De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 5

Kunstkroniek.
15 November - 15 December.

Tooneel- en letterkunde.

Prijskampen. - De Koninklijke Letterlievende Vereeniging ‘Hooger zij ons Doel’, van Amsterdam, heeft besloten tegen het Tooneeljaar 1876-77 een grooten internationalen wedstrijd van Tooneelspeelkunst uit te schrijven.

- Mej. Mina Kruseman heeft eene laatste kunstreis door Nederland gedaan. Te Rotterdam is zij opgetreden in een door haar geschreven dramatische schets, getiteld ‘Een blik in de Kunstenaarswereld’. De strekking is gansch dezelfde als in haar ‘Kunst en Kritiek’.

- Het Hollandsch Tijdschrift ‘Eigen Haard’ bevat een keurig portret van Mevr. Kleine-Gartman, de beroemde Nederlandsche tooneelkunstenares.

- Te beginnen met Nieuwjaar zal het pedagogisch tijdschrift ‘De Toekomst’ - dat, sedert Dautzenberg's dood, zoo kundig werd geleid door zijnen schoonzoon M. Frans De Cort, - van bestuur veranderen. Aan het hoofd der redactie komt Prof. Sleeckx, terwijl de uitgave door den heer Ad. Hoste van Gent zal worden bezorgd.

- Buitengewonen bijval genoot te Brussel het aangekondigde banket-Hiel. Niet alleen uit de Hoofdstad, maar uit de meeste Vlaamsche provincie-steden woonden talrijke letterkundigen en kunstenaars dit broederlijk Feestmaal

[p. 570]

bij, om den gevierden dichter hunne hulde te brengen ter gelegenheid zijner benoeming tot Ridder der Leopoldsorde. Heildronken werden hem gebracht door de heeren D^r Alf. Willems, H. Conscience, Prof. Heremans, Jul. Hoste, enz. Het Kunstgenootschap bood den dichter zijn borstbeeld aan, en de vrienden van Antwerpen eene kunstig gedreven prachtschotel. Door den heer Blauwaert werd een omstandigheidslied gezongen, poëzie van Th. Coopman, muziek van Peter Benoit.

- Naar wij met belangstelling vernemen, wordt van Block's comedie Typen thans een hoogduitsche vertaling gemaakt door den heer K. Sturr.

- Betrekkelijk het stukje De twee Koeien, dat we (naar een handschrift van Van Duyse) als onuitgegeven opnamen, ontvangen we van den vriend Frans De Cort de volgende terechtwijzing:

‘Mijn waarde Cosyn,
Mag ik zoo vrij zijn U te doen opmerken, dat Van Duyse's fabel De twee Koeien, in de October-aflevering van uwen Bode opgenomen, niet ‘onuitgegeven’ is? Frans de Potter haalt ze aan in zijne Chronologische Lijst, onder N^r 118, en ik heb er een exemplaar van in mijne verzameling. 't Is een kwart vel in 8^o, zonder aanduiding van drukplaats noch van drukker. Op de eerste bladzijde staat het in den Bode afgedrukt brief je, met dit opschrift: ‘Wel eerwaerden Heere abt C.(Carton), te Brugge;’ en op de derde, de fabel in quaestie met dézen ondertitel: ‘Eene gedachte van den abt C.....’ Opschrift en ondertitel strekken, als gij ziet, tot verduidelijking van het briefje, dat anders tamelijk onverstaanbaar is.
Uw dw.
Elsene, 3/11/75.
Frans De Cort.

Toonkunde

Prijskampen. - In den grooten wedstrijd voor muziekale samenstelling (Prijs van Rome) is de palm toegewezen aan den heer Is. De Vos van Gent, met 4 stemmen tegen 3, gegeven aan M. Edw. Blaes. Beiden hadden den Nederlandschen tekst (‘De Meermin’ van J. Sabbe) voor hunne compositie gekozen. - Wat het toekennen van den tweeden prijs (M. Tilman) betreft hierin schijnt de uitslag ons zeer zonderling, om niet méér te zeggen. Inderdaad, dat M. Blaes, aan wien 3 leden op de 7 den eersten prijs wilden geven, nu niet meet waardig werd geoordeeld den tweeden te deelen met een' mededinger die bij de eerste stemming slechts, êéne stem bekwam, zoo iets is onbegrijpelijk.

Explique qui pourra!...

[p. 571]

- Eene muziekale uitgave die alleszins de belanstelling der kunstminnende Vlamingen verdient, is die van het aangekondigd album: ‘Aan Gent’ een zestal liederen van Edward Blaes, op woorden van Theophiel Coopman. Ziehier de titels dezer zangstukjes: 1^o ‘Ten allen tijde blijft ge mij ge benedijd’, 2^o ‘Er stonden duizenden mannen,’ 3^o ‘O schoone Bloemenkoninginne’, 4^o ‘Er was een Keizer’, 5^o ‘Scheldelied’, 6^o ‘Het Lied der klokke Roelandt’.

- Onze Vlaamsche componisten steken handen uit de mauwen. De heer Peter Benoit vervaardigt de muziek eener cantate van Mevr. Van Ackere, getiteld Veurne-Ambacht, - zeer schoon, vooral als beschrijvende natuurpoëzie. Verder heeft de vlaamsche meester ook een nieuw oratorio van Jan Van Beers onder handen. Dit werk heet ‘Livarda’, en werd naar zijn bekend gedicht door den schrijver zelven voor de muziek heromgewerkt. Dat de dichter van den ‘Oorlog’ hierin voortreffelijk is geslaagd, daarover zullen wij onze lezers in een volgend nummer zelf laten oordeelen. - Van den anderen kant meldt ons de Eendracht dat de heer J. Van den Eeden aan een groot symphonisch drama arbeidt: ‘Jacoba Van Beieren’ op tekst van Em. Hiel.

- Zooals wij in ons vorig nummer meldden, werden onlangs op 't groot concert der ‘Mertensvereeniging’ een vijftal nieuwe zangstukjes van M. Jos. Bosiers ten gehoore gebracht. Deze liederen, die een zeer vleienden bijval genoten, zijn: ‘Zeemanslied’ (gedicht van Adriaensen), ‘Op den Oever der Schelde’ en ‘Immer zijt ge in mijn gedacht’ (gedichten van Vande Walle), ‘Mijn land mijn Lief!’ en 't ‘Lied der Mertensvereeniging’ (gedichten van Mertens). De vertolkers waren Mej. Melanie Vaes en M. Doré, die zich van deze taak op zeer voldoende wijze kweten. - Men bericht ons dat de heer Jos. Bosiers de laatste hand legt aan eene reeks melodiën, op woorden van onzen geachten medewerker M.V. Vande Walle. Indien onze inlichtingen juist zijn, zou Maëstro Peter Benoit zeer met die compositiën ingenomen zijn, en van plan dezen winter nog eenige daarvan in de ‘Société de Musique’ te doen uitvoeren.

[p. 572]

Necrologie.

- Aug. Corcole, kunstschilder, overleden te Gent. - Zijne humoristische genretafereeltjes werden op de verschillige Tentoonstellingen zeer gunstigopgemerkt. De heer Corcole was een der ijverigsteleden van het Kunstgenootschap zijner stad.

- J. Tenstadt, toonkundige, overleden te Leuven in den ouderdom van 68 jaren. - Hij genoot eene zeer gunstige befaamdheid in de muziekale wereld en laat een niet onbelangrijk werk na over de Theorie der Muziek.

- Overvloed van stof heeft ons belet bijzonderheden meê te deelen over de onthulling van het aan Lodewijk Gerrits op gerichte gedenkteeken. Die plechtigheid, welke een buitengewone volksmenigte had uitgelokt - waaronder tal van vlaamsche maatschappijen, met omfloersde kartels en banieren - greep den 10ⁿ October jl. op het St-Willebrordskerkhof te Antwerpen plaats. Verschillige redevoeringen, o.a. door de heeren G. Schoiers, J. Van Herendael, Van Hissenhoven, De Laet en Blondel, werden te dier gelegenheid uitgesproken. Overigens, onbetwistbaar is het dat, als beoefenaar onzer vlaamsche literatuur - vooral op romantisch gebied - en niet minder als dappere kampioen voor ons vlaamsch taalrecht, Gerrits verdiensten bezat, die dan ook door vóor- en tegenstanders van 's mans staatkundige denkwijze worden erkend. In het Belgisch parlement, waar hij als volksvertegenwoordiger zetelde, verhief hij meermaals krachtdadig zijne stem ten voordeele der moedertaal. Hij was ook een voorstander van het Nationaal Tooneel, waarvoor hij een paar dramas schreef, alsook een of meer vertalingen. Het monument-Gerrits is, als samenstelling en als uitvoering, een echt kunstwerk. 't Is stellig een der beste die men nog van den talentvollen beeldhouwer De Vriendt te zien kreeg.

- Denzelfden dag onthulde de tooneel- en letterkundige maatschappij ‘de Vrije Kunst’ op het Kielkerkhof het grafmonument van haren Voorzitter, wijlen Jos. Broerman. Ofschoon zelf geen gekend kunstbeoefenaar, toch heeft Broerman, volgens de lofreden bij deze plechtigheid uitgesproken, zich tegenover onze nationale dramatische kunst verdienstelijk gemaakt.