Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Groot lied-boeck (1975-1983)

Informatie terzijde

Titelpagina van Groot lied-boeck
Afbeelding van Groot lied-boeckToon afbeelding van titelpagina van Groot lied-boeck

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (13.95 MB)

XML (3.28 MB)

tekstbestand






Editeurs

A.A. Keersmaekers

F.H. Matter

Garmt Stuiveling

C.F.P. Stutterheim

P.J.J. van Thiel

F. Veenstra

C.A. Zaalberg



Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel
liederen/liedjes


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Groot lied-boeck

(1975-1983)–G.A. Bredero–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

XXI Liedt

I: 104-106

Gedicht in direkte rede, gericht tot een vrouw die door ziekte haar lichamelijke schoonheid heeft verloren maar nu een duurzamer geestelijke schoonheid bezit. Het lied sluit door aanhef en thematiek aan bij het vorige; het is ondanks verschil in strofenbouw daarvan a.h.w. een pendant, en handelt over een later stadium.

Beginregel: Heb ick u niet gheseyt

Vindplaatsen: Groot Lied-boeck 1622: 29-30; Kalff 1890: 254-256; Knuttel 1929: 68-69; Van Rijnbach 1944: 63-64.

Omvang: 72 verzen, negen strofen van 8 regels.

Versvorm: jambisch metrum met drie heffingen; talrijke verzen hebben vaak emfatisch aandoende omzettingen van de eerste jambe: vs. 1, 5, 7, 9, 18, 22, 23 enz.

Rijmschema: a b a b b c b c; vgl. voor deze strofevorm lied XIX.

Melodie: Matter 1979, blz. 216.

 

20 Met reden en met wesen: Door de vzn. 19-20 direkt met vs. 18 te verbinden staat er dat de schoonheid op aarde ten zeerste wordt geprezen en wel volkomen terecht indien ze gepaard gaat met deugd. De interpretatie: met het verstand en met het gemoed is beter dan in woord en daad. (+)

31 het valsch: Ofschoon het mogelijk is valsch als een gesubstantiveerd adjectief op te vatten, verdient het de voorkeur er een bijvoeglijke bepaling bij goet (vs. 32) in te zien, dus parallel aan dierbaer. De tegenstelling tussen valsch en dierbaer wordt door deze samentrekking stilistisch nog versterkt.

51 Wanneer hij 't schoon gheniet: Mede doordat schoone (vs. 49) en schoon (vs. 54) in deze strofe staan, zou men geneigd zijn ook 't schoon op te vatten als een lidwoord met een gesubstantiveerd bijv. naamwoord. Maar 't is een voornaamwoord, vooruitwijzende naar Het geen (vs. 52) en schoon is een concessief

[pagina 236]
[p. 236]

bijwoord: al, ook, wel (zie WNT XIV, kolom 837). In deze strofe geven de vzn. 49-50 en 51-52 de twee stadia van verliefdheid en van liefde aan (gheniet duidt op seksuele omgang), maar tijdens dit hele proces kan het gebeuren dat de man, wanneer hij de lichamelijke schoonheid waarop hij verliefd is geworden, ziet afnemen, ook zijn erotisch gevoel voelt verzwakken. Het woord minne (vs. 55) heeft vooral door Coornhert de bet. gekregen van lichamelijke erotiek tegenover liefde als de meer geestelijke, reine en duurzame hartstocht. Zie ook Hoofts Granida vs. 1726, 1750 en 1804 (ed.-Stoett, deel III, blz. 208 en 211.)


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken