Verbondsberichten
Verbondssecretaris:
Danny Van den Bussche
Longchamplaan 67 - 8400 Oostende

Algemene statutaire jaarvergadering van het C.V.K.V. 1 juni - Hasselt

Op zondag 1 juni ging de jaarlijkse bijeenkomst door van het C.V.K.V. en van het tijdschrift ‘Vlaanderen’ in het Hasseltse Cultureel Centrum. Voor de tweede maal in minder dan een half jaar waren we te gast in de provincie Limburg. Op zaterdag 25 januari werd in Sint-Truiden het Limburg-nummer voorgesteld en op 1 juni was het dus onze jaarvergadering. In de stemmige eucharistieviering, gecelebreerd door redactielid E.H. J. Van Baelen, werden de overleden collega's herdacht: de beeldende kunstenaars Marie Henriette De Smet (Elsene), René Van den Mooter (Malderen), Petrus Mertens (Meulebeke), Marcel Notebaert (Kortrijk) - de letterkundigen Kanunnik Dr. Albert Smeets (Oostende), Staf Verrept (Eksel), Pieter Meerseman (Roeselare), André Lammertijn (Kortrijk), Gaston Duribreux (Oostende) - de toneelmannen Rik Jacobs (Berchem), Pieter Dekelver (Mortsel) - kunsthistoricus Kanunnik Emiel van der Donck (Hasselt) - de musici Marcel Boereboom (Brussel), Armand Preud'homme (Hasselt) - Marieke, de echtgenote van eredeken Felix De Boeck.

In zijn homilie belichtte Jacques Van Baelen de relatie tussen de economische crisis en het kunstenaarschap. Alhoewel de evangelische boodschap geen strikte directieven voor een christelijk geïnspireerd kunstenaarschap bevat, biedt de opdracht tot liefde een passend tegengewicht voor het egocentrisme van een maatschappij in crisis.

De eerste kennismaking of het weerzien tijdens de receptie en het middagmaal werden ondersteund door ‘materieel geestrijke’ of verfrissende produkten van Limburgse origine: Sezoens-bier uit Bocholt, Smeets-jenever uit Hasselt en Perron-frisdranken uit Munsterbilzen.

De tafelrede van Clem de Ridder, ere-voorzitter van het Davidsfonds, behandelde het thema ‘De christelijke kunstenaar en het pluralisme’ (zie verder voor de volledige tekst).

In de tussentijdse verkiezing werd de heer Karel van Deuren voorgesteld en aangenomen door de vergadering als lid van de Raad van Bestuur, ter vervanging van de heer Rik Jacobs (overleden). Na voorlezing van het financieel verslag door de heer Hector Deylgat werden door verbondssecretaris Danny Van den Bussche de aanwezige jarige en bekroonde leden gehuldigd en als blijk van waardering vanwege het C.V.K.V. werd hun een litho overhandigd van de Tieltse kunstenaar Toon Lambrecht.

Prof. Dr. A. Keersmaekers las het jury-verslag van de Albert de Longie-prijs voor en maakte de namen van de laureaten bekend: de prijs werd toegekend aan Els Timperman, terwijl er voor Leen van Beckevoort een eervolle vermelding was.

Vermelden we tenslotte dat het welslagen van deze C.V.K.V.-dag in Limburg voor een groot deel te danken was aan het voortreffelijk voorbereidend werk van Dr. F. Van Vinckenroye uit Hasselt, die als lid van de Raad van Bestuur en van de redactie en als samensteller van het Limburg-nummer de inbreng van die oostelijke provincie in het naar oorsprong Westvlaamse C.V.K.V. in stille dienstbaarheid coördineert. Dank ook aan de heer Theo Coun uit Diepenbeek, die samen met de heer F. Van Vinckenroye zorgde voor de geslaagde organisatie van de jaarvergadering.

Wij hopen U allen terug te mogen ontmoeten op onze volgende jaarvergadering.

D. Van den Bussche

Gehuldige leden op de Jaarvergadering 1986

Jarigen: Fernand Bouckaert (kunstschilder, Waregem) 70 jaar - Rudolf Callewaert (letterkundige, Hooglede) 75 jaar - Walfried Chielens (letterkundige, Zeebrugge) 75 jaar - Marcel De Backer (plast. kunst. & letterkundige, Gent) 65 jaar - Juul De Bruyne (musicus, Kluisbergen) 75 jaar - José De Ceulaer (letterkundige, Kessel) 65 jaar - R.E. Deschrijver (kunstschilder, Aalter) 65 jaar - Fernand Etienne (letterkundige, St.-Kruis) 65 jaar - Achiel Geerts (kunstschilder, Zottegem) 75 jaar - Dries Janssen (letterkundige, Hasselt) 60 jaar - Ghislain Laureys (letterkundige, Halle) 60 jaar - Jan Leduc (kunstschilder-graficus, Hasselt) 65 jaar - Paul Leenders (letterkundige, Zolder) 65 jaar - Noël Matthijs (kunstschilder, Geraardsbergen) 60 jaar - Frans Meertens (letterkundige, Lanaken) 75 jaar - Achiel Platteau (kunstschilder, Rollegem-Kortrijk) 65 jaar - Cyriel Tavenier (kunstschilder, Destelbergen) 70 jaar - Karel van Deuren (fotografie-letterkundige, Berchem) 65 jaar - Barbé Van Gucht (kunstschilder, St.-Martens-Latem) 60 jaar - Henri Vergote (Jaak Stervelynck) (letterkundige, Kortrijk) 65 jaar - Bert Willems (letterkundige, Lanaken) 70 jaar.

Bekroonden: Leon Beel (kunstschilder, Wakken): Gouden Medaille van het Paleis voor Schone Kunsten, Charleroi; Bronzen Medaille van de Waalse Kunstacademie, Gembloers; Zilveren Internationale Medaille 1986, Dinant, voor gemengde techniek; Gouden Medaille Europese Kunstacademie, Civey - Marcel Boey (letterkundige, Brugge): F. Snellaertprijs voor zijn boek ‘De Geus’ - Hervé J. Casier (letterkundige, Vlissegem): A. Merghelynckprijs - Wilfried De Boeck (letterkundige, Dilbeek): Eervolle vermelding in de lit. prijs voor poëzie Tongeren 2000 - Jo Decaluwé (toneel, Gent): Hippoliet Van Peene-Virginie Miryprijs 1984-85 - Valère Depauw (letterkundige, St.-Job-in-'t-Goor): Barbierprijs van de Vlaamse Academie; Prijs van de provincie Antwerpen voor het derde deel van de Sybillie-triologie - Geert D'Hollander (beiaardier, Temse): Internationale Interpretatiewedstrijd voor beiaard van de stad Brugge - Lieven Demedts (letterkundige, Oostrozebeke): Prijs voor verhalende lit. van het Nederlandse blad ‘Avenue’ - John Gheeraert (letterkundige, Bredene): Daan Inghelram-prijs 1985 - Dirk Huyghe (kartoenist, Elewijt): Derde Prijs en de Trofee Lucifer op de 8e Kartoenale van Beringen - Marcel Janssens (letterkundige, Heverlee): Staatsprijs voor essay - Cor Ria Leeman (letterkundige, Berchem): Prov. Prijs voor nietbeschouwend proza voor zijn roman ‘Mozes’ - William Lievens (graficus, Oostende): Eerste Prijs Nat. Kartoenale ‘Jaar van het Bier’, Knokke-Heist - Freddy Maes (plastisch kunstenaar, Oostende): Zilveren Medaille, Arts, Science et Lettres, Parijs; selectie van de Stichting Joan Miro, Barcelona - Marcel Rademakers (Mark Meekers) (letterkundige en plast. kunstenaar, Heverlee): Eerste Prijs korte verhalenwedstrijd van het tds Bries/Bits; Eerste Prijs Poëziewedstrijd Amnesty International; Eerste Prijs Intern. Ambrozijnwedstrijd voor korte verhalen; Derde Prijs Spectraal Poëziewedstrijd; Vierde prijs poëziewedstrijd, Bernescot; Derde Prijs Scheldekartoenale, Bornem; Vijfde Prijs 11-Julikartoenale - Laurent Reypens (kunstschilder, Tongerlo): Tweede Prijs Schilderswedstrijd Wijn- en Kunststichting Cavens - Gunnar Riebs (dichter, Aarschot): Cruz àl Merito Belga-Hispanica; Herinneringsmedaille 1830-1980; P.P. Rubensmedaille - Jef Snauwaert (kunstschilder, Oostkamp): Derde Prijs Schilderwedstrijd Wijn- en Kunststichting Cavens - Ina Stabergh (letterkundige, Diest): Lit. Prijs voor Poëzie van Tongeren 2000; Aanmoedigingsprijs voor proza van de Cult. Raad van Tongeren - Freddy Theys (graficus, Edegem): Prijs ‘Dessin’ op het salon 1986 te Saint-Chamond uitgereikt door de Férération Nationale des Beaux-Arts de France - Willy Tibergien (letterkundige, Gent): L.P. Boonprijs van Aalst - Els Timperman (letterkundige, Tielt): Eerste Prijs in de Albert de Longie-poëzieprijs van het tds. ‘Vlaanderen’ 1986 - Leen van Beckevoort (letterkundige, Izegem): Eervolle Vermelding in de Albert de Longiepoëzieprijs van het tds. ‘Vlaanderen’ - Maria Van den Bussche (kunstschilder, Brugge): Eerste Prijs AVF-Prijskamp voor Schilderkunst van Bredene - Rudolf van de Perre (letterkundige, Hekelgem): Tweede Prijs in de Poëzieprijs 1985 van de Vlaamse Club, Brussel; Eerste Prijs Nationale Poëzieprijs van Poperinge - Johan Van Killegem (letterkundige, Gent): Eerste Prijs Poëziewedstrijd, Heemk. en Cult. Kring Bernescot, Antwerpen - Prijs van de Stad Antwerpen - Jan Verhenne (Axel Bouts) (letterkundige, Kortrijk): Premie en bronzen ereplaket van de prov. West-Vlaanderen voor zijn novelle ‘Voor het geval dat...’ - William Vermeesch (kunstschilder, Heverlee): Prijs van de Jury op de 3e Grote Prijs voor Schilderkunst, Nieuwpoort; Gouden Medaille van Spectraal; Ere-diploma van de stad 's Hertogenbosch; Eerste Prijs voor stilleven, Tweede Prijs voor bloemen en Eerste Spectraal vermelding voor landschap op de 36e Grote Internationale Prijs van de stad Deauville.

 

Het C.V.K.V. en het tijdschrift ‘Vlaanderen’ feliciteren hartelijk alle jarige en onderscheiden kunstenaars. Onvolledige en/of foutieve gegevens signaleren aan het Verbondssecretariaat p.a. Danny Van den Bussche, Longchamplaan 67, 8400 Oostende, a.u.b.

Homilie van E.H. Jacques van Baelen

Goede vrienden allemaal,

Samen met u zou ik enkele kanttekeningen willen schetsen rond het thema ‘crisis en de christelijke kunstenaar’.

U ervaart, wellicht beter dan ik, dat sinds de laatste jaren niet alleen onze welvaart verschrompelt, maar dat daarenboven onze morele samenleving, ons samen-denken en -doen, meer dan ooit tevoren neigt naar antropocentrisme en open en stiekem verschraalt tot ‘ik heb een huis met een tuintje gehuurd’...

Onmiskenbaar immers ondervinden we haast aan den lijve de toenemende kracht van onze drang naar zelfbehoud en, ikzuchtig als we zijn, ontwaren we alom de draak van het groepsegoïsme, niettegenstaande de mooie verpakking waarmee we onze zorg voor marginalen omhullen. Iedereen wil de verworven of toegeschoven welvaart uit de gouden, maar vervlogen jaren behouden en weinigen slechts durven een deel van hun hebben en houden prijsgeven ten bate van een algemeen welzijn, ten bate van een verzekerd bestaan voor elkeen, vandaag, morgen, maar ook overmorgen...

Hetzelfde egoïsme ligt onderhuids aan de basis van allerhande sociale en politieke spanningen bij de jan-met-de-pet, die wijzelf zijn doch eveneens bij beleidsverantwoordelijken van volk en land. Allengs wordt het bijgevolg moeilijker sereen met elkaar te spreken, met aandacht naar elkaar te luisteren en elkaar als volwassenen te begrijpen. Een uitspraak van een kardinaal uit de 17e eeuw parafraserend mag ik dan ook vaststellen dat niets ons vandaag meer overtuigt dan datgene wat we niet begrijpen!

Heden heeft ons volk het niet gemakkelijk om zijn morele identiteit te bewaren: verschillende maatschappijvisies, die zich allen op waarheid beroepen, bekampen elkaar en het evenwicht tussen hoofdzaak en bijkomstigheid, tussen arbeid en ontspanning, tussen recht en plicht, tussen vorming en creativiteit verdwijnt.

Meer dan 30 jaar ervaring in het onderwijs hebben me duidelijk gemaakt dat de hedentijdse jeugd intrinsiek niet verschilt met vorige generaties. Het beangstigt me echter wanneer ik vaststel dat het merendeel der jongeren - door onze schuld, door ons gebrek aan durvend en wegwijzend leiderschap - stilaan verzandt in oppervlakkigheid, in gebrek aan werklust en ambitie, in utilitarisme. Jonge mensen ervaren het leven in grote mate als een kansspel, dat alleen door de handigsten, de opportunisten, kan worden gewonnen, ook al omdat diezelfde jongeren op iedere hoek van de straat ouderen weten wonen, die hun huik naar de wind hangen of die kampen met relationele moeilijkheden... mensen, die zich de moeite niet meer getroosten om een conflictsituatie uit te praten of het eens zo geroemde erfgoed der vaderen de rug toekeren om een handvol zilverlingen. Het gevecht voor het behoud van een zelfgenoegzame welvaart, en dan nog zonder de geringste inspanning, slaat diepe wonden...

En alhoewel elke crisis - van het Griekse ‘krinein’ - een beroep doet op ons vermogen tot onderscheiding, tot oordeel en uiteindelijk op ons vermogen tot handelen, vinden we het, met een arrogante elegantie, gemakkelijker anderen te veroordelen dan over te gaan tot een daadkrachtige analyse van de gegevens, die zich aanbieden zowel in de makro- als in de mikrokosmos.

Ik weet wel, het Evangelie biedt ons geen pasklare oplossingen aan deze teloorgang, maar toch tekent het ons de enige weg uit, die zal leiden naar een evenwichtige, menswaardige samenleving. De naastenliefde, gelijk de Heer haar voorleefde, biedt enorme perspectieven. In feite krijgt zij eerst haar échte kans, in feite toont de liefde eerst haar ware gedaante, eigenlijk komt zij eerst écht tot leven als de lijnen van het leed zich beginnen af te tekenen op het gelaat van mens en wereld. Alleen maar liefdevol ten dienste staan als alles gesmeerd loopt, heeft weinig met de essentie van het christendom te maken, want dat doen de heidenen ook, zegt Jezus. Bovendien getuigt het bitterweinig van christelijke inspiratie wanneer onze westerse beschaving praalt en pocht met het christelijk vaandel in de voorste gelederen, maar even later - eens uit het zicht verdwenen - het defilé laat voorbijtrekken van de alledaagse dagen met hun flardige wimpels van onverdraagzaamheid en van ellebogenwringen. Het weze evenwel gezegd dat de christen op dit vlak geen lessen te ontvangen heeft van de andere levensopvattingen.

Het kan niet anders: ook de kunstenaar, de christelijk georiënteerde kunstenaar, ondergaat de crisis. Rusteloos als hij is, zal hij te rade gaan bij zijn inspiratiebron bij uitstek, het Evangelie. Wanneer hij slechts oppervlakkig grasduint tussen de evangelische teksten en hun boodschap door, zal hij teleurgesteld constateren dat Jezus over kunst en kunstenar omzeggens niets te vertellen wist. Hij verwijst evenwel naar de bloemen langs de weg in het veld en noemt ze mooier dan Salomo's kleren. Als Oosterling laat hij, bijna bij elke mededeling, zijn fantasie in een beeldrijke taal de vrije teugel. Jezus sprak niet over kunst. Hij was kunst. Hij schonk ons tevens het mooist denkbare kunstwerk: Zijn liefde. Zijn liefde, die ons sprak over de liefde van een barmhartige Vader. Zijn liefde, die Hij ons voorleefde, ook op mensenmaat. Ontelbare kunstenaars hebben die liefde proberen uit te zingen, te hertalen, te beitelen of te schilderen. Zij gaven haar gestalte in kleuren en lijnen, in klank en in woorden, op een achtergrond van het mysterie. het mysterie van de mens zelf en van het leven, het mysterie van de Werkelijkheid achter de werkelijkheid, die wij God noemen, schepper én centrum van al ons willen en kunnen.

Daar ligt voor de christelijke kunstenaar de sleutel ter oplossing van al onze problemen. Doorheen de crisis moet hij met een hoopvol hart verwijzen naar wat belangrijk is. Concreet gezien betekent dit dat hij de weg moet effenen voor meer medemenselijkheid, voor verdraagzaamheid en vergevensgezindheid; hij moet zingen van vreugde en van hoop ondanks teleurstelling, omdat hij een verloste is in liefde en vrijheid. Hij moet mensen verenigen en luid verkondigen wat ons bindt: ons mens-zijn, de liefde. Praktisch gezien houdt dit levensinzicht ook fierheid in. De fierheid van de door God geroepene, die zich niet mag verstoppen onder een ondoorzichtbare stolp. In de loop der tijden en tot vandaag toe mocht en mag Vlaanderen fier zijn op zijn christelijk-geïnspireerde kunstenaars. Zij hebben ons volk een gelaat gegeven. Vanuit dit zelfbewustzijn wacht ons een taak: Vlaanderen heeft geen nood aan nieuwe vaandels, maar wel aan onbaatzuchtige medemensen, die vlaggen willen dragen, door weer en door wind. Daarom heeft God ook de kunstenaars zo broodnodig.

Jacques Van Baelen

Tafelrede door Clem de Ridder

De christelijke kunstenaar en het pluralisme

Onze naam

Ons verbond werd opgericht als een groepering van kunstenaars, met als doelstellingen: de kunstbeoefening in Vlaanderen te bevorderen, de belangen van de Vlaamse kunstenaars te dienen en het cultureel peil in Vlaanderen te verheffen. Het lag dan ook voor de hand, dat het een Vlaams kunstenaarsverbond werd genoemd.

Dat gebeurde in 1951, dus in de pre-conciliaire tijd. Vermits de oprichters uitgesproken Rooms-katholieken waren, was het (toen) even vanzelfsprekend dat de nieuwe stichting in christelijke geest zou werken en zij ook christelijk kunstenaarsverbond werd geheten. Aldus kwam het C.V.K.V. terecht in de lange rij van verenigingen en organisaties die de C of de K van christelijk of katholiek in hun naam of in hun vlag voeren.

Na het concilie is dit soort naamgeving uit de mode geraakt. Dit betekent niet, dat er sedertdien geen christelijke verenigingen meer werden opgericht. Zoals het evenmin betekent, dat alle vroegere verenigingen met een C of een K in wezen en werking ook christelijk waren, of... het nóg zijn. Herman van Rompuy, die zeer goed geplaatst is om te weten wat hij zegt en schrijft, poneerde in zijn boek ‘Hopen na 1984’: ‘Vele instellingen bij ons die zich christelijk noemen, in het onderwijs, de cultuur, de welzijnszorg of in de sociale sector, verliezen hun identiteit. Steeds meer worden zij geleid door niet-gelovigen.’

Dit zijn dan de vruchten van de secularisatie en van de dieper liggende religieuze crisis.

Een organisatie die het adjectief ‘christelijk’ in haar naam draagt, kan dit niet beschouwen als een epitheton ornans. Het moet gezien worden als een belijdenis, als een opgave en - hoe langer hoe meer zelfs - als een uitdaging.

Men kan hierin zowel overdrijven als tekortschieten.

Men overdrijft als men in de christelijke boodschap een praktische handleiding zou zoeken voor bv. de beoefening van artistieke bedrijvigheden. Er bestaan immers geen christelijke versmaten of kleuren of tonen.

Maar, zegt de jezuïet Louis van Bladel, ‘laten wij het begrip “christelijk” verwateren, dan houden wij er beter mee op het nog langer aan te wenden en ons tot die naam te bekennen. Meer bepaald houdt de afwijzing van een reëel verband tussen ons geloof in de christelijke levensboodschap en ons economisch, sociaal, politiek en cultureel engagement een weigering in om het evangelie en het geloof praktisch au sérieux te nemen.’

Samenvattend en met een parafrase op een uitspraak van de Franse bisschoppenconferentie, zou ik zeggen: er bestaat geen praxis van een christelijke kunst, maar een christelijke praxis in de kunst.

In dit denkschema kan men ook stellen, dat een organisatie op zichzelf bezwaarlijk christelijk kan zijn. Dat is ze wél, in de mate dat zij in het bepalen van haar doelstellingen en in de verwezenlijking ervan zich christelijk laat inspireren. Binnen deze omschrijving is het C.V.K.V. te situeren en is de C in zijn naam verantwoord.

Onze plaats

Iemand kan zeggen: allemaal mooi, maar heeft het wel zin zich aaneen te sluiten en zich op te sluiten in een verbond van levensbeschouwelijk gelijkgezinden, in casu in een christelijk kunstenaarsverbond? Men kan immers opmerken en opwerpen. dat er in onze samenleving al voldoende contrasten en

conflicten bestaan, al genoeg verzuiling en onverdraagzaamheid. Elk van deze opmerkingen kan ik volkomen bijtreden. Maar daarmee is niet alles gezegd.

Vooral de laatste 20 jaar heeft het woord ‘pluralisme’ een magische klank gekregen. Zoals de meeste ismen dekt het vele ladingen en kreeg het even fervente voor- als tegenstanders, naargelang van de inhoud die aan het begrip werd toegekend.

Er zijn er die een pluralisme voorstaan, dat de levensbeschouwelijke verschillen herleidt tot hun kleinste gemeen veelvoud. Elke gezindheid moet maar wat inleveren van haar dogma's; elke kleur moet maar wat pigment verschieten. Zo komen wij tot een neutrale vaalheid, waarin gelijkheid en broederlijkheid kunnen tieren, onder de huif van een utopische neutrale superstructuur.

Voor anderen is pluralisme een habitus, een innerlijke gesteldheid die zich uitdrukt in sociale gedragingen, waardoor het mogelijk wordt dat de verschillende levensbeschouwelijke groepen zinnig samen leven. Niet alleen om onderlinge conflicten te vermijden, maar vooral tot verrijking van allen. Dit kan alleen op voorwaarde dat ieder individu en elke groep de vrijheid behoudt om zijn eigenheid te beleven, zonder de andere te verdrukken.

In ons land hebben de christenen doorgaans de voorkeur gegeven aan de tweede opvatting van pluralisme. Mgr. Dondeyne, die een zeer open en verdraagzaam man was, heeft daarvoor een reden aangegeven in zijn boek ‘Geloof en wereld’. Hij schreef: ‘Indien christenen zich apart organiseren, dan gebeurt dat meestal omdat zij zich in de neutrale organisaties niet “thuis” voelen, gezien de levens- en wereldbeschouwing die er vaak heerst en die niet zelden allesbehalve neutraal is.’

Om het ontstaan en het bestaan van aparte levensbeschouwelijke organisaties te verantwoorden, is er echter een veel zwaarder argument. Het begrip ‘cultuur’ kan omschreven worden als het gestalte geven aan de menswording van de mens, m.a.w.: het humaniseren van individu en samenleving. Dat omvat ‘alles wat de mens doet en uitspreekt om zijn mens-zijn en zijn samen-leven met anderen op te voeren naar meer waarachtigheid, voltooiing, schoonheid en vreugde’ (G. van Haegenborgh).

Welnu, al deze inspanningen komen neer op het gestalte geven aan waarden, - waarden die stoelen op visies t.a.v. de mens en de samenleving en die fundamenteel te maken hebben met het antwoord op de eeuwige vragen: waar kom ik vandaan? waar ga ik naartoe? Ieder mens is vrij om het antwoord te vinden waaraan hij waarde hecht en dat zijn visie op mens en samenleving bepaalt. Even vrij is hij om vanuit zijn visie te werken aan de menswording van de mens en de samenleving, - wat wij cultuur noemen. Ik zou zelfs meer zeggen: dit humaniseringswerk is niet mogelijk dan vanuit een bepaalde levens- en wereldbeschouwing. Vandaar dat cultureel werk niet vrijblijvend, niet neutraal kán zijn. Vandaar ook, dat christelijke cultuurorganisaties in het algemeen en een christelijk kunstenaarsverbond in het bijzonder méér dan verantwoord zijn.

Wat in se verantwoord is voor de enen, is het ook voor de anderen. Dat is de luxe van de vrijheid, die verdraagzaamheid veronderstelt, alvast ook van uit een christelijke visie.

Nu weet ik wel, dat het georganiseerde christendom (ook in Vlaanderen) niet altijd overdadig blijk heeft gegeven van deze verdraagzaamheid, zomin trouwens als de georganiseerde vrijzinnigheid. Maar gelukkig is de tijd definitief voorbij, dat een aartsbisdommelijke censor het moeilijk had om het imprimatur te geven voor een dichtbundel van Marnix Gijsen, omdat de versregels hem te lang schenen. Het kan immers niet geloochend worden, dat vooral sedert het jongste concilie de christelijke gemeenschap naar een veel grotere openheid en verdraagzaamheid is gegroeid, - wat door andersgezinden niet steeds even verdraagzaam en eerlijk werd beantwoord. De roep om pluralisme vanuit de vrijzinnigheid komt weleens over als een uitnodiging tot de christelijke organisaties, opdat zij hun identiteit zouden laten varen en zouden opgaan in een kleurloos neutralisme. Een uitspraak op het Willemsfondscongres van 1979 is in dit opzicht veelzeggend. Prof. Prevenier zei aldaar: ‘De christelijke organisaties hebben een dergelijke historische voorsprong, dat zij door hun machtspositie (.) een groot deel van het publiek wel in hun ban zullen weten te houden. Het is dus veel beter deze katholieke instituten van mentaliteit te doen veranderen, dan de ijdele hoop te koesteren dat deze zichzelf zullen opdoeken.’

Bij zulke openhartigheid kan men de vraag stellen, of het de missionarissen van het pluralisme wel degelijk te doen is om verdraagzaamheid, dan wel om het veroveren van machtsposities.

Dat de machtsfactor inderdaad zwaar in het spel is, blijkt uit het korte bestaan van het cultuurpact. Dit pact werd in 1972 afgesloten tot bescherming van de ideologische en filosofische strekkingen. Nota bene: de christelijke organisaties stonden achter dit akkoord, omdat het - zoals het Davidsfonds het uitdrukte, - minderheid én meerderheid diende te vrijwaren tegen elke discriminatie. De werkelijkheid is evenwel anders geworden: de verzuiling werd niet afgezwakt, maar integendeel geïnstitutionaliseerd; het cultureel werk werd gebureaucratiseerd en gepolitiseerd; en werkelijke meerderheden werden dikwijls omgebogen tot machteloze minderheden.

Van dit laatste kunnen talrijke voorbeelden gegeven worden, o.m. de verdeling van de mandaten in allerlei adviesraden en bestuursorganen, de toekenning van subsidies, de toegemeten zendtijd voor de gastprogramma's in de BRT. Dan spreken wij nog niet over de dagdagelijkse BRT-uitzendingen (radio en televisie), waar de nihilistische, materialistische strekking de toon aangeeft, mitsgaders de spot met christelijke leiders, instellingen en waarden, waar bv. in een rubriek als ‘kunstzaken’ zogoed als nooit een christelijk geïnspireerde artistieke uiting aan bod komt en waar kunstenaars als Anton van Wilderode, André Demedts, Valère Depauw en vele anderen volkomen onbekenden blijken te zijn. Enkele weken geleden heeft de BRT dagenlang omstandig en omslachtig bericht over de paleisrevolutie in het heilig huisje van Manteau. Dat de uitgeverij Orbis-Orion drie jaar geleden op dramatische wijze over kop ging, waardoor 42 personeelsleden en tientallen auteurs op straat stonden, heeft nooit dezelfde belangstelling gekregen vanwege de ‘officiële’ weermakers in de kunstwereld. Maar ja, Vlaanderen heeft maar één Weverbergh, zoals het maar één Sinte-Claus heeft. Een Weverbergh die bereid is elk meesterwerk uit te geven, op voorwaarde dat het niet van een katholieke auteur komt.

Tegenover dit hatelijke sectarisme, kunnen christelijke uitgevers genoemd worden bij wie het niet te doen is om de gezindheid van de schrijvers, maar alleen om de aard en de kwaliteit van het aangeboden werk. Dit gezegd zijnde, durf ik onze christelijke kunstenaars en in 't bijzonder onze romanschrijvers aansporen om in hun werk getuigenis te geven van een christelijke visie op het leven. Er is in Vlaanderen een schromelijk tekort aan dit soort romans, waarvoor wel uitgevers te vinden zijn.

Tot besluit kunnen wij stellen: ja, tegen de verdraagzaamheid, - ja, tegen een positief en actief pluralisme, dat ieder (minderheid én meerderheid) zijn rechtmatige kansen geeft en niemand verdrukt; neen, tegen het verdonkeremanen van onze christelijke identiteit, - neen, tegen een zgn. pluralisme dat de christelijke gemeenschap uitholt of discrimineert.

Onze opdracht

Nadat de paus vorig jaar in Antwerpen had aangespoord opdat de christenen ‘zouden handelen volgens hun christelijk ideaal, samen met andere mensen van goede wil’, hield hij voor: ‘Ook in onze tijd blijven de christelijke organisaties en instellingen zeer zinvol. Ze zijn noodzakelijk om het Evangelie een concrete gestalte te geven in de maatschappij.’ En in Vogelzang zei hij tot de kunstenaars: ‘Deze wereld heeft behoefte aan schoonheid om niet te verzinken in wanhoop.’

Ik meen dat de paus met deze woorden zeer raak heeft aangegeven wat onze opdracht is, én als verbond, én als individuele kunstenaars. Wie meewerkt aan de culturele groei van de mens en de samenleving, werkt op een sublieme wijze mee aan het heilsplan van God. De kunstenaar, die in de letterlijke betekenis van het woord ‘begenadigd’ is, neemt immers deel aan de concretisering van de hoop en van de liefde. Dat is godswerk, door handen van mensen verricht. Dát te pogen op de vele gebieden van de kunst, kan niet onze pretentie zijn, maar alleen onze deemoedige intentie.

Clem de Ridder

De Albert de Longie-poezieprijs 1985

Als een onderdeel van het programma van onze Statutaire Ledenvergadering in Hasselt op 1 juni jl. werd de uitslag van de Albert de Longieprijs van het tijdschrift ‘Vlaanderen’ 1985 bekend gemaakt. Voor deze wedstrijd werden gedichten ingewacht van jongeren tot 25 jaar. Het juryverslag dat door onze Redactievoorzitter, Prof. Dr. G. Keersmaekers naar voor werd gebracht luidde als volgt:

In het totaal werden 34 gedichten ingestuurd. De jury die bestond uit Prof. Dr. G. Keersmaekers (voorzitter), Flor van Vinckenroye, Theo Coun, Jacques Van Baelen, Karel van Deuren (leden) en Robert Declerck (secretaris), heeft met unanimiteit juffrouw Els Timperman uit Tielt als laureate bekroond met haar twee ingezonden gedichten. Zij ontvangt de prijs van 10.000 frank. Deze gedichten dragen als titel ‘Buiten schuift de tijd voorbij’ en ‘Mijn gebroken vleugels geef ik je’. De jury motiveert haar oordeel door te wijzen op de oorspronkelijke beeldspraak van de gedichten en op de waarachtigheid van de gevoelens die eruit spreken. Als enige ‘eervolle vermelding’ werd het gedicht ‘Een kind draagt vlechten’ van mevrouw Leen Vanbeckevoort uit Izegem bekroond, voor zijn frisse spontaneïteit en ontwapenende eenvoud. Zij krijgt tot einde 1987 gratis een abonnement op het tijdschrift ‘Vlaanderen’.

Er werd eveneens besloten dat de drie geprimeerde gedichten in het septembernummer van ‘Vlaanderen’ zouden afgedrukt worden. En het juryverslag vervolgt:

Met voldoening constateert de jury dat de kwaliteit van de ingestuurde gedichten in het algemeen hoopgevend is voor de poëzie van deze iongeren en

daarom werd besloten uit deze gedichten een selectie samen te stellen voor opname in de rubriek ‘Poëtisch Bericht’ van het tijdschrift ‘Vlaanderen’. Tot slot van de overhandiging van deze prijzen droeg letterkundige Elfriede Hendryckx de bekroonde gedichten voor.

In memoriam Flor Peeters ere-deken C.V.K.V.

Nauwelijks verscheen in het mei-juninummer van het tijdschrift ‘Vlaanderen’ ons huldeartikel aan Flor Peeters, naar aanleiding van de hem toegekende Staatsprijs 1986 voor zijn gezamenlijk oeuvre, toen op 4 juli jl. (zijn 83ste verjaardag) de droeve mare van het overlijden van de meester door de B.R.T. bekend werd gemaakt.

Graag hadden wij hem - als ere-deken van ons verbond - persoonlijk, met een paar leden van de Raad van Bestuur van het C.V.K.V. en de Redactieraad, een exemplaar willen overhandigen in zijn residentie ‘Adagio’ te Mechelen, maar de meester was, toen reeds, getroffen door een beroerte, overgebracht naar het A.Z. ‘Rivierenhof’ te Antwerpen.

Toch heeft hij nog het geluk mogen beleven kennis te nemen van dit huldeartikel, want wij stuurden hem, nog vóór de publikatie, een proefschrift van het artikel. Hierop antwoordde hij prompt met een brief d.d. 23 maart 1986, waarin hij schreef: ‘Dierbare Vriend Jan, wat een overzichtelijk en prachtig artikel is dat geworden voor Vlaanderen. Proficiat en grote dank! Dat U alleen over mijn kwaliteiten hebt geschreven en over mijn vele ondeugden zo meesterlijk hebt gezwegen siert U... en mij ook! Het is altijd heerlijk wanneer een collega en vakman - componist en dirigent - zich buigt over uw werk’. En hij besluit deze brief met: ‘Ik neem U in mijn oude - maar nog steeds sterke - armen als een broer. Uw verkleefde Flor’.

Nu treuren wij en zingen wij met Hubertus Waelrant (1517-1595):

Nog dezelfde avond van zijn overlijden bracht de B.R.T. een archiefuittreksel over een ‘interview’ met de meester op het scherm, waarin hij zegt: ‘Iets maken, iets componeren dat nog niet bestond, is voor mij het hoogste geluk dat een kunstenaar kan te beurt vallen’. Deze uitspraak brengt ons tot een paar beschouwingen over de levensstijl en de kunstenaarsziel van Flor Peeters, zijn visie over muziek, componeren en schoonheid in de muziek.

Wij waren het steeds met hem eens, dat niemand ter wereld in staat is het ontstaan en het wezen der schoonheid in de muziek volkomen te bepalen. Wij kunnen wel zeggen dat wanneer een mens doordrongen is van muzikaliteit, in hem even sterk de intuïtie leeft dat muziek geen poëzie behoeft, omdat zij zelf poëzie is. Muziek behoeft geen literatuur, geen verhaal, geen picturale beschrijving, geen uitleg. Muziek is muziek, meer niet en zij moet als dusdanig verstaan en begrepen worden. Wie dat kan, is een bevoorrecht mens. En dat was Flor Peeters! ‘De artistieke schepping’ - zegt Aristoteles - ‘komt voort uit de vormgevende aandrift en de drang naar gevoelsexpressie.’

De edelste kunst richt zich tot het intellect zowel als tot het gevoel. Een symfonie spreekt niet alleen tot ons door haar klankschakeringen, haar ritme, haar dinamica en orde, doch ook door haar architectuur en ontwikkeling. De intellectuele genieting is de hoogste vorm van vreugde die een mens kan bereiken. De vreugde over een nieuw ontstaan werk is voor een waarachtig kunstenaar het ‘zenith’ van geluk. En dit geluk wordt verdubbeld als het gedeeld wordt door anderen. Daartoe draagt de vriendschap in hoge mate bij.

Flor Peeters was een gelukkig man; hij was een vriend voor al zijn discipelen en voor zijn collega's, een God voor zijn Marieke, zijn kinderen en zijn kleinkinderen. Zijn grote genegenheid voor hen was in overeenstemming met de genegenheid van de scheppende kunstenaar voor zijn werk. Hij hield van wat hij gemaakt had en van wie hij hielp vormen. Hij beschouwde zijn leerlingen en ook de werken die hij schiep als zijn kinderen, die hem allen even nauw aan het hart lagen. Hoog geprezen werd hij door velen over de hele wereld en in eigen land mocht hij tijdens zijn leven de grote vreugde genieten zijn uitzonderlijk kunstenaarschap officieel erkend te zien. Immers, hij werd in 1971 door Z.M. Koning Boudewijn tot de Adelstand verheven met de titel van Baron.

Op donderdag 10 juli 1986 had onder grote belangstelling de plechtige uitvaartliturgie plaats in de St.-Rombouts Kathedraal te Mechelen, waarna het stoffelijk overschot bijgezet werd op de Erebegraafplaats van Mechelen. De homilie werd gehouden door Z.E. Kardinaal Godfried Danneels.

Flor Peeters is niet meer... maar door zijn muzikale scheppingen en de vele opnamen die ervan gemaakt werden, blijft hij onsterfelijk. In naam van alle Verbondsleden en in onze eigen naam, bieden wij aan de Familie en naastbestaanden van wijlen onze Ere-Deken, Flor Baron Peeters, ons diep rouwbeklag aan.

Jan Douliez

In memoriam Gery Florizoone

Andermaal werd de redactieploeg van ‘Vlaanderen’ hard getroffen bij het heengaan van E.H. Gery Florizoone, lid van onze Kernredactie, die bij een tragisch vliegtuigongeval in Visé op 25 juni 1986 om het leven kwam.

Priester-dichter Gery Florizoone (^o 23.2.23) was een man waarop we in de redactie steeds konden rekenen, die zelf een prachtig nummer (nr. 207, sept.-okt. 1985) over ‘Joe English’ samenstelde en die zeer begaan was met jonge dichters, wiens werk hij vaak beoordeelde en voor wie hij steeds - behalve raadgevingen - een bemoedigend woord over had. Als dichter vond Gery Florizoone alom in Vlaanderen waardering, getuige daarvan de vele bekroningen die zijn poëzie te beurt vielen.

Om hem met dankbaarheid te gedenken heeft de Redactie besloten de toespraken die gehouden werden door Kanunnik Robert Lagrain, deken-aartspriester Brugge en E.H. Anton van Wilderode (namens het C.V.K.V.) tijdens de uitvaartplechtigheid op 1 juli 1986 in de parochiekerk H. Magdalena in Brugge, te publiceren.

Verder vindt u een indringend artikel over de poëzie van Gery Florizoone, geschreven door Marcel Obiak en een aantal In Memoriam-gedichten, die ons spontaan toegestuurd werden en waaruit de piëteit die Gery Florizoone bij heel wat collega's-dichters genoot, moge blijken.

Homilie

Mgr. de Bisschop,
Achtbare Familie en Huishoudster van de Overledene,
Parochianen, oud-parochianen, confraters, vrienden en kennissen van de Eerwaarde Heer Florizoone,

 

De uitvaartliturgie is als een mozaïek, gemaakt uit vele steentjes van verschillende grootte en kleur, die samen één geheel vormen en een beeld oproepen van de overledene tegen de achtergrond van zijn gelovig bestaan. Voorname onderdelen in dit mozaïek zijn de schriftlezingen met de daarbij aansluitende homilie en voorbeden.

Als eerste lezing hoorden wij een korte tekst uit het boek Job. De woorden van de zwaarbeproefde maar standvastig gelovende Man Job hebben wij verstaan als woorden van de overledene zelf. Misschien werden wij het diepst getroffen door de zin: ‘Al ben ik nog zo geschonden, ik zal God zien vanuit dit lichaam’. Wat een belijdenis! Het lichaam van de dierbare overledene is door het ongeval dat hem overkwam afschuwelijk verminkt, maar hij zegt: ‘Al is het nog zo geschonden, vanuit dit lichaam zal ik God zien’. Vanwaar die zekerheid? ‘Omdat ik weet dat mijn Verlosser leeft en Hij het laatste woord heeft. Aan mijn zijde zal ik Hem zien, met eigen ogen: ik verlang er hartstochtelijk naar’.

Die tekst werd echter óók gelezen omdat Jobs woorden ‘Ik weet dat mijn Verlosser leeft’ diepe indruk hebben gemaakt op de dichter Florizoone. Een aria uit The Messiah van Händel is gebouwd op deze tekst: I know that my Redeemer liveth. Het zijn de enige woorden die staan op het graf van priester Antoon Viaene, die zoveel betekend heeft voor het geestesleven in onze stad en ver erbuiten en die wij in augustus 1979 begraven hebben. Onder die woorden dichtte Gery Florizoone: ‘Als ik Händel / in zijn Messiah hoor / dan weet ik / uit mijn schamel lijf / dat iemand mij / voor een tijd / in schroot verzamelt’. Na wat woensdag laatst gebeurd is nabij Visé, krijgen die woorden haast een profetische klank. Maar zijn dichters niet tevens profeten? Wil dichter in het Latijn niet zeggen: poeta evengoed als vates? Poeta gaat uit van de grondbetekenis maker, uitvinder, terwijl vates vertrekt van de grondbetekenis ziener, waarzegger. Dichter Florizoone heeft zijn dood gezien en voorzegd; hij zei de waarheid toen hij schreef: ‘dan weet ik / uit mijn schamel lijf / dat iemand mij / voor een tijd / in schroot verzamelt’. Zo heeft hij ook zijn dood voorzegd in het vers: ‘Aanstaande is in mijn gedachten / wat ik in vogelvluchten zie / en redeloos niet weet waarom en hoe: / de dood’.

‘Ik weet dat mijn Verlosser leeft en dat ik hem zal zien met eigen ogen’ is dus de boodschap die uit de eerste lezing spreekt. De evangelielezing sluit daar goed bij aan. Op haar beurt immers drukt zij het verrijzenisgeloof uit van de christen en priester die Gery Florizoone was.

Jezus wordt verzocht om een teken als bewijs dat Hij de Messias is. Niet een gewoon teken, maar ‘een uit de hemel’, in de aard dus van het manna dat Mozes en het vuur of de regen die Elia uit de hemel had doen neerdalen. Maar Jezus weigerde. Geen ander teken zou hij aan zijn ondervragers geven dan ‘het teken van Jona’. Zoals nl. Jona drie dagen en drie nachten verbleef in de buik van het zeemonster, zo zou Hij drie dagen en drie nachten verblijven in de schoot van de aarde. Zijn verrijzenis zou het doorslaggevend bewijs zijn dat Hij de Messias is. Dát teken heeft Jezus inderdaad gegeven. Hij is uit het graf opgestaan en heeft ons meteen de zekerheid gegeven dat ook wij eens met Hem zullen verrijzen. Dit belijden wij in ons Credo, wanneer wij zeggen (wat Jezus betreft): die neergedaald is ter helle, de derde dag verrezen uit de doden, en (wat ons betreft): ik geloof in de verrijzenis van het lichaam en het eeuwig leven.

Ja, dichter Florizoone had gelijk toen hij schreef: ‘voor een tijd’. Die tijd gaat even vlug voorbij als de tijd van het leven zelf. Daarna komt de eeuwigheid, waarin wij God zullen zien vanuit een nieuw lichaam: onaards, aangepast aan onze nieuwe situatie.

Maar ook hier is er nog een andere reden waarom juist déze evangelietekst gekozen werd en niet een van de vele andere en wellicht mooiere over de verrijzenis. Wij wilden nl. graag Jona ter sprake brengen en nog wel in woorden uit Jezus' eigen mond. De Jonafiguur sprak Jezus kennelijk aan. Hij herkende zichzelf in hem. Hij moest het lot van Jona ondergaan: drie dagen in de

buik van de aarde verblijven en dan verrijzen. Welnu, ook Gery Florizoone herkende zichzelf in Jona, zij het om een andere reden. Bewijs daarvan zijn jongste bundeltje dat heet: Jona/Gery Florizoone/Gedicht. Hij behaalde er dit jaar de Yangprijs mee. Het bevat de kern van zijn poëtisch werk. Het leek zinvol om die reden ook Jona in deze uitvaart ten tonele te voeren. Zoals Jona in Nineve heeft Gery Florizoone zijn opdracht onder ons volbracht. Nu mag hij uit de stad van stenen terugkeren naar de openheid, de zachtheid, de rust en de levensruimte van het landschap dat het Vaderhuis biedt.

Maar liever laat ik hier iemand aan het woord die priester Florizoone een dankbaar hart toedraagt en dezer dagen aan zijn beproefde familie schreef: ‘Toen hij met het kleine vliegtuigje de hemel verkende, heeft God het waarschijnlijk gezien en hem tot Zich genomen terwijl hij toch reeds op weg was, gewoon uit de stralende hemel geplukt, zonder hem te verwittigen, zonder hem pijn te doen’. Wie van ons zou het beter en mooier kunnen zeggen?

Met dit citaat wil ik mijn homilie eindigen. Of liever: ik wil de dichteres Julie Goderis, die vele gesprekken met Gery Florizoone gehad heeft en graag uit zijn werk voorleest, er een einde laten aan maken met de voordracht van een paar verzen uit ‘Jona’ alsook van het gedicht ‘Kerkmorgen’, dat de overledene schreef over deze hem zo dierbare kerk, waarvoor hij zoveel gedaan heeft en waar hij nu voor het laatst in zijn dode lichaam aanwezig is.

Kanunnik Robert Lagrain, deken-aartspriester Brugge

Grafrede

Vandaag precies twee weken geleden, dinsdagvoormiddag ongeveer op dit uur (hij was mij komen opzoeken), deed ik Gery uitgeleide met de afspraak dat we elkaar drie dagen later zouden weerzien in Sint-Baafs-Vijve bij de voorstelling van Rudolf van de Perres monografie over onze gemeenschappelijke vriend André Demedts. Wij hadden over de gewone dingen gepraat, - over zijn pastoraat ‘in een stad van stenen’, over de nabije vakantie die hem zuurstof zou geven om te herademen én over een ándere vakantie - over twee jaar - die hij tegemoetzag, - maar vanzelfsprekend het meest over poëzie, waarbij uiteraard zijn jongste bundel Jona ter sprake kwam. Dat het zijn láátste was, wisten wij geen van beiden.

Of tóch? Van vele woorden die in een gesprek vallen raken wij vaak niet direct de kern, de dieperliggende mededeling; het gebeurt dat wij ons eerst later afvragen: werd er niet méér gezegd dan wat ik hóórde? In deze dagen van niet-kunnen-geloven dat hij er niet meer is én de verdrietige zekerheid dat hij er nooit meer zal zijn, - probeerde ik mij nauwkeurig te herinneren wat Gery ‘gezégd’ had tijdens die twee ontmoetingen, zo kort voor zijn dood. Ik kreeg de indruk dat hij op een moment van zijn leven was gekomen




waarop hij een periode die hij kénde afsloot én een andere die hij niét kende met vertrouwen wilde aanvangen.

Hij zei: De restauratie van mijn kerk is voltooid.

Hij zei: Ik geloof dat ik met mijn poëzie nu echt kan beginnen, - waarop ik hem suggereerde dat hij zijn gedichten (die voor de helft gepubliceerd werden in eigen beheer en voor de helft door niet-professionele uitgevers) zou verzamelen en dat ik iemand kende die voor een bijzonder keurige en tegelijk zakelijke editie zorg wilde dragen. Hij bleek onmiddellijk bereid. Met een zeldzame haast bracht hij vijf dagen later - een onbegrijpelijk korte tijdspanne, maar wij weten wel beter, nú - het persklare manuscript naar de uitgever, - dezelfde morgen dat hij onderweg was naar zijn Ispahan, de plek waar de dood hem opwachtte. Ik hoop en vertrouw dat zijn Verzamelde gedichten over niet al te lange tijd het licht mogen zien en dat zijn poëtisch werk, - zij het in een andere zin dan de verhoopte, wordt voltooid.

Dan zal nog duidelijker blijken dat onze dierbare vriend, behalve een beminnelijk mens en een trouw priester, ook een merkwaardig én voortreffelijk dichter was.

Merkwaardig en ongewoon is dat Gery pas toen hij de vijftig voorbij was zijn eerste dichtbundel publiceerde (in 1976) en op tien jaar behalve religieus proza nog 12 bundels - dat zijn ongeveer 600 gedichten, in het licht gaf. Alsof hij de ‘verloren tijd’ wilde ophalen! Een voortreffelijk dichter ook, die met zijn debuut een hoog niveau haalde dat gaande de jaren niet alleen gehandhaafd werd maar met elk nieuw werk overtroffen. Bekroningen zeggen zeker niet alles, maar wanneer zij elkaar opvolgen en uitgereikt worden door de meest diverse instanties liggen de zaken enigszins anders. Binnen de tien jaren van zijn literaire activiteit werd Gery Florizoone 15 maal gelauwerd, dat is - op het jaar 1985 na - elk jaar minstens één keer; in 1976, 1980 en 1981 twéé - en in 1982 zelfs driemaal. Daaronder zijn vijf eerste en vier tweede prijzen, naast premies, selecties en bijzondere onderscheidingen. Zijn poëzie is wezenlijk religieus, - niet omdat het voor de hand zou liggen vanwege roeping en ambt, maar omdat hij verband en samenhang (‘religio’!), harmonie en evenwicht zocht én zág tussen het aardse landschap dat hij als kind

en knaap zo hartstochtelijk liefhad én de bovenzinnelijke wereld die hij, met ándere zintuigen, in en om hem aanwezig wist.

Hij bleef de bescheiden man die hij vanuit afkomst en karakter was, attent tegenover alwie zijn pad hoe dan ook kruiste, altijd dankbaar en ongemeen dienstvaardig. Dat hebben zijn medewerkers, die ook allen zijn vrienden waren, mogen ondervinden in het Christelijk Vlaams Kunstenaarsverbond, dat hem ná aan het hart lag en mede namens welke vereniging ik dit woord van afscheid spreek. In de redactie van het tijdschrift Vlaanderen heeft hij door zijn aanwezigheid, zijn belangstelling, zijn inzet en zijn geregelde medewerking met recensies (ook met de samenstelling van het geslaagde én geprezen Joe English-nummer) niet de gemeenplaatselijke lege plek nagelaten, maar een zeer reële.

 

Al te goed weet ik dat men uitermate voorzichtig dient te zijn met de interpretatie van poëzie om daarin voorgevoelens en profetische aanwijzingen te vinden - maar toen ik dezer dagen met bewondering en verdriet zijn gedichten herlas werd ik zeer getroffen door twee teksten uit de bundel De aarde is een huis. In de eerste werd ik als het ware ooggetuige van de vakantieganger die zich laat overhalen tot een luchtdoop:

ontvreemd, oningewijden

wij lieten het kind weer op

tussen wolken en weiden

en enige bladzijden verder ziet hij de eerste tekenen van de zomer

die vuur voorspellen

en soms de vroege dood

Ook in Jona staan doorzichtige versregels.

Geloven in de Voorzienigheid - dat ondervinden wij vandaag en hier voor het laatst rond Gery - is heelwat moeilijker dan niet-geloven of verwijzen naar het blinde lot dat zinloos spaart of treft.

Wij weten en zien dat Gery zijn kerk heeft mogen voltooien.

Wij hopen dat ánderen in zijn plaats zijn poëtisch werk zullen bestendigen en voltooien.

En wij geloven dat Gery ‘in een oogwenk op de wolken in de lucht weggevoerd, de Heer tegemoet’ (1 Thess. 4,17) door Hem is voltooid. ‘Troost elkander dan met deze woorden.’

Anton van Wilderode

De poëzie van Gery Florizoone

De reeds voltooide tekst over de lyriek van Gery Florizoone kreeg een bijzondere actualiteit, toen de dichter bekroond werd met de prijs voor poëzie van het tijdschrift Yang. Bij die gelegenheid werden de titel en enigermate ook de tekst gewijzigd, om na de zomer gepubliceerd te worden. Maar nu stelt het tragisch levenseinde van de dichter alles in een ander licht. De laatste jaren heeft Gery Florizoone zeer veel geschreven. Begrijpen wij nu zijn haast? Lezen we ‘Jona’ nu anders? Het verlies van een schone ziel, dat begrijpen wij.

 

In ‘Het Riet als Onderkomen (Stichting Mercator-Plantijn, Antwerpen, 1983), De Aarde is een Huis (Edicon-uitgave, Roeselare, 1985) en in Jona, bekroond met de poëzieprijs van het tijdschrift Yang, zamelt Gery Florizoone de herinneringen aan een brok teloorgegaan landelijk leven, doch transcendeert de nostalgie in existentiële zin. Zijn poëzie objectiveert een modern bewustzijn. Maar alles is verweven met het besef de laatste getuige te zijn van een levenswijze, die voor eeuwig voorbij is. Het leven van de Polderboeren uit de omgeving van Adinkerke had zijn existentiële en symbolische wijdte. Nog tijdens de jeugdjaren van de dichter leek die levenswijze wel eeuwigdurend te zijn. De dichter wil het tijdeloos besef van menselijke waarden projecteren op het herinneringsbeeld zelf. Hij wil de waarden die overleefden, met méér universele zin verzelfstandigen, dan een onmiddellijk ervaren werkelijkheid tolereren kan. De temporele afstand en de psychologische distantie staan niet evenwichtig tegenover elkaar. Drie à vier decenniën doen een niemandsland ontstaan tussen adolescentie en volwassenheid. De lyricus probeert de nevelen van dat niemandsland incantatorisch, doch zonder theatrale stemverheffing te verdrijven. Een half verzwegen melancholie zweeft tussen de verzen van Florizoone. Doch bestendig waakt hij erover, dat noch een onbeheerste emotionaliteit, noch een irreflexief impressionisme het skelet van het gedicht zouden aanvreten. Het effect wordt geweerd. In feite is er een stoïcisme werkzaam, om het tot symbool geworden verleden met precisie te doorgronden. Vlug ontdekt de lezer, dat in de poëzie van Gery Florizoone een psychologie aanwezig is. De dichter tracht het herinneringsbeeld in zijn zelfbepaaldheid te bevestigen, verandert niets ten voordele van het esthetisch effect, niets ten nadele van het onthouden levensverhaal, maar vergeet ook nooit elke ervaring aan de beschouwing van het wezenlijke te onderwerpen. Wezenlijk is vooral de menselijke waardigheid van de Polderboer. Florizoone interpreteert die waardigheid als een synchroon en christelijk verschijnsel, dat voor transpositie vatbaar is, in eerste instantie voor de transpositie in het moderne gedicht. De dichter sublimeert de diachronische verschijnselen, puurt er de essentie uit en vat te zamen. Zijn lyriek kan dus geduid worden als symbolistisch-existentiële natuurlyriek.

Vooral in ‘De Aarde is een Huis’ wordt panoramisch gekeken over de uitgestrekte fasen van een menselijk bestaan. In de cyclus ‘Lichtlopend in het licht’ vindt men een parallellisme met de poëzie van K.P. Kavafis, waarop Florizoone zelf de aandacht vestigt. De lectuur van de door Hans Warren en Mario Molengraaf vertaalde gedichten inspireerde Gery Florizoone minder inhoudelijk dan thematisch. Kavafis roept homofiele jeugdherinneringen op, bij Florizoone is er sprake van het dieper liggend geluk, de gave ervaring van geborgenheid thuis. Als zestiger kijkt de dichter terug naar de kinderjaren, rijgt gedachten en bespiegelingen aaneen, om de zin van zijn leven, zonder te moraliseren, toch enigszins paradigmatisch voor te leggen, want alles voert naar een intens geloof in het leven. Het centrale gedicht van de bundel heet ‘Samenhang’. Het gedicht suggereert de innige, doch veelkantige verhouding van vader en kind, hetgeen binnen het bejaard schrijverschap zijn subtiel orgelpunt vindt: ‘Eens waart gij vader en ik kind, / de scheiding tussen ons had stille namen. / Nu vieren wij de dingen samen’. In de poëzie van Gery Florizoone staat de vaderfiguur centraal. Men dient het hele oeuvre van Florizoone als een correlatieve aaneenschakeling op te vatten. In ‘Het Riet als Onderkomen’ omschrijven de gedichten ‘Ik was een hele stap’, ‘Het Vaderkind’ en ‘Ballade van het Vaderhuis’ eveneens de verhouding tot de vader. De vader in het gedicht ‘Samenhang’ is de werkelijke vader, de symbolische gestalte leeft nog impliciet, maar de sublimering is reeds aanwezig in de suggestieve stilten van het gedicht. In de laatste cyclus ‘En aarde ook wordt gij’ verandert de innigste bloedverwant van de zoon in de universele vaderfiguur. De dichter ziet in de aardse vader de voorafbeelding van God. Hij ondervraagt de Vader over zijn moeder, de Aarde, maar weet zich geborgen, want alles staat geschreven in ‘zijn’ hand. Dat leidt tot absoluut geloof: ‘De aarde is van de dood / de loze dromer, / met kiemkracht in het hart, / alle namen in haar mond’.

Verwantschap en verbondenheid met mensen en landschap worden dus opgetrokken in het reële vaderschap, dat onmiddellijk doch in mineur, als symbool van het universeel vaderschap beleefd wordt.

Het chiffre van deze lyriek heet: twee, het paarsgewijze, de koppeling, het contrast. Het getal drie, de synthese ruist op, uit de projectieve ruimte, waarin de poëzie voortleeft, ver over haar textuele begrenzing. Elk gedichtenpaar gespreid over de even en oneven bladzijden, dient als contrastwerking, als duidend clair-obscur begrepen te worden. Het gedicht ‘Tafereel’ dat alludeert op de schilderij ‘Zondagmiddag’ van Gustave van de Woestijne, breekt af op het lemmet van het lot. Daartegenover staat het gedicht ‘Regen’, dat in zijn laatste terzine een toch wel constitutionele melancholie onthult: ‘Ik wou mezelf naar buiten dragen, / onder de ozing staan en treuren: / verdoken een mus, dik in de veren’. Vooral het contrast tussen ‘De dag’ en ‘Slapende’ is zeer expressief. In ‘De Dag’ wordt het onvoorstelbaar zwaar labeur van de landbouwer, in casu het wieden van het vlas, uitgebeeld: ‘Was er dan geen andere hoop / dan schafttijd soms, de zachte / gracht en milder gras?’ In ‘Slapende’ compenseert de droom van de diepe nachtrust het verlies aan luciditeit, dat de geest door te zware arbeid geleden heeft. ‘De Dag’ met zijn suggestief evenwicht tussen lyriek en epiek, zonder te spitsvondig

detail of epische wijdlopendheid, is een zuiver voorbeeld van Florizoone's schrijftrant. In negenenzeventig woorden evenaart het gedicht menige alinea van Streuvels. Wat eenvoudig, doch monumentaal functioneert, is de juiste epische chronologie, die nimmer liegen kan en voorbeeldig is in een tijd van poëtisch maniërisme. Men kan van ‘de haas’ en ‘de trein’ het expressief moment niet verzinnen; de auteur moet zelf gefascineerd geweest zijn door het subjectief tijdsverloop, en dat slaat over op de lezer, die lezen kan.

De overgang tussen ‘Lichtlopend in het licht’ en ‘En aarde ook wordt gij’ heet ‘Vele jaren later’, en zamelt negen existentiële gedichten, een bezinning over de hedendaagse situatie, waarin de doodsgedachte waart. In ‘Muren’ beschrijft de priester-dichter zijn ‘stenen gehoorzaamheid’, doch tekent ook het desillusoir karakter van zijn idealisme, alsmede zijn vereenzaming: ‘Nu leef ik van mij gescheiden, / met muren tussenbeide / in een land dat moeizaam aarde had’. Wat was in feite zijn oorspronkelijk ideaal? Uit ‘Zoveel ik kon’ menen we te mogen afleiden: de zuiver Evangelische visie op de mens, gepaard aan de zingevende natuurbelevenis: ‘Van alle rozen geteeld, / ik wou geen enkel zijn. / Alleen die andere: in een gehavende haag, / tussen doornen, vogels, akkerwinde, / schrale kelk en schaars een blad, / met uitzicht op de einder / en gevonden door kinderen’.

Het gedicht ‘Belijdenis’ is een staaltje van uitstekende poëtische introspectie. De auteur beschrijft de menselijke eigenaardigheid, dat in het vormend en lichtend milieu van de jeugd, de zin van de gegeven harmonie, b.v. van de rustieke harmonie, ontoegankelijk blijft. Alvorens men begrijpt, moet het ‘Weltlandschaft’ tot vergezicht herleid zijn. Uit het verlies ontstaat de ‘ontvankelijkheid’, hetgeen in het gedicht ‘Identiteit’ uitmondt in: ‘Verder niets dan / zoeken naar een woord’, in ‘Heel zelden’ in ‘Nu is van de jeugd de list er’. Door zijn existentiële bezinning vormt ‘Vele jaren later’ het bruggehoofd tussen de gememoriseerde jeugd en de uiteindelijke stilering en sublimering van ‘En aarde ook wordt gij’.

‘En aarde ook wordt gij’ beslaat negentien bladzijden, is één gedicht. Dank zij een gewijzigd taalgebruik en de techniek van de monologue intérieur stijgt de lyriek naar zijn wezenlijk universeel gehalte. Beeld en gedachte, emotie en poëtische structuur haken ineen, niet nevelig-symbolistisch, doch duidelijk te onderscheiden, maar even duidelijk verbonden door het spontaan moment van overschakeling, organisch en zonder hapering, alsof elk deel het andere magnetisch aantrekt, zoals in een symfonie van Bruckner. Prachtig is het slotakkoord, waarin leven en dood met elkaar verzoend worden:

Marcel Obiak

Wat is dat: het betalend publiek domein?

Het valt niet te loochenen dat in de loop van de jaren '70 het sociaal statuut van de uitvoerende kunstenaars gevoelig werd verbeterd. In die jaren slaagden de cultuurministers erin, n.a.v. sociale onderhandelingen of ook nog het invoeren van het theaterdecreet, een gelijkwaardig statuut uit te werken voor b.v. musici en acteurs, ongeacht het statuut van het gezelschap waarbij ze werden tewerkgesteld.

Hetzelfde kan niet worden gezegd voor de scheppende kunstenaars; door allerlei crisismaatregelen, zowel op fiscaal, sociaal als onderwijsvlak, is het statuut van plastische kunstenaars, letterkundigen of componisten er zeker niet benijdenswaardiger op geworden. Al deze crisismaatregelen, getroffen door de nationale regering, beïnvloeden op een directe wijze de werkingsmogelijkheden van de kunstenaars. Dat, terwijl de Gemeenschapsexecutieven aan wie nochtans het behartigen van de belangen van de kunstenaars en het aanmoedigen van activiteit, als bevoegdheid is opgedragen, niet over voldoende financiële mogelijkheden beschikken om zelf een eigen volwaardig statuut voor deze kunstenaars uit te werken.

Het hoeft, in die context, dan ook niemand te verbazen dat het hoofdstuk Cultuurbeleid, in het Regeerakkoord van de Vlaamse Executieve, aanvangt met het beklemtonen van de noodzaak uit te kijken naar nieuwe financiëringsbronnen voor dat beleid.

Daarbij heeft de Vlaamse Regering ook de suggestie, eerder in het Centravoc-memorandum over het cultuurbeleid geformuleerd, nl. het invoeren van een betalend publiek domein, overgenomen.

Door het invoeren van een betalend publiek domein zou op het ogenblik dat het recht van de kunstenaar, (auteursrecht, volgrecht) ten voordele van de individuele kunstenaar of zijn ergenamen vervalt, dat recht blijvend worden geheven maar dan ten voordele van een ‘Fonds voor de Kunst’, op te richten per Gemeenschap.

De modaliteiten bij het invoeren van zo'n betalend publiek domein kunnen variëren, gaande van het Italiaanse voorbeeld, waardoor alle kunstwerken van welke aard ook, zowel binnen- als buitenlandse, aan de betaling van zowel een reproduktie als executierecht zijn onderworpen en dit onbeperkt in de tijd, tot het Franse voorbeeld, waarbij alleen werken van eigen kunstenaars, na het vervallen van het individuele auteursrecht, voor een zeer beperkte periode onderworpen blijven aan een auteursrecht maar dan ten voordele van een nationaal fonds voor kunstenaars.

De modaliteiten zullen niet alleen worden beïnvloed door de te verwachten opbrengst, maar zullen uiteraard ook het voorwerp moeten uitmaken van besprekingen met alle betrokken kringen.

Consumenten kunnen van de invoering van een betalend publiek domein alvast weinig hinder ondervinden want het vervallen van het auteursrecht heeft de prijs van een klassieke fonoplaat of een boek van H. Conscience bijvoorbeeld nog nooit goedkoper gemaakt.

De wijziging van de wetgeving inzake het auteursrecht is een nationale bevoegdheid, maar de oprichting en het beheer van een Fonds voor de Kunst, gespijsd door de opbrengst van dat betalend publiek domein is zaak van de Gemeenschapsexecutieve.

Aangezien, welke de modaliteiten ook mogen zijn, de te verwachten opbrengst nogal verschilt naargelang de discipline (muziek, literatuur, enz.) zou het Fonds voor de Kunst ook best worden beheerd door één Raad voor de Kunst. Zo'n Raad zou dan niet alleen kunnen instaan voor de rechtvaardige verdeling van de financiële middelen over de verschillende disciplines, maar zou bovendien nog een tweede belangrijke opdracht kunnen worden toevertrouwd.

Op dit ogenblik zijn voor elk van de verschillende kunstdisciplines adviescommissies werkzaam die de bevoegde minister van advies dienen over de verdeling van de aankoop- en toelagekredieten, op basis van individuele aanvragen van kunstenaars. Elk van deze commissies werkt volkomen onafhan-

kelijk zonder enig contact of overleg met de andere commissies, ook niet over een aantal gelijklopende problemen zoals auteursrecht, promotie in binnen- en buitenland, sociaal statuut, e.d.

In elk van de verschillende commissies zijn wel eens eerder voorstellen geformuleerd (zie de voorstellen i.v.m. leenrecht enz.) om problemen in de eigen sector op te lossen. Al deze initiatieven zijn evenwel bij voorbaat tot mislukken gedoemd, hetzij omdat tegenstrijdige oplossingen voor gelijkaardige problemen worden voorgesteld in de verschillende disciplines of nog omdat het slechts gedeeltelijke oplossingen of korte termijnoplossingen waren, hetzij - wat meestal het geval was - bij gebrek aan financiële middelen.

Het is slechts wanneer de individuele kunstenaars samen front vormen en in onderling overleg gecoördineerde voorstellen uitwerken, gesteund door het aanboren van nieuwe financieringsbronnen, dat fundamentele oplossingen i.v.m. statuut van de scheppende kunstenaars worden uitgewerkt.

De wijze waarop de uitvoerende kunstenaars een 10-tal jaren geleden een aantal fundamentele sociale eisen hebben weten te realiseren is alvast een niet onbelangrijk voorbeeld voor de eerder individualistische ingestelde of geïsoleerde scheppende kunstenaars.

Annelies Van Cauwelaert

Bron: Informatie - Centravoc Driem. Tijdschrift

Wat gebeurt er in de wereld van de amateuristische kunstbeoefening

Even kort situeren.

Vóór 1980 werkte de hele sector onder het K.B. '67. Dat was de oude regeling waaronder vroeger ook de verenigingen en de instellingen vielen. Begin 1980 kwam er dan het langverwachte decreet op de A.K.B., waarvan gehoopt werd dat dit heel wat nieuwe mogelijkheden zou bieden m.b.t. organisatie, begeleiding, dienstverlening enzomeer.

Vrij vlug bleek echter dat een aantal verwachtingen niet werd ingelost en dat, integendeel, nu diende voldaan te worden aan een waaier verplichtingen, met de gekende administratieve rompslomp vandien. Daarenboven bleek een en ander mank te lopen bij de uitbetaling van voorschotten, inzoverre dat diverse organisaties genoodzaakt waren dure leningen af te sluiten teneinde hun werking nog te kunnen voortzetten.

Kortom, ellende alom.

Reeds in 1982 werd dan ook de noodzaak aangevoeld tot het herwerken van het decreet, m.a.w. op basis van het decreet zou een gewijzigd voorsteldecreet ter goedkeuring worden voorgelegd. Bij de voorbereiding tot dit gewijzigd decreet werden alle organisaties van amateuristische kunstbeoefening betrokken, welke ideologie zij ook nastreefden, welke discipline zij ook bedreven en welke omvang zij ook hadden. Twee jaar later was er een kanten-klaar voorstel dat nu enkel nog de klassieke weg ter definitieve goedkeuring diende aan te vatten. Dit zou slechts enkele maanden geduld vragen, zo werd gesteld! Op vandaag is de goedkeuring er nog steeds niet! Tot schande van de beleidsmensen in kwestie!

Dit alles leidde uiteraard tot een aanzwellend ongenoegen binnen de wereld van de amateuristische kunstbeoefening. Meer en meer kwam men (eindelijk) tot de vaststelling dat de hele sector ondergewaardeerd werd, zowel op het vlak van subsidie als op het vlak van mentaliteit.

Onder impuls van de Dienst Volksontwikkeling-Administratie, werden dan alle organisaties van amateuristische kunstbeoefening uitgenodigd tot een eerste bijeenkomst in september 1985, met het doel uit te zien naar wat aan deze situatie kon gedaan worden. Deze vergadering kwam er nadat alle organisaties van amateuristische kunstbeoefening hun lijst hadden doorgegeven van aantal leden, aantal uitvoeringen per lid, financiële gevolgen, e.d.m. Kortom, er kwam een grondige enquête. Op deze eerste vergadering werd dan ook de uitgewerkte enquête in syllabus aangeboden en gehanteerd bij het gesprek.

 

Er waren twee algemene besluiten op deze bijeenkomst:

1.	De hele sector van de amateuristische kunstbeoefening is ondergewaardeerd, dit zowel in het hele sociaal-culturele veld alsook naar buiten uit (o.a. media, overheid, enz.).
2.	Pas met samengebundelde krachten kan iets bereikt worden. Daarbij werd gedacht aan het oprichten van een feitelijke vereniging, in voorbereiding tot een eigen Hoge Raad.

Een memorandum werd in die zin opgesteld en verspreid.

Dat het menens was bij een aantal organisaties, bleek uit de frequentie van bijeenkomsten, die onrustbarend toenamen, waarbij vooral de kleinere organisaties de kar trokken (toeval?).

Het V.O.K.V. (Vereniging van Organisaties voor Kunstzinnige Vorming), de uiteindelijke naam voor deze feitelijke vereniging, kreeg stilaan gestalte, een structuur werd vooropgezet en men zette zich ijverig aan het opstellen van de statuten. Bij dit alles bleek de Hoge Raad voor de Volksopleiding in eerste instantie niet zo gelukkig te zijn.

Eén en ander verloopt echter niet zo vlot, want hoe meer structuurs- en statuutsvoorstellen er aan bod komen, hoe meer men geconfronteerd wordt met de gekende touwtrekkerij. Ideologieën beginnen zich scherper af te tekenen en men begint te denken in termen van macht.

Hoe dan ook, er wordt voortgewerkt. De definitieve stichting kwam en met alles erop en eraan.

En nu... nu begint het nog maar. Welke actie dient ondernomen, hoe en door wie?

Naar een nieuw decreet

Dit ‘verbeterd’ decreet ligt al anderhalf jaar klaar, ter goedkeuring.

Deze nieuwe versie kwam er als gevolg van de vaststelling dat het oorspronkelijke decreet een resem bijkomende en totaal overbodige werkzaamheden met zich meebracht, waardoor dan de eigenlijke werking soms ietwat in de hoek werd gedrumd.

Kortom, een totaal vertekend decreet, waarbij de makers getuigden van weinig inzicht en kennis in de amateuristische kunstbeoefening.

Kort samengevat komen de aangebracht wijzigingen hierop neer.

Er wordt een algemene verlaging van de normering voorgesteld. Dit mag niet gezien worden als een oplossing uit gemakszucht, integendeel. Die verlaging heeft tot doel meer het kwaliteitsvol werk te propageren. Zij sluit zodoende nauw aan bij de dagelijkse werking van de organisaties in de sector van de amateuristische kunstbeoefening. Een voorbeeld:

In het huidige decreet staat dat een erkende landelijke vereniging minstens 8 uur cursus per 20 aangesloten groepen dient te geven.

Op zich is dit geen enkel probleem voor de kleinere organisaties, echter wel een kleine ramp voor middelgrote organisaties. Want, een erkende landelijke vereniging met b.v. 5 erkende provinciale geledingen (die elk op hun beurt ook 4 u. cursus per 10 groepen dienen te geven) wordt geconfronteerd met het feit dat deze daardoor cursussen dient af te bedelen van zijn provinciale geledingen, daar die provinciale geleding wel niet zal dulden dat zijn landelijke vereniging een eigen cursus organiseert in zijn provincie. Kortom, het decreet brengt met zich mee dat de vormingsopdracht die een organisatie op een gecoördineerde manier wenst te vervullen gewoon niet meer mogelijk is. Nog een andere grote domper op de feestvreugde van het decreet is de personeelsvoorziening. Het huidige decreet voorziet een subsidiëring van het personeel aan 95% voor de eerste, aan 80% voor de tweede en aan 60% voor de volgende personeelsleden, waarbij het gesubsidieerd personeelsbestand samengesteld wordt op basis van het aantal aangesloten groepen.

Dit brengt met zich mee dat, als b.v. een bepaalde organisatie 330 actieve aangesloten groepen heeft, deze recht heeft op 4 subsidieerbare personeelsleden. Niets is minder waar! De centen zijn er niet! Dus, personeels-stop. Doch het werk, de vele administratieve verplichtingen blijven.

Nu, bij het gewijzigd decreet, worden weddetoelagen voorzien, in vorm van een forfaitair bedrag, dat verhoogt naarmate de aangesloten groepen. Het staat dan de organisatie ook vrij dit te verdelen onder fulltimers, halftimers, enz.

Tot daar een beknopte weergave van enkele ingrijpende voorstellen. Het mag wel even benadrukt worden dat dit hernieuwde decreet er gekomen is, als gevolg van de slechte ervaringen met het bestaande decreet en dat het zodoende dan ook gemaakt is naar de bestaande toestand van werking, dus op mensenmaat.

Jo Declerck

 

Bron: Informatie - Centravoc Driem. Tijdschrift

Mededelingen aan onze lezers-leden (rappel)

• Na het overlijden van onze betreurde medewerker in de redactie, E.H. A. Smeets, hebben we bij de familie erop aangedrongen zijn archief van het C.V.K.V. aan ons door te geven. Te vergeefs echter. Daardoor beschikken wij niet meer over heel wat nuttige gegevens i.v.m. de persoon en het werk van onze leden-kunstenaars.

Mogen we u daarom met aandrang vragen onze administratie (p.a. dhr. Adiel Van Daele, Lindenlaan 18, 8880 Tielt) onverwijld volgende gegevens door te sturen?

-	Naam - voornaam:
-	Schuilnaam:
-	Kunsttak:
-	Adres:
-	Geboortedatum:
-	Bekroningen:

We danken u bij voorbaat voor uw begrip en medewerking.

Zij rusten in vrede bij de Heer

†	Priester-dichter Gery Florizoone (o 23.2.1923) kwam in een smartelijk vliegtuigongeval om het leven in Visé op 25 juni 1986. Hij was een hardwerkend lid van onze kernredactie en als dichter werd hij herhaaldelijk bekroond, nog onlangs met de Yang-prijs voor zijn bundel ‘Jona’. Elders in dit nummer wijdt ons redactielid Marcel Obiak uitvoerig uit over de poëzie van onze betreurde medewerker en vriend.
†	Op 4 juli 1986, precies op de dag van zijn 83ste verjaardag, overleed Baron Flor Peeters (o 4.6.1903). Hij was een wereldberoemd organist en componist en ere-deken van ons C.V.K.V. In ons vorig nummer wijdde Prof. Jan Douliez nog een uitgebreid hulde-artikel aan hem n.a.v. zijn bekroning met de Staatsprijs voor geheel zijn oeuvre.
†	Op 10.7.1986 overleed in Roeselare E.P. Marcel-Benoit Storme (o Stalhille, 20.7.1921), missionaris van Scheut. Hij was lector aan de K.U.L., lid van de Kon. Academie voor Overzeese Wetenschappen, van de Scriptores Christiani, van het Kon. Instituut voor Internationale Betrekkingen, Commandeur in de Leopoldsorde en Grootofficier in de Kroonorde.
†	Robert Cochez (o Herfelingen, 18.5.1910) overleed in Anderlecht op 21.7.1986. Hij was een gewaardeerd beeldhouwer en benoemd tot ere-burger van de gemeente Herne.
†	Priester Lode Moereels (o Stabroek, 27.1.1899), lid van de Sociëteit van Jezus, overleed op 21.7.1986 in Leuven. Pater Moereels was o.m. een befaamd Ruusbroec-kenner en hij hertaalde heel wat teksten van Ruusbroec in modern Nederlands.
†	Maandag 11 augustus 1986 overleed in Roeselare Hector Deylgat (o 25.01.22), stichtend lid en bestuurder-penningmeester van ons verbond. Hij was jarenlang dictie-leraar en verwierf faam als declamator en toneelacteur. Als lid van de kernredactie van ons tijdschrift ‘Vlaanderen’ vervulde hij een niet te overschatten rol van stimulator en verzoener.

 

Kunstenaarsverbond en tijdschrift bieden aan de naastbestaanden van onze overleden C.V.K.V.-leden hun christelijke deelneming aan en wensen hun veel sterkte toe.