Die cronycke van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslant, met die cronike der biscoppen van Uutrecht (Divisiekroniek)

Hoe dat die Vlamingen rebelleerden ende zommige plecken innamen ende weder verloren, ende hoe Kaerl van Gelre uut Francrijc⁴⁰⁸ quam int lant van Ghelre.
Dat LXXV capitel.

Op dit passe sijn die van Ghent wederom⁴⁰⁹ geslagen ende maecten aliance mit die van der Sluse, ende hebben int eerste van de maent van julio mit subtijlheit ingecregen die stat van der Hulst, dair nochtans knechten in lagen tot defensie van der stadt; als dattet seer qualiken op dese tijt in Vlaenderen⁴¹⁰ ging, ende veel van die rijcdommen weken uut Ghent ende veel die des Roomsch Conincs partye sustineerden worden ghebannen ende verjaecht. Ende die

408 aldus A; Francric B.

409 aldus A; vederom B.

410 aldus A; Vlanderen B.

[p. 407r]

van der Sluys deden dagelicxs veel scaden opter zee van buchen ende ander scepen die si namen, als dat men in Brabant, in Zeelant, noch zuytwert niet te water veylich varen noch ghene goeden van zuytwert noortwert brengen en mocht; twelc een groten dyren tijt int lant van Hollant maecte, wantter geen coern en quam dan van oesten, dwelc gheen ofslach en maecte; ende tzuvel began oec seer op te slaen, sodat die gemene man genoech te⁴¹¹ doen hadde om broet te copen; ende daer en was nyet te winnen, noch dair en ghing gheen gelt om, ende dair was seer quade betalinge, so dattet volck heel bijster wert ende groot armoede onder den ghemenen man was.

In die maent van octobri, den XX dach, wert die Oorde van den Augustinen eerst binnen Haerlem begrepen, ende worden mit groter eren ende feesten van den geestlicken luden ende van den heren van der stede ingeleyt in Sint Jacobs kercke, om dair een cloester te beginnen ende een goet leven van der observancien ende na der regule te leven. Ende dit wert begonnen mitten broeders uuten cloester van Dordrecht, die in allen scine quamen om een goet leven van der observancien te houden; mer lacen! ten hadde gheen voirtgange, want elc nam mit hem ewech dat hy crigen konde, ende lyepen dairmede henen. Wairom die vaders ende fondatoers van denselven cloester hem hierin versagen, ende scicten heimelike boden uut int lant van Sassen, overmits dat si gehoirt hadden dat dair Broeders van der Observancien ende van Goeden Leven woenachtich waren. Ende tquam so verde dat dye Vicarius van den lande van Zassen dat cloester onder sine⁴¹² protectie nam, ende sandt van stonden an VII priesters ende II lekebroders binnen Haerlem om een⁴¹³ goet leven van der observancien in den selven cloester te beginnen, ende worden mit groter solemniteiten van der geestlicheit ende van den notabelsten poorteren van Haerlem binnen der stat int cloester geleyt op Ons Heren Hemelvaerts avont int jaer van XCIII.

Als die van Ghent die stat van Hulst aldus besaten ende veel quaets dairuut deden, wortet hem mit cloecheden weder ofgelopen van des graven van Nassouwen volc, dair Petijt Zalizaert capitein of was. Ende op dese tijt waren die van der Sluys mit meer ander voer die stede van Denremonde, want hen gescreven was dat men hem leveren soude; dwelc op cloucheden ghesciede; ende dair werter vele⁴¹⁴ verslagen ende gevangen, dair Witenhorst een of was van den oversten capiteinen; ende hadde op dit pas mede binnen der Sluys gelegen, ende dede al tquaet dat hi mocht op tgemene lant dair hi nochtans te voren langhe tijt des Roomsschen Conincxs cappitein hadde gheweest in den lande van Hollant. Ende omtrent dese tijt began dat ghelt weder te rijsen, want een Gouden Gulden dede XXIII stuver.

Dairnae, int jaer van XCII, in januario, namen die van Ghent die stat van Dycxmuden in. Ende heer Jan van Naeldwijc was weder binnen Der Sluys gecomen mit groter cloucheit ende subtijlheit, in scine van een dienre, bi een heer van der Duytscher Oorde, pastoer van der Liere in Westlant, dair nochtans scarpe wake ende avijs op ghehouden wert te lande ende te water, dat hy ymmers nyet ontgaen en soude; ende dede weder opter zee mit dye van Der Sluys al tquaet dat si doen mochten. Ende onlange hierna maecten de capiteinen van West-Vlaenderen⁴¹⁵ een grote vergaderinge van volc, ende togen mit machte voir Dijcxmuden. Ende die van binnen siende dat si swairlic belegen waren sonder enich succours⁴¹⁶ of ontset verwachtende, overmits dattet verde int lant was, gaven si de stat op, behouden lijf ende goet.

In dit jaer van XCII is Kaerle van Ghelre int lant van Ghelre ghecomen, dye langhe tijt ghevanghen hadde gheweest in Francrijcke. Ende nae sijns vaders doot hertoghe Adolfs, ende dat hi ghevanghen worde nie⁴¹⁷ in den lande hadde geweest. Ende dit ghescyede by toedoen van enyghe vrienden, dye hy omtrent ende int landt van Ghelre hadde, dye hem omme een zomme van penninghen koften ende uut Franckrijcke haelden, daer dye princepale of was dye grave Vyncent van⁴¹⁸ Moors ende van Zarwerden met sine hulperen, dye sijn eyghen zoen daervoer te pande setten in ostagije ende daerin starf. Ende wert myt groter machte van volck van Fransoysen ende andere doir tlant van Ludic int lant

411 aldus A; ontbr B.

412 aldus A; ene B.

413 aldus A; sin B.

414 aldus A; vel B.

415 aldus A; West-Vlanderen B.

416 aldus A; scuccours B.

417 naar C (noyt); die A; dei B.

418 aldus B; ban A.

[p. 407v]

van Ghelre gebrocht, ende wert in allen steden, plecken, gehult ende ontfangen voir een lantsheer ende hertoghe van Gelre ende grave van Zutphen.