Groot lied-boeck

[p. 331]

LXXVII Liedeken

I: 280-281

Lyrisch lied ter ere van een bewonderde en geliefde vrouw die het werk van de dichter heeft geprezen. Naar de inhoud is er een duidelijke verwantschap met lied LXXIV. In Angeniet is deze tekst een tuytertje of twee, door het meisje geschreven en daarna gezegd of gezongen ter ere van haar minnaar Kloridon; de laatste vier versregels worden dan door Kloridon gezegd. Bij de invoeging in het spel is de tekst niet voldoende aangepast.

Beginregel: Wat onvertel'bre vreucht, en wat verwonderingen,

Vindplaatsen: Groot Lied-boeck 1622: 106; Angeniet, 1623: vs. 499-529 (ed.-Verkuyl, 's-Gravenhage 1982, blz. 154-155; Kalff 1890: 362; Knuttel: alleen in Angeniet; Van Rijnbach 1944: 149-150.

Omvang: 28 verzen, zeven strofen van 4 regels.

Versvorm: alexandrijnen met regelmatige cesuur en maar weinig ritmische variaties.

Rijmschema: a b a b.

Melodie: Matter 1979, blz. 213, 219.

Varianten
Groot Lied-boeck 1622	Angeniet 1623
3 Mach komen	Komt my
4 En ploffen plotselijck	En plotsen al ghelijck
8 noch	en
10 gebleyckt... versont	ghebleeckt... door-sond
15 sonne	leyd-ster
18 versien	geleert
21 En dese schoone Ziel	Ay over-schoone ziel!
rust in so lieve leden	ay over-lieve leden!
22 net	eel
24 in	spijt
25 Te kunstigh heeft u hand	Maar wijse Angeniet
mijn slechte stijl	't is mijn te seer
26 uyt	met
27 Van geloofden gelooft	't Is loffelijck gelooft
ist loffelijck	van geloofden

2 onthael: ontvangst, bejegening; zie WNT X, kolom 1859; Feest vreugdebetoon, vreugdebedrijf; zie WNT III, derde stuk, kolom 4402. Voor de r in heughelijcker, die men ten onrechte als aanduiding van een comperatief zou kunnen opvatten, zie Weynen 1965, § 48.

[p. 332]

6 van mijn Ziel tot in mijn harssen-pan: De term Ziel duidt op de emotionele functie van de mens, de term harssen-pan op de rationele.

10 versont: met zonneschijn gevuld. (+)

12 de suyverste van bloet: De term bloet heeft hier geen betrekking op afkomst of verwantschap, maar op geestelijk-zedelijke krachten waarvan men het bloed de drager achtte; dus: de hoogste in gezindheid.

18 na mijn wensch: bijwoordelijke bep. bij versien; het woord goddinne is vocatief, gericht tot het geliefde meisje.

26 met Hector: Deze uitspraak van de trojaanse held Hector is ontleend aan de Hector proficiscens, een vrijwel geheel verloren gegane tragedie van de romeinse dichter Gnaeus Naevius (ong. 270-200 v. Chr.), de grondlegger van de nationale latijnse poézie, met name van epos en tragedie. Zie W. Richter: Das Epos des G. Naevius, 1960; en meer speciaal voor deze plaats bij Bredero: Zaalberg 1968, blz. 43 en Verkuyl 1982, blz. 279.