Yang. Jaargang 37

[p. 273]

[03_YANG_01 - oktober 2001]

[p. 274]

vooraf

‘Het wordt op het ogenblik misschien te vaak en te veel in dank aangenomen als poëzie vooral een herkenbare leeshouding aanreikt. De lezer is dankbaar want dit stuk tekst kan hij lezen zoals hij zich voorstelt dat iemand een gedicht leest. Een gedicht als een poëziestoel. En ook als de stoel niet makkelijk is, blijft het een stoel en de zitter kan gerust zijn dat hij zijn tijd doorbrengt met zitten zolang zijn lichaam en de stoel elkaar raken. De dominantie van het overbrengen van de leeshouding kan verhinderen om poëzie als een serieus kennisinstrument te gebruiken, als lezer en als schrijver. Dat je ook kan zeggen: dit gedicht klopt helemaal niet! Het mooiste zou zijn als ik een gedicht zou terugkrijgen waarin dat wat niet klopt in mijn gedichten zou worden weersproken.’

Nachoem M Wijnberg

‘De wetenschap heeft in sterke mate het brute mechanisme van het survival of the fittest weten te doorbreken: ze biedt meer leven aan diegenen die over minder vaardigheden beschikken om te leven en behoudt het leven ook langer voor hen. Is dat een humane prestatie?’

Hans Blumenberg

‘Ondermijnt ironie het subject? Als ik op deze plaats aan introspectie mag doen, zelf word ik altijd ironisch als de boel mij flink uit de klauwen loopt. Ironie is mijn uiterste poging een soeverein subject te blijven.’

Hans Groenewegen

‘Van tijd tot tijd verblijdt ons het leven met gelukkige coïncidenties. Dat deze ons verblijden hangt samen met hun mythische aard van “betekenisvolle elementen”.’

Hans Blumenberg

‘Leuk aan het leven is dat het moet worden geleefd. Of er muziek in zit weet ik zo niet, wel dat het trekken heeft van een improvisatie. Gewoontes en normen mogen voor een bepaald schema zorgen, onduidelijk blijft of een daad goed is, laat staan dat zij zinvol is geweest. De integrale partituur ontbreekt. Dat kan sommigen angstig maken. Zij verlangen naar een retrospectief dat in de toekomst moet liggen.’

Marc Kregting

[p. 275]

‘De naakte contingentie van de wereld, dat laatste gegeven waaruit blijkt dat zij in niets gegrond kan worden, maakt tegenover de aanspraak op genot alles aan elkander gelijk.’

Hans Blumenberg

‘Gewapend met de regels van het spel en van de markt, kun je de publieke opinie snel massaal oriënteren, en als we even het theorema van Pasolini aanvaarden, die sprak over het consumptiefascisme, dan hoeft het niet te verbazen dat het fascisme vandaag herleeft, begeleid door liberale ideeën, door en binnen het liberale gedachtengoed.’

Alessandro Bresolin

‘De meerdere betekenissen die een uitspraak kan hebben, kunnen en moeten in samenhang worden gebracht met de betekenissen die andere zinnen kunnen hebben, waardoor er weer andere betekenissen ontstaan. De extra verbanden die poëzie toelaat, bijvoorbeeld in vergelijking met een essay, geven je de mogelijkheid om op een bepaalde manier dieper in de werkelijkheid door te dringen. Die mogelijkheden worden verwaarloosd door de mensen die alleen maar iets willen hebben wat fascinerend klinkt, of alleen maar een gevoel willen overbrengen, of alleen maar een aantal betekenissen in elkaar willen schroeven als een Ikea-pakket. Hoewel ik nog liever een Ikea-pakket heb dan een stapel stenen op straat. Ook geen geweldige metafoor, maar ik heb nogal last van Ikea-bouwpakketten de laatste dagen, vandaar dat ik mij afreageer met krakkemikkige metaforen.’

Nachoem M Wijnberg

‘Elke multinational heeft meer in de pap te brokken op het wereldtoneel dan de meeste verkozen regeringen. Nagenoeg elke economist erkent dat het marktsysteem alleen niet de noodzakelijke economische evenwichten kan teweeg brengen. Desondanks wordt elke oproep tot het oprichten van een soort “Economische Veiligheidsraad” in de kiem gesmoord.’

Paul Hegge

‘Genua maakte bijzonder veel energie los. Niet alleen bij demonstranten en politici, maar ook bij de media. De herpolitisering van de economie - wat bij het verschijnen en reviewen van Slavoj Zizeks Pleidooi voor intolerantie nog een vrome wensdroom leek - is alvast in het openbare discours plots een feit geworden.’

Geert Buelens