Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek) (2011)

Informatie terzijde

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (7.77 MB)

XML (3.56 MB)

tekstbestand






Editeur

Aarnoud de Hamer



Genre

non-fictie

Subgenre

kroniek
non-fictie/geschiedenis-archeologie


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

(2011)–Cornelius Aurelius–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Dit is dat beginne ende oerspronck des lants van Gelre onder Kaerle die Cale.
Dat III capittel.

In den jare Ons Heren als men screef VIII C ende LXXVIII, ende Kaerle die Cale keiser van Romen was, doe was int Crisdom van Colen een groet velt ofte plein, ende was bi der heerscappije van Pondt. Ende in dit velt ofte plein so was een alten vervaerliken fellen ende venynden vreselicken dier ende beest, dat veel quaets dede; want het verslinde menschen ende beesten daert bi comen konde. Ende dit felle dier riep dick ende menichwerf, mit groten geruchte: 'Gelre, Gelre, Gelre!' ende het hadde grote barnende ogen die men des snachts alst duyster was, bescheidelic ende claerlic sien mochte. Ende die luden die daeromtrent woenden, ruymden sommige van daen, ende wouden oec gemeenlic al van danen rumen, mochten si van dit beest niet verlost worden. Ende die heer van Pont, die daer by geseten was, dye leet veel scaden van desen beeste; ende dese heer van Pont hadde II sonen, dat al te heerlike stoute jonge mannen waren; die ene hiete Wichaert, dander Lupolt. Ende bi rade van horen vader, so begrepen si dat si dit dier bestriden wouden, ende gingen stouteliken in der nacht, ende hadden hem wel daertoe gemaect, ende quamen daer si meenden dat dit dijer was, ende vernament bi die lichtinge van sinen ogen. Ende si gingen hem an in den name Goods, ende verwonnen ende verslogen dit dier; ende als si dit verslagen hadden, so was alle dat volc, dat daeromtrent woenden, seer verblijt dat si van desen quaden fenijnden dier ende beeste verlost waren. Ende alle dat volc, dat daeromtrent woende, dye gaven hem onder desen II broeders, ende koren dese twe als edel jonghelingen tot horen princhen ende voechden ende doverste van horen lande te wesen; ende dese twe broeders mitten heer van Pont, horen vader, die begrepen ende maecten opter stede daer si dat dier verslagen hadden een begrip ende veste, ende noemden dat Gelre, als dat dier voerscreven plach te roepen; ende dat is in die stede van Gelre, van welke veste oft stat dat dat hele lant sinen naem of ghenoemt heeft. Ende een deel jaren daerna starf Lupolt, dye jonxste broeder, ende Wychaert bleef alleen voecht van Gelre. Ende daerna starf die heer van Pont, sine vader, ende Wichart wert mede heer van Pont. Ende dese Wichaert voerde in sinen wapen een scilt van goude mit III Mispelblomen van keel. Daerna, in den jaer M ende LXXIX, doe was een voecht te Gelre ende heer van Pont grave Ot van Nassouwen, ende hadde te wive des heren van Pont ende voecht van Gelre, sijn enige dochter. Dese verwerf an den keyser Henric den III, als dat die keyser maecte van deser voechdie van Gelre ende van der heerlicheit van Pont een graefscap, ende hiet vort dye graefscap van Gelre, ende hilt dat te leen van den keyserijck. Ende als grave Otten eersten wijf gestorven was, nam hi te wijf grave Wijchmans eenige dochter van Zutpheen, geheten Zophie; ende mit deser dochter quam dat lant van Zutphen an dat lant van Gelre. Ende als dese lantscappen aneen gecomen waren, so hijlicte grave Ot sinen enigen soen, geheten Gherrit, van sinen eersten wive, an des mogende grave Florijs die Vetten dochter van Hollant, daer keiser Lotharius oem of was. Daerna, in den jaere M II C ende XLVIII, doen verwerf grave Ot van Gelre an den coninc Willem van Rome, grave van Hollant, als dat hi soude besitten die burch te Nijmmaghen mitter stadt ende mit allen horen toebehoeren, in allen manieren als die graven van Cleef van ouden tijden lange jaren beseten hadden vanweghen des Roemschen Rijcxs.

[pagina 90v]
[p. 90v]

Des, so leende grave Ot coninc Willem daerop XXI dusent marc puers fijns coninck silver; ende tot alle tiden als een keyser of Roemschen coninc dese voorscreven zomme silvers den grave van Gelre of sinen nacomelingen wedergeeft, soe mach hi die burch mitter stat ende allen sinen toebehoren weder na hem nemen an den Roemschen Rijck. Ende dit confirmeerde Rodolphus die Roemsche coninc, die na coninc Willem quam. Ende alst een keyser of coninc lossen wyl, ende dan weder versetten, so moet die grave van Gelre die voerkoer daerof hebben. Hierna, int jaer Ons Heren M III C ende XXXIX, doe was keiser Lodewijc van Beijeren hertoghe Aelbrechts vader tot Vranckenvoert, ende daer maecte hi van den graefscappe van Gelre een hertoechdom. Ende hertoghe Reinolt was die leste grave ende eerste hertoge van Gelre. Daerna, als in den jaer Ons Heren M IIIIGa naar voetnoot12 C ende XXIII, doen bestarf dat hertochdom van Gelre op Aernolt, here Jans outste zoen van Egmont, wiens moeder was des hertogen Reinolts suster, die leste hertoge van Gelre. Ende dese hertoge Aernt van Gelre die vercofte bi sinen levende live dat hertoechdom van Gelre hertoge Kaerle van Burgongen, daer vele oerlogen ende twisten om gecomen sijn, als ghi nae horen sult, int processe van desen cronike.

voetnoot12
IIIII AB.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken