|
| |
Het tweede bedryf.
Wijze:
ô Mijn rampzaligh mensch.
HOe woelt het woeligh dier;
Hoe voed het vloeiendt vier,
Die daer van ys op scheen gesmeedt,
Als Chryzes klaeghde van zijn leet,
Zijn huis, zijn Hofste, Landt
Noch zijn verweende kleên,
Ontdoiden ooit 't vervrozen hert,
Dat Tyter in zijn min verwert.
Aen 't stroomtjes vlakke dal,
| |
| |
En hebben my gevangen noit,
Doch Tyter heeft mijn ys ontdoit.
Zoud ik om zoo een schijn
Van vreucht, maer binnen pijn,
Wegh werpen 't grootste goet:
Weg hoog gebou geeft Goden tuig,
Dat ik liefst in een hutje buigh.
Ik denk wel, dat ghy laten zoud
Die Daphne, die u nu zoo houd.
Tot aen de Noordstar door de kou,
Eer zy by Chryzes blijven zou.
Wat droefheidt doet ghy my,
Maer holla wat voor stem!
Niet kennen, 't is die Minnaer,
Die langh tot my van zin waer.
Ik schuil hier, op dat hy my niet en krijgh in 't oogh,
En zoo het geen belet, waer na ik vlijtigh poogh.
| |
| |
Wijze:
Ach moord'resse straffe Herderinne.
Treurige schaepjes moedelooze dieren
Loopt, geniet vry uw oude vreucht,
Laet my alleene mijne droefheidt vieren
In mijn jeughdelooze jeught;
't Is genoegh, dat d' ongeneught
Een alleene dus doet quijnen,
Kan mijn klagen d' Herderin
Niet bewegen, zoud haer zin
Dan door uw' gequel verdwijnen.
Ik kan de boomen en de wilde bergen
Licht vermorruwen met mijn klacht,
Ik kan de kuilen tot meê-doogen vergen,
Maer eilaes nimmermeer 't gedacht,
Dat my eeuwighlijk belacht:
Hoe zoud gy dan arme lamm'ren,
Die de graesjes nau beweeght,
Hoeden, daer g' u toe beleeght
Van uw' Herder zoo veel jamm'ren.
Nut weêr de kruitjes en de groene bladen,
G'lijkerwijs als ghy placht wel eer;
Wilt u weêr met uw' watertjes verzaden,
Of uw' vleesje raekt in 't verteer,
Dat zou haer behagen meer;
Want wat mijn profijt kan staken;
Wat mijn zin en geest ontstelt,
Wat my mijn gedachten quelt,
Wil zy steets met vlijt na haken.
| |
| |
Neen holla schaepjes geeft u liefst tot treuren;
Schout de Beekjes, schout het kruit,
Men weet niet wat, of kennen zou gebeuren,
Als mijn klachelijk gefluit
Wert gesterrikt door 't geluit
Van de lui, dat ghy ook klaget,
Of vermaekt haer stenigh hert:
Mijn gequel maekt, dat uw' smert
Haer te meerder dan behaget.
Ik weet niet wat haer schort;
Ik weet niet wie haer port;
Waer door dat hare zinnen
Dus raeken van het minnen,
Had 't ghy (zoo 't scheen) begeer
Maer zoud wel licht'lijk vreezen,
Uw' zinnen heeft vermant;
Wat raes ik! heeft 'et droomen
My dus 't verstant benomen,
Dat ik de schult hem geef,
Altijdt (zoo 't scheen) afkeerigh
Van 't selschap nooit begeerigh
Tot morgen toe, wel merken
Aen haer en zijne werken,
Wanneer wy zijn vergaert;
Wat haer zoo heeft veraerdt.
| |
| |
Of in 't slaen van 't hert,
Zich t' ontdekken poogen.
HY 's wegh: ach lieve vryer!
'k Bedroef my, om dat ghy
Zoo lijdt (eilaes) om my.
Uw smert zoud ik niet voelen,
Indien ik van 't gewoelen
Des kleinen Godts was vry,
Ik doogh de zelve plagen,
Die ghy om my moet dragen:
Waer blijft mijn lief, hy plagh
Wat door de rust betoogh,
Heel zonder slaep vol klachten
Brengh deur; de slaep zal mijn
Een smerte lichtster zijn.
| |
| |
IK koom uit 't diepe bosch en geef my by de stallen
En zien, of ik hier niet kan iemandt overvallen.
De tergingh van mijn lust, die spalkt mijn spitze lijf
Veel herder, als een hout en als een pees zoo stijf.
Mijn Vrijster lostent wel, waer zy my niet ontloopen,
Maer 'k sweer zy zal 't hier na wel dubbelt weêr bekoopen
't Is zoo een moedigh dier, want in een oogenblik
Maekt zy, als ik wat doe, dat ik mijn werk beschik.
Wijze:
Al ben ik schoon liefje niet machtigh rijck.
Jy dertele Meisjes, jy weelderigh goet,
Wat is 't, dat jou van my vluchten doet?
'k Ben immers volmaekt, 'k ben immers volmaekt,
Daer 's niet aen mijn lichaem, dat iemandt laekt.
Mijn hoorns die heb ik met Bacchus gemeen;
En hair (als Apolloos) onbesneên.
't Fatzoen van mijn baert, 't fatzoen van mijn baert,
Dat heb ik van onze Godt Pan bewaert.
Mijn altijdt gespannen en stijve snaer,
Is Meisjes, by jou lui staegh goe waer:
Iou Herders zijn slap, jou Herders zijn slap,
Zy spillen ten eerst' al haer koopmanschap.
Daer is niet een kuiltje in 't heele woudt,
Dat 'k met mijn hoosje niet heb bedout;
Als ik Amaryl, als ik Amaryl,
Of iemandt anders hadt na mijn wil.
| |
| |
'k Heb lest Ismênis op eene toght
Wel neeg'mael in haer kamer besocht,
Noch was ik zoo fris, noch was ik zoo fris,
Als zoo een die noit gebezicht is.
Mijn vlokkige billen, en haierigh vel,
Dat warmt uw' loddrig' meisjes zoo wel:
Het koestert zoo zoet, het koestert zoo zoet,
Puf kalen Herder, puf naekten bloedt.
Wat leidt daer? 't is een Meisje;
Hier zal ik nu een reisje
Eerst eensjes zacht gekust.
Neen niemant wil u dooden.
Help Herders help mijn eer;
Is niet dan moeit verlooren.
Moordt, Vrouwe-kracht, gewelt!
Wat klacht is hier in 't veldt?
Ha schelm, ik zal u leeren
Ons Meisjes dus onteeren.
Dat 's voor uw' schelmery
Zoo'n Vrou van zoo een Bok!
Ghy hebt noch dubbelt lok.
Uw' vlucht baet u uw' leven.
Tot dankbaerheidt? dat ghy
| |
| |
Wy moeten niet alleen Nymph zorgen voor onz' schapen,
En die behoeden voor der wolven woedigh gapen,
Maer meest voor 't Vrou geslacht: want dat natuer u heeft,
Met weinigh kracht begaeft, is om dat zy ons geeft
De schermschilt over u, zoo zijn wy dan gehouwen
Tot dit werk, en ghy lui mooght vast op ons betrouwen.
Dat 's waer gelijk ghy zeght, maer Herder de natuer
Wil weder, dat wy dan het geen u valt zoo zuer
En vaek met lijfs gevaer met eenigh zoet beloonen.
Een Vrouw voldoet staeg met een dankbaer hert te toonen.
't Is waer, wanneer de daet voorts aen de macht ontbreekt;
Maer alsmen macht heeft, en de daet dan niet en spreekt,
Zoo is 't ondankbaerheidt, en om die naem t' ontvlieden,
Zal ik al wat ik heb u dankbaerlijk aenbieden.
Ontfangt mijn heele lijf, bruikt dat tot uw' slaevin,
En staf, heerscht over al mijn kudde na u zin.
Beleefde Herderin zoud ik uw' Schaepjes voeden;
Hoe ik ben niet gewoon zoo grooten kud' te hoeden!
Ik u gebruiken tot slaevin? 't waer nutst ik gaef
Mijn gantsche lijf aen u, en maekte my uw' slaef,
Ik deed' het ook, indien ik nutte vrye dagen;
Maer 'k heb mijn vryheidt lang een ander opgedragen:
My zelven ben ik quijt, my zelven ben ik niet:
Ik stae, ik stae al langh in ander Vrouws gebiet.
Och neen in Daphnes banden.
Die Daphne die is niet bekent in onze Landen.
Dat 's zeeker want ik meen,
Dat zy hier noit verscheen.
Wel zijt ghy in haer dienst, en wilt ghy daer in blijven?
Neem dan tot loon uw's daets, het geen my of wou drijven.
De Satyr gail van aerdt, mijn eer die hoort u toe.
Neen Herderin uw' lof wil niet, dat ik dat doe:
Zoud ik u van uw' krans en waerdste pandt berooven,
Zoud ik de luister van uw' braefste glans verdooven,
| |
| |
Daer ik die nimmermeer door trou herstellen kan,
Ach Sylvia ach neen! ziet my daer niet voor an.
Ha Tyter! 't schijnt natuer u willen heeft volmaeken.
Ik zie uw' trou op 't hooghst, en uwe deughden raeken
Tot boven aen de lucht, ontfanght van my deez' staf,
Hoedt daer uw' schaepjes meê en denkt om diez' u gaf.
Ik zal daer by een vlecht noch van dit hair uitsnijden,
En bindenz' aen uw' handt, op dat ghy t' allen tijden,
(Als Daphne half jalours deez' vrouwe staf beziet)
Meught zeggen; waerde Nymph het was mijn Vrijster niet.
't Een is een loon, dat ik de Maeghden eer bewaerde,
En voorstont, 't ander, dat ik eens een Meisje spaerde,
Als zy tot dankbaerheidt my off'ren woud haer eer.
Hoe kan uw' trouw en deught dan immer blijken meer?
Kom steekt uw' handtjen uit,
En laet ik daer om winden
En die daer vast aen binden.
Den loon van uw' weldaden,
Ik dank u Herderin, maer laci deze loon
Is al te groot voor weinigh moeiten, die ik toon;
'k Zal 't by gelegentheidt ook dankbaerlijk vergelden.
Gy deedt my 't meeste, zoo gy my zomtijdts verzelde.
Uw' byzijn heb ik graegh. Maer wat ontfanght mijn oor?
Het is een Herderin die ik daer zingen hoor.
Vaert wel, den Hemel wil u sparen.
En u altijdt van Satyrs overlast bewaren.
| |
| |
Wijze:
Het vinnigh stralen van de Zon.
Kan scheppen, en bekomen,
Mach koestren zonder schroomen.
En sticht my minne vonkjes.
In schijn van deftigh geiltjes,
Van zijn begaefde fluitje,
Van zijn gewenschte bruitje.
| |
| |
Recht op de mijne douwen,
Door zoo een tergingh houwen.
Maer moet mijn lipjes roeren,
En uit zijn lichaem voere.
Gelijk een maertsich katertje.
En zet my in de blaetjes,
En haelt zoo in zijn schaetjes.
Jes tusschen mijne tantjes,
Met uitgestrekte hantjes.
Zoo op zijn schootje knellen,
| |
| |
Zijn gaile lusten zwellen.
Hy wil my niet verstooren,
Zoud licht'lijk iemandt hooren.
In duist're diepe kuiltjes,
't Zijn onbekende schuiltjes.
Valt ghy ons lust'ge menschjes,
De vrughjes van ons wenschjes.
Deur brengen met veel klaeghjes,
Veel zuiker zoete vlaeghjes.
Want d' hooghste vreught,
Magh koest'ren zonder schroomen.
| |
| |
Valt my zoo hart en zuer,
Dat ik niet langer kan haer wilt gekittel lyen.
Wanneer komt eens die dagh,
Dat ik my in uw schoot van herten zal verblyen?
Volmaekte Herderin dus eenzaem in de boomen?
Hebt ghy geen vrees, dat u hier iets mocht overkomen?
Neen Herder 't is hier vail.
De Satyrs zijn hier gail:
Ik weet, dat zy u dwongen
Ghy zijt geen Maeght om zoo der bokken lust te boeten.
Zy zullen wel met haers gelijk vernoegen moeten.
De gailigheidt neemt haer
't Waer best g' u ginght begeven
Om in 't beschut te leven
Van zoo een, die ghy weet,
Dat al zijn kracht besteet
Om u van quaet te hoeden,
Deez', die ghy voor u ziet,
Zweert, dat hy is uw schut (en uw' beschut zal blijven
Tot door de koude doodt de leden hem verstijven)
Gelijk beschut, en staef.
Ghy Herders weet zoo braef
Uw' woortjes op te pronken.
| |
| |
Haelt 't geen, in onze hert leidt heel op onze tongh;
Zoo dat de liefde ons onz' hert te spreeken dwongh.
Zoud niemand dan bedrogh in u lui kennen speuren?
'k Heb 't nochtans zien gebeuren,
Waer is dat doch geschiet?
Waer? daer het Zuider-Meer
Zich als een hooren kromt, en hippelt op en neêr,
Aen 't dicht bepaelde veldt, liet zich Meandervinde,
Om dat hy daer alleen Pulcheria beminde,
De schoonste van het Landt, hy brocht het ook zoo veer,
Dat hy beloften kreegh van trou, maer laci! eer
De Herderin toezagh, had hy zich al begeven
Om in de dienste van een ander Nymph te leven:
Doch 't was onaengenaem en 't viel een blauwe scheen,
Wat raedt? hy trekt nu na Pulcheria weêr heen,
Ontschuldight hem en leidt het op de dwangh van vrienden,
Zy nam hem deur in 't eerst, gelijk als hy verdiende,
Doch op het lange lest door veel beloft en eet,
Wordt d' oude trou vernieut, die hy nu weêr vergeet,
Verzoekt aen Amstels vloedt een Nymph tot min te wekken,
Daer op Pulcheria hem strak heeft doen betrekken
Voor Rechters van het woudt. De uitkomst leert de tijdt.
'k Geloof niet Herderin, dat ghy zoo reed'loos zijt,
Dat ghy na eenes aerdt ons altemael wilt achten.
Ik twijffel, om dat hy 't noch eens te wege brachte,
Wel eer omtrent de loir hadt hy 't noch eens gepleeght.
Dat's d' oude lichtigheidt, die hem daer toe beweeght;
Want 't is een Exter quaet het hipp'len te verleeren,
Maer wat of my belangt, ik wil wel hooghlijk zweeren,
Dat ghy uw' leven noit bevinden zoud aen my,
Zoo slimme lichtigheidt, zoo znoode guitery.
Zoo ik 't gelooven mocht ik twijffel wat ik dede.
Ach eischte tijdt een proef van mijn stantvastig heden!
| |
| |
Zou trouwer zijn gevonden.
Of ik mijn min hem gonde,
Daer was wel slimmer daet;
Ik zal 't hem wel ontleggen.
Wat is mijn waerstens zeggen?
Mijn minne niet onwaerdigh.
Is in het Vrouws geslacht
Wel eene zoo goetaerdigh?
Maer Thyrzis hoe ghy kust?
Te gretigh zijt ghy Herder,
Een kusjen en niet verder;
Ons zamen dus zien praten,
Ik blijf niet langer staen;
Mijn tijdt is ik moet scheiden,
Vaert Thyrzis wel en mint.
Tot daer toe, daer ghy vindt
|
|
Auteursrechtvrij