De Vlaamsche School. Jaargang 26

Kroniek.

Antwerpen. Verbond voor Kunsten, Letteren en Wetenschappen. De Kersmistentoonstelling van 1879 was zeer belangrijk en werd druk bezocht van 25 tot 30 December. Zij bestond uit een honderdtal kunstwerken, waarvan een derde verkocht werden, te weten: L. Abry, twee zorgvuldig bewerkte stukjes, De cantine en een Soldaat (verkocht); E. Bolsius, Vaartuig op de klippen; K. Boon, portret; L. Bullerkotten, Zicht van het dorp Anhée (Namen) (verkocht); E. Claus, eene kindervoorstelling, getiteld: Een toekomend kunstenaar een knaap bewerkt speelgoed met eene zaag in het bijwezen van andere kinderen die er naar kijken), en een stuk waarop (een boerinnetje in een bosch, getiteld: De vlinders; vooral de kinderen waren goed naar de natuur geschilderd; J. Correns, Denkt hij wel aan mij? eene jeugdige schoone die een medaillon beschouwt, te veel gelikte schilldering, mist natuur; F. Crabeels, Wandelaarsrust; A. De Braekeleer, Binnengezicht eener smidse (verkocht) en eene hoeve getiteld; Welkom; F. De Bruycker, eene fijn uitgevoerde gleisschildering; H. De Cock, Molen te Dordrecht; Ed. De Jans, thans te Rome een gezicht in de wapenzaal van het museum Cluny te Parijs; A. Delfosse, twee goed gelijkende portretten; A. De Meersseman, schelpen met toebehooren, zeer zorgvuldig uitgevoerd; L. Derickx, Hoeve te Capellene, een zeer aangenaam stuk; E. Farasijn, twee genrestukjes, Verloren (een schreiend meisje), En dan.... (eene melkboerin); F. Hens, De Schelde in November,

[p. 11]

Strand te Mariakerke en de Rupel (verkocht); het water mist doorschijn en de schildering is nog al decoratief; J.A. Heyermans, Troef, welgetroffene kaartspelsters en Nare toestand (verkocht); L. Herbo, eene Spaansche vrouw (verkocht); R. Hirth-du Frènes, Garnaalvangst en Het album, goed geteekende stukken maar te conventioneel als kleur; J. Janssens, De beek (verkocht) en Morgen; E. Lamoriniere, Wintergezicht te Calmpthout en Zicht te Putte, beide met veel talent bewerkt; E F. Leemans, Einde van den dag, fijn van toon en vol waarheid; J. Lemmens, drie nette stillevens en bloemenschildering; L. Maillard, De studie, een welgelukt tafereel; F. Matthaei, Avond in de Kempen en Zicht te Waasmunster; Ed. Moerenhout, twee zeer verdienstelijke maanlichten, waarvan De watermolen verkocht; J.L. Montgomery, Binnenschuit op de Schelde en Zeekusten; J.L. Moerman, Jonge meisjes, zeer verdienstelijk, en Gezicht op Antwerpen, twee fraaie stukken; P. Neuckens, Armoede en Winterdagen, beide verkocht, ofschoon het eerste eigenaardigheid mist; J. Nauwens, malsch geschilderde Vruchten die gereedelijk een kooper vonden; J. Portielje vader, Lezing (verkocht) en Zelfvoldoening; G. Portielje, Oordeel van Salomo (verkocht); L. Pulinckx, Te Niel en Op de Schelde (verkocht); E. Quitton, Stilleven (verkocht) en Vruchten en bloemen, volgens gewoonte keurig geschilderd; A. Serrure, Aan onze meesters; E. Siberdt, welgelijkende portretstukken; Jan Stobbaerts, Aan de boorden der Schelde en Weide achter de hoeve, flink geschilderd; F. Van der Wee, Vruchten; P. Van Havermaet, drie portretten, waartusschen dat van den heer E. Boks als een meesterstuk mag worden geroemd; J. Van Oudenhoven, Op haren koop; F. Van Kuyk, drie goede studiën op het buitenleven, waarvan de Arenleesters verkocht is; H. Verdonck, Eenzaamheid (verkocht) en Tempeest (verkocht); P. Verhaert, Uitspanning, een fijn getoetste jonge man die de guitaar bespeelt; A.J. Verhoeven-Ball, Bloemtuil (verkocht) en De kinderen van den jager; K. Verlat, Op heeter daad betrapt of de stelende ekster, was vooral door de meesterlijke bewerking het puikgewrocht der tentoonstelling te noemen; het is thans in bezit van den heer E. Van den Wijngaert (zie 1879, blz. 172); M. Vermeiren, een besteld op koper gegraveerd portret; Th. Verstraete, twee landschappen, in Juli en in November, eenigszins wild doch breed geschilderd; Juli is verkocht; F. Vinck, Vogelvanger, Vertrouweling en De voorstelling, verdienstelijk, maar onvoldoende voor hem; het eerste stuk is verkocht; J. Wagner, Eene slechte ontvangst; E Wolters, De Schelde bij Vlissingen en Visscherssloep; R. Fabri, een uitstekend bewerkt marmeren phantasieborstbeeld dat verkocht is, en een portretmedaillon in pleister; F. Joris, zeer verdienstelijke pleisteren groep, getiteld: Mon cavalier, voorstellend een meisje dat den arm geeft aan een polichinel, en een marmeren borstbeeldje, minder gelukkig; A. Van Beurden, een goed borstbeeld dat een kooper vond.

- Dit jaar heeft in de koninklijke academie van schoone kunsten de groote wedstrijd voor schilderkunst plaats. Zooals men weet bekomt de bekroonde vier jaren lang eene geldelijke toelage van 5000 fr. De opening van den voorbereidenden wedstrijd zal plaats hebben op 5 April aanstaande, des middags. De vragen tot inschrijving moeten gezonden worden vóór 20 Maart 1880, 's middags, ten bureele der academie.

- In de zaal Verlat is ten voordeele van den arme der stad eene tentoonstelling geopend van 32 zeer belangrijke schilderijen en studiën, in Spanje en Marokko geschilderd door den jeugdigen en veelbelovenden Emiel Claus (zie 1879, blz. 141) en van eenige stukken van Jan Van Beers, waartusschen het bijzonderste, De samenkomst in het bosch van Boulogne, als hoogst verdienstelijk te roemen is. Inkomprijs 50 centiemen; open van 10 tot 4 ure.

- Driejarige tentoonstelling van 1879. Het staatsbestuur verleende gouden eermetalen aan, te weten: Antwerpen: C. Cap, E. Carpentier, Is. Meyers, J. Stobbaerts, P. Van der Ouderaa en P. Van Havermaet; Brussel: Baron, F. Verhas en mev. H. Ronner; Gent: Pauli en L. Tijdgadt; Luik: L. Mignon; Bordeaux: L. Chabry; Parijs: H. Santin-Latour.

- Museum van oude meesters. Otto Venius' schilderijen n^r 481, Liefdadigheid van den heiligen Nicolaas, 482, De heilige Nicolaas zijne geloovigen van den hongersnood reddende, en de schilderij van Rogier Van der Weyden den oude n^r 396, De boodschap des engels, worden hersteld door Felix Sacré.

- Museum van hedendaagsche meesters. Van 11 tot 18 Januari was tentoongesteld de laatste verplichte afzending van den reeds uitmuntenden plaatsnijder F. Lauwers, primus van Rome in 1874, bestaande uit de teekening en de gravuur op koper alsook een afdruk der plaat van een prachtig portret van Leonardo da Vinci, naar het geschilderd stuk uit het museum Degli Uffizi te Florence.

- De veelbelovende jonge schilder Lodewijk Van Engelen heeft drie welgelijkende portretten voltooid, die van den heer notaris Oyen en zijne gade te Boom, en dit van den geneesheer V. Desguin te Antwerpen.

- De heer baron van de Werve en van Schilde, ook als bevorderaar van kunst en wetenschap gunstig bekend, is benoemd tot commandeur der orde van Gregorius den Groote.

- De bouwmeester J.J. Winders is benoemd tot ridder der orde van Karel III van Spanje.

Brussel. Voor de toekenning van den vijfjaarlijkschen prijs van Vlaamsche letterkunde (zie vorigen jaarg., blz. 195) zijn bij koninklijk besluit benoemd de heeren J. De Vigne, P. Génard, J.F.J. Heremans, G.D. Minnaert, M. Rooses, E. Van Driessche en P. Willems.

- Voor de toewijzing van den driejaarlijkschen prijs van Nederlandsche tooneelletterkunde zijn benoemd de heeren P. Gassée, E. Hiel, J.F.J. Heremans, D. Sleeckx en J. van Beers.

- Bij de behandeling der begrooting van binnenlandsche zaken heeft de heer volksvertegenwoordiger Edw. Coremans aan den heer minister gevraagd, wat hij voornemens was te doen ter ondersteuning der uitgave van het Nederlandsch Woordenboek? De beer Rolin-Jaequemijns beloofde een hulpgeld te zullen verleenen, maar verklaarde te wachten op de beslissing die de Nederlandsche regeering harerzijds dienaangaande zou nemen. De Nederlandsche regeering (die de ondersteuning der uitgaaf had gestaakt) heeft een hulpgeld van 3000 gl. toegestaan.

- Bij ministerieel besluit van 15 December is een prijskamp geopend tusschen de Belgische schrijvers, voor het vervaardigen van een Vlaamsch en een Fransch gedicht, waarin de bijzonderste feiten worden aangehaald, tusschen 1830 en 1880 in België voorgekomen. Prijs 2500 fr. De handschriften (ongeteekend en vergezeld van een gesloten brief die des schrijvers adres bevat) in te zenden vóór 1 Juli aan den voorzitter der commissie van de vaderlandsche feesten van 1880. Buitendien is een prijs van 1000 fr. uitgeloofd voor een korten Vlaamschen en Franschen vaderlandschen lierzang die gedrukt en tusschen het volk zal uitgedeeld worden. De stukken in te zenden aan voormeld adres en op de aangehaalde wijze, vóór 1 Mei.

- Tijdens de aanstaande jubelfeesten zullen vertooningen gegeven worden in het Vlaamsch en in het Fransch; de op te voeren stukken zullen gedrukt of ongedrukt mogen zijn. Schrijvers die hunne stukken in aanmerking wenschen te zien

[p. 12]

komen, hebben die in te zenden vóór 5 Maart aan het bureel der feestcommissie, rue Latérale te Brussel. Keurders zijn voor de Vlaamsche stukken de heeren H. Conscience, E. Hiel, D. Delcroix, J.F.J. Heremans, J. van Beers en A. Van Camp; voor de Fransche: de heeren L. Alvin, G. Frederic, Bourson, Ed. Fetis, L. Hymans en Stoumon.

Gent. Eenige maatschappijen houden zich onledig met het aanleeren van het zangspel De dichter en zijn droombeeld door H. Conscience en K. Miry. (Zie 1879, blz. 99.)

Brugge. In den laatsten tijd deed het museum der Oudheidkundige Maatschappij weer eenige niet onbelangrijke aanwinsten, waartusschen wij vermelden: een houten beeldhouwwerk in verheven arbeid, voorstellende eene herberg, uit de xviii^e eeuw; twee tapijtlappen uit de zaal van het Brugsche Vrije; de afbeelding eener bloemenvaas in plateel; een geschilderd Vlaamsch glasraam uit de xvi^e eeuw met de afbeelding der kruisiging; een merkwaardige ijzeren lichtarm; een aantal gebeeldhouwde eiken paneelen; eene eikenhouten knielbank die het jaartal 1695 voert; teekeningen, op last der maatschappij vervaardigd, naar muurschilderingen van de xiii^e eeuw, in het jaar 1879 ontdekt in eenen grafkelder van het kerkhof der hoofdkerk.

Buitenland.

Rotterdam. Aan de herstellingswerken (zie 1879, blz. 124) in de stedelijke Groote Kerk wordt de laatste hand gelegd. De schilderij, welke de kapel der metsersgilde versierde, is bevrijd van de korst die haar onkenbaar maakte. Zij werd, volgens wordt gemeld, in 1641 geschilderd door J. of F. Wouters, van wien men veronderstelt dat hij verwant was aan Antwerpsche kunstenaars van dien naam.

Amersfoort. In den laatsten tijd werden door de zorg der oudheidkundige commissie verscheidene belangrijke aschkruikjes (urnen) opgegraven uit aloude grafheuvels in den omtrek der stad.

Kempen. Deze kleine stad in de Rijnprovincie, welke zich verhoovaardigt in 1380 het licht te hebben geschonken aan den beroemden schrijver der meer dan 3000 keeren in de verschillende talen gedrukte Navolging van Christus, zal dit jaar de geboorte van Thomas à Kempis feestelijk herdenken (Zie in verband hiermede de Vlaamsche School van 1859 en 1869, blz. 40 en 176.)

Parijs. De Fransche regeering gaat, zooals wij in 1879, blz. 100, reeds vermeldden, een ontwerp van wijlen Viollet-le-Duc (zie 1879, blz. 148) uitvoeren, door den aanleg, in eenen vleugel van het Trocadero-paleis, van een museum voor vergelijkende beeldhouwkunst, bestaande uit afgietsels van Fransche beeldhouwwerken uit alle tijden, gemaakt naar de in Frankrijk verstrooide oorspronkelijke gewrochten.

- Bij Quantine te Parijs is aangekondigd in 3 folio-deelen met een album: L'OEuvre complet de Rembrandt, door C. Blanc, met afdrukken (facsimiles), naar een nieuw stelsel zonder bijwerking, van alle etsen des meesters, 356 in getal, waaronder, uit Amsterdam, het Britsch museum, Weenen en Parijs, stukken van welke slechts één exemplaar bestaat.

- De hertog van Aumale heeft den beeldhouwer Guillaume opgedragen een standbeeld van Bossuet te maken en aan Thomas een standbeeld van La Bruyere, beide in marmer, ter versiering van zijn kasteel te Chantilly, dat ook prijken zal met het standbeeld van den opperrijksmaarschalk de Montmorency door Dubois en twee hondengroepen van A. Cain.

- Massenet bewerkt Goethe's Werther tot een zangspel.

- Naar aanleiding van den prijskamp voor het maken van een standbeeld van den Franschen hekelschrijver François Rabelais (1495 + 1553), op te richten in zijne geboortestad Chinon (Touraine), zijn 55 modellen ingezonden. Ter bekostiging van het beeld werd tot heden 13,000 fr. ingezameld.

- De Ecole des chartes zal uitgeven eene reeks handschriftafdrukken van allerlei stukken uit verschillende landen en tijdperken, behoorende aan archieven, bibliotheken en bijzondere verzamelingen in Frankrijk. De eerste aflevering behelst stukken van de x^e tot de xvi^e eeuw, onder andere eene pauselijke bul op papyrus, diplomas van de eerste Capetingers, gedeelten van de romance van Alexandre, verzen der minnestreelen, enz. Sommige stukken zijn in 't Latijn, andere in 't Fransch, Duitsch en Provencaalsch.

Londen. Men neemt thans proeven met riggels van gewoon glas, dat in den vereischten vorm geperst en volgens een nieuw stelsel gehard wordt. De dwarsche doorsnede van die riggels is 4 op 6 duim. De firma Siemens maakt ook riggels uit geperst hardglas, met hetwelk onlangs ook proeven genomen werden voor platen bij den bouw van bruggen, van welke platen door Duitsche deskundigen is verklaard, dat zij bij 1 meter spanning meer tegenstandbiedend gebleken zijn voor belasting en stooten dan platen van gietijzer van gelijke afmetingen.

- Bij Quantine en Chesneaux verschijnt: Le statuaire Carpeaux, sa vie et son oeuvre, met etsen en houtsneden zijner voornaamste beeldhouw werken. (Zie, aangaande hem, de Vlaamsche School van 1876, blz. 138.)

- In 1879 verschenen in Engeland 1086 godgeleerde werken, 1013 romans, 828 boeken over onderwijs en opvoeding, 403 deelen geschiedenis en levensschetsen, en 141 dichtbundels.