Biographisch woordenboek van protestantsche godgeleerden in Nederland. Deel 5

[Jan Wolter Lieftinck Jr.]

LIEFTINCK Jr. (Jan Wolter), Theol. Dr. zag den 12en Febr. 1847 het levenslicht te Odoorn in de pastorie van zijn vader Jan Wolter Lieftinck Sr., gehuwd met Hemmina Uilkens. Zijn grootvader, Franciscus Lieftinck, was eveneens predikant in Drente geweest (te Zweeloo). Zijn oudste broeder was Franciscus Lieftinck, pred. te Boyl (1860), Kimswerd (1863), eervol ontslagen in 1879 wegens zijn verkiezing tot lid v.d. Tweede Kamer der St.-Gen. Ook hijzelf begeerde de theologische lijn in zijn familie voort te zetten, en liet zich daartoe den 14en Aug. 1865 inschrijven als student aan de Groningsche hoogeschool. Den 19en Aug. 1869 beroepbaar gesteld door het Prov. Kerkbestuur van Drente verbond hij zich den 2en Oct. 1870 aan de gemeente van Abbenbroek (m. 1 Cor. III:11), na bevestigd te zijn door zijn vader (m. Hand. I:8m). Den 8en Mei 1873 behaalde hij te Groningen den graad van Theol. Doctor na verdediging van een proefschrift getiteld: Anthropologische Grondbeginselen van Jezus naar de Synoptische Evangeliën. Gron. 1873.

Inmiddels had hij een beroeping aangenomen naar Venhuizen, waar hij den 6en Juli 1873 door zijn vader bevestigd werd (m. Rom. X:15; intr. m. Ef. II:17a; afsch. te Abbenbroek 29 Juni m. Deut. V:33a). Na drie en een halfjarig verblijf ald. verwisselde hij deze standplaats met Rauwerd, waar hij den 17en Dec. 1876 intrede deed (m. Luc. XI:28), na ten derden male door zijn vader bevestigd te zijn (m. 2 Tim. 1:7; afsch. te Venhuizen 10 Dec. m. Gal. IV:12b).

Na voor verschillende beroepingen (o.a. in 1879 voor een naar Zierikzee) te hebben bedankt, nam hij in 1889 die naar Sliedrecht aan ter vervulling van de tweede predikantsplaats aldaar. Tegen deze beroeping werden door 75 lidmaten der Ned. Herv. Gemeente te Sliedrecht bezwaren ingebracht op grond van in zijn geschriften voorkomende uitdrukkingen, die zij in strijd achtten met de leer der Kerk vervat in de Drie Formulieren van Eenigheid. Het Classicaal Bestuur van Sneek gaf daarop d.d. 6 Mei 1889 aan het Prov. Kerkbestuur van Friesland als zijn oordeel te kennen 1^o. dat de beroeping van Dr. L. niet mocht worden goedgekeurd, 2^o. dat het zich verplicht gevoelde als zijn overtuiging uit te spreken dat de ingebrachte bezwaren aanleiding zouden kunnen geven den beschuldigden predikant te ontzetten uit zijn ambt en bediening. Hierna ging Dr. L. in hooger beroep door de verzending binnen den gezetten termijn, den 20en Mei d.a.v., van een zeer uitvoerige memorie aan bovengen. Kerkbestuur, waarin hij zijn grieven tegen het besluit van het Classicaal Bestuur van

[p. 17]

Sneek ontwikkelde. Gen. Prov. Kerkbestuur deed den 13den Juni d.a.v. uitspraak (in extenso gepubliceerd in de Kerk. Crt. van 29 Juni 1889), waarbij het de tegen Dr. L.'s Evangeliebediening ingebrachte bezwaren ongegrond verklaarde. Hiermede was de zaak beslist behoudens de vereischte approbatie door het Classicaal Bestuur van Dordrecht. Dit Bestuur echter besloot in een buitengewone vergadering den 15en Juli de approbatie niet te verleenen en den kerkeraad van Sliedrecht uit te noodigen het beroepingswerk onverwijld te hervatten (Gel. en Vrijh. 23e Jrg. (1889), blz. 415, 416, waar dit besluit is afgedrukt). Ter laatste instantie werd de zaak ter behandeling overgegeven aan het Prov. Kerkbestuur van Zuid-Holland, dat aan zijn Moderamen de approbatie opdroeg, aan welk mandaat den 31en Dec. 1889 gevolg werd gegeven. Een laatste poging om deze uitspraak door de Synodale Commissie te doen vernietigen, was als onwettig afgewezen. Den 23en Maart 1890 had de sterk vertraagde bevestiging van Dr. Lieftinck te Sliedrecht plaats. Zij geschiedde door Dr. M. Niemeyer, pred. te Sneek (m. 2 Cor. IV:13c), waarna Dr. Lieftinck zijn intreerede hield (t. Joh. VI:68; afsch. te Rauwerd 9 Maart m. Openb. II:10b). Elf jaren lang bleef hij werkzaam te Sliedrecht tot aan zijn overlijden den 23en Maart 1901.

In zijn brochure Waarom modern? (1885) zet Lieftinck uiteen, hoe hijzelf ertoe gekomen was de rechtzinnige leer, waaraan hij in zijn jonge jaren had vastgehouden, te laten varen, en een overtuigd aanhanger van de moderne richting te worden. Voor deze richting betoonde hij zich als predikant een warm kampioen. Menig populair geschrift van zijn hand vond zijn weg in de gezinnen. Als lid der ‘Commissie voor Godsdienstonderwijs’ was hij belast met de regeling van de colportage der geschriften. Hij was een man, die rond, klaar en krachtig voor zijn meening uitkwam en blijk gaf van een practischen blik. Zijn verscheiden op 54-jarigen leeftijd werd in de kringen zijner geestverwanten door velen betreurd.

Hij huwde te Sneek den 17en Juli 1878 met Froukje Bouwes Stienstra, geb. ald. 26 Dec. 1853, overl. te Sliedrecht 25 Jan. 1901. Uit dit huwelijk zijn geboren één zoon en één dochter.

Van Dr. J.W. Lieftinck Jr. zag behalve zijn bovengen. acad. proefschrift het licht: Het Christendom en onze moderne samenleving. In: Volksbibliotheek. Uitg. van wege de ‘Vereen. t. handhaving en voortplanting v.h. liberale beginsel’. N. Uitg., Amst. 1883. 6e Achttal. no. 2. - Een gedenkwaardige sterfdag (10 Juli 1584). Het leven en sterven van Prins Willem I na drie eeuwen herdacht. Sneek. 1884. 8^o (Cat. Letterk. II, k. 120). - Toegetreden. Een vriendenwoord aan nieuwe leden der gemeente. Sneek. 1885. 8^o; 7e dr. 1890. 8^o. - Waarom modern? Uitg. d. de Vereen. t. verspr. v. stichtelijke blaadjes. Amst. 1885. 8^o. - W. Sonntag, De godsdienst in het dagelijksch leven. Uit het Hoogd. Arnh. 1886. 8^o. - Voor iederen dag. Godsd. Volksboek. Tiel 1889. 8^o; 2e dr. ald. 1890. 8^o - [Met Dr. M. Niemeyer]. Geloofsgetuigenis. Een bevest.- en intreerede geh. te Sliedrecht den 23 Maart 1890. Sliedr. 1890. 8^o. - [Met E. Laurillard H.P. Schim v.d. Loeff e.a.]. Lichtstralen. Leid. 1890. 8^o - Aan een mijlpaal. Toespr. t. herinn. aan zijne 25-jar. ambtsbed. geh. den 6en Oct. 1895. Sliedr. 1895. 8^o. - Godsdienstig Dagboekje, Woorden uit den Bijbel voor 1896 en 1897. M. bijschr. Schoonh. 1895. 96. 32^o.

Met Dr. W.C. Manen voerde hij de redactie van: Onze Godsdienstprediking. Tiel en Amst. 1875; van 1891 af alleen.

Litteratuur: Hs. Borger, i.v. - De Hervorming. 30 Mrt. 1901. - Gel. en Vrijh.

[p. 18]

23e Jrg. (1889), blz. 386-389; 24e Jrg. (1890), blz. 208-211. - St. v. W. en Vr. 26e Jrg. (1889), blz. 1039, 1040. - Kerk. Crt. 26 Juli 1889. - Ned. Patriciaat. 3e Jrg. (1912), blz. 255, 449. - Alb. Stud. Gron., k. 329, 338.