De Vlaamsche School. Jaargang 27

Kroniek.

Antwerpen. De heer Jozef Geefs, dd. bestuurder der koninklijke academie, is commandeur benoemd der orde van den Witten Valk van Saksen-Weimar.

- Den heeren Joz. Geefs en Edw. Dujardin zal op Maandag 26 December in het Hotel de la Paix, een feestmaal aangeboden worden, ter gelegenheid van hun 40-jarig leeraarschap aan de academie; zij werden benoemd bij koninklijk besluit van 3 November 1841. (Zie over de hervorming der academie in 1841 onzen jaargang 1880, blz. 102.)

- Van den heer advocaat Willem Verbeeck gaat door het Davidsfonds eene uitgewerkte studie over het oude strafrecht en de inquisitie in het licht gegeven worden.

- Den 16ⁿ November is bij den griffier Boury, een werk van Meissonnier, getiteld: Ornementation, uit den tijd van Lodewijk XV en slechts 70 bladzijden groot, toegewezen voor den prijs van 1000 fr., zonder de 10% verhooging, aan den heer Fr.-J. Olivier, van Brussel.

- De kunstschilder P. Van der Ouderaa heeft voor de kerk der gemeente Stabroeck eene belangrijke altaarschilderij voltooid, voorstellende den heiligen Dominicus die den rozenkrans ontvangt uit de handen van Onze-Lieve-Vrouw, welke hem met het kindje Jezus op den arm, in helderen lichtglans te gemoet treedt. De met uitgestrekte armen op de knieën gezeten heilige vormt een zeer merkwaardig beeld. De schilderij behoort tot de verdienstvolste werken van den heer Van der Ouderaa.

- Van den verdienstelijken jongen toonzetter G. Brand zijn zes nieuwe liederen verschenen, woorden van A. Bultynck en A. Stoops, getiteld: Het Roosje, Wat aan geen Vlaming past, Aan mijne Zangster, Tot wederziens, Twee Roosjes, Nimmer word ik zingen moe. Verkrijgbaar bij de muziekhandelaars, alsmede bij den toonzetter, op de Steenhouwersvest n^r 35.

- De afdeeling van het Willemsfonds heeft den 16ⁿ October den heer A. Michiels zijn door ons op blz. 153 vermeld borstbeeld aangeboden, vervaardigd door R. Fabri, ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan dezer vereeniging (zie de Vlaamsche School van 1871, blz. 92). Het feest had plaats op het stadhuis, waar redevoeringen werden gehouden door de heeren F. Van der Ven, M. Rooses, K. Buls, E. Hiel, J. Hoste, J. Florus, J. Van Ryswyck, L. de Wael, dr. C.J. Hansen, Mev. De Give-Ledelier droeg een gelegenheidslied voor. Het gedicht Vlaanderen gered, van dr. C.J. Hansen en door hem bij de plechtigheid gelezen, is afzonderlijk in druk verschenen en verkrijgbaar bij alle boekhandelaren.

- De Antwerpsche afdeeling van het Willemsfonds heeft voor dezen winter twee kostelooze leergangen ingericht, welke zullen gegeven worden in de makelaarszaal ter Beurze, te rekenen van 12 December, ten 8 ure 's avonds, alle Maandagen, over de Nederlandsche volksgeschiedenis, door H. Van den Bosch, en alle Donderdagen, over de Geschiedenis der Nederlandsche letterkunde, door A. Cornette.

Turnhout. De merkwaardige verzameling van kunstvoorwerpen en oudheden (grootendeels prachtig porselein uit alle tijden en velerlei landen, glaswerk, pottegoed, tapijten, veel huisraad van ouden eik enz.), nagelaten door wijlen den heer Van Genechten (zie blz. 12), is openbaar verkocht, ten overstaan van den notaris Dierckx, bijgestaan door den kunsthandelaar Rogiers, van Gent. De veiling begon den 7^den November en heeft zes dagen geduurd. De gedrukte catalogus bevatte 1252 nummers. Het is zeer te betreuren, dat de verzameling niet is kunnen overgaan aan de stad Turnhout, om bewaard te worden in een museum. Er is te Turnhout

[p. 192]

nog een ingezetene, namelijk de heer Loyens, griffier van de rechtbank, die eene belangrijke verzameling oude meubelen, oude schilderijen, plateel en porselein en vele andere oudheden bezit. Voor het Antwerpsch museum van oudheden is een bokaal op ivoren voet aangekocht, 0^m30 hoog, in den catalogus opgegeven onder den titel Vidrecome n^r 921. Deze bokaal, die zijnen naam ontleent aan het Duitsch (wiederkommen), diende in zijnen tijd om bij feestmalen op de gezondheid te drinken en hij werd dan beurtelings voor iederen gast volgeschonken en door hem uitgedronken. De bokaal, die prachtig bewerkt is, schijnt van Franschen oorsprong te zijn. Het bovengedeelte heeft den vorm van een roeibootje, versierd met een nimfenbeeldje en saamgestrengelde visschen. Op het deksel staat eene nimf, die eenen grooten visch torscht. Voorts is Neptunus met Thetis in de armen op het fraaie zilververguld kunstvoorwerp afgebeeld, dat 2000 fr. betaald werd. Het voornoemde Antwerpsch museum deed buitendien nog de volgende aankoopen:

239. Zes rijk geschilderde tellooren;

880. Een groote suikerpot, waarvan het deksel fraai versierd is met kleine mandjes;

894. Een glazen laarsje met spoor;

922. Een ivoren kasje. 0^m24 hoog en 0^m28 breed,

923. Een ivoren jachthoren met wapenschilden;

924. Een ivoren kinderbeeldje van 0^m22;

925. Pax tecum (Vrede), de heiligen Antonius, Rochus en Benedictus voorstellende;

926. Een register uit de xiv^e eeuw met vier voorstellingen uit het leven der heilige Catharina;

1030. Twee haardijzers, versierd met twee beeldjes in biddende houding;

1032. Eene ijzeren schouwplaat, voorstellende: den Zaligmaker en den heiligen Joannes Baptista, 0^m24 hoog;

1050. Een ingelijst kazuivelkruis van 1542, de aanbidding der herders voorstellende, met wapenschilden en heilige groepen, afkomstig uit de abdij van Averbode;

1051. Een geborduurd medaillon uit de xvi^e eeuw, de patroonen der visschers voorstellende, omringd van hooggewerkte cartels in zilver, met visschen, afkomstig van het Visschersambacht van Antwerpen.

Brussel. Het door ons op blz. 145 aangekondigde werk Willem Sanger, van den veelbelovenden gevoelvollen dichter Leonard Buyst, is ter drukkerij van de wed. J.-H. Dehou van de pers gekomen; wij vestigen andermaal de aandacht van onze lezers op dit gewrocht van den verdienstelijken schrijver. Het dichterlijk verhaal, waaruit wij de vrijheid nemen de treffende beschrijving van het Sterfbed (zie blz. 189) over te drukken, zit vol kleur en gang en is over het geheel in eene zoetvloeiende taal vervat, ook waar de dichter krachtige tonen aanslaat. Het boek verdient ter hand genomen te worden door alle liefhebbers onzer letterkunde. Het is opgedragen aan Hendrik Conscience. Te dezer gelegenheid zij hier herinnerd, dat van Leonard Buyst vroeger een dichtbundel is verschenen onder den titel Lijdensbeelden, waarvan voor fr. 1,50 nog exemplaren verkrijgbaar zijn bij. J. Vuylsteke, te Gent, en bij Deseyn-Verhougstaete, te Roeselare.

- Bij koninklijk besluit van 28 September is het gemeentebestuur van Antwerpen gemachtigd, gebruik te maken van het wapenschild met rozenkroon en de schildhouders, een wildeman en eene wilde vrouw, zooals voorheen het gebruik was.

- Koninklijk muziekconservatorium. 7 December heeft de Antwerpsche zanger Hendrik Fontaine den prijs van uitmuntendheid met diploma behaald, in de klasse van zang onder de leiding van den leeraar J. Cornelis. Keurders waren de heeren A. Gevaert, A. Lavallée. L. Wiener, A. Samuel, O. Stoumon, L. Cabel en J. Wicart. H. Fontaine vertrekt naar Parijs, waar hij gaat zingen in de concerten van Colonne, in het Trocaderopaleis.

Leuven. Het stedelijk museum deed in den laatsten tijd de volgende aanwinsten: 1. een bloemenstuk van Frans Huigens, van Cortenberg; 2-3. twee schilderijen van Antoon Clevenberg vader, voorstellende het Kasteel der graven van Leuven in de xvii^e eeuw en de Cesarsberg in 1880 (deze drie stukken aangekocht met genot van een rijkshulpgeld); 4. een door Lefevre geschilderd mansportret, naar eene schilderij van Jordaens in de Uffizi-galerij te Florence; 5. eene kopie naar Rafaëls Jezus' slaap (deze twee stukken geschonken door den staat); 6. eene lijst met 7 portretten der familie Heuschling-Meisner, in 1816 geteekend door Karel Zimmerman; 7. de schaduwbeelden der echtgenooten Heuschling-Meisner, uitgevoerd rond 1790; 8. het portret van Lodewijk Heuschling, miniatuurschildering van Billotte; het portret van Emiel Heuschling, geteekend door Piron; 10. het portret van Felix Heuschling, geteekend door Sturm; 11. het portret van Phillippina Heuschling, in 1867 door Speltdooren geschilderd; 12. de portretten der echtgenooten Delamerre-Meisner, miniatuurschildering van P. Pacciani, in 1812 te Florence gemaakt (te beginnen van n^r 6, geschonken door den heer Xav. Heuschling, gewezen bestuurder bij het ministerie van binnenlandsche zaken). (Zie onzen jaargg. 1879, blz. 159.)

Gent. Ter drukkerij van Eug. Van der Haeghen is verschenen; Rapport présenté au comité directeur et aux membres de la chambre syndicale provinciale des arts industriels; secretaris de heer E. Varenbergh. Voor 1882 heeft de vereeniging onderscheidene prijsvragen uitgeschreven, waarvan wij het programma afzonderlijk hebben verzonden aan onze lezers.

Brugge. De afdeeling van het Davidsfonds doet te weten, dat zij dezen winter voordrachten inrichten zal, waarop het woord zal worden gevoerd door de heeren Ad. Duclos, dr. Van Steenkiste. H. Claeys, Ad. Verriest, Th. Sevens, Flamen en E. de Kerckhove.

Luik. Het bisschoppelijk museum bezit thans de oudste christelijke grafstede en de oudst gekende schildering van het land, aangetroffen in de omstreken van Tongeren, in de steenbakkerij van den neer Christiaens-Vanderryckt, alwaar men veronderstelt dat eene groote begraafplaats heeft bestaan. Het voornoemde graf was van gemetselden steen, en bevatte de beenderen van eenen man van groote gestalte en van eene vrouw of eenen jongeling; beide lichamen waren met de voeten naar het Oosten gericht. De wanden der grafstede waren versierd met schilderingen, zooals men er in de catacomben van Rome ontdekte. Bij het hoofd van den man heeft men een gesloten fleschje gevonden, dat een vocht bevatte, hetwelk onderzocht zal worden. Men weet dat de heidenen voor gewoonte hadden de lichamen hunner dooden te verbranden.

Buitenland

's-Gravenhage. In deze stad gaat een Panopticum opgericht worden.

Goes. Op de stedelijke begraafplaats is een een voudig gedenkteeken voor wijlen H.Q. Janssen opgericht. (Zie blz. 97, alsook 1870, blz. 28, 1873, blz. 169.)

Amsterdam. Het bestuur der Maatschappij ter bevordering der Bouwkunst noodigt heeren stempelsnijders, zoowel binnenals buitenlandsche uit, tot het vervaardigen van een model voor eene Medaille, welke de maatschappij, ingevolge hare wet, toekent aan de beste antwoorden op de jaarlijks door haar uit te schrijven prijsvragen. Het programma is op

[p. 193]

vrachtvrije aanvraag verkrijgbaar ten bureele van het tijdschrift de Vlaamsche School, te Antwerpen, en aan het archief der maatschappij, Wijde-Kapelsteeg n^r 2, te Amsterdam.

- Er wordt in deze stad een Panopticum opgericht, waarin Z.M. de koning, prins Hendrik, de prins van Oranje, de generaals Van der Heijden en jhr. Verspyck zullen afgebeeld zijn.

Parijs. De tentoonstelling van electriciteit die den 20ⁿ November gesloten werd, heeft eene winst opgebracht van 400,000 fr.

- Dagbladen melden dat de kunstschilder Meissonier een vrouwenportret vervaardigt, dat hem 80,000 fr. zal betaald worden. De uit te schilderen dame, mev. Mackay genaamd, laat zich afbeelden in een zwart gewaad.

- Het plan bestaat, om van 1 Augustus tot 15 November 1882 te Parijs eene internationale tentoonstelling te houden voor meubelen, drukwerken, nijverheidsteekeningen enz.

- Voor het standbeeld van A. Dumas vader, is bijna 40,000 fr. bijeengebracht.

- Bij G. Fischbacher is verschenen: La Galerie Frans Hals, met etsen vun W. Unger, en eene studie over het leven en de werken des meesters door C. Vosmaer. Kunstenaarsproeven, keusproeven en drukken op Chineesch papier kosten verscheidenlijk 172, 116 en 64 fr.

- Het door Chapu vervaardigde borstbeeld van Le Verrier is in het Fransche Instituut geplaatst. Dezelfde beeldhouwer maakt een gedenkteeken van den beroemden sterrekundige voor de sterrewacht.

- De Fransche academie heeft den 8ⁿ December tot hare leden gekozen den dichter Sully Prudhomme, ter vervanging van Duvergier de Hauranne (zie blz. 98), den natuurkundige Pasteur, ter vervanging van Littré (zie blz. 98) en den romanschrijver Cherbuliez, ter vervanging van Dufaure (zie blz. 106).

- A. Gill, de gekende spotprententeekenaar, is in een krankzinnigengesticht geplaatst, lijdende aan grootheidswaanzin.

Orleans. De beeldhouwer Chapu heeft het ontwerp van gedenkteeken voltooid, dat ter eere van mgr. Dupanloup zal opgericht worden in de stedelijke hoofdkerk. De bisschop is stervend voorgesteld, op eene wit marmeren legerstede uitgestrekt, welke legerstede rust op eene grafstede van graniet, die versierd is met half verheven beeldwerken in brons. Bij den stervende, die de geschiedenis der maagd van Orleans schreef, heeft de ontwerper een engel geplaatst, die hemelwaarts zweeft, met de banier van Joanna d'Arc; rechts en links van het gedenkteeken, de zinnebeelden van het Geloof en de Wetenschap.

De gemeente Bignon-Mirabeau heeft aan den beeldhouwer P. Granet de uitvoering opgedragen van een standbeeld van Mirabeau.

Bari. In deze zijne geboortestad, wordt ter eere van den toonzetter Piccini 1728 + 1800 een standbeeld opgericht.

Berlijn. De nationale kunstgalerij is verrijkt met Eene heks, marmeren beeld van Karl Cauer.

Frankfort. Om de uitgaven te dekken die er gedaan werden voor de groote algemeene tentoonstelling welke den 17ⁿ October gesloten is, schiet er eene som te kort van niet minder dan 450,000 rijksmarken (ruim een half millioen frank!).

Nieuw-York. Van president Garfield, die den 19ⁿ September overleed aan de gevolgen der vuurschoten die de moordenaar Guiteau den 2ⁿ Juli 1881 op hem loste, maakt de beeldhouwer A. Lürssen een overgroot borstbeeld.