De Vlaamsche School. Jaargang 27

Kroniek.

Antwerpen. De 2^e aflevering van het 2^e album der Antwerpsche etsers is verschenen en bevat: Eene zeer schilderachtige etsing van H.K.H. mev. de gravin van Vlaanderen, voorstellende: Trap eener Alpenhut bij Meran in Tyrol; mev. A. Elsen: Camelias en rozen; A. Elsen: eene kapitaal schoone plaat, getiteld: Tegen den avond; J. Guiette: Maart, landschapstudie; J.B. Michiels: portret van F. Lamorinière; H. Seghers, een voor eene eerste proef wel gelukt plaatje: Stille zee met visscherssloepen.

- De glasschilder P. De Crane heeft een groot glasraam voltooid, bevattende de wapenschilden der familie A. Geelhand-Kervyn, voor de groote zaal van het kasteel Calesberg, te Schooten, thans den heere A. Geelhand-Kervyn toebehoorende.

- In de week van 16 tot 23 October heeft de befaamde Fransche tooneelspeelster Sarah Bernhardt met haren troep zeven voorstellingen gegeven te Brussel, te Luik en te Antwerpen, die, volgens een bericht uit Parijs, te zamen 73,176 fr. hebben opgebracht. Te Antwerpen trad zij op in La dame aux camélias van A. Dumas en Hernani van V. Hugo. Te dezer gelegenheid liet J. de Geyter, onder dagteekening van 22 October, het volgende vers uitgaan, waarin hij de bekwaamheden der Vlaamsche tooneelspeelster Catharina Beersmans boven die van Sarah Bernhardt stelt, welke waardeering door velen, die de beide begaafde vrouwen zagen spelen, gedeeld wordt. De dichter ontleende den titel voor zijn vers aan de rollen der twee stukken, waarin Sarah Bernhardt (als dona Sol) en Catharina Beersmans (als Maria Stuart) het meest hebben uitgemunt:

Dona Sol en Maria Stuart.
Parijs had Sarahs roem de wereld rond gedonderd...
‘Zoo speelde eene andre nooit!’
Zij kwam en werd ook hier met bloemen overstrooid...
Maar hadde men voor haar de tuinen leeggeplonderd,
Mijn harte roept het uit: ‘'k Heb Beersmans meer bewonderd!’
En 'k heb Haar in den geest geen bloemen, neen, maar honderd
Laurierenkronen toegegooid!

Brussel. Koninklijke academie van België. De klasse voor schoone kunsten heeft een eeremetaal van 800 fr. toegekend aan Edg. Baes, kunstschilder te Elsene, voor zijne memorie over het beheer waaraan het schildersbedrijf onderworpen was sedert het begin der xiv^e eeuw tot aan den tijd van Rubens. De klasse van geneeskunde heeft den 24ⁿ September eenen prijs van 1500 fr. uitgeloofd voor eene verhandeling (in te zenden vóór 15 Februari 1883) die, steunende op juiste waarnemingen, de uitwerkselen van het misbruik van sterken drank aanwijst, onder stoffelijk en zedelijk oogpunt, zoo bij den dronkaard als bij zijne afstammelingen. Het programma der prijsvraag is verkrijgbaar aan voornoemde academie.

- Aangekondigd om eerlang te verschijnen: Wel en Wee, gedichten door Hippoliet Ledeganck, 112 bladzijden druks in Engelsch formaat; prijs: fr. 1.25. Inschrijvingen te zenden aan dan uitgever, Groenlei 68, te Laeken-Brussel.

- De in 1883 toe te wijzen koningsprijs (gemengde wedstrijd) zal te verdienen zijn door het werk dat op de beste wijze de meest geschikte middelen en maatregelen doet kennen om de aardrijkskundige studiën algemeen bevattelijk te maken en het aardrijkskundig onderwijs in de scholen van verschillenden graad uit te breiden. De tot den prijskamp bestemde werken moeten vóór 1 Januari 1883 aan den minister van binnenlandsche zaken toegekomen zijn. (Zie over de stichting van den koningsprijs, onzen jaargg. 1874, blz. 200.)

- De geleerde heer L. Galesloot heeft de twee volgende belangrijke verhandelingen laten drukken: Précis du procès politique de l'avocat Henri Van der Noot en L'avocat Vonck devant le conseil de Brabant.

- N^r 3 en 4 van de Annales du Bibliophile belge, verschenen bij Fr. J. Olivier, bevatten eene beschrijving van in verschillende steden des lands verschenen almanakken, door J.B. Douret, een belangrijk artikel over het oudste koninklijk decreet op de drukkerij (Thierry Martens in Spanje), eene lijst van boeken met de prijzen waarvoor zij bij den uitgever te bekomen zijn.

- De schilder Jan Van Beers heeft ter openbare kennis gebracht dat zijn proces tegen Brusselsche dagbladschrijvers, die hem zouden beschuldigd hebben op photographie te schilderen, enkel door de rechterlijke vacantiën vertraagd is. (Zie onze blz. 140.) Binnen kort zal hij te Brussel eene tentoonstelling zijner werken houden. Bij verscheidene groote en kleine tafereelen zullen de 300 landschapjes gevoegd zijn, die reeds te Oostende gezien werden. (Zie onzen vorigen jaargg., blz. 185.)

- 2 October geschiedde te Elsene op de Kroonplaats de onthulling van het gedenkteeken van A. Wiertz. Het is gemaakt van brons en een werk van den beeldhouwer J. Jaquet: twee vrouwen, de schilder- en beeldhouwkunst voorstellende, bij een gebroken zuil, die in het ondergedeelte een portret van Wiertz in half verheven beeldwerk vertoont. Het voetstuk is vervaardigd naar eene teekening van den bouwmeester J.B. Naert. (Zie blz. 29.)

Sint-Nicolaas. De reeds zoo gunstig gekende godsdienstige schilder J. Janssens gaat de kerk van Spermalie beschilderen.

Brugge. Bij Edw. Gaillard is verschenen l'Histoire de Menin, door dr. Rembry-Barth, archivaris der stad Meenen, met een aantal kaarten en platen, uitgevoerd bij K. van de Vyvere-Petyt; men spreekt met veel lof over het werk, dat bestaat uit 4 groot octavo-deelen en 30 franks kost. Ons is het niet toegekomen.

- In het choor der Sint-Jacobskerk zijn 10 geschilderde glasramen geplaatst, uitgevoerd door H. Dobbelaere.

- Het choor der O.-L.-Vrouwekerk der Potterie, waarvan wij in onzen vorigen jaargang, blz. 200 gewaagden, is thans ook uiterlijk hersteld geworden, onder de leiding van den kundigen bouwmeester Karel Verschelde. Binnen is het gewelf beschilderd door Frans Cornette; de glasramen zijn geleverd door Samuel Coucke. Het is te hopen dat het bestuur der godshuizen de overige herstellingen spoedig zal doen voltrekken.

- In den hof van 't gebouw van 't provinciaal bestuur zijn eenige oudheden opgegraven, onder andere een lood van de Wollewevers.

Luik. De maatschappij van Vieille-Montagne heeft in de gemeente Chenée eene zeldzaam hooge schouw doen bouwen om de schadelijke uitwasemingen van hare uitgebreide zinkfabriek op te trekken. De nu voltooide schouw verheft zich 167 meters boven den effen grond; zij staat op eenen berg van 77 meters hoog en heeft bij gevolg eene gebouwde hoogte van 90

[p. 178]

meters; de doorsnede der schouw is 8^m50 aan den voet en 2^m75 aan den top; de dikte van het metaalwerk aan het onderste deel der schouw is 1^m75 en vermindert langzamerhand tot 36 centimeters.

Charleroi. Den heer G. Wilmet, burgemeester van Montigny-le-Tilleul, is ter gelegenheid zijner benoeming in de Leopoldsorde, zijn portret aangeboden, geschilderd door Leo Herbo.

Buitenland

Veere. Er was onlangs spraak, dat deze gemeente, iets wat nooit in ons gedacht zou zijn gekomen, zich wilde ontdoen van den prachtigen zilveren beker van den graaf van Buren, haar geschonken door Maximiliaan van Burgondië (zie 1879, blz. 40), waarvan wij in 1872 de afbeelding gaven. Tot ons groot genoegen vernemen wij, dat, bij koninklijk besluit, de beslissing van den gemeenteraad van Veere, tot verkoop van den beker, vernietigd is, als strijdig met het algemeen belang, vermits ‘de bedoelde beker een gedenkstuk is van groote geschiedkundige waarde, aan de gemeente Veere alleen gegeven om hem te bewaren tot blijvende gedachtenis aan den vorst, die haar dien schonk, terwijl het algemeen belang niet gedoogt, dat zulke voor de geschiedenis des vaderlands belangrijke gedenkstukken door openbare besturen, aan welker hoede zij zijn toevertrouwd, worden vervreemd.’

Rosendaal. Den 6ⁿ September had de jaarlijksche keuring plaats der werken van de leerlingen der gemeenteteekenschool. Als naar gewoonte werd die keuring gedaan door kunstbeoefenaren uit Antwerpen, waartusschen de heer P. Van der Ouderaa. Dezen kunstschilder is naar aanleiding van zijne benoeming tot ridder der Leopoldsorde veel eer in Rosendaal bewezen. Aan den spoorweg werd hij opgewacht door eene talrijke schare vrienden en waardeerders, het besturend en onderwijzend personeel en de leerlingen der teekenschool; hij werd stoetsgewijs te Rosendaal binnengeleid; de muziekmaatschappij de Unie ging spelend den optocht vooraf. In de teekenschooi is het gemeentebestuur hem komen geluk wenschen en ten 1 uur werd hem door het schoolbestuur eenen feestdisch aangeboden, die door den heer burgemeester L.J. Schoonheit, wethouders en vele andere leden van het gemeentebestuur werd bijgewoond. Voor, tijdens en na den disch werd menige hartelijke en fraaie toespraak gehouden. Tusschen de sprekers vermelden wij de heeren burgemeester L.J. Schoonheit, secretaris J.F. Hosselet, P. van Gils, W. Laenen, A. De Bruijn, H. Dirckx, enz. De prijsuitdeeling aan de leerlingen der teekenschool was door de omstandigheid zeer verlevendigd en de heer burgemeester betoonde zich echt welsprekend in de redevoering welke hij bij deze plechtigheid hield.

Amsterdam. Verschenen: de eerste aflevering van het Bouwkundig tijdschrift van de maatschappij tot bevordering der bouwkunst, met 2 platen: Het kasteel Oud-Wassenaar, door C. Muskeyn en de Woning van den hoofdbestuurder van het rijksmuseum, door P.J.H. Cuypers. Tekst: Onderzoek naar de oorzaken van den strijd op het gebied der bouwkunst in Nederland, door A. Van Delden; Proeve eener verzameling van voorschriften voor het bepalen der dwars-afmetingen van de onderdeelen der bouwkundige constructiën, welke dagelijks op het gebied der burgerlijke bouwkunde voorkomen, door J.G.J. Van Roosmalen. De volledige jaargang kost gl. 10; afzonderlijke afleveringen gl. 3; aan te vragen bij de erven H. van Munster en zoon, Warmoesgracht, 12 te Amsterdam.

Hoorn. 30 September is alhier de eerste steen gelegd van eene nieuwe groote hervormde kerk, die gebouwd wordt onder de leiding van den bouwkundige C. Muysken.

Rotterdam. In deze stad gaat een nieuw rechtsgebouw met eene daaraan verbonden bewaarplaats voor gevangenen gesticht worden op den grond der voormalige Hollandsche spoorwegstatie, die 3600 vierkante meters groot en door het rijk voor gl. 33.50 den meter gekocht is.

Dordrecht. Volgens wordt gemeld, zijn aan de Koninklijke Nederlandsche Fabriek van Gebogen Glas (J.J.B.J. Bouvy), in deze stad, de 24 gebogen spiegelruiten besteld, die men in het paleis van justitie, te Brussel, moet inzetten, en welke men in België naar het schijnt niet kan maken. (Zie over de geschiedenis van het glas onzen jaargg. 1871, blz. 126.)

Venloo. Het stadhuis gaat hersteld worden met Udelfanger steen; eerlang zal de aanbesteding plaats hebben.

Arnhem. In deze stad was men voornemens woningen te bouwen tegen de muren der groote kerk; door tusschenkomst van het gemeentebestuur zal dit niet geschieden.

Nijmegen. Door het gemeentebestuur is besloten op den hoek van het stadhuis een O.-L.-Vrouwebeeld te plaatsen, gelijk aan dat hetwelk daar vroeger heeft gestaan.

Parijs. Napoleon Lepic is door den minister admiraal Cloué benoemd als schilder van het zeewezen, een eerepost die vóór hem waargenomen werd door Joseph Vernet, Gudin en Morel Fatio.

Manchester. In 1882 zal in deze stad eene algemeene tentoonstelling van kunst en nijverheid gehouden worden.

Londen. De Engelsche regeering heeft levering genomen van het eerste van het tiental nieuwe voertuigen van vooruitgang en beschaving die zij voor Malta en Gibraltar heeft besteld, namelijk het eerst voltooide der kanons van 100 ton die zij laat gieten. Deze kanons, die voor elk schot met 203 kilos buskruit geladen worden, werpen bommen uit van 907 kilos gewicht die op 1000 meters afstand eene metalen plaat van 76 millimeters doorbooren. Elk schot kost niet meer dan 750 fr. en met ieder kanon kan 12 keeren per uur geschoten worden.

- Engelsche bladen behelzen het volgende bericht: ‘Twee Japansche leerlingen van den hoofdleeraar Max Muller te Oxford hebben onlangs in Japan belangrijke handschriften in het Sanskriet gevonden, deel uitmakend van het gewijde boek der Budhisten, maar tot nog toe alleen bekend uit vertalingen’

Keulen. Van 24 tot 28 October is in deze stad de gekende verzameling oudheden van A. Pickert te Nürnberg verkocht.

Berlijn. Er gaat in deze stad eene 24^ste volksbibliotheek gesticht worden.

Weenen. De afdeeling voor de houtnijverheid, van het museum voor handel en nijverheid, opent van 1 December tot 1 April 1882, een internationalen wedstrijd met tentoonstelling voor technische nieuwigheden op het gebied van die meubels welke tot zitplaats dienen moeten. De Neder-Oostenrijksche Vereeniging looft als prijzen 10 zilveren en 20 bronzen eermetalen uit voor de bekroonde werken.

Tyrol Het bekende slot Amras, in zijn oorspronkelijken hoogst merkwaardigen staat hersteld, is herschapen in eene soort van kunst-historisch museum.

Missilonghi. In deze Grieksche stad, waar de beroemde dichter, uitgetogen om Griekenlands onafhankelijkheid te helpen bevechten, den 19ⁿ April 1824 overleed, is voor lord Byron een standbeeld opgericht en feestelijk onthuldigd den 9ⁿ October.

Azië. Engelsche bladen behelzen het volgende bericht: ‘Weder zijn zeer belangrijke Babylonische opschriften ontdekt, die den geheelen maatschappelijken toestand in Babel toelichten. Zij bevestigen tevens wat in het boek van Daniël wordt vermeld. Tegelijk heeft men de bouwvallen weergevonden der steden Chuta Sefarvaïm, van waar de koning van Assyrië volk bracht, om te wonen in het rijk der 10 stammen welke hij had weggevoerd. Uit deze overgeroeiden ontstonden de Samaritanen.’