Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Hoe dat Charolus Martellus, hertoge Puppijns soen van Brabant, coninc Rathbolt²²⁹ van Vrieslant verwan.
Dat VIII capittel.

Als Puppijn van Harstel, hertoge van Brabant, gestorven was, ende zijn III troude sonen voer hem doot waren, is Kaerl Marteel, zijn bastaert soen, die hij hadde bi Alpays, sine amye, hertoge geworden van Brabant ende oec swaertdrager ende overste raet des huys ende conincs van Vrancrijc; ende heeft terstont groot volc van wapen vergaedert, ende isser mede getogen over den Rijn, ende heeft die Swaven verwonnen, ende een groot deel van Duytslant onder sine jurisdictie gebrocht. Hierna heeft hi hem daertoe gegeven mit groter naersticheit, om den staet der Heyliger Kercken te verhogen ende dat kerstengelove te brengen in allen landen onder hem gelegen. Ende heeft sinen eersten anganck op die Vriesen gemaect, ende horen hertoech Poppo genoemt mit veel Vriesen ver-

229 conincr athbolt AB.

[p. 56r]

slegen, ende hadden hem liever doot te vechten dan dat gelove an te nemen. Ende heeft se also benauwet, dat hi hoer coninc, Rathbolt genoemt, uut Uutrecht verdreef mitten sinen, ende gaf edelen geboirtigen mannen desen Kaerl Marteel²³⁰ tot een onderpant, op condicien dat hi theylige kersten gelove ende doopsel ontfangen soude; mer doen coninc Rathbolt wederquam tot Medemblick, daer zijn coninclicke sale ende hof stont, nadat hi van Uutrecht verjaecht was, ende sach dat die tempelen ende afgoden in zijn lant, ende bisonder Medea, zijn overste afgoddinne tot Medemblick staende (waervan oec die stede hoer name voert) van den heyligen man Wigbert, priester, ter neder geworpen ende gedestrueert waren, ende veel menschen gedoopt, worde hi seer toernich, ende en woude dat doopsel niet ontfangen, als hi hertoge Kaerl Marteel belooft hadde, ende dode den heiligen priester, als voer gescreven staet. Dit horende hertoge Kaerl Marteel heeft weder groot volck vergaert, ende desen coninc Rathbolt verwonnen ende in genaden genomen, belovende hem sonder twifel ende droch dat heilige doopsel mit alle sine ondersaten te ontfangen. Na deser aliance ende dadinge is hi getogen op die Sassens, die noch heyden waren, ende plegen dicwils den Oest-Francken an te vechten ende grote molestacie te doen, ende heeft se mede verwonnen ende onder tribuyt geset. Hierna heeft hi sonder vertreck vervolcht Lantfreet, hertoge van Almangen, een vrient ende hulper der Sassen, ende also benauwet dat hi hemselven ende alle sine ondersaten overgaf in handen van hertoge Kaerl Marteel, ende beloefde oec jaerlixs tribuyt te geven. Diergelijken heeft hi oec verwonnen Swaven, Beyeren ende alle tlant totter Danouwe toe, ende Sassen totter riviere van der Elven, datter noch stede noch slot in heel Duytslant en was, dat hem niet en gaf onder subjectie van desen hertoge Kaerl Marteel.

230 Kael Marteel AB.