De Vlaamsche School. Jaargang 25

[p. 11]

Kroniek.

Antwerpen. De heer N. De Keyser heeft den 1ⁿ Januari aan het onderwijzend en besturend personeel der academie, welk hem de wenschen van den dag was komen aanbieden, medegedeeld dat hij voornemens is zijn ontslag te geven als bestuurder der koninklijke academie van schoone kunsten, bij het eindigen van het schooljaar in Mei aanstaande, om zich uitsluitend aan het schilderen te kunnen wijden (er zijn den meester groote bestellingen gedaan). De oudste leeraar, de heer Jos. Geefs, hierin warm ondersteund door zijne collegas, verzocht den heer De Keyser met den meesten aandrang, om van zijn besluit af te zien, doch te vergeefs. Professor A. Goemaere, schoonzoon van den heer De Keyser, verklaarde dat ook des meesters gezin den wensch koesterde, hem de zware taak van bestuurder te zien nederleggen.

- De kunstschilder K. Verlat heeft een van de vijf paneelen voltooid die hij heeft aangenomen te schilderen voor eene zaal in het huis van den heer Edmond Van den Wyngaert, hoek der Van-Leriusstraat en Quinten-Massyslei; dit paneel vertoont een zicht op het Park te Antwerpen, namelijk de vijver met zwanen door honden beloerd. De onderwerpen der vier andere paneelen zullen zijn Weelde, Armoede, Koffie en Tabak.

- Bij L. Beerts is verschenen: De priester Christi, dramatisch gedicht van S. Daems uit de abdij van Tongerloo, opgedragen aan den eerw. heer P.F.K. Tyck, ter gelegenheid zijner eerste mislezing te St.-Willebrords den 30ⁿ December 1878.

- Door den heer M. Rooses, bewaarder van het huis van Plantyn, zijn uit de nalatenschap van den heer L. Veydt (zie 1877, blz. 192) aangekocht drie eigenhandige brieven van den aardrijkskundige A. Ortelius aan Frans Van Raphelingen, schoonzoon van Plantyn, drukker en hoogleeraar te Leuven.

- Het derde jaarboek der Jan-Frans Willemsvereeniging is verschenen; wij hebben het met een wezenlijk genoegen gelezen; het wetenschappelijk en historisch gedeelte is voortreffelijk aangevuld door stukken van J. Bouchery, H. Claes, Julius en Edm. Van Herendael en wijlen J.B. Van Camp; de eerste handelt over Willems, de tweede over onze oude landjuweelen, de derde over de Antwerpsche geschiedenis, de vierde over de aarde en hare bevolking. Fraaie dichtstukken werden aan het boek geleverd door Edm. en Jul. Van Herendael, De Vos, De Ceuster en A. Dekkers; verders novellen door mevrouw Lamping-Van Bosse en Julius Van der Voort. Het jaarboek is sierlijk en zuiver gedrukt ter drukkerij van J. Dirix opvolger van L. De Cort, Markgravestraat 19. Het verdient eene plaats in iedere bibliotheek.

Mechelen. Uit de bibliotheek van wijlen den heer kanunnik Schoeffer heeft het gemeentebestuur in 1878 eene belangrijke verzamelingen waterverfschilderingen aangekocht, voorstellende oude gebouwen te Mechelen. De meeste dezer schilderingen zijn van J.B. De Noter.

- Is verschenen bij Dessain, eene vertaling in het Vlaamsch, van het werk van baron de Haulleville: L'avenir des peuples catholiques (over de toekomst der katholieke volkeren). Aan het werk gaat vooraf een brief van mgr. Dechamps aan den schrijver.

- De door ons in onzen vorigen jaargang, blz. 132, vermelde leergang van kerkmuziek enz., onder de leiding van den heer J. Lemmens, is op 2 Januari geopend.

Brussel. Ten verzoeke van het staatsbestuur heeft de gemeenteraad (met 14 tegen 13 stemmen) eene bijdrage van 2500 fr. gestemd om het maken van een marmeren beeld van E. Quetelet te helpen bekostigen, welk zal geplaast worden in den hof der sterrewacht. (Zie onzen jaargg. 1878, blz. 148.)

- Bij koninklijk besluit van 14 Januari zijn benoemd tot leden van de jury, gelast met het toekennen van den prijs des konings, voor het beste werk over de bouwkunde, de heeren A. Balat, Wellens, Fétis, Pauli, H. Beyaert, Chalon en J. Rousseau.

- De koninklijke bibliotheek heeft op eene veiling te Parijs eigenhandige brieven aangekocht van koning Leopold I (over zijne weigering van de Grieksche kroon) en koningin Maria-Louiza. Er wordt verondersteld dat deze stukken in 1848 uit de Tuileriën zijn ontvreemd, welk paleis toen werd geplunderd.

- In de naburige gemeente St.-Joost-ten-Noode is eene prachtige overdekte markt gebouwd, met vier versierde gevels, volgens het plan van den bouwmeester J. Van Ysendijck. De bouw is geschied voor rekening van eene maatschappij en heeft drie jaren geduurd. Aannemers waren de heeren Hanssens en Bauwens. De markt heeft drie straten met langs weerskanten winkelhuizen. Op de bovenverdieping bevindt zich eene zaal van 450 vierkante meters: 30 meters lengte, 15 breedte.

Aarschot. Het college, alhier gesticht onder bestuur van den eerw. heer J. Bols, den gunstig gekenden schrijver, telt 120 studenten.

Gent. Wij verhaasten ons, het pas verschenen Jaarboekje der maatschappij tot bevordering van nijverheid en wetenschappen voor 1879 aan te kondigen. Het net verzorgde boekje van 72 blz. bevat, buiten eenen almanak en een belangrijk verslag over de werkzaamheden van de maatschappij, een aantal letterkundige en wetenschappelijke bijdragen, onder andere geleverd door de heeren L. Bruyneel, J. Wijtijnck-De Vos, G. Pipyn, N. De Tiére, P.J. Cuudde, C. Kimpe, W. Crappé. (Meest al de voornoemde en eenige andere medewerkers plaatsten ook stukken in het belangrijk Jaarboekje voor 1878.) Het Jaarboekje voor 1879 behelst het programma van een aantal prijskampen, door de verdienstelijke maatschappij uitgeschreven voor de provincie Oost-Vlaanderen en omvattende bouw- en beeldhouwkunde, slot- en smidswerk, werktuigkunde, meubel- en behangerswerk.

Luik. In den laatsten tijd werd het stedelijk museum verrijkt met eene schilderij van Emiel Delpérée, De Gentsche afgevaardigden aan de deur van Karel den Stoute, en de portretten der oud-burgemeesters Jamme en Piercot, geschilderd door Chauvin en Nissen.

Buitenland.

's-Gravenhage. De Nederlandsche ingenieur A.T.L. Rouwenhorst Mulder vertrekt naar Japan om aldaar in dienst van de Japansche regeering werken tot rivierverbetering en den aanleg van eene haven te ontwerpen en uit te voeren.

Amsterdam. Er heeft zich eene commissie gevormd voor het verzamelen van bijdragen ter bekostiging van een gedenkteeken op het graf van Aart Admiraal. (Zie onzen vorigen jaargg., blz. 188.)

Rotterdam. Van de tooneelstukken, ingezonden op de prijsvraag van het Nederlandsch Tooneelverbond, bekwamen twee (een tooneelspel van G.J. Kolff, van 's-Gravenhage, en een blijspel van H.G. Roodhuysen, van Amsterdam) ieder eene premie van 250 gl. en een derde stuk eene eervolle melding. (Zie onzen jaargg. 1877, blz. 184.)

- De driejaarlijksche tentoonstelling van schilder-, teeken-, graveer-, bouw- en beeldhouwkunst voor binnen- en buitenlandsche kunstenaars, zal geopend worden den 1ⁿ Juni aanstaande in de academie Koolvest en den 13ⁿ Juli worden gesloten. Alle kunstwerken moeten vrachtvrij geleverd en van 5 tot 17 Mei ingezonden worden.

Haarlem. De commissie van het museum voor kunstnijverheid heeft den 15ⁿ Januari eene tentoonstelling geopend waarin

[p. 12]

tal van afbeeldingen naar voorwerpen van kunstnijverheid uit vroeger eeuwen, muurschilderingen, tapijten, enz. zorgvuldig zijn uitgestald.

Parijs. Buiten de gewone jaarlijksche tentoonstellingen van schoone kunsten, zal voortaan om de drie jaren in deze stad eene groote tentoonstelling van schilderijen, beeldhouwwerken enz. worden gehouden. De eerste driejarige tentoonstelling zal den 1ⁿ Mei 1881 worden geopend. De jaarlijksche tentoonstellingen, gehouden in het Marsveld, zullen geopend worden den 1ⁿ Mei van ieder jaar.

- Het spinnewiel dat Marie-Antoinette in de gevangenis gebruikte was als aandenken aan eene harer hofdames gegeven; het is onlangs overgegaan in handen van eene Hongaarsche dame; het vlas, dat er nog aanzit, is hetzelfde wat de ongelukkige vorstin er aanliet.

Clermont. Op den berg Puy de Dôme waar men in 1872 een weerkundig observatorium oprichtte, zijn overblijfselen gevonden van eene kapel die daar tot in de middeleeuwen bestaan had, een indrukwekkend gebouw uit de Gallisch-Romeinsche oudheid. Eene der zijden van den buitenringmuur des gebouws is 100 meters lang; tusschen de puinen werden domietblokken aangetroffen van 2^m90. Aan den noord-oostelijken kant bevond zich een trap waarvan 3-4 treden uit één steenblok gehouwen waren; men vond twee monumentale trappen, binnen- en buitenmuren van aanmerkelijke dikte, voetstukken van zuilen, aan den top der trappen, 5 onderaardsche vertrekken in hoefijzervorm, een altaar met eene steenen bank omgeven, een voetstuk van ongeveer een meter middellijn, waarschijnlijk het voetstuk van het afgodenbeeld, gedeelten van zuilen met Corinthische kapiteelen, tallooze brokken marmer van het prachtigste soort en in groote verscheidenheid, uit Italië, Griekenland, Azië en Afrika, waarmede het binnengedeelte van het gebouw was belegd; verders steenen lijkkisten, het geraamte eener vrouw, pottebakkerswerk, munten, overblijfselen van marmeren platen met overblijfselen van opschriften, het hoofd van een jongensbeeld en eene bronzen plaat met het opschrift: ‘Numinibusaug. et Deo Mercurio Dumiati Matutinius Victorinus dedicavit.’

Nieuw York. Het zijdemaken breidt zich in de Vereenigde-Staten steeds uit. Een tiental jaren geleden werd daar de eerste zijde als proef vervaardigd. Nu is reeds een kapitaal van 150 millioen frank in die nijverheid gestoken en 16,000 werklieden houden zich daarmede bezig, wier loon ongeveer 45 millioen frank bedraagt. De waarde van de per jaar gemaakte zijde is ruim 150 millioen frank.

Afrika. Er is in de Kaapstad eene maatschappij gesticht, welke voor doel heeft, op te zoeken en uit te geven al wat door de overlevering bewaard is van de oude letterkunde der volksstammen van Zuid-Afrika. Zij heeft reeds een aantal verhalen verzameld.