Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Hoe dat dye Fransoysen oerlochden opter hertoechinne van Bartangen, ende hoe dye Roomsche Coninck die hertoechinne voorscreven ondertrout wert ende wat dair al omme gedaen wert.
Dat LXXIII capitel.

Na den doot van hertoghe Franciscus van Bartangen, de II dochteren after gelaten hadde, so bleven die Fransoysen oorlogende op vrouwe Anne, sine outste dochter, hertoechinne van Bartangen. Ende dair geviel enen strijt tot Sinte Albijns, dair vele luden aen beyden sijden verslaghen worden, ende meest van den Enghelschen die de coninck Henrick dair gesonnen hadde; ende die Fransoysen hadden die victorie, dair seer toe behulpelyck was heer Jacob Galeas uut Lomberdien, dye den Zwitsen dye die vlucht ghenomen hadde weder dede keren, wysende hoe men dye Britoenen weder vercloecken soude. Mer dese heer Jacob wert dair verslagen als hi tevoren selver geseit had. In desen strijde wert gevangen hertoge Lodewijck van Orliens, die namaels coninc

[p. 405v]

van Francrijc wert, ende die prince van Orengen, des hertogen neve van Bertangen; ende hertoghe Lodewijc sat lange tijt gevangen tot Berry op tcasteel. Ende nadat hi lange gevanghen hadde geleghen, so vercreech vrouwe³⁹⁶ Johanne, die hertoechinne, sijn wijf, an den coninck Kaerl die VIII, horen broeder, mit vele beden ende smeken, dat hi hem gracie dede ende uuter vangenissen verlost. Ende die coninc maecte hem gonvernuer van Normandien, ende hadde grote pensijen ende ghaygen, ende hy swoer den coninc getrouwe te sine, ofgaende die aliance ende verbande gemaect mitten Roomschen Coninc, diewelke niet tevreden en was dat die graefscappen van Artoijs ende Bourgondien in des conincs handen van Francrijc gebleven waren, ende hem geloeft waren te resigneren ende over te geven te huwelic mit sijnder dochter joncfrouwe³⁹⁷ Margriete. Soe began hi weder te orlogen in Piccardien om enyge plecken in Artoys te crigen. Ende Petijt Zalizaert quam mit listighe practiken in die stat van Terewaen, ende behilt se lange tijt; mer namaels, als die grave van Nassouwen ende meer ander getogen waren om die stadt van Betunen in te nemen, so hadde dat de heer van Cordes haest vernomen, ende quam dairtegen, ende hadden enen strijt te samen, ende versloech vele van den Bourgonsen. Ende dair werden die grave van Nassouwen ende Kaerle van Ghelder gevanghen ende in Francrijc gebrocht; mer dye grave coft hemselven om een zomme van penningen, ende Kaerle bleef dair noch een lange tijt in des conincs hof als gevangen man. Ende mit deser nederlage cregen die Fransoysen die stat van Terewaen weder an hem ende behieldent. Ende die coninc van Francrijc bleef stedelic orlogende op die hertoechinne van Bertangen, doir informacie van sijnre suster,vrouwe Anne, gravinne van Bieugu, ende nam vele steden ende fortressen in; want sommyge van den meesten heren in Bertangen goet Fransoys waren. Ende dit dede hy, opdat si ghenen man nemen en soude sonder sinen consent, ende omme hair te dwinghen, want men dat hertoechdom van Bertangen van der cronen van Francrijcke te lene houdt. Soe sandt dan de Roomsche coninck tot diversen tijden veel heren ende ridderen ende volck van wapenen der hertoechinne van Bartangen by heer Baldewijn die bastert van Bourgondien, dye al van der hertoechinne betaelt worden. Mer die Fransoysen wonnen alle daghe meer plaetsen in Bertangen, ende beleyden dye grote starcke ende rijcke stadt van Nantes; mer si wonnen die op dese tijt nyet, want die oude grave van Albrec, als overste gonvernuer ende cappiteyn des lants van Bertangen, lach binnen Nantes mit een garnisoen van veel volck van wapenen, ende keerde die Fransoysen vromelicken van dye stadt, ende was seer naerstich om die stat te bescermen, hopende dye hertoechinne van Bartangen tot een wive te ghecrighen. Soe was dye biscop van Leons in Bertangen, op dese tijt hem houdende by den Roomschen Coninck, ende sinen soen, ghecommitteert van den hertoghe van Bertangen overleden, ende dairna van zijnder dochter, sodat by rade van hem ende meer andere, omme den coninck van Francrijck te crencken, ghesloten wert een vreemt huwelick tusschen den Roomschen Coninck Maximiliaen ende vrouwe Anne, die hertoechinne van Bertangen. Ende by brieven van procuracien worden van den Roomschen Coninck machtich ghemaect heer Wolfganck van Polem ende meer andere, om die hertoechinne te trouwen, dyewelke heer van Polem over toech in Bertangen, ende als procuroer van den Roomschen coninck troude hy die hertoechinne. Ende dit stondt aldus langhe tijt, ende verghing aldus als men na horen sal.

396 vrowe AB.

397 joncfronwe AB.