De Vlaamsche School. Jaargang 25

Kroniek.

Antwerpen. Volgens wordt gemeld, zal het staatsbestuur ter gelegenheid van de aanstaande driejarige tentoonstelling van schoone kunsten eermetalen en eervolle meldingen verleenen voor de beste gewrochten. Ingevolge het door ons in 1878, blz. 147, vermelde besluit hebben de leden der afdeeling beeldende kunsten van het Verbond voor kunsten, letteren en wetenschappen de volgende heeren benoemd om deel uit te maken van de commissie van plaatsing: A.J. Verhoeven-Ball, D. Col, E. De Plyn, J. Van Opstal en J.B. Michiels. In Brussel zijn gekozen de heeren A. Verwee, A. Serrure en G. Biot. 1400 kunstwerken worden verwacht.

- De schilderij van Otto Venius in het museum, n^r 479, Zacheus op den vijgenboom, gaat hersteld worden door Felix Sacré. Dit tafereel, dat reeds in 1868 sterk aan 't afschilferen was, werd toen opgegeven als voor herstelling te zijn toevertrouwd aan den heer E. Le Roy (zie gemelden jaarg., blz. 192). Het is dus hoog tijd dat er eindelijk voor gezorgd wordt.

- Zondag 8 Juni had in den hof der Koninklijke Harmonie de onthulling plaats van het standbeeld van Jan Sebastiaan Bach, uitgevoerd door E. De Plijn en geschonken door het gemeentebestuur (zie 1878, blz. 99).

- Het gemeentebestuur is in onderhandeling met den heer E. Allemant, voormalig ambtenaar in Turkije en Egypte, over den aankoop eener verzameling van 557 Egyptische oudheden (bronzen, porseleinen en potaarden beeldjes, een basaltsteenen beeld van 1^m00 lengte, grafnaalden, mummiedoeken, geldstukken enz.). Deze verzameling is te Antwerpen en Brussel tentoongesteld geweest in het Verbond voor kunsten, letteren en wetenschappen door den heer Van Berg (zie blz. 30).

- In zitting van 27 Juni heeft de gemeenteraad 50,000 fr. gestemd ter bekostiging van het schilderen van zeekaarten op de muren der benedengalerij van de Beurs, volgens een ontwerp, voorgedragen door de Antwerpsche Maatschappij van Aardrijkskunde en opgemaakt door den heer J. Ghesquière,

[p. 99]

kapitein by het Belgisch leger. Het Journal des beaux-arts (Ad. Siret) bericht, dat al de kaarten der wereld te Munchen voor minder dan 5000 fr. verkrijgbaar zijn en dat deze kaarten op muren kunnen geplakt en vernist worden.

Gent. Het St.-Josephsgenootschap heeft zijne tweede tentoonstelling voor kunstnijverheid geopend; zij is zeer merkwaardig. Wat er vooral de aandacht wekt, zijn de uitmuntende drukwerken uitgevoerd in het klooster der paters Trappisten van Westmalle. De meeste Belgische drukkers kunnen er les aan nemen.

Brugge. In de Steenstraat is men volop bezig met de herstellingen van oude gevels waartusschen Rond den Heerd bijzonder vermeldt het huis genaamd 't Lammetje, onlangs aangekocht door den heer Van Cauwenberghe, op den hoek van de kleine-St.-Amandstraat. Deze gevel, blijkens het daarin gevatte cijfer, in 1654 opgetrokken, werd van eerst af als een sieraad voor de straat aanzien, daar de stad aan den eigenaar, uit erkentenis, eene belooning schonk, zooals volgt vermeld in de stadsrekening over 1653-54 (fol. 101 v^o): ‘Clays Vleys voor recompense van een nieuwe schoone steene ghevele met orduune voorhoofd an sijn huus 't lammeken, staende ten noortzijde van de Steenstrate, de somme van 10 ponden grooten.’ Dit was eene belooning, zegt de zeer eerw. heer Ad. Duclos, die men nu op ruim 300 frank zou mogen schatten; ook denkt hij dat Clays of Nicolaas Vleys die den gevel heeft doen bouwen de vader was van den Brugschen schilder Nicolaas Vleys, gestorven in 1703, en van wien eene schilderij in Sint-Jacobskerk en twee in de Potterie prijken. Voormelde gevel is versierd met afbeeldingen van de vier jaargetijden, een lammetje, de liefde, de trouw en de rechtvaardigheid; boven het zoldervenster prijken twee engelen die eene kroon vasthouden.

Brussel. Er is sprake van gedurende de feesten in 1880 het zangstuk van Hendrik Conscience en Karel Miry, De dichter en zijn droombeeld, op te voeren, tot welk einde een rijkshulpgeld zou worden verleend, men zegt van 50,000 fr. Dit bericht is reeds tegengesproken; wij hopen dat de opvoering desniettemin zal doorgaan.

- Onder de leiding van den bouwmeester Janlet is te Brussel op de Oude-Markt een schoollokaal gebouwd in den stijl der Vlaamsche kunstherbloejing dat door zijne lijnen herinnert aan het gebouw van den Belgischen gevel der Parijsche tentoonstelling van 1878. Het heeft veeleer het voorkomen van een gemeentehuis dan van eene school; het is zeer fraai; goed ware het de spitsen op de puntgevels door ijzeren kenven te doen vastmaken aan de daken, om bij rukwinden ongelukken te vermijden.

- Overeenkomstig het voorstel van den heer schepen Buls (zie blz. 75), is door den gemeenteraad beslist, dat voortaan ook de Vlaamsche benaming der straten op de straatnaamplaten zal voorkomen. Deze billijke beslissing werd bij eenparigheid genomen, wat den gemeenteraad tot eere strekt.

- Verschenen: Le siècle des Artevelde, études sur la civilisation morale et politique de la Flandre et du Brabant, 445 blz., door L. Vanderkindere, hoogleeraar te Brussel.

Leuven. Op 21 Juni hebben de studenten der hoogeschool mgr. Namêche ter gelegenheid van zijn 25-jarig lidmaatschap van het bestuur der universiteit zijn portret aangeboden geschilderd door D. Mergaert, van Cortemarcq, die in 1854 primus van Rome was en thans te Brugge is gevestigd.

Buitenland.

's-Gravenhage. De Javaansche prins Hario Gondo Siwoyo, die Holland bezoekt en bij deze gelegenheid door koning Willem III op het Loo ontvangen werd, heeft aan Z.M. geschonken: 1^o een Bolineesch zwaard 0^m70 lang in gepolijste gouden scheede waarvan het handvat bestaat uit een massief gouden afgodsbeeld, omzet met eenvoudig geslepen edelgesteenten van verschillende kleur (in het Javaansch mira genoemd); 2^o een Soloosche kris (dolk) 0^m60 lang met recht handvat en scheede van gepolijst wit sandelhout, met briljanten omzet; 3^o eene piek van letterhout, waarvan het bovenste gedeelte bedekt is met een groot aantal briljanten in zilver gezet (rond het stalen uiteinde is een gedreven massief gouden dop). Het staal dezer drie wapenen is van de fijnste soort, versierd met figuren en met goud ingelegd. Hunne waarde wordt geschat op 13,000 gl. De geschenken werden door den prins aangeboden namens zijnen vader, den onafhankelijken vorst van Solo.

- Van het eerste gedeelte der Camera obscura van Hildebrand (Nicolaas Beets) is eene Italiaansche overzetting verschenen, bewerkt door den leeraar Giovanni Antonioli, die van 1866 tot 1874 Holland bewoonde. Men weet dat de Camera obscura reeds voor jaren vertaald werd in het Engelsch, Duitsch en Fransch. Van de Fransche overzetting verscheen onlangs eene tweede uitgave.

- Buiten zijne beroemde Ontleedkundige les van professor Tulp uit het Haagsche museum, wist men dat Rembrandt van Rhijn in 1656 ook geschilderd had De ontleedkundige les van dokter Deyman, doch niemand wist te zeggen waar die schilderij gebleven was. Volgens een bericht van den heer J.P. Richter aan den heer C. Vosmaer heeft eerstgenoemde de schilderij in Engeland aangetroffen; zij was vervuild, werd op Richters verzoek gereinigd en zal tentoongesteld worden in het South-Kensington-museum te Londen. Tevens zullen er lichtteekeningen van gemaakt worden.

Rotterdam. De in deze stad geopende tentoonstelling bevat 594 kunstwerken waartusschen de door ons op blz. 42 vermelde schilderij van P. Van der Ouderaa, De mondzoen, de eereplaats bekleedt. Des schilders Kleine diefegge, in middeleeuwsche kleeding, ofschoon fijn en zuiver van toon, bevalt minder. Eenigszins schetsachtig als schildering doch overigens prachtig van voorstelling is het stuk van C. Rochussen: De heeren Pauw van Heemstede en Joachimi, als buitengewone gezanten der staten in het Lagerhuis te Londen ontvangen op 6 Februari 1649. Van A. Struys, thans leeraar te Weimar, zijn twee kapitale tafereelen voorhanden die even goed op kleinere schaal zouden voldaan hebben: Teleurstelling, eene arme vrouw met een kind (levensgroot) staat aan eenen vleeschwinkel en de vrouw haar geld overziende merkt op, dat zij niet genoeg bezit om het verlangde te koopen. Vergeten is eene puik geschilderde weduwe in rouwgewaad. J. Stroebel ('s-Gravenhage) stelde een uitstekend Binnenhuis (xvii^e eeuw) ten toon; R. Bisschop (Rotterdam), Och, hoe sprekend! eene oude vrouw die aardappelen aan 't schillen is en een portret bewondert dat zij in eenen brief ontvangen heeft, een puik en breed gepenseeld stuk, dat in een museum niet misplaatst zou zijn. Van H. Bource zagen wij twee keurige voorstellingen uit het visschersleven: De terugkomst en De aankomst wachtende; van C. Cap, twee kabinetstukjes: Lentedroom en Herfstdroom; van A. Antony, Blijmoedigheid en De feestdag; A.H. Bakker-Korff (Leiden), drie uitmuntend verzorgde stukjes: Bijbellezing, drie dames waarvan eene leest en twee aandachtig luisteren, De courantlezing en Een draad door de naald; L. Herbo (Brussel), een uitmuntend geschilderd vrouwenhoofd in rouw; des schilders Uitnoodiging is mede zeer verdienstelijk; J. Heijermans: De knappe jongen en Over Waterloo, twee puike naar waarheid afgemaalde hulselijke voorstellingen; E. Joors' Solo is een flink stuk, gekocht door den heer W.H. Köhler te Rotterdam. H.A

[p. 100]

Van Trigts Melanchton scheen ons wat zwart (gekocht door den heer L.V. Ledeboer te Rotterdam); zijn Erasmus in zijne laatste dagen (de hoofdfiguur schijnt wat kort) is aangekocht voor het museum Boymans. Loffelijke melding voor Petemoei van Zandvoord, van H.E. Vinke te Haarlem. J.B. Witkamps Parisina doet zich zoo uitnemend voor, dat wij bij de beschouwing den wensch uitdrukten, dit puikstuk te zien koopen voor een Nederlandsch museum. Onder andere zijn nog van de volgende kunstbeoefenaren stukken tentoongesteld: Tschaggeny, Dell'Acqua, Portielje, P. Vervloet, V, Tydgat, Musin, Weber, Stroobant, F. Van Luppen, Gabriël, Roelofs, De Haas, Montgomery, Abri, J. Plumot, Romein, Unterbergen, Storm van Gravesande, Walkiers, Verhoeven-Bal, Van Imschout, J. Jacobs, Tyck, Le Veaux, Lefever, Lemmens, H. Van Seben, Sebes, Testas de Famars, Van Dijck, Dommershuizen, De Keghel, Poittevin-De la Croix, Visser, Verstraeten, A. Wittkamp, De Nayer, Claris, Vandeuren, Comein, P. Beulens, De Beul, Baetes, Van den Bussche, Maus, Madiol, Dewit, Maswiens, Ludwig, Meurs, Moerman, Permeke, Rooseboom, Geerts, E. Hambresin, Valkenaar, Scribe, Van Hove, Mev. Kind, A. Paulus, Wappers, Payen, Ronner, Putzeys, Furschenbroek, Van der Linden, de Vigne, Jamar en Oyens.

Leiden. 28 Juni opende de Victoria Regia in den stedelijken kruidtuin hare eerste bloem, bij eene blad-middellijn van 1^m77. Dit is 10 dagen vroeger dan de vroegste datum, dien men in deze inrichting nog aanteekende. (Zie onze blz. 90.)

- De Maatschappij der Nederlandsche letterkunde heeft onder anderen tot buitenlandsch lid benoemd de heer A.J. Cosijn, hoofdopsteller van De Vlaamsche Kunstbode te Antwerpen,

Utrecht. Te dezer stede, nabij het Vossegat, aan den Minstroom, prijkt een in Holland beroemde treurrozenboom, toebehoorende aan den heer J. Van Spellen. De kroon van dezen reusachtigen boom beslaat nu een omtrek van 45 meters. Op eenen meter oppervlakte zijn ongeveer 600 knoppen geteld; dat geeft voor geheel den boom omtrent 30,000 bloemen en knoppen.

Groningen. In deze stad is verschenen een werk van 156 blz. welk niet in den handel is en voor de staat- en staathuishoudkundige geschiedenis van Holland belangrijk wordt genoemd, onder den titel: Het leven en werken van mr. Isaäc Antoni van Roijen, geboren te Vledder den 28ⁿ Maart 1800, overleden te Zwolle den 14ⁿ Januari 1868, verhaald aan zijne kinderen en kindskinderen.

Parijs. De Fransche academie heeft den prijs Monthyon van 25,000 fr. toegekend aan den roman van Hector Malot: Sans famille.

- Sedert 7 Juni is de jaarlijksche tentoonstelling van schilderijen enz. van 8 tot 11 ure 's avonds geopend en met 200 electrische pitten verlicht.

- Om de weduwe en dochter van den verdienstelijken blind en daarna zinneloos geworden schilder Mouchot uit de armoede te trekken, hadden een aantal Parijsche kunstenaars hun schilderijen geschonken, wel voorziende dat zij die ten hunnen bate zouden verkocht hebben. Deze verkooping heeft niet minder dan 151,071 fr. opgebracht. Onder andere betaalde men voor een stukje van Meissonier, De legerstaf, 18,200 fr., voor Gerome's Arnaute, 7000 fr., voor een zeegezicht (waterverf) van Heilbuth, 4950 fr., voor eene schets van Victor Hugo's portret door Bonnat, 3605 fr.,voor Katjes van Lambert, 3150 fr., voor Colombine van Madrazo, 3100 fr., voor De serenade van Leloir, 2000 fr. Van Mouchot zelf werden twee stukken verkocht: Venetië's Groot Kanaal, voor 3450 fr., en Vastenavond te Venetië, voor 1920 fr.

- In het Trocadero (zie 1878, bl. 157) gaat een museum voor bouw- en beeldhouwkunde geopend worden; het zal afgietsels van geschiedkundige bouw- en beeldhouwwerken alsook lichtteekeningen bevatten.

- Er wordt gemeld, dat de heer Weckerlin in het archief van de Italiaansche opera de onuitgegevene muziek van een zangspel van Haydn in 3 bedrijven, getiteld Vera Costenza met het jaartal 1785 heeft aangetroffen.

- De toonzetter Gounod heeft de muziek van zijn zangspel Le Tribut de Zamora aan den uitgever Choudens verkocht voor 100,000 fr., betaalbaar als volgt: 50,000 fr. op den dag der eerste, 25,000 fr. op den dag der 50^ste en 25,000 fr. op den dag der 75^ste vertooning.

- Volgens wordt gemeld, is er middel gevonden om het vlas zoo te veranderen dat het voor zijde kan doorgaan. Daartoe zou het garen van vlas, na scheikundig bewerkt te zijn, ondergedompeld worden in een vocht, waarin afval van zijde is opgelost. Hierdoor zou de vlasvezel overtrokken worden met een zijdeachtig omhulsel en geheel het voorkomen van zijde verkrijgen, zoowel wat fijnheid en glans als de rekbaarheid betreft. Is dit bericht overeenkomstig de waarheid, dan zal er een groote ommekeer plaats hebben in de zijdenijverheid.

- De Fransche academie heeft den prijs Jean Reynaud van 10,000 fr. toegekend aan de Bornier, den schrijver van La fille de Roland.

- Volgens wordt gemeld, gaat tusschen Brussel en Parijs het telegrafisch toestel van Edison, in Amerika en Engeland reeds veelvuldig gebruikt, toepasselijk gemaakt worden. Door middel van dit toestel kunnen vier berichten tegelijk, twee van tegenovergestelde zijden, over denzelfden draad verzonden worden.

- In de stad Ham is een bronzen standbeeld van generaal Foy opgericht. (Geb. te Ham 1775, overl. te Parijs 1825.)

Nancy. 3 Augustus wordt in deze stad een standbeeld van A. Thiers onthuld. (Zie onzen jaargg. 1877, blz. 176.)

- Mev. Thiers heeft aan het museum van Nancy het geschilderd portret haars echtgenoots geschonken.

Munchen. Dr. E. Förster heeft de handschriftelijke nalatenschap van den uitstekenden Duitschen schrijver Jean Paul Richter (geboren in 1763 te Wunsiedel, overleden in 1825 te Baireuth waar in 1841 zijn standbeeld werd opgericht), overgedragen aan het Germaansche museum, onder voorbehoud van eigendomsrecht.

Geneve. In deze stad, die Rudolf Töpffer in 1796 zag geboren worden (hij overleed in 1846), gaat ter eere van den schrijver van de bekende meesterlijke verhalen, een gedenkteeken opgericht worden. Het bronzen borstbeeld op geel marmeren voetstuk wordt vervaardigd door Töpffers tweeden zoon, die beeldhouwer te Parijs is.

Saigon. De hoofdkerk dezer gemeente in Cochinchina is onlangs van een prachtigen beiaard voorzien; de klokketoren of belfort is gansch van ijzer omdat het hout aldaar niet tegen de knaagdieren bestand is. Beiaard en klokken hebben ongeveer 200,000 fr. gekost. In den beiaard zijn klokken van 6,705, 4,483, 3,183, 2,357, 1,625 en 1,149 kilos zwaarte.