Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruiden (1698)

Informatie terzijde

Titelpagina van Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruiden
Afbeelding van Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruidenToon afbeelding van titelpagina van Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruiden

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (6.77 MB)

ebook (8.42 MB)

XML (1.11 MB)

tekstbestand






Illustrators

Jan Luyken

Caspar Luyken



Genre

non-fictie

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)
non-fictie/natuurwetenschappen/biologie


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Den Neder-landschen herbarius ofte kruid-boek der voornaamste kruiden

(1698)–Steven Blankaart–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 550]
[p. 550]

CCCCXLVIII. Hoofd-stuk. Sinapi, Mostaart.

D'Eerste Tamme ofte Witte Mostaart heeft byna bladen als de rapen, dog kleinder en ruiger, maar aan de struik werden sy hoe hooger hoe kleinder en meer gesneden. De struik is rond, rouw, hairagtig, drie ofte vier voeten hoog, verdeelende zig boven in verscheide takjes. Langs de takjes komen vier-bladige geele bloemtjes, waar na dunne, rouwe, en langwerpige zaad-kokertjes volgen, in welke rond een geel zaad is, van groote als van de Radys, maar scherp van smaak. De wortel is diep in d'aarde sinkende, dun, en met veselen behangen.

De tweede tamme, ofte gemeene Mostaart, is de voorige wel gelyk, maar het zaad is kleender, en donker-bruin, dat van binnen uit den geelen-groen is; zynde mede scherp en bytende.

De wilde Mostaart wast soo hoog niet, en het zaad is roodagtig, anders de tamme in alles zeer gelyk.

De tamme werden in de akkers gesaaid: maar het wilde vind men veel langs de wegen. Sy werden in de voortyd gesaaid, bloeijen in 't begin van de Somer, en het zaad is in Hooymaand ofte Oogstmaand ryp.

Het zaad is meest alleen in gebruik. Het is zeer doordringende van deelen, want de bereide mostert gegeten, vat de menschen by de neus, gelyk men segt. Door syn werkelyke en doordringende deeltjes brengt het mede een werkelykheid in ons bloed, doorsnyd de slym in de maag, darmen enz, doet het eeten wel verteeren, maakt een vloeibare gyl en bloed: en dient bysonder in scheurbuikige, loome

[pagina 551]
[p. 551]

en slaperige menschen: men kan het met azyn vermalen en onder de spysen gebruiken: met het kooksel kan men in d'ontsteke keel gorgelen. Uiterlyk gebruikt men het in voet- en nek-pappen, om den omloop der sappen wat te veranderen: op geswellen gelegt, doet die rypen; steut de beginnende verstervingen. Het kan mede onder nies-poeders gedaan werden. Men perst daar mede een olie uit tegens de koude zenuw- en pees-ziekten.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken