|
| |
Tritons trompet,
Gesteeken op den Oever vande Zuider-zee, doen de tijdinge quam vande heerlijke Victory op de kust van Vlaenderen bekomen, door den manhaften Marten Harpertsz. Tromp, Lieutenant Admirael te Water van zijn Hoogheidt mijn Heer den Prince van Orangien, midtsgaders zijne Capiteinen: op den 18. Februarij, 1639.
It coelo clamórque virum clangórque tubarum.
WAnneer de Gulde Zon wierdt weder als herbooren,
Quam Triton hier aen strandt die driemael blies zijn Hooren,
Elk wie nieusgierigh was, die voegd' hem by 't geluit;
Hy spand' zijn wangen weêr en blies vryborstigh uit.
Wat eer komt toe den Vromen Heldt,
Die 't lieve lijf te pande steldt
Ten dienst van 't Vaderlandt en vryheidt,
Tot der benauden troost en blyheidt?
Duinkerken trotste op haer macht,
Als of de Water-Leeuw versmacht
Lagh, en geen Vyandt meer kost letten.
Maer nieuwe Heeren nieuwe Wetten.
Tromp krijght te Water 't hooghst' gebiet,
Windt, koud noch hett' ontziet hy niet,
Maer muilbandt zoo de Beir zijn kaeken
Dat nau een Roover uit kan racken,
Hy houdt gestadigh goede wacht.
Hy wordt gestadigh dach en nacht,
In plaets van zussen en van zuien,
Gewieght van zwarte Noorder-buien:
Dit acht hy als in Zee geteelt.
Het langh inblijven dat verveelt:
De Vyandt haelt vast uit zijn Schepen,
Maer mits hy zorght, dat hy genepen
Zoud' worden van een Leeuwen-poot,
Zoo denkt hy liever bloot als doodt.
De Beir scheen 't woud' de Leeuw verslinnen,
Maer haelt zijn klauwen yligh binnen,
Zijn Schepen weder aen de wal,
Als makkeschapen op de stal.
Daer leidt de rest, die wil magh varen,
Maer niemand dinght de Leeuw' na 't garen.
Matroos, die om een weinigh gelt
Zijn lijf voor Wijfen Kinders stelt,
Plach schrikkig tegen 't Landt te komen,
't Was of geslagen of genomen:
Nu t' wijl de Beir zuight aen zijn poot,
Lijdt yemand noit of zelden noodt;
Al toont Oostende dikwils yver.
Den Admirael dat is een blijver,
Tot dat de hard en strenge beurt
Van 't Jaer hem vande Kusten scheurt,
En als onwilligh dwinght te laten,
Die vol van schrik en vreeze zaten,
| |
| |
Die beefden als een joffers hondt,
Wanneer zijn Tromp maer yzer zondt,
En schudde kap van kerk of tooren,
Dat al 't Oremus kond' verstooren.
De Zon die klimt ter nauwer noodt,
Of hy is weder met zijn vloot
Gereet, en kijkt om d' hoek van 't deurtje,
In 's Vyandts oogh, omtrent het Scheurtje,
Hier leidt hy maer met halve macht,
Waer over dat Duinkerken lacht,
En roept, dat Geus-neef is aen 't mallen.
Dat zy op 't spoedighst met haer allen
(Zoo hy niet tijd'lijk zich maekt zoek)
Hem nest'len zullen zijnen broek,
En dorschen 't lijf met scherpe slagen:
De Beir die zal de Leeuw verjagen.
Al wat de winter heeft gewraght,
Is week op week by een gebraght:
Hier scheen de macht te zijn van Spanjen,
En gints een vonkje van Orangien,
Een vonk waer door een snelle vlam
Van kiel tot steile stengen quam.
Zy trotzen op haer macht en tarten:
Maer Tromp steunt op zijn stalen harten
Van Officieren ende Maers,
En houdt gelijk een rots zijn plaets,
Zoo haest hy 's Koninghs vlagh' zagh waien.
Men zagh den Heilighdom geleien
Het Volk, en wyen Schip en Man,
En 't was 't za Vrienden wakker an,
g' Hebt tweemael thien en noch drie kielẽ,
Ghy zult die twaelef licht vernielen,
Ghy jaeght den Leeuw flux in zijn nest,
Zoo ieder van u doet zijn best.
Met voeten zult gyz' overloopen,
Of onder door uw' kielen stroopen.
Gy hebt zoo menigh trouwe Wael,
Uw' Vyandt is van knechten kael:
Ghy dient een Koningh, zy maer Heeren,
Gaet heen en wilt zijn eer vermeeren,
En na 't vermeest'ren van haer maets
Brenght uw' Volk ter gezette plaets,
In Portugael of in Biscayen,
En laet daer uw' Triomph-vlagh wayen.
Een van de Nymphen van het Meer
Verstont dit en noch vry wat meer,
Zy was verliest op Tromps Trompetten,
Dies woud zy op zijn welvaert letten:
En geeft haer yligh op de reis,
Zy toont ten halven 't vissigh vleis,
Zy roept: Landt-liever, boosheidts-Temmer,
Godt hoed' u dat ghy niet een zwemmer
Wordt als den Vroomen Pater dee,
Verlaten schandigh in de zee:
Die zonder 't lijf veel noots te vergen,
Voorzeeker licht'lijk was te Bergen,
Had Eedt, had trouw' haer kracht gehadt.
't Verliezen van zoo grooten schadt,
Aen zijn perzoon, moet Neerlandt spijten,
Wat wil men bloote guils verwijten
Haer flauheidt? Ghy komt hier uit lust,
En liefd' van 't Landt; ghy zijt gerust
Met Capiteinen, met Soldaten,
Die zonder schrik het leven laten,
Ten dienst van U en 't Vaderlandt.
Ziet daer uw' Vyandt laet de strandt,
Hy zal u zoo terstond bestooken.
Dit was noch naulijx uitgesprooken,
Of den Manhaften Admirael
Zach 's Vyandts zeilen altemael
Gemoedight voor windt na hem komen.
Hy licht zijn Ankers. Zonder schromen
Stoot hy gelijk zijn Zeilen uit,
En al zijn vloot die volght 't besluit,
Voor heen genomen, dat 's te vechten
Met moet, en Eerzuil op te rechten.
(Neptunus had dit langh voorzeidt,
En had' het daerom zoo beleidt,
Dat 't water slecht was, en dies 't braeken
Der Trompen zeekerst konden raeken.)
Langhs Boeghspriet leidt zijn blinde ree,
De Capiteinen volgen mee,
En doen als hy. De Vyandt dondert,
Dat gants Duinkerken is verwondert
En ziet na by van strandt in Zee
De Zeeg' gewonnen. Maer ô wee
Voor Vlaend'ren! want het anders uit valt
| |
| |
Vermits een deel den Leeuw tot buit valt.
Hier was onz' Tromp van vijf bezet:
Hier kookt hy voor vijf 't schoonst Banket,
Weergaed' van 't geen Heemskerrik schafte;
(Die overvrome die Manhafte,
Die tegenwoordigh met zijn maets
In Martis huis heeft beste plaets,)
Dat heel Zivilien deed' beven.
Of als Piet Hein die wel bedreven
De Schepen scheurde vol van moet,
Dat noch de Bay beklagen moet,
Met 't sterk Havaen, die voor zijn oogen
Des Koninghs schat doen most gedoogen
Met herten-leet. Hy geeft zoo vonk,
Dat naulijx harder donder klonk.
Geen Capiteinen noch Soldaten
Siet yemandt hier den trouw' verlaten.
Wie uit de Maes of Zeelandt quam,
Of uit het maghtigh Amsterdam,
Of uit de stoute Wester-Friezen,
Z' en wouden Eed noch eer verliezen:
De minst van allen is een Heldt.
Men Keert de Koe van 't Dorre veldt,
Daer wast geen gras maer blauwe boonen,
Die mast noch Schip noch vleesch verschoonen,
Maer gaen recht deur. Op dit geluit
Stak zelfs de Zee-God 't hooft eens uit,
En riep wat Duivel komt ontrusten
Dees langh zoo wel bewaerde kusten?
Mit ziet hy den Oranjen Vlagh,
En roept: o Mannen! dits den dagh,
Dat schade aen Callo geleden
Vergoet werdt door uw' vromigheden.
Denkt dat als aen de Mossel-kreek,
Ghy weer uw' Vyandt geeft een streek,
Die 't Hof van Bruissel zelfs kan voelen.
Ik laet u met malkander woelen
Zeit hy, en duikt weer buiten schoot.
Men zagh daer na van 's Vyandts vloot
Vermeestert twee de beste Schepen:
Men ziet Bourgonjon achter slepen,
Men ziet den Spaenzen Admirael,
Men ziet zijn Schepen altemael
Weer kiezen den verlaten haven,
Met roeien van gewill'ge slaven:
Met zulk een schrik aen alle kant
Dat negen raeken aen de strandt:
Dat de Vic' Admirael ten lesten
Zijn Schip gaf aen Vulcaan ten besten,
Die 't hout-werk meed' nam: maer de rest
Sleept onzen Zee Godt in zijn nest,
En kreegh meê buit van dat verliezen.
O Tromp! wanneer uw Trompen bliezen,
Vernielt ghy ende leit in noodt,
Die u de kust wouden doen wijken.
Ghy hoogt haer Kerk-hof met veel Lijken,
Haer toe gezonden. Ghy versmijt
Het geene zy nu langen tijdt
Toemaekten om Vrankrijk te kneuzen:
Daer naer met Spekken onze Geuzen:
En midd'lertijdt de Zee onveil
Te houden, door haer voorigh heil.
Ghy maekt dat zy d' hals moeten buigen
En van uw' Vroomheydt zelfs getuigen.
Ghy maekt dat al haer oogen-merk
Niet anders is als ydel werk.
Maer ghy maekt meer rust voor de Vrouwen
Wiens Mannen 't blauwe Water bouwen,
Voor Bedgenoots en kinders kost.
Deez' zijn als van den Beir verlost.
Zijn klauwen zijn zoo afgebrooken,
Dat hy geen Leeuw' licht zal bestooken.
De Zee-vaert daer 't Landt aen moet staen
Maekt ghy dat veiligh toe zal gaen.
Ghy en uw' vrome Capiteinen,
Uw' Officiers zoo groote als kleinen,
Zoo Bootsgezellen als Soldaets,
Ja d'alderminste van uw' Maets,
Zijt waerdigh elk een kroon te dragen
Van Gallioenen opgeslagen.
Als dit geblazen was haeld' Triton 't hooft weer onder,
En wie het hoorde riep, ja schreeude met gedonder
Victory Io Triumph! Dank heb den stouten Heldt
Die muylbant dezen Beir, de Zee in ruste stelt.
|
|
Auteursrechtvrij