Gedichten. Deel 3b. Apparaat

[929] Topografie

Overlevering

M^1	Manuscript, H-80.
T	Maatstaf 1 (juli 1953), p. 256.
M^2	Typoscript, kopij D^1, H-81
P	Proef D^1, H-86.
D^1	Autodroom, p. 7.
M^3	Kopij D^2, H-112.
D^2	Cryptogamen 4, p. 153.
M^4	Kopij D^2, H-122.
D^3	Verzamelde gedichten, p. 852.

Datering

Vóór juni 1953

Leestekst

T

Ontwikkelingsgang

Van dit gedicht schreef Achterberg, in twee fasen (M¹ a-b), eerst r. 1-7. Het vervolg kwam veel moeizamer tot stand en wordt hieronder in enkele parallelle gedeelten gepresenteerd (M¹ I/II, III en IV). De fasering is voornamelijk op de onderscheiden stadia gebaseerd.

Varianten en correcties

M¹ a-k potlood

M² a typemachine, b potlood

Reekstitel	M^1		[ontbreekt]
	T		[Zeven reisgedichten]
	M^2-D^1		[ontbreekt]

[p. 983]

Titel	M^1	a	[ontbreekt]
		k	Baedeker^+
		k	Reisflits
		k	Topografie
	T		|
	M^2	a	|	|
		b	Wassende breedte
	P-D^3		|	|

1	M^1	a	Met glas en lak en nikkel		toegedekt,
		a	[	]	af[gedekt,]
	T-D^3		|			|

2	M^1	a	kijken mijn		auto-ogen	in het rond.
		a	[	]	vrijheids[-ogen]	[	]
		a	[	]	opel[-ogen]	[	]
	T-D^3		|				|

3

M^1-D^3

De wereld heeft nergens een open wond,

4	M^1	a	zover mijn blik		zijn
		a	[	]	lange ovalen trekt.
	T-D^3		|			|

4/5	M^1	b	[strofewit]
	T-D^3		|	|

5	M^1	b	Landschappen worden langzaam opgewekt,
	T-D^3		|	|

6	M^1	b	krijgen reliëf, staan scherp op de voorgrond,
	T-D^3		|	|

7	M^1	b	blijven ten	achter en zijn avondstond^+
		b	{draaien naar}	[	]^+
		b	[blijven ten]	[	]
	T-D^3		|		|
			[? door M^1 b, r. 5-7]
			M^1 I/II, r. (8)-(14):

(8)	M^1 I	c	achter		een	raam		waar	ik de leden strek
		c	[	]	het	[	]	{als}	[	]
		c	{tegen}		[					]
		c	{voor}	[						]

(9)

M^1 I

c

in het hotelbed waar ik rustend[?] lag

+ [← [928], Titel]

+ [? door ten achter]

+ [? door draaien naar]

[p. 984]

(10)	M^1 I	c	en dan[?] herhaalt zich voor mijn nachtblikken^+
	II	d		{^dromen}
		d		{^overkomen}
			[? door M^1 II d, r. (10) overkomen en dromen; de losse notities in M^1 II d, (10) zijn met een lijn verbonden met M^1 I c, (10)]

(11)

M^1 I

c

dezelfde rij van vreemde ogenblikken^+

(12)	M^1 I	c	maar dichterbij,		ik kijk tot in het hart^+
		c	[	]	ziende wat ik niet zag

(13)

M^1 I

c

ben ik nog onderweg en in 't bezit

(14)	M^1 I	c	voor altijd [breekt af]
			[M^1 I, r. (9)-(14) werden tezamen (fase e) doorgehaald; eronder hernam Achterberg r. (9)-(14); M^1 I, r. (8) moet meegelezen worden:]
			M^1 III, r. (8)-(14):

(8)

M^1 III

e

[{achter/tegen/voor} het raam {waar/als} ik de leden strek]^+

(9)	M^1 III	e	alsof ik daar		behoor en mij bedacht^+
		f	[	]	al		eerder	ben	geweest
		f	[			]	jaren	{was}	[	]
		f	[			]	eerder	[ben]	[	]

(10)	M^1 III	e	maar mij na jaren		[			◦		]
		f	[	]	[	◦	]	heb
		f	[				]	{had}	bedacht
		g	[	]	wonen heb				[	]
		g	[maar] op een goeie		dag				mij [heb bedacht]
		g	[	]	keer			[		]

(11)	M^1 III	e	om deel te nemen aan de tocht daarnet
		f	om nog op tijd te		komen	voor daarnet.
		g	[	]	{wezen}	[	]

(12)	M^1 III	e	Wij worden door de		ober	opgewacht
		f	[	]	{eigenaar}	[	]^+

(13)	M^1 III	e	In 't vreemde bed		herhaalt zich voor	de geest
		e	[	]	komen mij voor	[	]
		f	[	]	verschijnen [voor]	[	]

(14)	M^1 III	e	brokstukken		weg waar ik ben geweest
		f	[	]	van de [weg],		[maar]	stil gezet
		f	[			]	{nu}	[	]^+

+ [???? door blikken]

+ [? door dezelfde]

+ [? door hart]

+ [= M¹ I, (8)]

+ [???? door de regel]

+ [? door eigenaar en ober]

+ [? door nu en maar]

[p. 985]

[929] ‘Topografie’, M¹ (collectie nlmd)

[p. 986]

M^1 IV, r.(8)-(14):

(8)	M^1 IV	h	als we uitstappen in de open plek^+
		h	{wanneer wij stoppen		in	de lichte plek}^+
		h	[2	]	bij	[2	]
		h	[wanneer wij stoppen bij de lichte plek]

(9)

M^1 IV

h

van het hotel, een eiland in de nacht.^+

(10)	M^1 IV	h	Diep in de slaap [verschijnen		voor de geest]^+
		j	[	]	boom en beek,

(11)

M^1 IV

h

[brokstukken van de weg,] [maar] [stil gezet]^+

(12)	M^1 IV	h	alsof ik er mijn leven ben geweest^+
		i	als een	geboorteplaats,	altijd geweest,
		i	{een soort}	[geboorte]streek,	[	]
		i	iemands	[		]
		j	en zeer vergroot, [iemands geboortestreek,]

(13)	M^1 IV	h	waaraan		ik		verder
		h	[			]	{elders}	nooit meer had gedacht,
		i	[	]	hij		[elders]	[	]

(14)	M^1 IV	h	om nog op tijd te komen voor daarnet.^+
			T-D^3, r. 8-14:

8

T-D^3

wanneer wij stoppen bij de lichte plek

8/9

T-D^3

[strofewit]

9

T-D^3

van het hotel, een eiland in de nacht.

10

T-D^3

Diep in de slaap verschijnen boom en beek,

11

T-D^3

brokstukken van de weg, maar stil gezet

11/12

T-D^3

[strofewit]

12	T		en zeer vergroot	,	iemands geboortestreek,
	M^2	a	|			|
		b	[	];	[	]
	P-D^3		|			|

13

T-D3

waaraan hij elders nooit meer had gedacht,

14

T-D3

om nog op tijd te komen voor daarnet.

+ [? door open]

+ [? door de regels]

+ [???? door eiland]

+ [= M¹ III, (13)]

+ [= M¹ III, (14)]

+ [ ← M¹ III, (9)]

+ [← M¹ III, (11)]

Commentaar

^1	Zie [928] ‘Baedeker’, noot 1 en 2.
^2	Dit gedicht is vertaald in het Russisch door E.V. Vitkovskij en I. Volevic.
^3	Literatuur over het gedicht: [Anoniem], ‘Het gedicht van de week.’ (1958)