Briefwisseling 1930-1940. Deel 2

600. E. du Perron aan M. ter Braak
Parijs, 26 Mei. [1934]

aant.

Beste Menno, Querido schreef dat hij je exposé gekregen had en prachtig gevonden. Ook dat De Sm. Mens nu, ‘dank zij de medewerking van mijn vrienden’, onverkort kon verschijnen. Maar... wat zijn zijn eischen? In geen geval zou ik willen dat het weer een dure historie à la Coster wordt. Ook kan ik nog

[p. 408]

wel wat bijdragen (dat wou ik hèm niet zeggen, maar het is zoo). Schrijf me hierover dus, zoolang ik het nog ongedaan kan maken.

Ingesloten een berijmd antwoord van Rudie; erg geknutseld en beroerd. Fredje schreef ook weer een heel pak abominabele versjes. Ze zijn aan het subtiel-doen toe; slechte invloed van Tinan, van ons, enz.

Van Last kreeg ik allerlei drukwerken en een brief waarin hij zijn verontwaardiging te kennen geeft over de uitspraak van zijn ‘eereraad’, en over mijn stuk in Die Sammlung. Ik heb er niet onvriendelijk, maar ook niet zacht, op geantwoord. Ik denk dat hij wel niet meer komen zal; in ieder geval zal ik dat deel wel zelf afdoen in Forum. Of Gans ervoor nemen.

Ik begon met het stuk over Jan Lubbes; langzaamaan moet het overgaan op fascisme, etc. Over een paar dagen zend ik je een portie. Het beste lijkt me om het in 2 of 3 stukken achter elkaar in Forum te zetten, telkens een blz. of 10. - Ik had ook erge lust om een panopticum te schrijven ter verdediging van ‘den ignobelen James Cagney’, die mij zooveel eerlijker lijkt dan al de vermomde prollen van de bioscoop, maar wil je dat hebben? Ik ben nu ook wel erg opgeslokt door de rest.

Vergeet je de Forums niet? (Van Zijlstra. 1¾ jaargang, 1932 + ¾ van '33.)

Ik ga nu weer werken. Veel, veel dank voor je prompte behandeling van het exposé, je bent een vriend uit 1000.

Hartelijke groeten, ook aan Ant, van je

E.

Ik kijk erg uit naar je stukje over den verleider, maar er komt niets. - Het ‘essay’ van Kijzer over mij en Coster als Franschman versus Germaan, en de groote waarde van Querido en Uyldert, was overheerlijk. En hij schrijft 3 × dat hij mij iets bestrijden zal ‘tot hij geen adem meer heeft’. Dat dergelijke kul door de 2 Jannen niet uit Gr. Ned. te werken was, is toch wel bedroevend. Geschreven in Jan-Lubbes-pur-proza.

Er is een tweede Braunbuch verschenen: Dimitroff contra Goering. Moet je het je niet ijlings aanschaffen? Ik denk dat ik het ook

[p. 409]

in mijn stuk opneem. Wat daar allemaal niet inkomt: ik sta er zelf van te kijken! Mussolini, Keyserling, André Campo, A. de Kom, Kuyle, Jan Lubbes en Dimitroff; als Vic nu maar weer niet erg serieus het hoofd schudt. Vic zelf zal er trouwens ook - hoewel ongenoemd - in compareeren.

Bij het naar buiten gaan vind ik je brief. De kwestie met Querido lijkt mij door hem wel erg slim behandeld; ik geloof niet dat je dit zoo moet aannemen. Gesteld, de onkosten zijn fl. 3000.- en hij verkoopt tot 1 Nov. '35 voor fl. 1000.-, dan gaat er fl. 350, van mij af, en jij en de broodarme Jan zouden voor fl. 1650. opdraaien! Dat is al te mal en absoluut niet in evenredigheid met het garandeeren van 70 blzn.! Schrijf hem dus omgaand dat je cijfers moet hooren, en weten wilt waar het, in het ergste geval, op neerkomt. Natuurlijk zal ik met jullie mee ‘dekken’, en zelfs zoo mogelijk alles voor mijn rekening nemen, maar dat hoeft hij niet te weten, en noch jij noch Jan zijn richards. Ik schrap net zoo lief die 70 blzn., of laat een stuk overliggen voor eventueel een volgende en kleinere bundel.

Behandel deze zaak dus nog goed, want Q. is heel geschikt, maar toch wel een slimme zakenman.

Als ik je proef niet meer krijg (over den rokkenjager) schrijf ik er zeker niets meer bij, want 3 × over deze kwestie is strategisch onjuist, en belachelijk voor ons.

Het porto voor het gratis-abonnement wil ik desnoods wel betalen. Zeg dat aan onzen directeur, maar zeg er dan bij dat het principe je onjuist lijkt...

Je hebt dus al meer van Last gemerkt, dan ik! Neem je hem nog in Forum? Zijn toon en houding bevallen mij matig; Gans is zeker qua persoon geschikter, en als ‘trotskyst’ ook meer bij-ons-hoorend. Antwoord mij hier nog op, want ik zie Gans eerstdaags. - Doe mijn groeten aan Müller-Lehning.

De 2 stukken (die er nog niet zijn) gaan direct weer terug. Dat Kramers er geen bal van terecht gebracht heeft, behoort tot het normale. - Dag!

Je

E.

[p. 410]

Gino = Giacomo heeft zijn proeven gekregen: 14 blzn.; hij is dus kiplekker, want zij leven heel poover en zulke sommetjes brengen voor hen soms werkelijk uitkomst.

Er is bij Last - ofschoon hij toch geschikt is - een neiging om slimmer te zijn dan wij en om ons te ‘gebruiken’, en vrij veel vijandigheid die uit literaire streberei voortkomt. Hij kan het niet goed verdragen dat wij zoo op plaatsen gaan zitten, waar volgens hem ‘de nieuwe kunst’ = Dekker, hij en nog 2 anderen - Theun de Vries bv., als die het dogma behoorlijk leert omhelzen - moesten zitten; hij voelt zich erg beroemd en speurt overal naar de echo's van zijn literair personage. Gans is van al deze eerzucht ontbloot, schreef mij spontaan dat hij met veel plezier mijn stuk in Die S. en het antwoord op Defresne gelezen had en dat er werkelijk een verfoeibare hollandsche mentaliteit bestaat. Bovendien heeft hij een reëele waardeering voor jou en mij. Hij schrijft minder goed dan Last - maar dat is gemakkelijk verholpen, en hij is zeker geen haar minder intelligent. Sur ce, zeg me dat jij wilt. Ik heb nl. toch ook met Last te doen, en zie niet in waarom je geen dingen van hem in Forum zou opnemen, mits ze beter zijn dan het kreng dat nu in Gr. Ned. staat.

En wanneer plaatsen we wat van Dekker?

Wil je Hein eraan herinneren dat hij zijn meening over de Politicus zeggen moet? De meening van Last daarover zou mij ook wel interesseeren! En wat heeft Müller-Lehning ervan terug? Laat mij vooral alles weten wat aan reacties erop binnenkomt.

Wij denken ook nog met vreugde aan het samenzijn hier terug. Jany komt overmorgen. Hennie schrijft lange en aardige brieven: wij sijn toch noch niet verstroyt.