Binnenlands actueel
Kind en kunstenaar
Onder deze titel organiseerde de VZW ‘Scheppende Handen’ een tentoonstelling, die verschillende steden in het Vlaamse land zal aandoen, en waar kindertekeningen en -grafieken geconfronteerd worden met het werk van kunstenaars. Daarover volgende toelichting.
In hoeverre is er een brug te slaan tussen de kindertekening en een weloverwogen kunstwerk? Waar liggen de essentiële verschillen en in welke mate kan men ze vergelijken? Kindertekeningen en kunstwerken zijn opgebouwd uit diverse tekenelementen; de basiselementen zijn punt en lijn, daaruit ontstaan vlak, beweging, ritme, enz.
Het kind tekent wat het beleeft en hanteert deze tekenelementen op een spontane manier. De kunstenaar maakt een studie van vormen, structuren, composities, kleuren, materialen, etc. om zijn visie op een persoonlijke manier uit te drukken.
Wanneer we de kleuter potlood en papier aanbieden, probeert hij de mogelijkheden van deze eenvoudige materialen uit en begint te krabbelen. Pas als het kind tot de ontdekking komt dat zijn krabbels ook iets kunnen voorstellen, kan men van een tekening spreken. Dan pas gaat het bewust iets uitbeelden.
Kindertekeningen zijn eerder rationalistisch d.w.z. het kind tekent niet uit instinct maar put vormen uit wat het gezien heeft en door het geziene weet. Wat in een kindertekening duister kan schijnen, zal achteraf door het kind in een voor hem vanzelfsprekende logica worden verklaard.
Het verschil tussen de creativiteit van het kind en die van de kunstenaar ligt in het feit dat het kind creativiteit in zijn bezit heeft, terwijl de kunstenaar deze creativiteit bovendien beheerst. De creativiteit van de kunstenaar is het samengaan van de vier basiselementen welke in de plastische realisatie zichtbaar worden: het thema. de vormgeving (die resulteert in de stijl), de techniek en de visie of de inhoudswaarde. Spontaneïteit, gevoel en verbeelding, idee en verstand kunnen daarbij niet worden uitgesloten. Deze maken uiteindelijk de intrinsieke waarde uit van het kunstwerk. De essentie van de kunstenaar is ‘zijn’ en ‘kunnen’, het zijn is gegeven, het kunnen wordt moeizaam verworven.
In kindertekeningen en kunstwerken zijn een paar puur visuele vergelijkingen mogelijk die zowel in de tentoonstelling als in de diamontage aangetoond worden.
Vele kunstenaars erkennen de intrinsieke waarde van kindertekeningen. Paul Klee schrijft er zelf over: ‘hoe onhandiger hun tekeningen, hoe rijker de voorbeelden zijn waar we kunnen van leren.’ Denken we ook aan de Cobragroep met namen als Karel Appel, Corneille, Lucebert, Alechinsky e.a. die zich uiteindelijk ook baseerden op de kindertekening.
Vooral de spontaneïteit, de expressiviteit in vorm en kleur van de kindertekening boeit de moderne kunstenaar. Zo zal ook wellicht de bezoeker - klein of groot - geboeid kunnen genieten van deze tentoonstelling.
In de tentoonstelling is werk opgenomen van: Pierre Alechinsky, Karel Appel, Georges Blom, Johan Boussauw, Pieter Celie, Luc Claus, Jan Cobbaert, Corneille, Françoise Delacroix, Rita Dely, Roland De Volder, Etienne Elias, Jef Gielen, Marie-Christine Huybrechts, Koenraad, Lucebert, Marc Mendelson, Roger Raveel, Albert Robbens, Bennie Simoens, Willem van Hecke, Annie Vanhoutte, Ludo Vastesaeger, Marijke Verlooy, José Vermeersch, Annemie Verpoucke, Godfried Vervisch en Joseph Willaert.
Auteursrechtelijk beschermd