Imitaasjelear

[p. 63]

16

Yn 'e fjirtjin dagen dernei, dêr't Anke en Margreet it gefal ‘âlden’ geregeldwei goed yn oereide hiene en Margreet har ferwûndering noch ris fiks útstald hie, naam Anke de lêste freeds de reade tas fan 'e souder ôf en die der alle klean yn, dy't har it bêste stiene, want der giene ek jonges mei.

Al hie se der mei gjin wurd mear oer rept, se wist dochs dat heit en mem bang wiene dat se gean soe. Dêr kaam mem al nei boppen ta, it stinnen wie net fan 'e loft.

‘Wat silstò?’ frege se as wist se fan neat, doe't se yn Anke har keammerke wie.

‘Ik sil mei de groep fuort, fansels. Dat soe dochs.’

‘Nee, dat soe net; we hiene goed ôfpraat fan net.’

Wurch die se de sokken yn 'e tas en sei dat se gjin nocht hie om der fierder oer te praten en dat se njoggentjin jier wie.

‘Poeh!’ blies mem. ‘Njoggentjin. 't Soe wat! Do bliuwst thús, do hearst my wol.’

‘Nee mem,’ sei se mei klam, ‘ik doch wat ik wol.’

Heit wie noch net thús fan skoalle doe't it foar har tiid wie om de doar út. Se soe op 'e fyts nei it stasjon dêr't de oaren ek wiene en mei de trein en de bus nei Gythoarn. As mem har tsjinhâlde, soe se har oan 'e kant reagje. Oertsjûge fan har grutte gelyk rûn se moedich de trep ôf nei bûten ta om 'e fyts út 'e garaazje te heljen. Fan mem wie gjin spoar te sjen. Doe't se de fyts kearde, heakke it achtertsjil. De fyts stie op 't slot. Se moast glimkje en fielde minachtsjen doe't se seach dat mem har eigen fyts ek op 't slot set hie en se stelde har foar hoe't mem, panikerich, dy fytsen op

[p. 64]

't slot set hie. Se moast der wat om laitsje, se like wol in gefaarlik bist dêr't de wei foar ôfset waard. Se wiene bang.

Mei de swiere tas oer it skouder hise, rûn se de wei op nei it stasjon. Der wie no gjinien mear te berikken, elkenien wie no ûnderweis nei it stasjon, dat se soe dy trein wol misse. Mar se soe it wol fikse, belies jaan wie no it lêste wat mooglik wie.

Se fielde dochs de triennen oer de wangen gliidzjen, se koe se net tsjinhâlde. Mei de holle nei de grûn naam se grutte stappen. Se wie njoggentjin en se rûn fan hûs, de earste menuten koe se neat oars tinke. It wie dochs ek wol om te laitsjen. Mar hoe't it oars moast wist se ek net. Heit en mem twongen har gewoan ta sok gedrach.

Ynienen wie se bang dat har âlden de plysje wolris ynskeakelje koene om har by it stasjon te kearen. Fuortendaliks seach se nei de auto's op 'e dyk, mar dy rieden har allegearre fredich foarby. Soe de plysje har wol foar sokke akkefytsjes liene litte wolle? Dat soene heit en mem dochs ek net dwaan. Hokker reden soene se opjaan moatte? Se hearde mem al stammerjen: ‘Plysje, we binne sa bang dat ús Anke op 't ferkearde paad komme sil.’ Se moast der sels om laitsje.

Dochs bang om op it stasjon troch wa dan ek mar opheind te wurden - mem soe heit wol skille hawwe -naam se de bus, dy't trije oeren wurk hie om yn Gythoarn te kommen. Yn it doarp frege se nei de mûne, dêr't se fan wist dat se der tahâlde soene.

Yn 'e mûne wie gjinien en se rûn wat hinne en wer. De oaren soene wol op it wetter wêze. Oan 'e grutte itenstafel joech se har del en hie de holle yn 'e hannen. Se koe it har noch net hielendal yntinke. Se wie hjir,

[p. 65]

dat wie it fernaamste, mar dan woe se ek wol dat se har der net sa bewust fan wie dat se hjir sa'n hege priis foar betelje moast.

De oare tsien kamen nei in healoere en seagen wakker benijd op doe't sy dy't se op it stasjon faaks al ôfskreaun hiene, dêr dochs siet.

‘Hee Anke! Do hjir noch?’ rôp Durk en kaam op har ta.

‘Ja, wat tochtsto dan?’ rôp se en se woe har bêst dwaan om yn deselde sfear as de oaren te kommen.

Ien sette kofje foar de roppige punters. Se hiene in moai setsje oan it farren west en it laitsjen wie net fan 'e loft. Durk siet neist har. Hy like har wol aardich ta, mar se hiene net safolle mei inoar te krijen hân. Se fielde har yn dit fermidden fan ropperige en lakerige leeftydsgenoaten nea op har gemak. Op de jûnen waard der fakentiids wol aardich diskusjearre, dat fûn se wol noflik. Dan wiene se ek wol aardich serieus. Mar no skynde de wille foar master opslaan te moatten.

Dochs naam se dy jûns Durk yn betrouwen dy't har it útstel dien hie om in ein te rinnen. Der moast dochs yn alle gefallen ien wêze dy't wist yn hokker omstannichheden as se hjirre wie. Mar Durk koe net oars sizze as dat er bliid wie dat syn âlden net sa wiene. Hy koe har heit wol fan 'e tsjerke. ‘Ik bin alhiel net oergeunstich op dy,’ sei er, doe't se nei it kuierjen wer by de mûne wiene.

Nachts lei se te draaien en de sliepsek draaide mei. De fammen om har hinne sliepten al, neidat se oeren gibeljend lústere hiene oer de jonges. Benammen Durk skoarde punten, hoe se wol fernommen en it feit dat sy fannejûn in blokje om mei him kuiere hie, skyn-

[p. 66]

de har út te sluten fan meipraten. It koe har net folle skele. Al hie it meskjin wol fijn west as se in freondin yn it groepke hân hie, immen dy't it foar har opnaam. Mar dêr hie se de lêste moannen dan ek gjin inkeld skot ta weage. Boppedat woe se ek net mear sa folle te krijen hawwe mei de lju fan 'e tsjerke.

De fuotten koe se gjin plak foar fine, de earms wiene har swier, mar se koe se net maklik dellizze. Se ritste de sliepsek iepen en rûn súntsjes de houtene trep ôf nei de grutte keuken. Yn 'e iiskast stie wat molke, dy soe se opwaarmje. Mei in glês waarme molke gie se oan 'e itenstafel sitten, mei de bleate knibbels omheech. Soene heit-en-dy wol sliepe kinne of spaanden dy ek troch it hûs om? Op himsels stelde it fansels net al te folle foar: se mocht net nei Gythoarn en se wie der dochs hinne gien. Se stie fansels yn har folste rjocht, mar dochs... as dy minsken no sa'n fertriet hiene om soks, koe sy harren dat dan wol oandwaan? Eartiids hie se noait in lestich bern west, se seach der ek hiel leaf út op foto's út dy tiid. Heit en mem wiene sa grutsk op har; sy wie alles foar harren. Se hie alles leare mocht, doe't se fan 'e HAFU kaam, en se hiene it prachtich fûn, doe't se harren te witten dien hie dat se foar ûnderwizeres leare woe. Alles wie gien sa as it soe, oan 'e bûtenkant. Wêrom kaam der dan yn har in protest omdat it gie sa as it soe? Wêrom joech se har net gewoan del by de gong fan saken? Se woe net. Se woe net sa libje lykas elkenien fan har ferwachte dat se libje soe. Want wat soe der no oars mei har barre as dat se juffer waard yn in klasse mei twaëntweintich leave berntsjes, dat se kofje sette soe yn it skoft foar de kollega's en dat se trouwe soe mei de iennichste ûnderwizer fan de skoalle dy't noch net troud

[p. 67]

wie, dy fan de fyfde klasse. En hokker oar takomstbyld sweve har boppe de holle as dat se dêrnei mei man en bern om de safolle wiken nei heit-en-dy op besite gie, heit mei dy man yn petear oer tsjerken en synoades en sy by mem yn 'e keuken oer de bern. En God, dy't de rezjy oer dat allegearre hawwe soe, soe no en dan tankber oanhelle wurde. Dat wie de wei dy't se ôflizze soe as se har oeral by deljaan soe.

Al soe se it wolle, se soe it net ienris kinne. Al dat hucheljen. Mar as se wat oars dwaan soe, joech dat by har âlden wer sa'n lijen. It soe in grutte klap foar harren wurde as se fertelde dat se neat mear mei tsjerke te krijen hawwe woe omdat se nearne mear yn leaude. Koe se dat dy twa minsken wol oandwaan? Twa minsken dy't har safolle jûn hiene en dy't mienden dat se it bêste diene dat se dwaan koene?

Doe't se wer op bêd lei besleat se dat se hjir net langer bliuwe woe. De holle stie har net nei wille meitsjen en doe't se dit de oare deis by it moarnsiten oan de oaren fertelde, seach elkenien har oan as hie se dy nachts op begraffenis west. De wiere reden fertelde se mar net, dêr skamme se har te bot foar.