Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Nederlands displegtigheden. Derde deel (1735)

Informatie terzijde

Titelpagina van Nederlands displegtigheden. Derde deel
Afbeelding van Nederlands displegtigheden. Derde deelToon afbeelding van titelpagina van Nederlands displegtigheden. Derde deel

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (2.56 MB)

ebook (3.51 MB)

XML (0.83 MB)

tekstbestand






Genre

non-fictie

Subgenre

non-fictie/culturele antropologie-volkenkunde


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Nederlands displegtigheden. Derde deel

(1735)–Cornelis van Alkemade, Pieter van der Schelling–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige
[pagina 613]
[p. 613]

Bladwyzer des derden deels.

A. agter de Nommers der bladzyden, beteekend de Aanteekeningen op dezelve.

A.

Aalmoessen, die publike trokken, mogten niet verkeeren in herbergen, enz. 244. Keur der Stad Delft daar tegen, en wat van Keizer Karel. Ze mogten echter wel voor een recreatie een pot biers met heure huisvrouwen drinken.245
Aalmoessen, hoe verhinderd worden door te veel pragt, en overdaad.278
Aardsbisschop, een ten Maigraaf gesteld.599
Abrenethy.182
Addison (en Steele,) redeneren wonder wel over't Zedelyke.173
Addison.391, 395. 403
Aeschines.381.
Agricola van dronkenschap beschuldigd, dog verdedigd.488
Agrigentiners, in brassery en timmering uitmuntende.137
Agrippa (Marcus).53
Akademien. Zie Studenten. 
Alegambe.606
Alensoon (Mr. Jan) zyn lof. Een nakomeling van D. Esaias Du Pré. 484. Zie Paraeus.
[pagina 614]
[p. 614]
Alexander in dronkenschap zyn besten vrind doodende 185. Zogt zyn roem in 't sterk zuipen, dog zyn verloop in dronkenschap is een der grootste schandvlekken van zyn leven. Zyn zuipstryd, met een der grootste zuiperen zyner eeuw 604. Zuipstryd, en zuippryzen door hem in- en voorgesteld in Indië. Het einde van eenige dier Zuiphelden.605
Alexander ab Alex.155. 225
Alkemade (Corn. van)493. 496
Alkoran verbied wyn, bordspel, varkensvleesch: of de Turken dit verbod ten opzigte van wyn onderhouden.219, 220
Amama (Sixtinus)600
Amandus van Tours, zyn strenge levenswys.455
Amerika, wilden, hoe bang sommigen voor den wyn.256
Ambrosius.4. 8. 36. 62
Ammianus.458 A.
Amor benevolentiae & amicitiae.465 A.
Ampten, ja Kerkelyke Waardigheden verkreegen door sterk zuipen.453. 595
Anacharsis, de eerste dronken zynde, eist den Zuipprys.383
Andronikus Rhodius.411
Anglesey, de Lord.20
Annius Viterhensis.225
Ansegisus.58
Anselmo.245, enz.
Antiphanes.106
Antonius, zuiper.152
Apollonius Tuaneus.460. A.
Aponius Saturninus.299
Areopagiten.222
Aristippus. Cyrenaicus.361. 381
[pagina 615]
[p. 615]
Aristoteles.199. 208. 238. 398
Arystas, een groot eeter, met een kwinkslag den drinkhoorn tot Xenophon doende voorby gaan.92
Ἀρχη, beteekenis.452
Ἀσωτία, verscheide beteekenissen van dit woord.249 A.
Athenaeus.74, 75. 91. 111. 154. 222. 293
Augustinus. 37. 59. enz. verwonderd zig dat de Heidenen voor de maatigheid enz. geen tempel gehad hebben.464 A.
Augustus soberheid.459
Aventinus.70. 227. 345
Avicenna.338
Avond-dronken, waarom in de oude Leenregten beteekend onwettig geborenen.161, 162
Azorius.559

B.

Balthazar (Joh. Henr.)226
Banosus.607
Baronius.44. 210
Basilius.129, 600
Bachoven.203. 370
Bacon, François.402
Bacchus-feesten, nagevolgd by de Duitsen.10
Bayle.96. 475. 487, 488, 595, enz. A. 600. 608.
Baldus.198
Banck (Laurentius).219
Bankrotten, en dieveryen.271
Bankrotten, hedendaags meenigvuldiger, en dies zoo schandelyk niet schynende, dan wel eer 423 Of het vermeenigvuldigen der voorbeelden de schande kan verminderen van onregtvaardige bankerotten, waar door iemand verrykt word 424. Onderscheid der bankerotten, en bankerottiers. 
[pagina 616]
[p. 616]
428. Dat'er word vereischt restitutie van't geen den crediteuren is gekort, indien de bankbreker daar toe magtig word, naar de Goddelyke, en Burgerlyke Wetten, en volgens het regt der natuur 424-428. Of zonder dadelyke restitutie vermogende bankbreekers vergiffenis by God kunnen hoopen, en erlangen.425, enz.
Barbeyrac.272. 278. 310. 317. 389
Bartholinus.140, 142
Bartholomeus, Engelschman, geprint te Haarlem 1485.413. 610
Basilowitz, Iwan, zyn ontveinzing, en strafpleging op een gastmaal.25
Batavieren, geneigd tot dronkenschap 243. in vroeger, en later tyden.244
Bellarminus.600
Berna (Theodorus de) Koning der Gotthen in Italie. zyn verraad op een gastmaal.24
Bockelman.431
Bynkershoek.606
Bizot.332
Blank.198
Bleiswyk.475
Blokkers leven. Verscheiden oordeel over het geluk of ongeluk van zoodanig een, in tegenstelling van een wellustigen.59
Bodinus.147
Boerhave.108
Boëtius.466, enz.
Bokaal, zilver vergulde, hebbende de gedaante van een Turk, vereerd door Spinola aan Paraeus 479, enz. Afbeelding der zelve.481
Bokaal, zilververgulde, genaamd de Burg van Leide492, enz.
[pagina 617]
[p. 617]
Bonosus, zuiper 155. gehangen. Zyn toenaam wynvat.345
Bosch, Raadsheer.82
Bouchet.66
Boxhorn.373
Brantome.596
Bromton.80
Brassery, een heerschende zonde in Europa 102. Schadelykheid 103. Strydig met het einde van het gebruik van spyze, en drank, en met de wet der natuure 103. Overtredende de maat in de hoedanigheid, en hoeveelheid der spyze 103. Hoe op andere wyze misdoende.104
Braslust, somtyds zoo sterk, dat ze andere lusten ontfonkt, en andere wederom verdoofd 104. Hoe sommigen uitput 105. Brengt geen geluk, maar nadeel aan de gezondheid toe 105, 106. Wyze voorzorg van den Schepper daar ontrent 106. Stryd tegen de natuur, en gezondheid 107, 111. enz, 117. Verkeerde regels der brasseren 113, enz. De keuken van een lekkeren brasser afgeschilderd.116
Brassery, by Heidenen zelfs afgekeurd, en veroordeeld 117. 't Is aanmerkelyk, dat daar men een eer plagt te stellen in veel te konnen zuipen, en zuiphelden anderen tartten, en dwongen, om daar in tegen hun te stryden, men die eer, nog dwang niet gesteld, nog gebruikt vind in 't eeten, dan zeer zeldzaam. Een voorbeeld. 120 Hoe Heidenen, en Jooden, zig hier in toegaven 119, 120. de Kristelyke Godsdienst de brassery verbied 121. en egter de Kristenen zig hier in te buiten gaan. De oorzaaken van het groot verval in deze.123, enz.
Brassery, staat, onder den naam van wel te leven, en 
[pagina 618]
[p. 618]
een fatzoenelyke tafel te houden, naar den naam van deugd; en dezelve te bestraffen word gehouden voor gebrek van zyn weereld te kennen 128, 129. Heel anders oordeelde, en droeg zig daarontrent het eerste Kristendom.129, 130
Brassers gemaakt 110. Gewoonte der Vrouwen van Sparta, om dit voor te komen.120
Breederodes maaltyd.330
Brielle, Oud MS boek ter Secretarye aldaar.235, 236 en A.
Brooddronkenschap.133
Brouwn, Pieter, zyn Tractaat tegen het drinken ter gedagtenisse van eenig mensch, wie hy zy 537, A. Zyn gevoelen deswegen, en redenen 573, enz. Wederlegging 557, enz. Oordeel van Rich. Steele over dat gevoelen.583, enz.
Bruiloften met verraad.23
Brugensis, (Lucas)313
Bruneman.297
Buchananus.472. A.
Bulengerus.34
Bugnyon.203. 311
Burg van Leide, MS beschryving van denzelven 493. Een Bokaal, naar deszelfs gedaante alzoo genaamd 492. Afbeelding en beschryving daar van 494, enz. Opschriften van den zelven.495
Burgundus 162. 430. Wederlegd.432, enz.
Burmannus (Petrus)165
Burnet.265
Busius.431
Buxtorsius.598
[pagina 619]
[p. 619]

C.

Caelius (Rhodig.)13. 76. 133
Caesar, Julius, soberheid.470
Caligula.46
Calvinus.64. 315, enz. 428. 513, enz. 606
Cambyses, zyn moord in dronkenschap.185
Caminga. Zie Hajo. 
Carneades.416. A.
Cattenburg. (Adriaan van)477
Cave.130
Carpzovius.147, 148. 229. 309. 313
Cervi, Urbano.48
Charpentier.117-119
Charron.477
Chassanaeus.228
Chevraeaisa.99
Chokier.227
Christenen, hoedanige de beste zyn 549. Of het hun geoorlofd zy, gastmaalen te houden. Zie Gastmaalen. 
Of het hun geoorlofd zy gezondheden in te stellen, en te drinken, zoo der tegenwoordigen, als afwezenden. Zie Kristenen, Gezondheden, Gastmaalen. 
Christinaeus.203, 300. 598
Chrysosthomus, vyand van gasten te nooden, en te gast te gaan, alleen eetende 523. Verdedigd in dit gedrag van Erasmus.524, enz.
Cluverius.371
Cicero 463. Een vyand van kostelyke maaltyden 16, 53. 171. 181. en van zuipery87, 89. 347. 463. 548
Claudianus.105
[pagina 620]
[p. 620]
Clemens (Alexandrinus).126. 462. A.
Clemens XI.28
Civilis, Claudius.329
Cneus Domitius.225
Codex Fabrianus.300. 308. 312
          van Theodosius.252. 262
                 Justinianus.298. 312. 317. 312
          Militaris van Lodewyk XIV.263
          Belgicus van Anselmo.234. (a.) 238. 59
                        E. van Zurk.207
Colomesius.601
Commodus, zuiper.155
Complaisance, hoe verre mag gaan 390, 392. 435. Hoe ydel en bedriegelyk de lof zy, die men uit eene al te groote complaisance wagt.393
Concilien. Zie Synoden. 
Connanus.59. 558. 606
Consultatien (Holl.)284. 307
Cork (Bisschop van)539. 557
Cornarus.477
Covarruvias.311
Cragius.68. 223
Cruquius.137
Curius.460. A.
Curtius.293
Cydippe.559. A.
Cyrillus, zyn gruwelen in dronkenschap.185
Cyrus, zyn kwinkslag, om zig van het drinken te verschoonen.92

D.

Damascenus, Nicolaus.263
Dagobert.69
Damhouder (J.)310
[pagina 621]
[p. 621]
Dankzeggingen. Verzuim derzelve na de maaltyd. enz. Zie Gebeden en Dankzeggingen.  
Decianus.300
Delft. Vonnis van den Geregte over een doodslag, in smoordronkenschap gedaan 204, enz. Keure tegen die, publike aalmoessen genietende, in herbergen verkeerden, enz.244
Delfsche Heremiet.472
Demosthenes.460. A.
Diogenes, geperst om veel te drinken, enz. 93. Verwyt van Megara.135
Diogenes Laërtius52. 74 77. 104. 108. 119. 134. 137. 223. 228. 238. A.
Diogenianus.14
Dion.47
Dionysius Halicarn.224
Donellus 297. Unum tantum infamiae genus arguens. 431
Doopmaalen der Pausgezinden, of de Protestanten die mogen bywoonen.534
Dordregt, glas aldaar met de naamen der verbonde Edelen.331. A.
Drexelius.38. 59. 161
Drieberge. (Joh.)16
Drinkaarts, sterke, als de beste geroemd 9. Verdiende naam van grootste Wynzakken der Landstreek 79. Zie Dronkert. Zuipers. Zuipery. Zuipstryden. enz. 
Drinkbeker. Zie Bokaal. 
Drink-betuigingen, en Drink-voorwaarden. Misbruik der zelve, oorspronk van dat zelve 35. Bestraft van oude Kerkvaderen 36, enz. Drink-betuigin- 
[pagina 622]
[p. 622]
gen tot heil, verkeerd ten vloek van Landen, volken, of byzondere persoonen 41, enz. Misbruik van uit de grootte der glaazen, en teugen, van de opregtheid der drink-betuiging te willen oordeelen 45. zoo ten opzigte van Beminden, den Vorst, het Vaderland, en zelfs de Kerk. 45, enz. Gewoonte van op het welvaaren der Kerke te drinken in Engeland.47, enz.
Drink-dwang. Iemand het glas, of beker, in't aangezigt werpen 53. (2) 74. Den beker op 't hoofd aan stuk slaan 52. 74. Andere middelen van drink-dwang. Het gieten van den wyn over de kleederen van onwilligen. Voorbeelden van verscheide volken.75
Drink-dwang. Kunsjes om iemand tegen heug, en meug, te doen drinken, by de Skyten, Grieken, Romeinen, en reeds al by de Chaldeen, en Duitsen 52, 53, enz. Iemand om 't leven gebragt, om dat hy weigerde zoo veel te zuipen, als hem bevolen wierd.76
Drink-dwang van ouds kwaad gekeurd, en by de Kristenen, en hunne Kerkvergaderingen verboden 58. En door ouder, en laater Kerkeleeraaren bestraft 36, enz. 59, 60, enz. Als ook by de Profeeten 63. en Heidensche Zedemeesteren 64, 65. Wetten tegens den drinkdwang by de Persen 67. Lacedemoners 68. Indianen 69. Franken 69. Engelschen 70. Van Karel de Groot, en hoe gestraft onder zyn Krygs-oversten en -knegten. 227 Redenen van den drinkdwang afraadende.71
Drinkdwang, door Heidenen zelfs bestraft, veroordeeld, en gestraft.64, enz. 77, enz.
Drink-dwang, door zekere hoon, ten straffe der weigerende 81. Strydig met allen Godsdienst, na- 
[pagina 623]
[p. 623]
tuurlyken, en geopenbaarden 84. Of, en hoe het gevaar van drinkdwant te ontgaan 87. Of, en hoe die te wederstaan zy 88, 89. Drink-dwangers ten toon gesteld by Sofokles 90. Geestige kwinkslaagen tegen den drinkdwang somtyds van vrugt 91. Die van Kallisthenes 91. Van een klein mannetje op een pintje geykt 91. Van Xenophon, Arystas 92. Diogenes 92. Van den Raadsheer Fabricius, en Doctor Thorius 94, 95, 96. van Marigni, en eenige Grooten. 97, 98 't Is even onredelyk, en onbeleefd den Gasten te vergen meer te drinken, tegen hun lust, dan meer te eeten, tegen heug en meug 99. Gelyk het gemeen was eer te stellen in veel te zuipen, en anderen daar toe te dwingen; zoo was zulks zeldzaam ontrent het eeten 120. Waarom de Grieken persten tot het drinken van gelyke bekers.166
Drinken en klinken. Oorspronk van dit spreekwoord onderzogt. Of dit spreekwoord ouder zy, dan de hedendaagsche gewoonte van drinken en klinken.490
Drinkgeld, niet te eischen door de Klerken van den Griffier, dan alleen van zeekere Sententien.252
Drink-geld onder den naam van randsoen of wyn-koop.283. A.
Drink-gelaagen verboden in Nederland 251. Byzonder aan Procureurs, in zeekere gevallen 253. 281. enz. Obligatien, gesproten uit drink-gelaagen, kragteloos 284. en koop.282
Drink glas. Een zeer oud drink- en klink-glas van byzonder maaksel 488. Afbeelding van 't zelve 489. Waarom zonder voet.490
[pagina 624]
[p. 624]
Drink-hoorn. Goude Deensche. Een, gelyk zyne aan dien vermaarden, die ontdekt is 1639., onlangs gevonden 1734.492
Dronken mensch. Of een nugter, en een smoordronke man, hoewel dezelfde man, dezelfde persoon zy. Oordeel van Locke 323. Zoo neen, als ondersteld word: waarom dan iemand gestraft word om misdaaden, in dronkenschap begaan, waar van hy nugteren geen medebewustheid hebbe.323
Dronkenschap. Strydig met de Wet der Natuur.103. 156
          Met den Godsdienst der Joden.121
          En vooral den Kristelyken.121. 133, 134
          Ter verwondering is het verloop der Kristenen in dezen.121
          Oorzaaken van dit groot verval.123, enz.
Dronkenschap, verfoeid van Heidenen134, 135
          Naauwelyks te beteugelen.137
Voorbeelden van gantsche volken, de Noordsche, Deenen, 138. 369, 370. Hun bygeloof van het drinken der Helden in de Valhalla van het toekomende leven 139-142. Hoe Noordsche Volken, by gebrek van wyn, door reuk de dronkenschap in zig verwekten 144. Een Gottische dronkenschap ten spreekwoord geworden 144. Voorbeelden van Masoviërs, Lituanen, Zamogethen, oude Duitschen, Bataviers 145-146. Vriesen 150, 151. Grieken, Romeinen 152. Gallen, Franschen, Engelschen. enz.151, enz.
Voorbeelden van byzondere dronkaarts.154, 155.
Uitwerksels, en gevolgen der dronkenschap 158-160. Zotteklap 161. Onkuisheid 162. Ontdekt de geheimen 163. Dwaazelyk 164. Pligt der getrouwheid, voornaamelyk in tafelvrinden 
[pagina 625]
[p. 625]
165. Kunstgreep der Grieken, ten dezen opzigte 166. zy ontdekt den aart, en eige feiten der dronkaarts 166. hoe gevaarelyk dit zy 167. wekt een schandelyken naam, zelfs by Heidenen.168
Slaaven dronken gemaakt, om de jeugd van de dronkenschap af te schrikken.168
De gevolgen der dronkenschap in oud Nederduitsch vertoond.413
Dronkenschap, doet de schaamte verliezen 169.
Schaamteloosheids gevolgen170, enz.
Hoe schadelyk het voorbeeld der ouderen zy, om de kinderen tot dronkenschap te verleiden.174
Dronkenschap, wekt niet alleen een schandelyken naam in het leven, maar na de dood 176. Spot-grafschriften van dronkaarts 178-180. Is een bron van allerlei misdaaden. Voorbeelden 182-186. van de Libyri 186. den Abt van Mariengaarde 188, enz. Afbeelding van de gevolgen der dronkenschap door Erasmus.193, enz.
Dronkenschap, hoe te bewyzen.199, 200, 213
Dronkenschap. Of naar regten eenige misdaaden verschoond, en van de straf bevryd, of dezelve verligt 197, enz. Verscheide gevoelens der Regtsgeleerden 198. 200. 203 309. Gewysdens van 't Parlement te Bourdeaux 200. Van andere Hoven in Vrankryk 201. Wat desaangaande in Nederland in practyk zy 203, 204. Zypaeus wederlegd 203. 237. 238. Vonnis van den Geregte van Delft over een manslag in overtollige dronkenschap begaan.204-207
Hoe dit te verstaan zy naar het regt der natuur 207. en hoe geoefend door sommige Heidenen198, 209. 238.
[pagina 626]
[p. 626]
De uitwerksels, en gevolgen der dronkenschap, en brassery, naar 't leven verbeeld door Erasmus193

Wetten en Straffen tegen de Dronkenschap.

          De Wet der Natuur.212, enz.
          De Goddelyke Wetten.216, enz.
          De Besluiten der Synoden 217. Vorsten219
          Van Karel de Groot, en zyn straf tegen dronkaarts.227
          De Wet van Mahomet.219
          De Wet van oude Heidensche volken222, enz.
          Om dronkenschap voor te komen het gebruik van wyn 223, enz. ja den invoer van den zelven op levensstraf verboden.226. 255
          Verbod van herbergen, enz.226
          Wetten van Vrankryk, Engeland.227
Dronkenschap gaf geen rede tot repudium, of verstooting der Vrouwen by de Romeinen.226
Dronkaarts, niet admissibel tot Ampten, en, dezelve bekleedende, af te zetten 227. Koustume van Bourgondie, Hoogduitschland, Zweden, Nederland. Oude geschreeve Keur van 't Land van Voorn, des aangaande in't byzonder.234
          Strenge wet, en doodstraf, by sommige Heidenen voor Vorsten, en Overheden.223, 228
          Oude Keuren in Holland, tegen de dronkenschap, inzonderheid van luiden publyke aalmoesen genietende. Keuren van Oudewater, Delft.244
          Plakaat van Karel V.245
          Wetten tegen de dronkenschap der Scheepsgezellen 246. Reden, waarom 'er in Nederland geene, of zeer weinige Keuren gevonden wor- 
[pagina 627]
[p. 627]
          den tegen de dronkenschap der vrouwen 250. Daar de Romeinsche wet haar zelfs het gebruik van wyn verbood op levensstraf 246. Gevaarelykheid 247. en schandelykheid der dronkenschap in Vrouwen.251
          Wetten tegen de dronkenschap van Vorsten, en Overheden. Weereldlyke, en Geestelyke. 254, 255. De invoer van Wyn verboden by sommige Volken, uit vrees voor dronkenschap.226. 255, 256

Van Koop, Huwelyk, en andere verbintenissen, in dronkenschap aangegaan.

Dronkenschap. Een koop, in dronkenschap aangegaan, naar regten, kragteloos 282. Redenen waarom 298, 299. Insgelyks een huwelyk.300
          Twisten daar over, of iemand zoo beschonken zy geweest, dat de Wet zyne verbintenissen nietig verklaard.302
          Of, en hoe uiterste willen, in dronkenschap gemaakt, kragteloos zyn, en waarom 305. Wie deze dronkenschap te bewyzen hebbe.306
          Of, en hoe Huwelyks-contracten en voorwaarden, in dronkenschap aangegaan, kragteloos zyn, Als ook het kennen, of ontkennen van zyn handschrift, in dronkenschap geschied.507
          Of zodanigen in hun geheel moeten hersteld worden.308
          Of iemand, in dronkenschap een ander scheldende, tot de Palinodia, en herroeping, enz. gehouden zy.308
          Of iemand, in dronkenschap een eed gedaan hebbende van een geoorlofde zaak, verpligt zy den zelven te houden.310
          Hoe de onbekwaamheid door dronkenschap, zoo dat men zyn verstand, zinnen, wil, nog toestem- 
[pagina 628]
[p. 628]
ming magtig zy, bewezen word 313. en moeijelykheid van dien.ibid.
Dronkaarts in zeker opzigte niet ongelyk aan dullen, en uitzinnigen 305. Ook gehouden voor afwezenden, en waarom.307, 308
          Of groote dronkenschap iemand houde buiten dolus, en opzet van verongelyken.309
          Of van de ordinare straf bevryd, byzonder in Godslastering.309
          Of, en hoe de Burgerwetten, iemands verbintenis, ten baate van anderen, om dronkenschap kragteloos houdende, en in tegendeel niemand van misdaaden, nog van derzelver schuld en straf, om dronkenschap verschoonende, overeenkomen met het regt der natuur.316
          Of die een ander tot dronkenschap verlokt, om zig door zyn verbintenisse te bevoordeelen, schuldig zy aan kwaade trouw, en bedrog.316
          Wanneer iemand verpligt zy, de verbintenissen, in dronkenschap gemaakt, na te komen.317
          Waarom een smoordronken van halsstraffelyke misdaaden, nog derzelver straf zy te verschoonen, volgens het regt der natuur.318
          Waarom het regt van de natuur, zoo wel als burgerwetten, smoordronkenen te gemoed komt, in het vernietigen van beloften, en verbintenissen, tot hun schade strekkende; en niet verschoond van, maar straft om lyfstraffelyke misdaaden; schoon zy, in beide gevallen by onzinnigen naar regten vergeleeken, niet weeten, wat zy doen.319, enz.
Dronkenschap. Voorwendsels voor dezelve, van allerlei slag van menschen 328. Van Staatkundigen 329. Voorbeelden 330, 331. Misbruik van het voorbeeld van Prins Willem I. Zyn lof.333, enz.
[pagina 629]
[p. 629]
          Voorwendsels van Geneeskundigen, en die voorgeven te letten op hunne gezondheid.338
                    van luiden van Studie. 
                    van Koopluiden.340
          Handwerks- en Krygsluiden. 
          Van bekommerden, droefgeestigen.343
          Ontelbaare andere voorwendsels.343
          Wederlegging van de voorwendselen der Staatkundigen 344, enz. der Geneeskundigen, en die voorgeven op hunne gezondheid te letten 348. der luiden van Studie.350
          Wederlegging van andere voorwendsels, dat men zig in den drank verloopt 
 1. Om iemand in't drinken gezelschap te houden350
 2. Om kennis, en vrindschap te onderhouden. 
 3. Om de geesten te verheugen, 
 4. Om zorgen te verdryven351
 5. Of den tyd. 
 6. Om verwyt, of smaad voor te komen.353
 7. Om vermaak in den drank.354
 8. Om handteering, koopmanschap, handelingen, overeenkomsten enz. te beter te doen gelukken.354
          Voorwendsel, dat zonder den wyn geen vreugde, en in de dronkenschap het grootste vermaak zou zyn te vinden, en wederlegging van het zelve356-367
          Zulken, die geen vreugd, dan uit den wyn, weeten te raapen, ten toon gesteld.366
          Aanleidingen, oorzaaken, en redenen van de gewoonte van dronkenschap der oude Heidensche en hedendaagsche Kristen-volken onderzogt: 368, enz. en verscheide hunner voorwendselen wederlegd.377, enz.
[pagina 630]
[p. 630]
Dronkenschap der Noordsche volken 369, 570. Of de Hoogduitschers daar van te verschoonen waren, volgens Cluverius 371. Of ook de Nederduitschen.372
          De reden, en aanleiding van de dronkenschap der oude volken nagespeurd.372, enz.
          Wonderlyk is boven al de volharding van Kristen volken in dronkenschap.374, enz.
          Verscheide verleidende voorwendsels tot dronkenschap377. en wederlegging der zelve, als:
 1. Dat de wyn, en sterke drank, voor de menschen, en niet voor de dieren zou zyn geschapen. 
 2. Dat de smaak wil voldaan zyn.178
 3. Dat men zig uit complaisanse dient te schikken naar het gezelschap.379
 4. Dat het een teeken is van sterkte, veel te konnen zuipen zonder dronken te worden.380
 5. Dat daar eer, en roem mede zy te haalen.382
 6. Dat'er, zonder wyn, geen vreugd, en in de dronkenschap het grootste vermaak zou zyn.383
Waare aanleidingen, en oorzaaken van de gewoonte van dronkenschap in't algemeen, en byzonder onder de Kristenen.385, enz.
 1. Kwaad gezelschap, inzonderheid van aanzien.387
 2. De kragt der mode, verleidende tot de gewoonte van dronkenschap, door voorbeelden inzonderheid van aanzienelyke luiden.388
 3. Een complaisance, of al te groote poging, om te behaagen aan het gezelschap, nevens zeekere valsche schaamte.390
 4. Vermindering van vreeze Gods, naar mate van 
[pagina 631]
[p. 631]
  de vermeerdering van de valsche schaamte.394
 5. Zekere schaamteloosheid, en zoogenaamde gerustheid.398
 6. Ledigheid, en gebrek van redenvoering.300
 7. De langduurige gewente, en gewillige slaverny 401. kragt der aanwendselen.402
 8. Gebrek van goed, en zekere noodzaakelykheid van niet dan kwaad gezelschap by te woonen.403
 9. Moedwillige onkunde van de elende van hunnen staat, en van de middelen, om zig daar uit te redden.403, 404

Middelen tegen de Dronkenschap.

 1. Het beschouwen van dronkaarts, en hunne buitensporige woorden, gebaarden, en daaden.409
 2. Het overwegen hoe beestagtig, hoe on- en tegen-natuurlyk, en schandelyk de dronkenschap zy.410, 411
 3. Hoe schaadelyk, en van hoe kwaade gevolgen.412
 4. Hoe afschuwelyk dienvolgens de Heidenen zelfs dezelve afgebeeld hebben.415, enz.
 5. Het naspeuren van de waare aanleidingen, en oorzaaken van de dronkenschap; en zig daar van te wagten; en in 't byzonder van kwaad gezelschap, daar toe geneigd 417. Gevaarelykheid van kwaade, inzonderheid aanzienelyke voorbeelden.418, enz.
 6. Zig te wagten voor de verleidende kragt der Mode, en het getal der aanzienelyke voorbeelden 422. Deze verminderen nooit de wezendlyke schuld der ondeugden in't algemeen, nog der dronkenschap: alzoo weinig als het meerder ge- 
[pagina 632]
[p. 632]
    tal der listige, bedriegelyke, en verrykende bankroeten, al waaren 't die der aanzienelyksten, de schandelykheid, en schuld der zelve kan verminderen, of benemen by verstandige, eerlyke, en Godvreezende luiden.423, enz.
    Burgundus wederlegd. Of, en waar de dronkenschap infamie verwekt 430, enz. Of, en hoedanige in de Nederlanden 330, enz. Wezendlyk, en onveranderlyk onderscheid tusschen goed, en kwaad, deugd, en ondeugd, eerelyk, en schandelyk434, enz.
 7. Zig te kanten tegen al te groot een behaagzugt, en complaisance. Hoe verre die mag strekken435, enz.
 8. Zig te wagten van een valsche, en zig aan te doen met de waare zedigheid, en schaamte: en, vervreemd van onbeschaamdheid, verre van te roemen, zig te schaamen over de dronkenschap436
 9. Het schuwen van de ledigheid. 
 10. Het verkiezen van goed gezelschap, zynde van goed begrip, oordeel, en zeden.437
 11. Zig vooral te wagten van de gewoonte van dronkenschap. 't Gevaar der zelve.437
 12. Zig te wagten van valsche redeneringen, voorwendsels, en verleidingen.439
 13. Zig zelf wel te onderzoeken, en hoe.439
 14. Te wapenen met waare, en goede beginselen van redekaveling, en hoedanige.439, enz.
 15. Het overdenken van Gods geboden, en zyne beloften, en dreigementen. In't byzonder ten opzigte van dronkenschap. enz.441
 16. Eindelyk, het verwekken van eene angstvallige begeerte, om hier zonder tusschenpoozen, en hier na eeuwig Gods gunst en heil te genieten, 
[pagina 633]
[p. 633]
  en een bekommerde vrees, om die door eenig schyn-vermaak te verliezen.442
  Reden, waarom dronkaarts gemeenelyk volharden, hoewel zy overtuigd zyn, dat zy zig naar lighaam, en ziel bederven.444, enz.
  Waarom het grootste heil niet altoos meest begeerd word.447
  En waarom de menschen hunne dierelyke lusten opvolgen; en niet de waare, en eeuwige vreugde najaagen.448, enz.
  Hoe dronkaarts dit stuk behoorden in te zien, om te merken, hoe zy zig zelfs elendig bedriegen. 
  Redekaveling van Locke daar over.449
Dronkenschap, en gulzigheid, of het leven verkort, en de dood verhaast.414, 415
Drinken uit eenen beker.564. A.
Drusius.163, 347, 348, 452, 528
Duarenus.548. (A)
Dunstan, Aartsbisschop van Kantelberg, zyn wet tegen het onmaatig drinken, enz.70
Dwaasheid legt in de laatste kroezen.59

E.

Edgar, Koning,70
Eed. In dronkenschap gedaan, of en hoe verbind.310, enz.
          Wat daar toe vereist word.311
          Of Herodes verpligt waar zyn eed te houden aan Herodias.312
Eed. Wat voor een gemoed en opzet daar toe vereist word, naar het regt der volken 559. (10) A.  
[pagina 634]
[p. 634]
enz. Of hy zweerd, die niet weet dat hy zweerd559. A.
Eenvoudigheid van voedsel gezondst 108, enz. Voorbeelden van Grooten, zoodanige levenswys gehouden hebbende.111
Egmond, (Graaf van)331
Egnatius Mecennius, slaat zyn vrouw dood, om datze wyn gedronken had.224
Egiptische Priesters, hun schroom van den wyn256. 460. A.
Eikstet (Valentinus ab)25, 226
Elizabeths Staatjuffers, haar ontbyt.112
Emmius, Ubbo.150
Empedockles, strengheid tegens drinkdwang.77
Epicurus soberheid, en vergenoegzaamheid 462. A. Zyn zeggen: en bestraffing daar over door Clemens Alexandrinus.463. A. 464. A.
Erasmus, zyne afbeelding van de rampzalige gevolgen der dronkenschap 193. 457. A. 522. enz. 525. zyn oordeel over die den zin der Euangelise geboden te eng nemen.529, enz.
Erpenius.463. A.

F.

Fabricius Luscinus.460. A.
Fabricius (Albertus)83
Fabricius (Nikol. Claudius) zyn aartig drinkgeval met Doctor Thorius.94
Fannia Lex.460. A.
Fannus vrouw, om 't drinken van wyn, dood gegeesseld.224
Fymelaars 396. Valsche schaamte, en vrees, van daar onder gesteld te zullen worden.397
Fynen 396. Vrees om daar voor aangezien te worden 
[pagina 635]
[p. 635]
moet geen Godsdienst-pligten doen nalaten.397
Fincelius.44
Feltman.206
Fiteau.256, 257
Flacilla, zuiperes, grafschrift.179
Franeker, Akademie. Zie Studenten. 
Frischlinus.182

G.

Gaasbeek (Zweder van)286
Gaill (Andreas)203. 205
Galenus.9
Gallehus.492
Gallen, overgegeven tot den wyn 152, enz.371
          Micturivini, genaamd door Paus Julius II.595
Gassenaus.95, 96
Gastmaalen, waar toe ingesteld, en dienstig 3. Oorsprong, en voortgang van der zelver misbruik 3, 4. Het misbruik der zelve beschreven, en bestraft van oude Kerkeleeraaren 4, enz. Misbruik der Romeinen, Duitschen, Engelschen, enz. 9, enz. Uitgezogte, en zeldzaame lekkernyen 13. Kostelykheid der zelven, en van anderen toestel 15. Cicero, een vyand van kostelyke gastmaalen.16
Gastmaalen, uit praal- en -roemzugt 17. voorbeeld van Varus 18. van Philips van Bourgondie 19. Ongevoegelykheid van vertooning van grootsheid, en hoogmoed vooral op maaltyden. Aanmerking van Nicole 19. Onnutte tydverkwisting in veele gastmaalen: aartig geval van den Heer Locke in't gezelschap van eenige der vermaardste Lords.20
Geveinstheid, wraak, moord, onder schyn van 
[pagina 636]
[p. 636]
vrindschap, op maaltyden meest in't werk gesteld. Voorbeelden 22. Wreedheid, en bloeddorst 28. Verraad door vergif.589
          Aanmerking over de maaltyden, en gastmaalen in de Nederlanden in't algemeen, vergeleken by die van andere volken.25
Gastmaalen, waarom by eenige Kristenen afgekeurd.111
Gastmaalen. Of het den Kristenen geoorlofd zy dezelve aan te regten, en by te woonen 507. Sommigen hebben dezelve geheel afgekeurd. Hun reden 510. Anderen stelden het veiligst dezelve na te laaten. Redenen 511, enz. Anderen stelden de gastmaalen, als gastmaalen, geoorlofd. Gedagten, en aanmerkingen van Kalvinus daar over, en over eenige Schriftuurplaatsen 513, enz. Van J. de Mei, Stuckius 117. Diestius, Sceperus; en onder de Pausgezinden Ludovicus Granatensis, Drexelius. enz. Anderen, van de laatsten niet, of zeer weinig verschillende, voegen daar by eenige bepaalingen, zoo voor die de gastmaalen bereid, en aanregt, als die dezelve bywoond, onder welke bepaalingen zy dezelve geoorlofd stellen.519, enz.
          Wat een Kristen, redenen, en wederredenen gehoord hebbende, en twyfelende naar wat zyde hy zal overslaan, in dit geval te doen hebben.522
          Of de gastmaalen juist onder de voors. bepaalingen hedendaags wel konnen aangeregt, en bygewoond worden.522
          Misbruik, en gevaar der gastmaalen, ten tyde van Erasmus. 522, enz. 457. A. 528. en van Chrysostomus. Hoe die Bisschop, om dat gevaar te ontgaan, gewoon was alleen te eeten. Zyn re- 
[pagina 637]
[p. 637]
denen: zyn gedrag gepreezen van Erasmus423, enz.
          Men kan wel misdoen, met den zin der Evangelise geboden te ruim, en ook met dezelve te eng te nemen528
          Oordeel van Erasmus over die dezelve te eng nemen.529, 530
Gastmaalen en Gezelschappen der Kristenen hoedanig behoorden te zyn, en waar van gezuiverd.531, enz.
Gebeden, en Dankzeggingen verzuim van, of misbruik in dezelve, voor maaltyden, inzonderheid der Grooten 498. Verzuim, en onredelykheid van het zelve. Misbruik des aangaande in groot Brittanje. Bestraffing van een Engelsch Ridder desaangaande.500, enz.
          Of dit verzuim een teeken zy van Ongodistery.502. 503
          Of men met die gebeden en dankzeggingen juist aan de maaltyden gebonden zy, en dezelve tot andere tyden niet zou mogen uitstellen.502, 503
          Verkeerde schaamte der gastwaarden.505
          Gebrek van aandagt in de gebeden en dankzeggingen 504 enz. Of'er veel onderscheid zy tusschen die pligten te verzuimen, of alleen in schyn, of zeer gebrekkelyk, en zonder aandagt waar te nemen.505
Geervliet.286
Gebruik van een zaak, om 't misbruik dat'er sommige van maaken, niet na te laaten456. A. enz.
Geestelyken, door Synodale beveelen belast, zig van gulzigheid, en dronkenschap, ook van drinkdwang, te onthouden. enz. 218, enz. 254. door Vorsten, op straf van afzettinge van hun bediening 229. Duitsche, verstonden wel eer geen 
[pagina 638]
[p. 638]
Latyn 457. A. tot ampten gevorderd, om hun sterk zuipen 596. Pragt, en hoogmoed van een Aartsbisschop in't onthaalen.598
Gellius (Aulus)447. A. 460. A.
Geheimen niet te klappen.164
Gehoorzaamheid (de leer der lydende)49
Gelagen. Drink-gelagen. Zie Koop- of Koopmanschap. 
Geluk. Verscheide oordeelen over 't geluk of ongeluk van een, die in eenzaamheid gantsche dagen studeerd, en een die naar zyn plaizier leefd. Voorbeeld van Junius. enz.602, enz.
Geree, (John) zyn tractaat tegen het drinken der gezondheden.538, 539. A.
Gerson.62
Gewente, van wat kragt 401. waarom het moeyelyker zy, een ondeugende gewoonte af, dan een deugende aan te wennen 437, 438. Hoe de kwaade gewoontens in ons ontstaan.439
Gewoontens. Algemeene Landgewoontens van beleefdheid, en goedwilligheid; of, en hoe ver een Kristen hebbe te volgen 548. A. Kragt der zelve naar regten.ibid
Gezelschap, kwaad; hoe gevaarelyk 532. verleidende tot dronkenschap 387. inzonderheid aanzienelyk gezelschap 388. 418. Kragt van zodanig aanzienelyk gezelschap anders in tegendeel ten goede, tot weering der dronkenschap419-422
Gezelschap, goed, hoe aangenaam531, 532, enz.
Gezondheden. Al te veel, of met te groote glaazen te drinken, geen bewys van de opregtheid van de drinkbetuiging 45, 48. en schadelyk aan de gezondheid van den drinkenden.46
Gezondheden. Of het den Kristenen geoorlofd zy dezelve in te stellen, en te drinken, en in 't by- 
[pagina 639]
[p. 639]
zonder der tegenwoordigen 536, enz. Tractaten daar tegen geschreven in Engeland. Van Willem Prynne, Jean Geree 538. A. en Petrus Brown 439. A. Sommigen tellen dit gebruik naauwelyk onder de middelmaatige zaaken 538. Anderen stellen het voor een Kristen volslaagen ongeoorlofd 538. Hun redenen 539, enz. Door anderen wederlegd 541, enz. Staat van dit verschil.548. A.
          Of de gezondheden, of deze, en andere drinkbetuigingen, door drinken, en klinken bevestigd, iet gemeens hebben met het maaken, en bevestigen der verbonden door den dronk, enz. onder de oude volken: en of die bevestigingen iet gemeens hebben met een eed, en zekere vervloeking voor die deze betuigingen niet opregtelyk doen.551, enz. 
Gezondheden. Of men mag drinken de gezondheden van dien men een kwaad hert toedraagt, of van onze vyanden 560. Wat men, naar sommigen, van die dus gezondheden drinken te oordeelen hebbe 561. Uit hoedanige beginselen hier andere Godgeleerden redekavelen, en besluiten 562, enz. A. (11.)566-568
          Of het den Kristenen geoorlofd zy ter eere, en ter gedagtenisse van iemand het zy overleden, het zy afwezende, het zy tegenwoordig, te drinken 570, enz. Gevoelen van Brown des aangaande 571, 573, enz. Redenen, onderzoek, en wederlegging van zyn gevoelen 557, enz. Of deze gewoonte eenige gemeenschap hebbe met het drinken in't H. Avondmaal. Of'er eenige schyn van reden is, om het gebruik in te voeren van ter gedagtenisse, of op het heil van Overledenen te drinken. 582, enz. Gewoonte in Engeland, van ter  
[pagina 640]
[p. 640]
gedagtenisse, of op den welstand van wylen Koning William te drinken. Verklaaring van Steele over den zin van deze plegtige woorden 585, 586. Berispt589
Geulinx, Professor.342
Gisp. Handvest.282
Geuzen. Vivent les Geux.331
Gierigheid, praalzugt, en overdaad gaan somtyds samen.17
Godsdienst alleen uit sleur, en gewoonte, is geen waare Godsdienst.505
Goed en kwaad, natuurlyk, wezendlyk, en onveranderlyk onderscheid tusschen het zelve.434
Godsdienst, Kristelyke, men kan wel misdoen met den zin der Kristelyke geboden al te ruim, en ook al te eng te nemen. Onderscheid van deze doolingen, de laatste byna te verschoonen.528. enz.
Godslastering, in groote dronkenschap geschied, of van de ordinaire straf bevryd word.309
Goeree, de Stad, vierende een groost feest met kleine kosten.471. A.
Gomesius.200. 598
Goris (Lamb.)288
Gottische dronkenschap.144
Gouthoeve.337
Graecari.152
Graevius.602
Grafschriften, op zuipers, en zuiperessen.178, enz.
Granvelle.337
Graswinkel (Jan Jakobsz).473
Gratianus.310
Groenewegen (S. van)200. 203, enz. 285
[pagina 641]
[p. 641]
Groot, (Huich de) 90. 69. 106. 310. 313. 322. Aanmerking over zekere misslagen, in zyne Inleiding tot de Hollandsche Regtsgeleerdheid.285. 322. 332
Gudelinus.310
Gulzigheid, onredelyk, beestagtig, ja tegen de natuur strydig.410
Gulzigheid. Zie Brassery. 
Gustavus, steld een Ardsbisschop ten Markgraaf. Klugtig voorval.601

H.

Haar, (Floris vander)269
Hadrianus, Keizer,200
Hajo Caminga, vrind van Erasmus.196
Hall. (Thom.)182
Hallifax, de Lord.20
Hammond.102. 121. 123. 249. 313. 345
Handschriften, het kennen, of ontkennen der zelve in dronkenschap geschied, of van kragt zy.307
Handvesten van Kuilenburg 82. Wormer, Gisp 282. Kennemerland 287. Geervliet.286
Hardiknuit, Deensch Koning, een vraat.597
Harkenroht, Prediker, en Rector.472
Hedion, zyn MS Kerkelyke Historien.231
Heidendom; of plegtige gebruiken daarom zyn af te schaffen onder Kristenen, om dat ze van de Heidenen zyn ontleend.539. 542, 572
Heineccius (Prof.)359. 440
Heinsius (Daniel)75. 411
Heliopolis.256
Henricus (Goritiae Comes) zyn gewoonte van zyne kinderen, al slaapende, wyn in 't lyf te gieten 148. en hoe hy hunnen tegenzin voor een kwaad teeken hield, en daar over uitvoer tegens zyne vrouw.149
[pagina 642]
[p. 642]
Hercules op den tweesprong 461. de Meeuw, of Slokaart, waarom hem geofferd. Zyn toenaam Ossevreeter.605
Heraclides.120
Herbergen, aan wien verboden 226. 244. geen vierschaaren daar in te spannen.252
Herodotus.23. 154. 255
Herroeping. Zie Palinodia. 
Herstelling, of noodig is ten opzigte van contracten, en handelingen, in dronkenschap geschied.308
Hesychius.249. A.
Hilversum by Naarden.287
Hyperius maatigheid.474. A.
Historia Tripartita MS.70
Hoadly (Benjamin) 123. Zyne Predikatien, in een Tractaat veranderd.217. 425
Hoed te ligten, ten teeken van beleefdheid, enz.544 A.
Honger, een natuurelyke ziekte; doodelyk wordende, zonder de geneesmiddelen van spyze, en drank.102
Hoofdpyn, legt in de leste kroezen.59
Hoofd, (P. K.)102. 105. 272. 335. 597
Hoogste goed. Kenteekens van het zelve 359. Niet gelegen in wellust, nog drnokenschap.362, enz.
Hoogstraten (Graaf van)331
Hoorn (Graaf van)331
Horatius.137. 161. 165. 180. 183. 476
Hove (Zybert vander) in ongemeene dronkenschap een doodslag begaande te Delft, word gevat. Advyzen van Regtsgeleerden, van den Secretaris Groenewegen. Regtspleging, enz. daar over gehouden. Sententie 204, enz. Grond van die Sententie.204. 207
[pagina 643]
[p. 643]
Huwelyks-contracten, en Voorwaarden; in dronkenschap gemaakt, of en hoe kragteloos.300, 307

I.

Jakob (Koning)227
Japanners, hun tafelwetten.69
Jensius (Johannes)598
Imilkon, zyn Krygslist tegen de Libyci, geneigd tot dronkenschap.186
Infamie, hoe veelerlei naar regten 430, 431. Of, en hoedanige infamie, en schande de dronkenschap aankleefd. In 't byzonder in Spanje, en Nederland 432. Burgundus wederlegd.433
Judocus.199
Johannes XII. (Paus)44
Johnston.227
Isidorus (Pelusieta.)207
Isocrates.117
Juliaan.460. A.
Julius II. (Paus) geeft den Fransen den bynaam, Micturivini.595
Junius (Hadrianus) 152. beschuldigd, als of hy geen groote misdaad maakte van sterk te drinken zonder zig dronken te maaken; en als of hy gewoon was met voerluiden, en zulk slegt soort te zitten drinken 600. zyne verdediging 601. Sambuc komt in Holland, met opzet om hem te zien 601. Zyn opgevatte veragting, en vertrek zonder hem te zien.601
Junius (Franciscus) 136. Hoe veel uuren gewoon des daags te studeeren 602. en hoe niemant byna zoo veel gestudeerd heeft tot zoo hoogen ouderdom van 80 jaaren, dat hy; zonder zyn gezondheid eenigzins te benadeelen 602. Zyn ge- 
[pagina 644]
[p. 644]
lukkig humeur. Het verscheiden oordeel over het geluk, of ongeluk van zulk een afgezonderd leven.603
Justinus.23
Justinus Martyr.129
Juvenalis.14, 17
Iwan Basilowitz, zyn ontveinzing, en wreedheid, op een aangeregt gastmaal.25

K.

Kallisthenes, aartig zeggen.91
Kappadociërs, waterdrinkers.256
Karthaginensers, wyn werpende over de kleederen.76
Karel (de Groot) zyn wet, en straf, wegens drinkdwang, en dronkenschap.227
Kate (Lambert ten)141, 142
Kato, zyn aartig zeggen 119. zyn instelling, om te verneemen, of een vrouw sterken drank gedronken had.225
Kato (Cittiensis)460. A.
Keltiberen. Wyn-begieters.76, enz.
Kennemer-land, Handvesten.287
Kennen, of ontkennen van eigene Handschriften. Zie Handschriften. 
Kerk, op de gezondheid, of het welvaaren der Kerk te drinken, gebruik daar van in Engeland. Misbruik dezer gewoonte.47, enz.
Keuren (Oude) van Leide.289
          Delf.144
          Oudewater.244
          Rynland.283
          Gent, Sluis in Vlaanderen, Dendermonde, Brugge.288
Kermis-feesten, hoe gevierd te Mulhausen.10
Kero.456. A.
[pagina 645]
[p. 645]
Keulen (Daniel van) Hoogleeraar te Leiden.490
Kiliaan.133. 216. (A.) 284. A.
Klerken van den Griffier mogten alleen van sommige Sententien, enz. drinkgeld eischen.252
Klinkhamer (Dr.)538. 552
Klinken. Zie Drinken en klinken. 
Klop-maalen, of de Protestantsche Kristenen die mogen bywoonen.534, enz.
Klooster-leven, oorsprong van, en oordeel over het zelve.549. A.
Koffy. De manier der Turken van die te drinken.220
Koning (Martinus)183
Koop. Waar in naar regten bestaat, en wat tot voltrekking der zelve vereischt word.297
          Waarom een koop, en verkoop, in dronkenschap gedaan, naar regten kragten kragteloos zy. 289. Ook naar het Roomsche, en Pauselyk regt 298, 299. Sententien van den Hove van Uitregt.301
Koop, en andere toezegging, door een dronk bevestigd, dog in dronkenschap, of in een gelag geschied, in Nederland binnen vierentwintig uuren af te gaan 281, enz. In Kennemerland 282. A. (*) 287. Rynland 283. Of, en hoe in Uitregt, en op sommige plaatsen, moet blyken van de dronkenschap der handelaaren 287. Sententien van dien Hove, enz. 287. Keuren van andere Nederlandsche Steden 288, 289. Gewoontens van Vlaanderen, oude Duitseren 289. Of deze voors. gewoonte in Holland algemeen zy. Misslag van Hugo de Groot 285. Gebruik van Hilversum 287. Andere koop-kostumen van Leide, enz. 288. 290 
[pagina 646]
[p. 646]
Oorsprong der voors. gewoonte 201. Oude gewoonte der Batavieren, van over koop en andere handelingen te spreeken, en sluiten, onder den drank, ja zelfs over gemeene Lands zaaken 292. Gewoonte der Persen, enz. des aangaande 292. en Grieken 292. Reden van deze gewoonte der Nederlanden, waarom de koop, in drinkgelagen geschied, wederroepelyk zy.293, 294
Kornman.341. 602
Kraanvogels-hals, regeld de Dis-geregten, enz.266
Krygsoversten, en Krygsknegten. Hoe de drinkdwang onder hen verboden, en gestraft door Karel de Groot.227
Kristen. Zie Christen-Gastmaalen. Gezondheden. Of, en hoe ver een Christen zyne vyanden moet liefhebben: hoe dit uit te strekken zy tot uiterlyke teekenen van goedwilligheid, en beleefdheid562 enz. A. (II)
Kroog. De ingang van den Tempel ontzegd aan die in een kroeg het middagmaal gehouden had.222
Kuilenburg, Handvest.82. 83
          (Graaf van)330
Kusa (Nikolaas de) Kardinaal, zyn getuigen is aan den Paus, en ondervinding, hoe de Hollanders de sterkte der vreemdelingen in 't drinken wisten te beproeven.57

L.

Lacedemons wet tegen dronkenschap.223
Laconum Coena.462. A.
Lactantius.224. 605
[pagina 647]
[p. 647]
Lambinus.166
Lange (Daniël De)489, enz.
Langedult. (Doctor)551, 566
Leeuwen (S. van)205
Lekkeraarts. Zie Brassery. 
Lekkernyen.13
Leiden. Oude Keur wegens Obligatien, spruitende uit drinkgelagen.284. 289
Lernutius.180
Lessius.477
Leuven. Akademie. Zie Studenten. 
Lybici, overdaadige genegenheid tot den wyn 186. Krygslist tegen hen.ibid
Liefde, Kristelyke, hoe te onderscheiden in liefde, goedwilligheid, en vrindschap.565. A.
Limborch (Philip. van)521. 567
Lipsius, 463. gedwongen tot sterk drinken, en vervallen in een doodelyke ziekte.594
Lituanen, genegen om anderen dronken te maaken145
Livius.370
Locke. Aartig geval op een gastmaal 20. zyn oordeel, of een nugter, en dronke man dezelfde persoon zy 223.Vorder 350. 389. 442. 447, enz.
Lodbrog, Koning, zyn hoop op het drinken in een toekomend leeven.141, enz.
Logica.554, 555, A.
Lottinus.274
Lucas. (Dr.)415. 467. 477
Lucaners.202
Lucianus.117
Ludovicus Granatensis.519
Lukullus overdaad.15. 459
Lykurgus wet.471
[pagina 648]
[p. 648]

M.

Maaltyden, huis- en hof-regels voor de zelve. Burgerwetten tegen de pragt, en kostelykheid der zelve 262. Zie Tafelhouding. Gastmaalen. Doop, Monniken-, Klop-maalen, Studenten. 
Maatige levenswys van Peireskius.96, 97
Maatigheid in spyze, en drank, nut 103. 451. enz. voorbeelden 453, enz. Regels der zelve, waar uit af te leiden 103. 476, 477. Lof, en nut der maatigheid.193, 194. 195. 452
Maatigheid, en zuinigheid, ten laster geduid.195
Maatigheid. Lof, en nut der maatigheid, uit Goddelyke en menschelyke schriften 451, enz. Voorbeelden, en lessen van Jooden 454, enz. 464, enz. Kristenen 455. Heidenen 456, 458, enz. 460. A. (II) 1, enz. 470, 477. Het uiterste van maatigheid, tot al te groote gestrengheid overhellende. Voorbeelden daar van in Monniken 457. A. Voorbeelden van maatigheid in Nederland 471. van Jan Jakobsz Graswinkel 473. Prins Willem 475. van den Hoogleeraar Hyperius 474. A. 475. A. van Paraeus, door Spinola daarom met een Bokaal vereerd 482, enz. Afbeelding en beschryving van deze zeldzaame bokaal 470, enz. By welke gelegenheid, en op welken tyd dezelve vereerd zy ter gedagtenisse in het Geslagt 481, enz. Hoe dezelve aldaar nog in Leiden bewaard word 484. Aanmerking van iet zeldzaams in't vereeren van dien beker 461. Voorbeeld van Wessel 487, 488. Voorbeeld van den Rector Kirchman.488
Mahomet verbied wyn, en dronkenschap 219. Of de Mahometaanen nog die wet onderhouden.220
Maigraaf stellen 599. Een Aartsbisschop, door Gus- 
[pagina 649]
[p. 649]
tavus daar toe aangesteld. Klugtig voorval.ibid
Maldonatus.313
Malvezzus, (Virgilius.)30
Mariengaarde (Abt van) Hoe hy in zyne dronkenschap verrast wierd.188, enz.
Morus.429
Marigni, zyn kunsje, om drinkdwang door eetdwang te verdryven.97
Majcandus.200. 302. 313
Matenes.43. 45
Matthaeus (Anton.)288. 303
Maximiliaan I. zyn wet tegen dronkerts.229
Maximus Tyrins.293
Μαζαν εχων και υδωρ.462. A.
Mecennus. Zie Egnatius. 
Meders, overwonnen de Skythen door verraad, op een gastmaal.23
Megara. In brassery, en timmering uitsteekende.135
Mela (Pomponius)144
Mey (J. de)477. 517. 586
Menander.169
Menochius.148. 203
Meulen, (J. A. van der)511
Meursius.456. A.
Memnon.23
Metellus. Zie Egnatius. 
Meteren. (E. van)332
Micturivini, zoo veel willende zeggen, als Wynpissers, een bynaam door een Paus aan Gallen, of Franken gegeven.591
Middelmaat in alles te houden.533
Minos, zyn wet tegen de dronkenschap.222
Minucius Felix.455. A.
[pagina 650]
[p. 650]
Misbruik, is alles onderworpen 545. A. Maar daarom het gebruik van een zaak niet te verwerpen456. A. enz. 548. (A)
Misson.37
Mithridates steld vreet- en zuip-stryden in.13
Mode, kragt der zelve 389. 424. 531. Kan de infamie nog innerlyke schande van een ondeugende gewoonte, niet verminderen, nog wegenemen 422. In wat zin 's Lands wys, 's Lands eer zy 423 432. Of het vermeenigvuldigen van het arglistige bankbreeken, en van dievery, en dronkenschap de innerlyke schande daar van kan verminderen 423. 430. Driederlei schande naar regten430. 431
Modrovius (Fricius)220
Monniken, van St. Benedictus Orde, hun regel van leven voor ontrent 1000 jaar beschreven.456. A.
          Oorsprong van, en oordeel over het zelve. Of zy heiliger zyn, om dat ze zig de zorg der Burgerlyke zaaken onttrekken.549. A.
Monniken-maalen, enz. of de Protestanten die mogen bywoonen.534, enz.
Montaigne.213. 272. 338. 347
Mantulbanus, (Jan Baptist) beschryft de manier van Koffy te drinken, als wat zeldzaams, in zynen tyd.220
Moreri.487
Mosoviërs, genegen om andere drinken te maken145
Mozzius.300, 307
Muilezels werk, en lof, is het werk, en de lof van een sterk zuiper.381
Mulhausen, Kermis-dagen.10
Mycerinus, en anderen, hunne dwaaze drink-lust154, 155
[pagina 651]
[p. 651]

N.

Nicole (Pieter) 19. Oordeel van Bayle over hem, en zyne Schriften.563. A.
Nicius Erythraens.594
Nieuwe-jaars-wenschen, en Giften, of, volgens Sponius, onder Kristenen af te schaffen.572, 573
Novellius, Zuiper.155
Numa Pampilius.460. A.

O.

Oddus.308
Odyn 140. Bynaamen van dien Afgod.143
Odoncer.24
Οινοφλυγιαι.122
Onesimus.345
Onbeschaamdheid, wat zy 169. 171. Deszelfs gevolgen 171, enz. Ontstaande uit dronkenschap, en aanzettende tot dezelve.398
Ondeugden, wat zyn 440. Drie hoofd-ondeugden.440
Ongeleerdheid, met Onbeschaamdheid, komt doorgaans verder, dan geleerdheid, en kunst, met zedigheid.170
Ongelyk, in groote dronkenschap gedaan; of, en hoe te herstellen.308
Ooren-verlies, beulig.59
Oostervald.123. 394. 426
Orthius.474. A.
Ossevreter.605
Oudenhove.302
[pagina 652]
[p. 652]
Overdaad, en pragt, byna tot lof geduid in Vriesland.195
          zeer gehaat by de Lukaners.262
Overdaad in spys, en drank, en Tafelhouding268
          Zie Tafelhouding. 
          Verderfelyk voor byzonderen, en een Staat 272, enz. Dus wel eer aangemerkt in Holland.277
Overheden. Wetten tegens haare dronkenschap 245, 255. Hoewel het haar zwaar valt sommige ondeugden te weeren; egter konnenze, zoo met hun voorbeeld, als anderszins, hier veel toedoen.419, enz.
Owenus.149
Οψοφαγος.411

P.

Palingenius.182
Palinodia. Of, en hoe iemand, in dronkenschap een ander gescholden hebbende, daar toe gehouden zy.308
Panther, wat daar door verbeeld.416
Papirianum jus.224. 246. 247
Paponius 201. Uitvoerder van een hard vonnis.202
Paraeus (Esajas) anders Du Pré, waar als Predikant gestaan hebbe 482. zyn aart, bediening ibid. zeldzaame ontmoeting aan de tafel van Spinola, te Wesel 483. Bokaal, aan hem vereerd, om zyne standvastige maatigheid 484. Eenige zyner Nakomelingen. Andere mannen genaamd Paraeus487
Pausanias.209. 517
Peiresc, (Heer van) Zie Fabricius. 
Pelus.183
[pagina 653]
[p. 653]
Penna (Lucas de)200
Perezius.432
Pergraecari.223
Persiaanaen, waterdrinkers.255
Persyn.189
Personalis identitas. (Vide Persoon, persenele zelfsheid) 
Persoon. Wat eigentlyk dezelfde persoon uitmaakt. Of een man, als hy smoor-dronke, en als hy nugteren is, een en dezelfde persoon uitmaakt. Oordeel van Locke 323. Indien neen, gelyk ondersteld word, waarom dan een dronke word gestraft, om misdaaden, daar hy, nugteren zynde, geen bewustheid van heeft.323
Personeele zelfsheid, personalis identitas, wat die uitmaakt. En hoe daar op gegrond word alle regt van belooning, en straf.323
Petronius.104
Pharrasiana.272. 389
Philippus, (Koning.) Verkleining van zyn roem over zyn sterk zuipen.381, 382
Philips (van Bourgondie)471. A.
Philokrates.381
Philoxenus (Erixius) een vraat, zyn wesch.411
Photius.23
Pictor (Fabius)225
Piso, groot zuiper. Daarom tot Ampten gevorderd152
Pittakus, Wet tegen de dronkenschap.198. 238
Placette.425
Plakaat-boek (het groote van Caau)238. 252. 268
          van Brabant, en Vlaanderen.238. 245
Plakaaten van Keizer Karel V.245. 598
Plantyn.182
Plato 117. 168. Zyn les wegens 't gebruik van wyn222
[pagina 654]
[p. 654]
Plegtigheden, (Vaderlandsche) te onderhouden. Wet der XII. Tafelen.548. A.
πλεονεξια. Gierigheid, en pragt.17
Plinius.152. 224. A. 371. 460. A.
Plutarchus.64. 91. 107. 111. 256. 293. 459. 517
πολυποσία.122
πολυφαγία.122
Polus.64. 68
Polyanus.180. 190. A.
Pompejus soberheid.459
Pontanus (Joh. Jovianus)28
Pontus, eet- en zuip-stryden.15
Pontus; waterdrinkende.256
Praedinius.488
Praetorius.144
Pragt in tafelhoudinge 268. 292. 277. Zie Tafelhouding, en Verkwisting. 
Prideaux.16. 23
Procureurs, mogten geen gelagen drinken op kosten van processen, enz.253
Prodipius.461. A.
Procopius.210
Promachus, overwinnaar in een zuipstryd, zyn einde.59
Promotie-, en andere maalen der Studenten. Wet daar tegen in Holland 267. Gevaarelyk om drinkdwang. Voorbeeld van Lipsius.590
Propyn.283. A.
Prosper.467
Protestantsche Kristenen, of die mogen bywoonen Doop-maalen, Monniken-, en Klop-maalen der Pausgezinden.534, enz.
Prynne, (Willem) zyn Tractaat tegen het drinken der gezondheden 538. A. Verscheide oordeel daar over van Gysb. Voet, en Schoockius; als ook van 
[pagina 655]
[p. 655]
Bayle over zyn Character.607
Ptolomaeus Keraunus.23
Pufendorf.71. 199. 208. 271. 317. 321. 593. 597. 599
Putten.286
Pythagoras.461. A.

R.

Ramus (Petrus)607
Raynaud (Theoph.)606
Recantatie. Zie Palinodia. 
Rebuffus.307. 548. A.
Reitz. (W. O.)4
Rhadamantus regt.96
Rhases.338
Restitutie. Of, en hoe verre bankroetiers daar toe verpligt blyven, volgens Goddelyke, en Menschelyke Wetten; en of ze zonder daadelyke restitutie by God vergiffenis konnen erlangen, volgens den eisch van den Kristelyken Godsdienst, en 't gevoelen der Godgeleerden.424, enz.
Ripa (Cesar)417
Rynland, van koopmanschap, aldaar in een herberg geschied, binnen vier-en-twintig uuren af te gaan283
Rochetrius, (Steven) in dronkenschap eenige beelden van Heiligen, op de markt, de armen enz. aan stukken geslagen hebbende, en daarom opgehangen, en verbrand 201. Op wat grond zyn vonnis geveld zy.305
Royen (D. Van.) zyn Latyns Gedigt op de Bokaal, genaamd de Burg van Leiden.406
Rol. Te denken wat rol elk toegelegd zy, om dien wel te spreken in deze weereld, van hoe grooten nut.176, enz.
[pagina 656]
[p. 656]
Rollin.263. 265
Rosinus.224
Rugiaanen, de oude, verboden den invoer van wyn226
Rundvleesch, wel eer ten ontbyt der Staatjufferen van Koninginne Elizabeth, in Engeland.112

S.

Sa (Emanuel)558
Salignac.257. 272. 274. 364
Salmasius.345
Salvianus.370
Sambuc, in Holland gekomen, om Hadr. Junius te zien, en uit opgevatten afkeer, zonder dat, vertrokken.601
Sande (Van de)298
Sannazaar.28. en Voorr.
Sardanapalus Grafschrift.181
Scaliger.164, 167, 466
Scaligerana.346
Schaamte, word verlooren door dronkenschap 169 een waare, en een valsche: kenteekens, en uitwerksels der zelve 390, enz. tot 400. Valsche schaamte, bron van de verdorventheid der Kristenen.393
Schaamteloosheids gevolgen 169, enz. Zie Onbeschaamdheid. 
          Men moet de verkeerde schaamte overwinnen, en de waare verwekken, om zig niet tot dronkenschap te laaten verleiden.436
Schande, word niet verminderd door het gemeen worden van een zondige gewoonte 251. 422. dit nader getoond, ten opzigte van listig bankroetspeelen, dievery, en dronkenschap.423-430
[pagina 657]
[p. 657]
Schande, of driederlei naar regten 430, 431. Natuurlyk, wezendlyk, en onveranderlyk onderscheid tusschen eerelyk, en schandelyk 434. Of, en hoe het schandelyk zy in dronkenschap zig te verloopen, zoo wel in Nederland, als Spanje, en elders. Burgundus wederlegd.422-434
Schefferus.139
Scheepsgezellen. Wet tegen hun dronkenschap, enz.246
Schelling (P. V. D.) Vertaaling in Digt 18. 65, 66, 68. 69, 96. 106. 117. 150. 165. 179, 180, 181. 261. 346, 467. 597. 605. Andere Vert. uit Gr. 9. 92, 93. 129. 164. 292. 411. 461. A. enz. uit Lat. 30, 31. 36, enz. 38. A. 59, 71 108. 140. 146. 151. 193, enz. 208, enz. 218. 229. 293, enz. 345. 524, enz. 529, enz. 568. uit Fr. 123. 213. enz. 278, enz. 601, enz. 603, enz. uit Eng. 466. A. Wegens zyne Aanteekeningen op, en Voorreden voor de Koustumen van Voorn, enz.296. A. 487
Sceperus (Jacob)718
Scherzius (Prof.)457. A.
Schilterus.456, 457
Schoockius (Mart.)607
Schott.14. 164
Scipio Africanus, soberheid.471
Seneca.64. 111. 134. 162. 228. 404
Setser.311
Seuthes (Koning)75
Sextus (Clod.)224
Shaftsbury (de Lord)75
Sicilische Tafel.14
Sichardus.312
Siehen. Hoogleeraar.316. 429
Siliana crepundia.76
Silius Italicus.76
Silvius.338
[pagina 658]
[p. 658]
Sinode van Touraine 58. Maintz 217. Rome 218. Zie Synodus. 
Siward.262
Symposia der Studenten: wet daar tegen in Holland267
Skyten 23. 52. 74. Waterdrinkers.256
Skothes, Koning der Thraciërs, maaltyd.92
Slaaven, dronken gemaakt, waar toe.168
Soberheid der oude Nederlanderen, Hollanderen, en Zeelanderen, of Zeeuwen, der Stad Gouree 471, enz. van 't gemeene volk in Schotland 472. A. uitgezonderd de Grooten, en Priesters 473. A. Of, en hoe ver de hedendaagsche Nederlanders, Batavieren Schotten, enz. van de voorbeelden der Voorouderen zyn afgeweken.474. A.
Sofokles 66. zyn zeggen door H. de Groot vertaald90
Sokrates 118. zyn zeggen aan Xantippe, beschaamd zynde, datze zoo weinig te eeten had voor gasten, die hy onverwagt inbragt 118. zyn maatigheid.461. A.
Solons wet tegens de dronkenschap van den Vorst223. 228
Snoyus.57
Sotwel (Natan)607
Spalatensis (M)455
Sparta.168. 410. 462. A.
Spencer.135
Speceryen, te veel, hoe schaadelyk aan de gezondheid.108, 109
Spys, en Drank, de eenvoudigste de gezondste108. 111. enz.
Spinola (Marquis) zyne tafelhouding in Wesel 481. Onthaald Paraeus. Steld in de gezondheid van den Koning van Spanje, en vereerd hem, Paraeus, om zyne zeldzaame maatigheid, een zilver-vergulden 
[pagina 659]
[p. 659]
Bokaal, van eene zeldzaame gedaante. Beschryving, en afbeelding van dezen bokaal 483, enz. Verklaard, dat hy nog nooit iemand gezien had, die, tot zyn jaaren gekomen, met Paraeus en waarheid, zeggen kon, nooit dronken geweest te zyn 484. Zie Paraeus.
Sponius.573
Sprankhuizen (Dionysius)475
Spurii. Zie Avond-dronken.162
Steele (de Ridder) redeneerd wel over 't zedelyke173. 392. 399. 400. 502
          Wederlegd Brown 584. Tegengesproken.588
Stobaeus.460. A. 462. A.
Strabo.69. 292.
Strada.269. 332
Strenae.573
Struvius.203. 298. 311
Studenten, wetten tegen hunne ontydige gastmaalen 262. en hunne verbintenissen tot plegtige byeenkomsten, maaltyden, Symposia, promotie- en andere maalen, enz. 267. en andere ongeregeldheden in Holland, te Franeker, te Leuven.660
Stukkius.64. 133. 134. A.
Suetonius.76. 299
Suidas.75
Suikers.27
Swedens Ambassadeurs schoorsteen-schrift.272.
          Aartsbisschop ten Maigraaf gesteld.590
Swift (Doctor)420
Synodus van Maintz.217
          Rome44. 59. 218
          Camerac.254
          Turonensis.58
          Mognut.58
[pagina 660]
[p. 660]

T.

Tabak, gebruik daar van onder de Turken.221
Tacitus.35. 145. 286-291
Tafelhouding. Huis en Hof-regels ontrent dezelve 260, 261. Als ook Burgerwetten tegen de pragt, en kostelykheid der zelve.262
          Voorbeelden van besnoeijing der zelve 263. Ordonnantie van Vrankryk voor de Officieren van 't Leger.264
          Reglementen van den Aartsbisschop van Kantelberg, en besnoeijing wegens de tafelhouding, en Disgeregten der Bisschoppen, en Geestelyken.265, 266
          Wetten van Haar Ed: Gr: Mog: voor de Studenten op de Universiteit te Leiden.267
          Wat overdaad, en pragt, in Tafelhoudinge zy, en hoe moeijelyk dit zy te bepaalen 268. Voorbeelden van de open hofhoudinge van Graaf Willem III. IV. Filips van Bourgondie. Prins Willem I. enz.269
Telemachus.257. 272. 274. 364
Tempels voor veele Deugden by de Heidenen. Geen Tempels voor de Maatigheid, Kloekmoedigheid, Wysheid. Augustyns verwondering daar over.464. A.
Temple (de Ridder)338
Tertullianus.135, 136
Testamenten, in dronkenschap gemaakt, of, en hoe, en waarom kragteloos.305, 306
Τετραχηλισμένα.375
Theodosius Wetboek. Hoedanige wet en straf heeft voor Vrouwen, die wyn gedronken hadden 252. Tegen de ontydige Gast-maalen der Studenten.262
Theophylactus.249. A.
[pagina 661]
[p. 661]
Thorius, zyn aartig drinkgeval met Fabricius.94, enz.
Thracen 75. Hun gewoonte van wyn over iemands kleederen te gieten 75, 76. Zig dronken te maaken door den rook van zaaden.144
Tiberius.155
Timokreon van Rhodus, dronke Digter, zyn Grafschrift.597
Tiraquellus.198. 303
Toebereidsels der spyzen, uit zuur, zout, speceryen, enz. hoe schadelyk voor de gezondheid.108, 109.
Toestemming geeft kragt aan handelingen, en overeenkomsten.300. 305. 307
Torquatus, om zyn zuipen tot Proconsul gevorderd152
Trajanus.155
Treutlerus.203. 370
Tricongius, zuiper.155
Trotz (Christ. Henric.)591
Tucca, een vraat, vermaakt met dien naam.605

U.

Ubbo Emmius.150, enz.
Uiterste, het eene mydende, moet men zorg draagen, dat men tot het andere niet vervalle. Leerzaame Schildery.53
Uiterste willen. Zie Testamenten. 
Ulpianus.374
Uitregt. Sententie in Revisie, in cas van koop-cedul in dronkenschap, zoo men voorgaf, verleden.287
          Sententie van den Hove, over verkoop van een huis in smoordronkenschap.301

V.

Valerius Maximus.224. A. 247. A.
Valhalla.139. 143
Vallambertus.53. A.
Varus-Gastmaal. Schimpschrift op het zelfde18.
[pagina 662]
[p. 662]
Veragting al te zeer te ontzien, en te vreezen, maakt veragtelyk.393
Verbintenissen in dronkenschap gemaakt. Zie Dronkenschap. 
Verburg.27
Vergiftigde drank.589
Verkwisting, of zondig, strydig met de goede zeden, nadeelig voor de Republyk, en door Wetten te beteugelen zy 270, 271. Rampzalige gevolgen 271. zoo voor ekl in 't byzonder als 't Gemeenebest 272. 274-276. Hoe verderfelyk voor den Staat die ondeugd wel eer in Holland wierd aangemerkt 277. Steld een mensch buiten staat om veele andere deugden te oefenen.277, 278
Verryn (Paulus J. C.)297. 300
Vinnius.300
Vlaming (Pieter)28. 470
Voedsel, het eenvoudigste, het beste voor de gezondheid.108, 109
Voet (Joh. ad P.)284. 297. 307. 311. 443
Voet (Gisbert.)608
Vondel.277. 546. A.
Vopiscus (Flavius)345
Voorn. Politike Regering, enz. van dien Lande uitgegeven, en met Aanteekeningen, en eene Voorreden voorzien door P. V. D. S. 225. Een plaats, in die Uitgaave met opzet uitgelaaten, hier te pas gebragt.236. A.
Vorsten: wetten, en straffen, tegens hunne dronkenschap.254, 255
Vossius (Isaac)59. 144. 601
Vraaten gemaakt 110. Gewoonte van de Vrouwen van Sparta hier tegen.120
Vreet-stryden ingesteld.13
Vreugde, waare, en hoogste: aan wat kenteekenen 
[pagina 663]
[p. 663]
te kennen 359. Zulken die geen vreugd, dan uit den wyn, te raapen weeten, ten toon gesteld 366 Valsche, en wezendlyke vreugde. Verscheide oordeelen daar over.59
Vrouwen mogten geen wyn drinken by de Romeinen, op straf des doods 224. Voorbeelden van die doodstraf ibid. Of op straf van verlies van haar huwlyks goed, of bruitschat 225. Reden van die voors. strengheid.247

W.

Waalwyksche Dyk.491
Wafel, of wapel, wat beteekend.82
Wapeldrenken, wat beteekend 92. tot wat einde in 't werk gesteld 81, 83. Ook in eenige der Nederlanden. Handvest van Kuilenburg daar tegen 82. Oorsprong van de benaaming Wapeldrenken.82
Waterdrinkers, waarom gehaat by de Grieken166
Waterdrinkende volken, Persen, enz.255, enz.
Wellevendheid.392
Wesembecius (Matt.)310
Wessels maatigheid.488
Wet van de Natuur, hoe te onderhouden in 't nemen van spys, en drank. 103. 107. 111. enz. 117. 157 Hoe dronkenschap daar mede stryde 212, enz. Hoe te verstaan ontrent een doodslag, in dronkenschap begaan.207
Wet der XII. Tafelen ontrent het houden der Plegtigheden.548. A.
Wielant (Phil. van)162
Wyn, verboden aan de vrouwen op doodstraf 223. op verbeurte van bruidschat 225. reden van de strengheid dezer Wet 246, 247. waarom door Salomon den Koningen onthouden.597
Wyn in te voeren, op levensstraf verboden.226. 255
[pagina 664]
[p. 664]
          naagelaaten uit vreeze voor 't misbruik.255. 256
          in Griekenland, en Italie, wel eer vervloekt257
          misbruikt, van hoe schaadelyke gevolgen.258
          van Mone Fiascone.179
Wynkoop, Wynkoops-lieden, Wynkoops-beker.283. 286
Wynzakken, de grootste der Landstreek.79
Wynpissers, Micturivini, een bynaam door een Paus aan Fransen gegeven.591
Willem I. Prins van Oranje 269. Misbruik van zyn voorbeeld 331, 332. zyn lof 333, enz. verdedigd 334. tot 337. 475, 476. zyn levensbeschryving.269. 332, 335
Willem IV. (Graaf)269
Willem, (Abt van Mariengaarde) in dronkenschap van zyn Proces stukken beroofd 188, enz. door Hertog Karel van Bourgondië, om zyne dronkenschap bestraft.192
Winsemius (Pieter)188, 189. A. 233. A.
Wormer, handvest tegen koopmanschap in drinkgelaagen.282
Wormius.151

X.

Xantippes verlegenheid, om onverwagte gasten, door haar man t'huis gebragt, te onthaalen:118
Xenophanes antwoord op een verwyt, dat hy bang was om geld te wagen in't dobbelen.395
Xenophon. Zyn zeggen tegen Koning Dionisius.91, 92, 93. 168. 223. 461. A.
[pagina 665]
[p. 665]

Z.

Zamogethen; genegen om anderen dronken te maaken.145
Zedigheid, onderscheid tusschen een waare en een valsche; kenteekens, en uitwerksels der zelve.390-400. 436
Zenokrates, zuiper.155
Zybert van der Hove, om een doodslag, in smoordronkenschap gedaan, te Delft met de dood gestraft. 204, 205. Zie Hove. 
Zincgreven.295
Zoesius.297. 311. 427
Zonde, de eerste van de eerste weereld was een overtreding in't eeten: en de eerste zonde van de tweede weereld na den Zundvloed, daar men gewag van vind, was een overtreding in 't drinken, die niet zal ophouden dan met dezelve weereld.132
Zout en Zuur, wanneer schaadelyk aan de gezondheid.108, 109
Zuipery. Zie Dronkenschap. Drinkdwank. 
Zuipery, Ampten, en Strydpryzen, door het meest te konnen zuipen verkregen 148. 152. Zelfs Bisdommen, en Abdyen onder de Geestelyken in Vrankryk 90, 91. De Duitsche jeugd daar toe gewend: de overmaatige geneigdheid tot drank voor een teeken genomen, dat de kinderen egt waaren 148, 149. Roem uit Zuipery gezogt op Hooge Schoolen.149
          Voorbeelden van gantsche volken 144. tot 151. en byzondere persoonen, daar in uitmuntende.154, enz.
[pagina 666]
[p. 666]
Zuipers, en Zuiperessen Grafschriften.179, enz.
Zuippryzen.148. 152. 591. 604
Zuipstryden, ingesteld door Mithridates in Pontus 13. door Alexander in Indie, zyn Zuippryzen aldaar voorgesteld 604. Einde dier Zuip-helden 605. Zyn eige zuipstryd, en einde.604
Zweertsius.178. A. 291
Zypaeus.203

EINDE.


Vorige

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken