Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Groot lied-boeck (1975-1983)

Informatie terzijde

Titelpagina van Groot lied-boeck
Afbeelding van Groot lied-boeckToon afbeelding van titelpagina van Groot lied-boeck

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (13.95 MB)

XML (3.28 MB)

tekstbestand






Editeurs

A.A. Keersmaekers

F.H. Matter

Garmt Stuiveling

C.F.P. Stutterheim

P.J.J. van Thiel

F. Veenstra

C.A. Zaalberg



Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel
liederen/liedjes


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Groot lied-boeck

(1975-1983)–G.A. Bredero–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

LXXIII

I: 267-269

Lyrisch lied waarin een jonkman klaagt over de onweerstaanbare macht van de liefde, en zich dan richt tot het vereerde maar nog niet voor hem bereikbare meisje. Het lied heeft geen titel.

Beginregel: Ach! blije Jongelingen,

Vindplaatsen: Groot Lied-boeck 1622: 102; Kalff 1890: 355-356; Knuttel 1929: 222-223; Van Rijnbach 1944: 144-145.

Omvang: 50 verzen, vijf strofen van 10 regels.

Versvorm: jambisch metrum, behalve in vs. 10 dat echter mede door het enjambe-

[pagina 327]
[p. 327]

ment in vs. 9 deelneemt aan een doorgaande alternering. Twee heffingen in de vzn. 5, 6, 8 en 10; drie in de vzn. 1, 3 en 7; vijf in de vzn. 2 en 4.

Rijmschema: a b a b c c d e e d.

Melodie: Matter 1979, blz. 142.

 

2 ghelaet: Omdat er een zekere tegenstelling is tussen dit vs. en de daarop volgende werken (vs. 4 enz.) komt de bet. gelaatsuitdrukking hier meer in aanmerking dan gedrag, doen en laten. (+)

7 Hoe ick ben overwonnen: Hoe zeer ik machteloos ben, hoe zeer ik me er niet aan kan onttrekken.

10 verslonnen: Het overmachtige gevoel van liefde heeft de wilskracht (vs. 8) en het denken (vs. 9) tenietgedaan. Er is een tegenstelling tussen levende (vs. 9) enerzijds en sterven (vs. 1) en dood (vs. 13) anderzijds. Men zal daarom levende gedachten het best kunnen interpreteren als: het besef dat ik leef, mijn zelfbewustzijn als levend wezen.

31 Mijn Ziel-gelijcke zeden: De betekenis: ‘Mijn gedragingen overeenkomstig mijn ziel’ ligt het meest voor de hand, maar zo'n toestand is in strijd met wat er in vs. 5-10 en vs. 25-26 is meegedeeld. Er zijn nu twee mogelijkheden: a. Mijn hoort niet bij zeden maar bij Ziel, en ghelijcke sluit dáarbij aan. De zeden zijn dan die van het meisje, dus haar opvattingen en gedragingen; deze komen overeen met Mijn Ziel, dus met de ziel van de jonkman; er bestaat tussen hen beiden dus een sterke zielsverwantschap. Het bezwaar tegen deze verklaring is dat vs. 31 en vs. 32 nu beide betrekking hebben op het meisje, zodat de term verselschapt van wat vreemd aandoet; of b. na Mijn Ziel dient een komma te worden gelezen, het vs. begint met een aangesproken persoon, zoals ook de strofen hiervoor en hierna; gelijcke zeden moet dan slaan op een zekere gelijkheid in het gedragspatroon van de jonkman en het meisje. Als onderwerp bij het gez. Leert (vs. 33) komt Natuur en Reden het meest in aanmerking. De vzn. 31-34 kunnen dan betekenen: Mijn geliefde, de natuur en de rede leren mij de gelijkheid van onze gedragingen en uw hoge levensopvatting belangrijker te vinden dan alle rijkdom van de wereld. (+)

34 Verr' boven al 's werelts pracht: De dichter zal wel des werelts hebben geschreven, overeenkomstig het metrum.

37 Na-magen: Ofschoon het woord namagen (nabije bloedverwanten) bestaat (zie WNT IX, kolom 1535), is er alle reden om Na magen te lezen, of liever na magen, evenals Na praal(vs. 36) en Na hoogheyd (vs. 37). De hoofdletter van Na is hoe dan ook storend. (+)


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken