De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 15

[p. 527]

De studenten-landdag. (Zie blz. 485.)

De Heer REINHARD dringt er op aan dat de wetten, door de Kamers ten voordeele van het Vlaamsch gestemd, overal stipt zouden nageleefd worden. Hij brengt hulde aan de Vlaamschgezinde Vertegenwoordigers van Antwerpen, en rekent op hunnen kloeken steun om het doel te bereiken, dat beoogd wordt, en dat hij in drij voorstellen ontwikkelt. Deze zijn:

Eerste voorstel. - Eischen als minimum dat de geestelijke overheid in al de katholieke gestichten van middelbaar onderwijs in het Vlaamsche land, het onderricht regele volgens de bepalingen der wet van 15 Juni 1883, op het gebruik van het Vlaamsch in de atheneums en middelbare scholen van den Staat.

Tweede voorstel. - De Vlamingen van alle gezindheden te Antwerpen vereenigd, drukken plechtig den wensch uit:

1^o Dat de wet van 1 Juni 1883 op het gebruik van het Vlaamsch in de athenea en middelbare scholen van den Staat, in de Vlaamsche gewesten, stipt in al hare bepalingen nagevolgd worde;

2^o Dat de Vlaamsche normale afdeeling, gevoegd bij de hoogeschool van Gent, op ernstige grondslagen heringericht worde, en dat er eene afdeeling aan toegevoegd worde voor het opleiden van leeraars voor de wetenschappen;

3^o Dat de normale middelbare school voor regentessen te Brussel heringericht worde met het oog op het opleiden van Vlaamsche regentessen, en dat op die school al de bepalingen toegepast worden, welke thans het gelijkaardig gesticht voor regenten te Brugge beheeren;

4^o Dat de gestichten der Vlaamsche en der Waalsche gewesten volkomen gelijk gesteld worden, wat het getal aan te leeren talen betreft, alsmede de belooningen op het einde van het jaar;

5^o Dat, op het einde van het schooljaar, twee afzonderlijke prijskampen ingericht worden, een voor de athenea en

[p. 528]

middelbare scholen der Waalsche en een ander voor die der Vlaamsche gewesten, en dat het aan de leerlingen dezer laatsten toegelaten zij het Vlaamsch te gebruiken voor het beantwoorden der vragen, aangaande vakken welke zij in die taal aanleerden;

6^o Dat afzonderlijke opzieners gelast worden met het toezicht op het middelbaar onderwijs in de Vlaamsche gewesten;

7^o Dat niemand tot welk ambt ook in het middelbaar onderwijs in de Vlaamsche gewesten toegelaten worde, zonder bewijs gegeven te hebben eener behoorlijke kennis van het Vlaamsch.

Derde voorstel. - De Vlamingen van alle gezindheden, te Antwerpen vereenigd, drukken dringend den wensch uit dat, om voortaan de stipte en volledige toepassing der taalwetten te verzekeren, er bij wetsbepaling aan de regeering verbod gedaan worde:

1^o Welken ambtenaar of bediende ook, van welken rang hoegenaamd in het onderwijs, het bestuur of het gerechtswezen in de Vlaamsche gewesten, aan te stellen, zonder dat hij bewijs gegeven hebbe eener behoorlijke kennis van het Vlaamsch;

2^o Iemand tot welk ambt ook in de middenbesturen van den Staat te Brussel toe te laten, zonder bewijs geleverd te hebben eener behoorlijke kennis der beide talen.

M. COREMANS, (langdurige toejuichingen), bedankt den voorgaanden spreker voor zijne bijtreding en behandelt eenige der gedane voorstellen. Enkele dezer, zegt hij, worden reeds op 't getouw gezet; zoo zal in den aanstaanden zittijd in de Kamer onder andere beslist worden, dat men niet meer tot den graad van luitenant kan komen, zoo men de twee talen niet voldoende machtig is. (Bravo's).

Indien er tot hiertoe aan de onderwijswet nog niet veel gedaan werd, is dit omdat er tijd is tot 1886 om de zaken te veranderen en dan zullen wij zien wat er dient gedaan te worden.

M. DE BEUCKER, denkt dat de vergadering den Nederduitschen Bond vertrouwen genoeg toedraagt om de ingekomene voorstellen te onderzoeken en op den volgenden Landdag, die spoedig zal gehouden worden, de genomen

[p. 529]

beslissing meê te deelen; immers 't is wel begrepen dat de vergadering alles voor en door het Vlaamsch wil? (Van alle kanten ja! ja!)

M. de voorzitter bestatigt verder dat de Landdag, ondanks de vrees van eenige ongeluksprofeten, buitengewoon gelukt is, en dat er zelfs een groot aantal van die profeten bekeerd zijn.

Ik breng hulde, roept hij uit, aan de sprekers, die wij vandaag hebben leeren kennen; hulde aan de eendracht van liberaal en katholiek in deze vergadering; hulde aan M. Reynaert voor de groote waarheden, die hij hier verkondigd heeft! Men ziet wel, met zoo de handen ineen te slaan, is er eene Vlaamsche partij mogelijk. Wij hebben vandaag eenen veldslag gewonnen, die van laag tot hoog zal weêrgalmen.

Werken wij ook tot het verspreiden der Vlaamsche dagbladpers. Er wordt in België bestatigd dat de Fransche bladen 548,000 lezers meer tellen dan de onze. Dat ook moet veranderen. Wij moeten Vlaamsche boeken lezen en verspreiden.

Welaan, op de bres, zonder aanzien van personen, rangen of kleuren. Maakt de verdrukkers openbaar bekend en wij zullen, weest er zeker van, met hen afrekenen; wij meeten dat doen.

Nogmaals dank en tot weerziens.