Belgische koninklijke commissie van geschiedenis.

Londen. De bladen gewagen met veel ophef over de schoonheid van een vergulden beker der xvi^e eeuw, die destijds aan het Engelsche vorstenhuis toebehoorde en thans in bezit is van een te Londen gevestigden Belg, den heer Constant Mertens, zoon van wijlen den bibliothecaris der stad Antwerpen. Op het deksel van den beker die, naar men gist, te Leuven of te Mechelen gemaakt en bij de eene of andere gelegenheid geschonken werd aan den koning en de koningin van Schotland, zijn de hoofden afgebeeld van de vorsten Hendrik IV, Hendrik V, Hendrik VI, Eduard IV, Eduard V en Richard III. Onder op den beker, die twee voet hoog en prachtig bewerkt is, leest men het volgende: ‘Ten aandenken van mijn geliefden vader graaf Lenox, wegens zijn erkentelijken zoon graaf Darnley, koning van Schotland, en Maria, koningin van Schotland 1564.’

- Het Britsch museum heeft eene belangrijke verzameling oudheden ontvangen, in Armenië en dit meestal in de stad Van bijeengebracht door den heer Layard, gezant van Engeland te Konstantinopel. Daartusschen bevinden zich: a. Een fraaie bronzen gevleugelde os, 8 duim hoog en 6 duim breed; het dier heeft een menschenhoofd, doch het wezen, dat vermoedelijk van goud gemaakt was, is verdwenen; b. een bronzen leeuwenbeeldje (het dier is voorgesteld in liggende houding), 4 duim hoog en 4 ½ lang; c. een bronzen voetstuk van een altaar, in de gedaante van een leeuwenklauw, 7 duim hoog en 4 breed; d. een bronzen paneel, waarop is afgebeeld een huis of kasteel met schietgaten, in Assyrischen trant. Op een der bedoelde voorwerpen, die ruim 2500 jaren oud geschat worden, staat de naam van den vorst Argitis en eene opdracht aan koning Haidis, wien de oude Armeniërs goddelijke eer bewezen.

Nieuw-Orleans. Naar het schijnt, is in deze stad eene afbeelding van Venus gevonden die verondersteld wordt geschilderd te zijn door Annibal Caracci.