Vlaanderen. Kunsttijdschrift. Jaargang 45

[p. 323]

Thema-tentoonstellingen

Gelieve uw berichten voor deze rubriek te sturen aan het Redactiesecretariaat van het tijdschrift ‘Vlaanderen’, ‘Ter Hoogserleie’, Hondstraat 6, 8700 Tielt of te faxen op het nummer (051) 40 81 64. Het eerstvolgend nummer (nr. 264, jan.-febr. 1997) wordt gepubliceerd begin februari 1997. Berichten voor dat nummer kunt u insturen tot eind december 1996. Met dank voor uw medewerking.

Antwerpen

Antwerpen - Beeldende kunsten

Beeldberichten over de samenleving

Het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten/Internationaal Cultureel Centrum, Antwerpen organiseert in de marge van de tentoonstelling ‘Het volk ten Voeten uit, Naturalisme in België en Europa, 1875-1915’ de expositie ‘Beeldberichten, vertogen van en over de actuele samenleving’. De werken die samengebracht zijn in deze expositie kunnen gezien worden als communicaties over de actuele postmoderne wereld. De deelnemende kunstenaars zijn: Geert Bisschop (België), Daniele Buetti (Zwitserland), Danny Devos (België), David Evrard (België), David Garcia (Groot-Brittannië/Nederland), Sven 't Jolle (België), Lucy Orta (Groot-Brittannië/Frankrijk), Kurt Ryslavy (Oostenrijk/België) en Frank Theys (België). De werkelijkheden die de deelnemende kunstenaars verkennen zijn: het ‘postmoderne landschap’ bepaald door de uiteenlopende economische en culturele activiteiten van de mens (Geert Bisschop). De prototypen lichamelijke schoonheid en zakelijk-commercieel succes, die op het einde van ons door de consumptie geregeerd millennium, het vereiste individuele succes garanderen (Daniele Buetti); het fenomeen moord en doodslag/doder, de moordenaar en de reactie van de samenleving hierop (Danny Devos); de openbare communicatiesystemen (posterijen, telefonie, openbaar vervoer, spoorwegen, enz.) (David Evrard); het openbare leven, de plaatsen waar dit gebeurt en de soort evenementen en activiteiten die er doorgang vinden (David Garcia); de opgeklopte Eurocentrische kijk op cultuur, de postkolonisatie van het oosten door het westen en de ontvangst die het westen naar het einde van de 20ste eeuw de economische vluchteling reserveert (Sven 't Jolle); de door economische crisis precair geworden leefsituatie van de westerling en de nationalistische conflicten op internationaal niveau waardoor ieder individu in een handomdraai werkloos kan worden en door sociale uitsluiting wordt genoodzaakt als nomade te overleven (Lucy Orta); het behoud van de subjectiviteit in een door geld en media genivelleerde samenleving en van ieder centrum ontdane postmoderniteit en de relatie van de mens tot de nieuwste technologische ontwikkelingen (Frank Theys). Info op dit adres:

‘Koninklijk Museum voor Schone Kunsten’, Plaatsnijdersstraat 2, 2000 Antwerpen, tel. [phone].

Antwerpen - Beeldende kunsten

Vlaamse miniaturen voor Vorsten en Burgers

In 1996 organiseerde de Vlaamse Gemeenschap samen met de Katholieke Universiteit Leuven de belangrijke tentoonstelling over de Vlaamse miniatuurkunst van rond 1500. De manifestatie vond plaats in het Hermitagemuseum in Sint-Petersburg van 7 maart tot 5 mei 1996 en in het Museo Bardini in Firenze van 7 juni tot 28 juli 1996. In 1997 wordt de tentoonstelling naar Antwerpen gebracht. Van 11 april tot 22 juni 1997 zal ze te zien zijn in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen. Een van de meest intrigerende fenomenen uit de Vlaamse artistieke produktie staat centraal: de miniatuurkunst van 1475 tot 1550. Rond 1475 ontwikkelden kunstenaars in de Zuidelijke Nederlanden een nieuwe stijl die door drie generaties van binnen- en buitenlandse miniaturisten werd nagevolgd en uitgebouwd. De tentoonstelling brengt voor het eerst een ruime selectie van deze kostbaarheden samen. De meeste worden zelfs voor de allereerste keer aan het grote publiek voorgesteld. De miniaturen zijn stuk voor stuk meesterwerken. Het zijn onbekende Vlaamse primitieven op perkament.

Info op dit adres: ‘Koninklijk Museum voor Schone Kunsten’, Plaatsnijdersstraat 2, 2000 Antwerpen, tel. [phone].

Antwerpen - Architectuur

Bureau d'Etudes Greisch

René Greisch is een ingenieur bouwkunde die met zijn ‘Bureau d'Etudes Greisch’ (beg) in Luik werkzaam is. Hij is een van de meest opmerkelijke bruggenbouwers van onze tijd en geniet deze erkenning ver buiten België. Wat de complexe opdracht ook mag inhouden - het ontwerp van een brug, viaduct of hoogspanningsmast of het berekenen van de stabiliteit en resistentie van materialen of spanten - steeds vertrekt ‘beg’ vanuit de beperkingen van het project. De verantwoordelijkheid van de ingenieur bestaat erin tijdens het ontwerp alle mogelijke variabelen te onderzoeken en de meest verantwoorde en economische oplossing voor te stellen. Dit sluit niet uit dat de vorm mooi of fascinerend is. deSingel wil met deze tentoonstelling en publikatie de impact van de bouwkundig ingenieur op onze leefomgeving schetsen. In deze selectie zijn ook projecten opgenomen waar ‘beg’ als adviseur optrad. De specifieke inbreng van het onzichtbare werk van ‘beg’ wil men op een gepaste manier kenbaar maken. Het oeuvre schetst de inventiviteit en creativiteit van de ontwerper-ingenieur die net zoals honderd jaar geleden nauw samenwerkt met de industrie en de aannemerswereld. De tentoonstelling biedt geen volledig overzicht van het oeuvre van ‘beg’. Er is gepoogd om de diversiteit en complexiteit van de opdrachten weer te geven aan de hand van een gerichte selectie. Deze tentoonstelling loopt nog tot 12/1/97. Er is ook een catalogus. Info op dit adres:

‘deSingel vzw’, Internationaal kunstcentrum, Desguinlei 25, 2018 Antwerpen, tel. [phone].

Deurne - Varia

‘Dozen om te niezen’

Het Provinciaal Museum Sterckshof - Zilvercentrum in Antwerpen/Deurne brengt nog tot 23/3/1997 de expo ‘Dozen om te niezen’. De tentoonstelling sluit thematisch aan bij de wereldcreatie van de opera ‘Liaisons dangereuses’, gecomponeerd door Piet Swerts op een libretto van Dirk Van der Cruysse in opdracht van de Vlaamse Opera. Voor de eerste maal worden een 150-tal bijzonder kostbare zilveren en gouden tabaksdozen uit privé-verzamelingen en Belgische openbare collecties aan het publiek getoond. De geselecteerde 18de-eeuwse snuifdozen, die in Frankrijk, de Oostenrijkse Nederlanden of het voormalige prinsbisdom Luik werden gemaakt, geven een beeld van het society-leven in de pruikentijd. Info op dit adres:

‘Provinciaal Museum Sterckshof’, Zilvercentrum, Eric Andies, Hooftvunderlei 160, 2100 Antwerpen-Deurne, tel. [phone].

Ranst-Oelegem - Textielkunst

Uit het interieur van Baron Caroly

Honderd jaar geleden woonde Baron Jean Henri Marie Georges Caroly in Antwerpen in een statig huis op de Komedieplaats. Hij was sterk geïnteresseerd in het culturele leven van de stad en legde belangrijke kunstverzamelingen aan. Textiel is onmisbaar in een interieur en de baron kocht mooie en decoratieve stukken voor zijn huis in Antwerpen. Op het einde van de 19de eeuw ontstond bij kunstkenners en -liefhebbers een tendens om antiek textiel en stukken uit vreemde culturen op te nemen in de overladen interieurs, die typisch zijn voor die periode. Europa domineerde de wereld en via handelscontacten internationale tentoonstellingen, waarop vele landen vertegenwoordigd waren, leerde de Europeaan allerlei culturen kennen. Baron Caroly kocht antieke en nieuwe Oosterse vloertapijten, zoals vele kunstkenners uit zijn tijd. Daarnaast verzamelde hij met veel goede smaak Europese kant en antiek borduurwerk. Ook kwamen vele exotische stukken in zijn interieur terecht. In deze tentoonstelling wordt in de mate van het mogelijke achterhaald waar de diverse textilia vandaan komen, en wat hun oorspronkelijke functie was.

Info: ‘Provinciaal Textiel- en Kostnummuseum Vrieselhof’, Schildesteenweg 79, 2520 Ranst-Oelegem, tel. [phone].

Buitenland

's Hertogenbosch, Nederland - Cultuur

Joods leven in Brabant

Tweehonderd jaar geleden, in 1796, kwam officieel een einde aan de discriminatie van de joodse minderheid in Nederland. In Noord-Brabant, dat in datzelfde jaar een volwaardige provincie werd, kwam de joodse gemeenschap daarna langzaam maar zeker tot bloei. Er volgde een periode waarin de Brabantse Joden betrekkelijk ongestoord vorm konden geven aan de eigen religie en cultuur. Joodse ondernemers waren actief in het bedrijfsleven. Op vele plaatsen werden synagogen geopend, vaak met een rijke aankleding. Zodoende leverde deze bevolkingsgroep een waardevolle bijdrage aan de culturele en economische ontwikkeling van de provincie. De tentoonstelling ‘Joods Leven in Brabant’ die nog loopt tot 9/3/97, brengt deze bloeitijd van de joodse bevolkingsgroep in Noord-Brabant in beeld. Centraal staan de judaïca, voorwerpen die een beeld geven van de (religieuze) identiteit van de joodse gemeenschap. Een omvangrijke collectie zilveren voorwerpen uit Brabantse synagogen trekt vooral de aandacht. Daarnaast geven schilderijen, prenten, foto's en ander beeldmateriaal een indruk van joodse gebruiken, historische gebeurtenissen en de achtergrond waartegen deze plaats vonden. Het overzicht wordt afgerond met portretten en voorwerpen die een beeld oproepen van enkele markante persoonlijkheden onder de joodse gemeenschap, zoals de Osse ondernemer Saal van Zwanenberg, oprichter van Zwanenberg vleesfabriek, de Bossche verzamelaar Karel Azijnman of de kleurrijke komiek Abraham de Winter uit Breda.

Info: ‘Noordbrabants Museum’, Verwersstraat 41, 5200 BA 's Hertogenbosch, tel. [phone].

Veenlo, Nederland - Varia

Reflecties

‘Reflecties, 25 jaar Museum Van Bommel-Van Dam Venlo’ loopt nog tot 12/1/97. Het ‘Museum Van Bommel Van Dam’ transformeert zich langzaam maar zeker in een spiegelpaleis. Aan de buitenzijde worden omlijste spiegels geplaatst en gigantische foto's. Binnen is onder andere een toegangspoort van spiegels gemaakt en een zich volledig spiegelend doolhof. Aanleiding tot deze grote ombouw is het 25-jarig bestaan van het museum en de in dit kader georganiseerde jubileumtentoonstelling met de titel ‘Reflecties, 25 jaar Museum Van Bommel Van Dam Venlo’. Een tentoonstelling waarin het museum zich letterlijk en figuurlijk zal spiegelen. De achterliggende gedachte bij dit alles is het principe van weerspiegeling. De schilderijen en objecten die in deze tentoonstelling worden getoond, worden door ze op, in en tegenover spiegels te plaatsen in verschillende opzichten weerkaatst in de richting van het punt van uitgang. Hiermee wordt er op twee manieren gereflecteerd. Er wordt teruggekeken en er wordt opnieuw en op een andere manier bekeken. Een deel van ‘Reflecties’ is documentair van opzet. Het toont de rol van het echtpaar Van Bommel-Van Dam en de geschiedenis van het museum en de plaats die het in Nederland in het algemeen en Venlo in het bijzonder inneemt. Het toont het karakter van de oorspronkelijke collectie en een overzicht van de verdere ontwikkeling daarvan. Het toont in het verleden georganiseerde tentoonstellingen aan de hand van authentieke onderdelen en een visie op de toekomst in een tijd van razendsnelle techniek en nog snellere opeenvolging van beelden. Kortom, het toont het gezicht van het museum van alle zijden.

[p. 324]

Info: ‘Museum Van Bommel-Van Dam’, Deken Van Oppensingel 6, 5911 AD Venlo Nederland, tel. [phone].

diro