Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruiden (1698)

Informatie terzijde

Titelpagina van Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruiden
Afbeelding van Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruidenToon afbeelding van titelpagina van Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruiden

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (6.77 MB)

ebook (8.42 MB)

XML (1.11 MB)

tekstbestand






Illustrators

Jan Luyken

Caspar Luyken



Genre

non-fictie

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)
non-fictie/natuurwetenschappen/biologie


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruiden

(1698)–Steven Blankaart–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 221]
[p. 221]

CLX. Hoofd-stuk. Cucurbita, Kauwoerde, ofte Kalabas.

DE Ranken der Kauwoerden zyn groen, redelyk dik, kantig, lang, in veele takken gedeelt, en met hare Klawieren aan Boomen, Heggen, en Somer-huisjes sig vast makende. De bladen zyn vry groot, als een rond spits-toeloopende; maar de bladen van de breede ofte Peer-wys Kauwoerde, zyn een weinig gekartelt. Voorts zyn sy sagt, en niet alleen de bladen maar ook de Ranken en de Klawieren, zyn als met een sagte dons overtrokken: yder blad heeft zyn eigen steel. De witte vyf-bladige bloemtjes staan yder op haar steeltjen, spruitende uit daar de bladen haar oorsprong hebben. Hier na siet men de vrugten, die vry groot werden, en sommige klein blyven. De figuur is verscheiden: als een glase bottelje, ofte met somtyds boven nog met een krop ofte buik, zynde als twee-buikig, ofte sy zyn breed en Peer-wys, sonder hals, ofte sy zyn wat langagtig. Ofte rontom met wratten bewassen, plat, ofte matig hoog: sommige zyn klein, en van koleur als een Orangien Appel, enz. de schors is eerst groen, en als wat donsig; daar na werd die geel, kaal, hard en houtagtig. Het merg is wit en sappig, tusschen welk het zaad op order geschikt is: het zaad is wit, lang, plat, matig dik en breed; aan 't eene eind spits, maar aan 't andere eind twee hoekig, stekende op yder hoek een weinig uit: de pit is soet, gelyk het Konkommer-zaad. De wortel is tamelyk dik, en somtyds vry dun, met eenige veselen behangen.

Sy wasschen alhier in de Hoven; en komen alle

[pagina 222]
[p. 222]

jaren van nieuw zaad voort. De vrugten heeft men in de Oogst-maand, en tegens den Herfst ryp: alhoewel die door konst eerder ryp konnen gemaakt werden.

Men gebruikt de binnen-bast in de keuken om tot moes te koken, ofte te bakken, doende den afgang sagjes vervorderen: sy werden mede in lange stukken gesneden en geconfyt, 't sy nat of droog. Het sap van het merg, werd met suiker gedronken, om den brandigen dorst te lessen. De Fles-Kauwoerden uitgeholt zynde, dienen om daar wyn in te doen voor de Reisigers. Het zaad is alleen in de Genees-kunde gebruikelyk, en heeft de selfde kragt en bereidinge als dat van de Citrullen en Konkommers.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken