Logo DBNL
Hofstad. Deel 2 (1909)

Hofstad. Deel 2

(1909)–Johan W. Broedelet–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

XXXIII.

Struggle-for-high-life keek zeer misnoegd. Hij had er vele reden voor.

Freule van Nebdal ontglipte 'm. Dat voelde-ie. Van de zijde van de Oude Gracht werd geen toenadering meer betoond. Integendeel! De schoone Hélène zelf, na 'r vriendelijkheid van dien eenen avond, welke nog altijd in z'n herinnering aangeschreven stond als de avond zijns levens, was tot 'r gewone ijskoelte jegens hem teruggekeerd. In de meeste gevallen, als-ie 'r ontmoette, op straat, in de opera, waar ook, zag ze finaal over 'm heen en wanneer 't 'r bepaald onmogelijk werd, hem gansch te negeeren, begenadigde ze 'm met 'n knikje, welke wel de felste speldeprik mocht heeten, waardoor z'n veel bestookt hart ooit werd doorboord. Tegenover 'r gezeten had-ie geen tweede maal. Hoe vurig-ie er ook naar gesnakt had, wederom zoo'n avondje genoodigd te worden in die, in zekere kringen vermaarde salons, dat geluk was 'm niet weer te beurt gevallen. Zelfs had-ie overdag de oude douairière niet meer gesproken. Ontweek die 'm? 't Was haast al niet anders aan te nemen. Tot drie keer had-ie getracht, tot 'r binnenkameren door te dringen. Echter, te vergeefs. 't Leek wel, of de knecht speciale opdracht had, hem, onder welk voorwendsel ook, de toegang te weigeren. In 'r correspondentie was de oude kneu, gelijk-ie 'r oneerbiediglijk reeds noemde, van 'n buitengewone toeschietelijkheid gebleven. Ja, dat sprak. Dat ondervond hìj altijd, 't lid van de firma Lanselo. Hij werd geëxploiteerd. Doch goed, goed, dat had-ie van te voren geweten. Maar niets voor niets! Ze behoefden natuurlijk niet dadelijk met de boven alles begeerlijke Hélène aan te dragen - als slot-apothéose diende die

bewaard. O God, als-ie dat toch eens bereikte! -, doch als ze zich na die eene, sporadische toenadering reeds voor goed terugtrokken, 'm alleen nog maar uit de verte toeknikten om z'n kennis van het geld, gaf hìj er eveneens de brui van en leelijk! Zóóveel had-ie toch wel van zaken geleerd, dat je je loon moest eischen voor alles. Onthielden ze 'm dat, zoo moesten ze maar zien, hoe ze 't zonder 'm deden. Goddank, afhankelijk was-ie niet!

Struggle liet 'n zeer geblaseerd boertje. Dat gewone minachtings-geluidje van 'm kwam met 'n akelige langzaamheid en 't duurde daarbij zóó'n poos, voor-ie z'n hand, gestrekt op de bekende wijs, voor den mond had, dat 't ontsnappinkje zich reeds niet meer liet keeren, toen-ie dan zoo ver was. En Struggle zuchtte, dieper dan-ie 't in jaren gedaan had.

Hij voelde zich vermoeider dan iemand wist. Hij was totaal brisé, op, af. Kwam 't door z'n strijd van jaren en jaren, zich 'n plaatsje te veroveren in de haute volée? Zeer waarschijnlijk! Wen-ie de hand over z'n schedel liet gaan, miste-ie wederom eenige horizontale haar-leggingen, welke tot nu de staag wassende maan zijner afgeleefdheid nog 'n weinig hadden gemaskeerd. 'n Korte pooze slechts en de laatste illusie van hoofd-groen was heen. Hij had wèl gestreden.

Struggle tastte zachtelings met de vingers naar 't peinzens-moe voorhoofd. En haast 'n vol half uur bleef-ie in die pose. 't Was afschuwelijk!

Bekenden gingen langs 'm. Hij groette niet. Zelfs de oude van Turelurenberg, dien-ie anders toch altijd

met buitengewone onderscheiding behandelde, kreeg geen terugknik. En toen Titri, opvallend fuivig gestemd, binnen joolde aan den arm van 'r Keereweer, ging-ie in 't minst niet in op 'r joviale aardigheden. Of ze 'm al in den neus kneep, op den schouder klopte, 'r vinger peuterend tusschen z'n vest stak, hij zat als 'n steenen beeld, onbewogen. Zoodat ze 'm op 't eind dan ook voor 'n kaffer schold, die geen manieren kende en nooit meer met praatjes bij 'r aan hoefde te komen, want.. hij kon stikken. En ze joolde verder, Keereweer meetrekkend, die er 'n oogenblik bedenkelijk had uitgezien, wijl-ie reden te over had, geen onaangenaamheden te maken met Struggle. Ofschoon, hij stemde toe, dat was geen manier van doen.

De ‘club’ had vanavond voor 'n nieuwe attractie gezorgd. Er zou gezongen worden door 'n troepje verloopen Italianen, met extra moeite, gelijk 't heette, geëngageerd door 't bestuur, dat van 'n steeds vager samenstelling werd. Feitelijk dan ook bestond 't enkel uit 'n ongenoemden, gewieksten exploitant, die van de club meer en meer 'n half-publiek speelhol maakte. Er waren wel wat leden - wanneer echter hadden die 't laatst contributie betaald? -, doch in hoofdzaak introducé's, voor één avond naar 't verluidde, maar telkens zag men die er weer. Met de formaliteiten werd hoe langer hoe makkelijker omgesprongen. Men keek nog wel eenigszins toe, wìe trachtte binnen te komen, maar er moest al heel wat aan mankeeren, wilde die onwaardig bevonden worden voor de club. De societeit werd 'n wassen neus. Ieder, die ‘meneer’ was, was welkom.

Struggle vertoonde er zich bijkans nooit, vooral den laatsten tijd niet, nu 't er zoo affreus gemêleerd werd. Z'n aanwezigheid dezen avond vond z'n oorzaak in z'n baloorige stemming. Vanmiddag was-ie andermaal gerefuseerd op de Oude Gracht. ‘Mevrouw de douairière is ernstig ziek’ had 't geheeten. 't Werd met zulk 'n plechtigheid gezegd en zòò'n benauwende stilte waarde 'm uit 't huis te gemoet, dat-ie 't wel had moeten gelooven. Anders, wàs 't niet toevallig? Telkens vond Willem - hm, hij kende den naam reeds van den vertrouwden bediende der van Nebdals! - weer iets anders, 'm niet binnen te laten. Wijl-ie voelde, 't nu moeilijk ging, binnenkort wederom 'n poging te wagen, had 't 'm bijster teleurgesteld. Ontglipte Hélène 'm? Hij wìlde 't nog niet gelooven.

Z'n gang naar de club was dus 'n noodschot, zichzelf uit die beroerde neerslachtigheid op te jagen, welke 'm met 'n algeheele ontmoediging bedreigde. Ook echter was-ie er wel 'n beetje gekomen om Titri.

Die had 't 'm uitdrukkelijk verzocht. En, nu-ie in zoo'n eigenaardige verhouding tot 'r stond, kon-ie 'r vele dingen moeilijk weigeren.

Sinds 'n maand toch was Struggle de erkende... ‘betaler’ van Titri. Dat was zoo vanzelf aangekomen. Daar raakte je in vóór je 't wist. De eerste aanleiding ertoe was echter Keereweer geweest.

Hij zag 'm nòg op z'n kantoor. O, hij had 'm al verwacht! Hij wìst, waar dat geld-uitgeven van jongelui, die nog niets in handen hadden, altijd op uit liep. Leeningen! Haha, er waren er al zoovelen bij 'm

geweest! En meest had-ie geholpen, omdat 't hèm weer 'n beetje pousseerde in de kringen, welke-ie, ach, met al den drang van z'n struggle-for-highlife-schap, frequenteerde. Met Keereweer was-ie echter zeer op z'n hoede geweest. Wat hàd-ie aan dien Gerard? Z'n mama was 'n van Hogenloo! Dat was dan ook alles. Zèlf deed-ie alle mogelijke moeite, in de chic geadmitteerd te worden. Wat had hìj, Struggle, 'm dan te helpen? Steunde je concurrenten?

Toch had-ie 'm niet gansch teleurgesteld, uit 'n waarachtige goeiigheid. Op diens voorstellen was-ie natuurlijk gansch niet ingegaan! 'n Ideeën als dat heerschap had omtrent geldzaken.... ridicuul! Voorschot op z'n toekomstige erfenis! Hm, Struggle was geen woekeraar. Dat had-ie 'm eens even leelijk gezegd! ‘Maar wat-ie wel van 'm dacht?’ was Gerard dadelijk teruggekrabbeld. Neen, neen! Hij verzocht Struggle enkel om 'n zeer groote dienst en hij kon 'm eenige zèkerheid verschaffen, doordat 't geld van de ouwelui, niet waar, voor 'n deel door de firma Lanselo beheerd werd. Struggle legde 'm echter, zoo goed als 't ging, uit, dat dat geen reëele manier van zaken-doen was. O, wèl kon-ie, als-ie Keereweer daar nu zoo'n plezier mee deed, uit z'n particuliere kas, hm, hem 'n bedrag verschaffen - ronduit, hoeveel had-ie noodig? -, waarmee-ie zich, wat terugbetalen betrof, niet zoo erg (o, wel nee, in 't minst niet!) behoefde te haasten. En zeer zeker, dan was 't feit, dat de familie Keereweer in financieele relatie stond met de firma, voor hem niet zonder gewicht. Intusschen, dit nam niet weg, dat 't geheel 'n zaak bleef tusschen hèn.

Had Titri er van gehoord? Hij moest 't wel denken. Waarvoor anders was ze zoo bijster aanhalerig geworden, nadat-ie Keereweer dien ronden duit fourneerde? En juist op 'n oogenblik, dat-ie zeer zwak was om de vele teleurstellingen, welke Hélène 'm baarde, had ze zich zoo als 't ware aan 'm toegeworpen! Hij had niet gerefuseerd, o, één keer slechts, doch dat was voldoende geweest, er hem voor goed in te halen. Hij was er 'n gefêteerd man door geworden. In 't aardig ingerichte bovenhuis, dat Titri nu tot 'r beschikking had, speelde-ie zoo'n beetje den kleinen graaf van Montrose. Dat gaf 'm reliëf. Jonkheerale vrienden, als van Sluikinga en anderen, behandelden 'm gansch als huns gelijke, nu ze in den huize Titri voortdurend open tafel, jolige verstrooiing vonden. Hij betaalde, àlles. En hij ging door voor Titri's amant, wat-ie in waarheid toch niet was. O, neen, daar deugde-ie niet meer voor. Titri zelf had er zich dikwijls verwonderd over uitgelaten, als ze 'n enkele maal 'n uurtje alleen waren, dat-ie zoo weinig, hm, z'n rechten liet gelden. Doch dan had-ie gelachen, vaagjes, met 'n boertje. Struggle was dat alles beu. Nee, alle geneugten, welke ze 'm schenken kon, gaf-ie cadeau. Wat boeide dat hém nog, Struggle? Toch vond-ie 't wel aardig, dien rol te spelen van de monsieur in den huize Titri. Ach, ja, je moest wàt doen, om gezien te blijven bij 'n zekere categorie van lieden, die-ie noodig had, die ééne sport hooger te bestijgen, welke, ach, leidde naar 't zoo begeerde land van de high life. En of-ie nu Titri aanhield of 'n andere? O, hij zou stom zijn, als-ie Titri niet verkoos, Titri

met 'r aanhang van wel gedistingeerde omfladderaars. Wat-ie verder nog - o, alleen voor z'n naam! - aan vrouwen onderhield, had-ie er zelfs voor afgeschaft. Alleen z'n renpaard, waar-ie overigens zelden naar om keek, had-ie behouden. 'n Maîtres en 'n paard waren er tweè.

Nog altijd zat Struggle met de hand aan 't hoofd, als versteend. 't Viel op. En toen van Turelurenberg, die zich anders zoo toeschietelijk niet betoonde - tweemaal zelfs had de krakende graaf Struggle op straat totaal genegeerd. Hij bevond zich echter op 't oogenblik, door ongelukkige speculaties, in groote financieele moeilijkheden en dan (natuurlijk!) was Struggle geen te versmaden connectie - toen van Turelurenberg dan, als had-ie Strugggle's schijnbare onbeleefdheid van daareven niet opgemerkt, 'm, met z'n gemaakt stemmetje en 'n buiging die z'n gansche corsage in beroering bracht, aansprak, dit zelfs herhaalde zonder dat-ie eenig antwoord bekwam, ontstond er 'n groepje rond den fauteuil, waarin de onvermoeibr'e strijder voor 't haute-voleé-schap gezeten was. Op dat oogenblik trad dokter Vogelaars binnen.

Die keek zeer mistroostig. Hij had een van z'n zwarte buien, die 'm geregeld om den zooveel tijd overvielen. Dan hing z'n onderlip als 'n open schelp van walgbegin, z'n wangkwabben leken verder uitgezakt en hij had er gaarne nog 'n derde onderkin bij gemaakt. Als je ook al zóóveel jaren practiseerde! Wat 'n geheim-gehouden ellende bij velen! En niet 't gevolg van armoe of gebrek! O, neen, daar kwam hìj, de dokter van de

chic, zoo goed als nooit in. Neen, 'n massa beroerdigheid, juist enkel veroorzaakt door te weelderig leven, overvloed. Ach, ach, als hìj eens 'n boekje opendeed.... nu, nu!

Wat was dat daar voor consternatie? Ze kwamen op 'm toe, moesten hèm. Alweer 'n ‘geval’? Zoo juist had-ie 'n laat bezoek aan de douairière van Nebdal gebracht - 't ging slecht met haar. Hij vreesde voor 'r hart - en kon-ie nu opnieuw aan den slag? Met z'n gewone, breede langzaamheid zette-ie alvast z'n lorgnet op, keek hoog op de hem-naderenden neer. Doch als-ie dan den naam Struggle hoorde met eenige beschrijvende omstandigheid, trok 'n trek van begrijpen over z'n vollen Romeinsche-keizerkop. Ha, hàd Struggle dat weer? En hier? Dat was lastig. Jawel, hm, hij kwam.

Rond den fauteuil werd plaats gemaakt voor Vogelaars. Die, met 'n kort knikje naar rechts en links, hield stil, tuurde studeerend op den stokstijven Struggle. ‘Hm, ja’ mompelde-ie dan. ‘Eigenaardige zenuw-toestand. Gevolg van te ingespannen leven. We zullen weer moeten electriseeren.’ En luìd, tot de omstanders: ‘Dìt, jongelui, zij u ten voorbeeld. Ziet hier, waar te groote “Anstrengung” toe leidt. Knìjpt 'm, als ge wilt, hij voelt 't nièt. 't Eind zal zijn òf versteening òf 'n vroege dood. Wij dienen van 't leven kàlm te genieten’. Vogelaars had echter makkelijk praten. Streefde hìj naar 'n ideaal, als welke Struggle zich ten doel had gesteld? Neen, immers? Nu, dan had hij ook niet te veroordeelen.

Men informeerde, vroeg bijzonderheden. Doch Vogelaars, allen wenkend, den patiënt voorloopig alleen te laten - waaraan dadelijk voldaan werd - liet zich verder weinig uit. Straks zouden ze wel zien, zei-ie. Als-ie z'n electriseer-toestel had. Dat moest nu gehaald worden.

In ‘de zaal’, 't grootste der vertrekken, waaruit de societeit bestond, klonk rumoerigheid. Titri, die 'n uitgezochte bui had, dolde aanstekelijk. Ze sprak zelfs onbekenden aan, deed hun vragen, waarom bravoënd gelachen werd. Ze hield den heelen boel bezig. De malle! Ja, als die Titri begon!

Er waren nog andere vrouwen, maar weinige. Die zaten meest stil, als tentoongesteld. 't Was dan ook twijfelachtig, of die gasten waren dan wel tot de exploitatie behoorden. Men zag ze er te geregeld en ze waren steeds zoo zorgvuldig gekapt en gekleed, omhangen met sieraden van lokkende fonkeling. ‘Het bestuur’ sloofde zich wèl uit. Al maar meer attracties! En àchter draaide de roulette.

Voor 't tooneeltje, in der haast geïmproviseerd met wat versiering van planten, waarop nu de met zooveel moeite geëngageerde Italianen verschenen, zat ook Blanche Rokjewip, van 'n zelfde uitgelatenheid als Titri. Van haar nam men 't echter haast kwalijk. Ze moest weten, waar ze zich bevond. Feitelijk hoorde ze hier niet. 'n Club van distinctie! Als men ieder ook maar toeliet! Ze was bepaald gênante! 'n Blanche Rokjewip! Omdat ze in 't gezelschap van 'n paar oude heeren was, die tot de geregelde bezoekers behoorden, straks

nog, àchter, aan de roulette 't hunne hadden gedaan ter stijving van de ‘kas’, maakte men 't 'r maar niet lastig. Doch ze moest wat bedaren. Hemel, dat je van die lui had, die nèrgens hun fatsoen konden houden. Onbegrijplijk!

De Italianen, kleurig uitgedost, 'n viertal vermoedelijk afgedankte dames en heeren van een of ander rondzwervend opera-troepje, gaven hun liederen, hun duo's en quartetten, ook opera-fragmenten, luchtig soms, doch meest zwaar dramatisch. Hun stemmen smeerden er geducht op los en ze acteerden met 'n felheid van gebaren, alsof er iets gebeuren moest. Ze vonden 'n welwillend gehoor, werden vriendelijk be-applaust. Ach ja, als je in 'n nacht-societeit ook al ging critiseeren!

Onderwijl vernam Titri, bijna bekneld tusschen Keereweer en van Sluikinga, die 't 'r beiden vanavond zoo lastig maakten, dat ze hun telkens op de vingers tikte, wat er met Struggle gaande was. Verbaasd, niet begrijpend, wilde ze dadelijk gaan kijken in 'n groote nieuwsgierigheid. Die makkelijke Struggle! Maar Vogelaars, zich tegenover 'r zettend, hield 'r tegen. Nee, nee, vermaande die. 't Was beter, dat-ie nu maar alleen bleef. Rust, rust! En hij vroeg nog, of hij dat bij haàr - ze zag 'm immers nogal 'n keer? - nooit gehad had.

Titri zei van neen. O, wel was-ie meest erg stil, kon soms 'n heelen tijd onbeweeglijk zitten, alsof 'm iets scheelde. Maar daar bleef 't dan ook bij. ‘Jawel’, knikte Vogelaars. ‘Dat zou nog erger worden.’ En z'n lip hing weer als 'n vlag van déceptie.

Er werd 'n aardigheid verkocht, dat Struggle zich

toch zeker ook wel eens, hm, ‘levendiger’ zou gedragen bij Titri. Daar werd om gelachen met oog-geknijp. Doch Titri, sérieus, ontkende. O, als ze eens wisten! En ze zei 'n woordje van krasse brutaalheid. Men keek ongeloovig. Echter, ook dokter Vogelaars, nu weer met iets van z'n gewone leukheid op z'n gespalkt gelaat, beweerde, dat Struggle in zìjn toestand, hm, weinig meer van jeugdigheid zou doen blijken. Hij was zelfs van meening dat 't spoedig in vele opzichten voor goed uìt met 'm zou zijn. Iemand die versteende! Toen keek men wat minder betwijfelend. Ja, als de dòkter 't zei!

Zoo lang er over Struggle gesproken werd, was Keereweer niet op z'n gemak. Hij kon dat niet hebben. 't Was 'm, of ze dan allen speciaal naar hèm keken, hun gedachten lieten gaan over dingen, die 'm in 'n minder gunstig daglicht stelden. 't Was immers algemeen bekend, hoe hìj feitelijk genoot van wat Struggle verteerde. O, 't kostte 'm altijd nog veel meer dan-ie goed betalen kon. Maar dit nam niet weg, dat-ie toch ontzettend profiteerde van Struggle.

In 't eerst, toen z'n verdenking aangaande Titri en z'n vriend 'n klaarheid werd, had-ie wel 'n pijn gevoeld, opgespeeld, 'n scène gemaakt. Ach, ach, Titri was er verbaasd van geweest! Toch had ze 'm er duchtig om gezoend. Die aardige jongen! Zoo jaloersch te zijn!

Toen, dra, legde Gerard er zich bij neer, uit noodzakelijkheid. Of hij moest afstand doen van dat heerlijk leventje met Titri. Dat had ze 'm duidelijk uitgelegd. Hemel, 't sprak toch vanzelf, er moest gèld zijn, en, alsjeblieft, niet te weinig. En nu 't bleek - goed be-

grijpen deed Titri dat echter nooit - dat Gerard 't maar niet voor 't nemen had, ja, dikwijls zelfs zóó krap zat, alsof-ie oòk tot 't ballet behoorde, haha, moest er toch iemand anders gevonden worden, die daar voor zorgde. Liet-ie den hemel danken, dat 't Struggle was! Die betaalde, keek toe en verder geen nieuws. Ze hadden 't waarachtig slechter kunnen treffen!

Gerard dook er in dieper lamlendigheid door. Hij verslapte, dat 't weinige manlijke, dat er ooit aan 'm was, nog te loor ging. 't Beetje gezonde begrip, dat-ie van huis uit had mee gekregen omtrent fatsoen, moreele flinkheid, verplichting jegens zichzelf en iedereen, verraffelde gansch in die alles-ontwarreling, waartoe 'n tot-prostituée-gedestineerde als Titri 'm onafwendbaar brengen moest. Ze verweekte 'm, dat er van 'n Keereweer absoluut niets meer overbleef, enkel 'n allerlaatste van-Hogenloo-degeneratie, waarbij vergeleken de, in de Cattenburgerstraat in afgeslotenheid levende mama nog 'n bijster krachtig exemplaar was van 't eens zoo sterke geslacht. Z'n oogen gluipten als zochten ze iets zeer gemeens, z'n gang werd van 'n weiflende loering, z 'n rug ging gebogener. Toch had-ie nog wel iets van 'n fijn mannetje over zich, waardoor 't begrijplijk werd, waarom Titri 'm nog de hand boven 't hoofd hield. Of 't echter duren zou?

De Italianen pauseerden. 't Gaf als 'n verluchting. Vogelaars, verveeld, richtte zich op. Wat deed hij hier eiglijk? O, ja, hij moest nu blijven, voor Struggle. Maar anders, waarvoor was-ie gekomen? Met 'n onwilligen ophaal van de schouders vroeg-ie 't zich af.

Waarvoor kwamen al die anderen hier? Hìj, als-ie een van z'n zwarte buien had, zocht altijd, 'n verstrooiing, iets anders dan anders, waaraan de ellendigheid van het leven te vergeten. Want z'n breede stille lach van de gewone dagen verborg veel cynisme, dat zich in zulke uren sterkst baan brak. Doch wat vond je op de club? Ja, wat vonden de anderen er? O, toch zeker wel bevrediging van een of anderen drang. Anders zouden ze er zoo dikwijls niet komen. Hìj echter ging er altijd nog beroerder vandaan dan dat-ie al was. Vreemd, waar velen zich zoo amuseerden.

Hij keek, met geheime aandacht, neer op Keereweer en Sluikie. Wàs 't aan tusschen die twee? 't Zou zeker wel, want Sluikie.... nu, nu! Maar dan begreep-ie niet goed de rol van Titri. 'n Stuk speelgoed, 'n amusement? Vreemde verhoudingen! Wat er al niet werd uitgevonden, om er den levenslust maar in te houden! Doch ook dit was niets voor hem. O, hij zou niet ontkennen, van alles, wat 't leven bood, had-ie geproefd. ‘Lekker’ was immers z'n lijfwoordje en z'n mond, die wel in sju gedrenkt leek, stond er als naar. Doch voor 't meeste liet-ie toch weer gauw de onderlip hangen. ‘Op mìjn leeftijd lust je alleen nog maar heel, heèl lekkere hapjes’ beweerde-ie wel eens in leuke intiemheid tegen jongelui en dan ging er zoo'n wereld-breede spot over z'n genietingsvollen, Romeinschen kop, dat ze er, oogknippend, 't hunne van dachten. Hij intusschen liet zich niet verder uit. 'n Dokter wist te zwijgen.

Zou-ie even aan de roulette gaan? Hij had er den graaf van Turelurenberg zien verdwijnen. Tenminste, was die

die deur niet ingegaan? Doch wat deed hij er? 't Spel gaf 'm ook al geen emotie. Neen, neen, de gewone opwindingen hadden geen invloed op 'm. En, niettegenstaande veel, was-ie 'n voorzichtig man. 't Beetje fortuin, dat je had, moest je niet vergooien. Want armoe, ach, was dan nog de ellende der ellenden. Distinctie bleef nu eenmaal z'n hoogste levensbehoefte. Ze mocht dan 'n beetje verguld, betirelantijnd zijn, 't kwam er niet op aan. Als-ie maar op 't lekkere, fluweelen kussen van 't aristocratisme zat, waartoe-ie door z'n jarenlange praktijk toch zoo'n beetje behoorde. Viezigheid, grauwte... ah bah!

Wie zaten daàr? Hij kende ze niet. Maar dat juffertje - Blanche bedoelde-ie - had-ie meer gezien. Nu! Op straat, overal! Wel 'n typetje en niet grof, maar wat die kerels er aan vonden? Wie ging nu waar iedereen al geweest was? Tenminste als je al zóó'n leeftijd bereikte! Neen, hìj zocht ongebaander wegen.

Mooie vrouwen wel, die drie, vier, als geëtaleerd langs den wand. Alleen die groote zwarte zat nog zonder gezelschap. Ze stond op. O, naar de roulette? Welzeker, de eene attractie hielp de andere.

Vogelaars keerde zich af. Ach, vrouwen, vrouwen! Zoovele had-ie er gekend en goèd. Hij bleef er 'n penchant voor houden, zèker. Ze waren toch altijd 't begeerlijkste, dat de wereld bood. Doch je moest weten te onderscheiden. Je had ze in soorten, gràden. En hìj, op z'n ouderenden dag, werd zeer exclusief.

Hij keek naar den grond, afwezig. Op eens lichtte 't voor z'n geest. Hij zàg. Wat? Aan z'n leden trilde iets. Wanneer was 't ook weer geweest? Wel minstens

twee maanden geleden. Ja, z'n escapades werden steeds zeldzamer, maar daarom niet minder hevig. Hij zàg. 't Was in ‘Klingeling’. O, madame Joséphine kènde zijn smaak, bezorgde 'm nog iets anders dan 'n kamer. Hij doorleefde opnieuw, zàg.... Neen, neen, er niet aan denken! Of 't werd 'm te sterk. En weèr zou-ie.... Op zijn leeftijd! Neen, neen, hij wist, dat 't 'm brak. Liet-ie naar huis gaan, kalm. Ja, ja, liet-ie.... Hè? Wat? Ze tikten 'm op z'n schouder. O, juist! 't Electriseertoestel. 't Kwam als geroepen. 'n Afleiding! Jawel, jawel! Nu Struggle geholpen!

Geen vijf minuten later speelde zich in de kleine voorkamer, waar Struggle al dien tijd onverwrikbaar gezeten had, 'n wonderlijkste vertooning af. Onder den invloed van de electriciteit, welke Vogelaars op 'm liet inwerken, was-ie opgesprongen, correct, 'n marionet, die zelf niet weet, wat-ie doet. Onbewust dan ook, gansch werktuigelijk door de gewoonte van heel 'n lange jeugd, volvoerde-ie de verschillende bewegingen, waartoe de aangebrachte stroom 'm de krachten gaf. Allereerst liet-ie 'n drietal zeer fiksche boertjes. Daarbij bracht-ie de hand telkens naar den mond, vingergespitst, zooals-ie zich dat had aangewend. Daarop dandineerde-ie wat heen en weer, niet al te coquet, maar toch met 'n élégance, waarvan hijzelf alleen 't geheim dacht te kennen. En om de zooveel passen betrachtte-ie zich van op zij in 'n spiegel, welke er niet was. Dan hield-ie stil. Hij boog, voor iemand dien-ie meende te zien, stak de hand uit, van uit de hoogte, greep 'n denkbeeldige, welke-ie slechts 'n seconde vasthield. En, zich 'n

zeer flatteuse pose gevend - inderdaad, was-ie niet nog slank? Lieten ze z'n middel eens zien! 't Kwam 'm zelfs voor, dat-ie weer wat geslonken was den laatsten tijd - sprak-ie gewoonheidswoordjes van ‘kolossaal’, ‘épatant’, dat-ie ‘de soirée bepaald ravissante vond’ en ‘de freule was van 'n charme, 'n charme!’; ‘'t peerd, ah, liep piramidaal’ en zoo meer, allemaal zinnetjes van 'n gapende leegte, welke-ie in z'n leven wel duizendmaal gezegd had. Dan nam-ie afscheid, kort, draaide zich om, dandineerde weer wat op en neer, tot-ie zich plots in de opera dacht, tegen 'n deur ging leunen, 'n beweging maakte, of-ie z'n kijker uithaalde en hij tuurde naar boven, naar 'n loge.... naar freule van Nebdal wellicht? Hij zuchtte, bleef staren. 'n Sterke emotie doorgolfde z'n gemoed. Maar eindelijk toch moest-ie de hand weer laten zakken. Hij zuchtte, zuchtte, wendde zich af, liet 'n boertje, dat àankwam. En nog meer werktuiglijkheidsbewegingen volbracht-ie, gansch onbewust, in hypnotischen slaap leek 't. 't Duurde 'n vol kwartier.

Sprakeloos zagen Titri, Keereweer, van Sluikinga en wie er nog meer aanwezig waren, toe. Hemel, zoo iets hadden ze nog nooit beleefd! Dat dat bestond! En die Vogelaars, die er maar kalm bij stond, als bij 'n ‘geval’. ‘Weet-ie nu niets?’ vroeg Titri, fluisterend. Vogelaars schudde van neen. Hoe was 't mogelijk, mogelijk! Keereweer was heelemaal onder den indruk, voelde zich niet goed. 't Had dan ook iets zeer geheimzinnigs, dat slaapwandelaars-gedoe van den overigens zoo voorbeeldigen Struggle. Zelfs Sluikie, anders niet bijster

gevoelig, kon niet zeggen, dat-ie 't plezierig vond. Op 't laatst echter moest Titri toch lachen, al schaamde ze zich. Die Struggle, die goeie, makkelijke Struggle! O, o, o! O, ze moest zich goed houden. 't Was akelig genoeg voor 'm. Maar juist, omdat ze zich bedwingen wou, ging ze proesten, ach, proesten, dat Vogelaars, geïndigneerd, 'r zei, gauw heen te gaan, dadelijk als je blieft, want - hìj zag 't - de electriciteit had haast uitgewerkt en dan, na die te sterke prikkeling van de eerste tien, twintig minuten, kwam Struggle meest weer bij, àls-ie niet in 'n diepen slaap viel. En 't zou hoogst onaangenaam voor 'm zijn, als-ie zich gedurende al dien tijd bespied wist. Titri gìng, want au fond was ze goeiig, gunde niemand kwaads, nam Gerard mee, ook Sluikie, dien ze tegenwoordig wel mocht, sinds-ie zoo plots jegens 'r was omgeslagen. De Italianen zongen weer. Ach, dat vervelende geblèr. Neen, naar de roulette! Gerard streefde even tegen. Hij had zoo weinig bij zich, was alweer zoo goed als blut. Doch Titri, nu ze er eenmaal 'r zin op gezet had, drong aan, wist trouwens niet, wàt Gerard terughield. En ook Sluikie was er voor, Sluikie die den laatsten tijd in alles met 'r meeging. Dat was slimmigheid van 'm. Na z'n aanvankelijk stug gedrag jegens Titri - welke vrouw behandelde-ie wèl tegemoetkomend? - had-ie begrepen, dat-ie op die manier niet verder kwam! Integendeel, hij moest 'r wìnnen. Mèt haar zou-ie wellicht eerder bereiken wat-ie met Keereweer op 't oog had - God, hoelang achtervolgde-ie 'm al? En nog altijd zonder resultaat! - dan tègen

'r. Wat? O, Keereweer zou 'm niet ontglippen, naderde 'm al, had-ie uit allerlei opgemaakt. Hij moest nog slechts over 'n laatste scrupule heenstappen. Dat zou wel gaan. Met dat point d' honneur van Keereweer was 't toch al niet meer zoo bijster zuiver gesteld! Lèefde-ie feitelijk niet van Titri's erkenden, hm, amant? 't Was waar, 't bleek nu, dat de verhalen, die ze aangaande Struggle deed, niet zonder grond waren. Maar kom, geheel voor spek en boonen zat die er toch zeker niet bij! En waar had Gerard toen bijvoorbeeld dat geld vandaan gehaald, waarop-ie eerst zoo lang had moeten wachten? Op z'n uitgaven had-ie 't zeker niet bezuinigd, want Gerard deed eerder nog royaler den laatsten tijd dan dat-ie zich iets ontzei. Ja, ja, dat alles deugde niet. Dus op 't end zou z'n jonge vriend, dien-ie waarlijk bijzonder mocht, ook nog wel over dat ééne heenstappen, waar-ie blijkbaar nog altijd tegen was. Gek, dat sommigen dat veroordeelden. Hèm leek 't iets zeer natuurlijks. Enfin, ieder had zoo z'n zienswijze. Kom, gìngen ze? Ha, mooi! ‘Vooruit!’ had Keereweer gezegd, niet langer weerstrevend. Wat kon 't 'm eiglijk ook schelen? Misschien wòn-ie zelfs wel. En anders.... Verdomd - ha, daar sprak toch nog 'n Keèreweer in 'm! -, dan mòest mama maar opdokken. Wou ze 'm 'n van Hogenloo laten zijn, of niet? Hij zou, op welke manier ook, 'r weten te bewegen tot 't afschuiven van weer 'n paar briefjes. Of.... Sst, nu werkte z'n brein te fel. Neen, neen, niet die juweelen, welke zoo makkelijk voor 'm te grijpen lagen in die kast! Neen, neen, die diefstal niet! De roulette zou

wel genadig zijn. ‘Vooruit!’ zei-ie andermaal. En ze gingen, hij met Titri en van Sluikinga, door de deur, waar de krakende van Turelurenberg juist weer zichtbaar werd. Die zag bleek, ontdaan. Had-ie verloren? Enfin, ieder z'n kans! Met 'n juichje haast verdween 't drietal. Blanche keek ze na, had wel meegewild. Maar de ouwe heeren, met wie ze was, bleven liever onder 't gezang van de Italianen. Nu, haar oòk goed. Werd er gesoupeerd? Mooi! Die pagne konden ze voor haàr part wel houden. Maar soupèr.... ‘Amore mio, perché me fai soffrire?’ zong de tenor van 't opera-quartet.

 

‘De douairière.... 'k Weet niet’ was 't eenigste, wat Vogelaars zei. Met hun drieën zaten ze in de kleine voorkamer, hij, Struggle en de krakende graaf. Er was 'n vertrouwelijkheid tusschen hen. Dat scheen de informatie naar douairière's gezondheid zoo mee te brengen. Elk hunner was immers bekend op de Oude Gracht.

Al liet Vogelaars niets los - hij lette erg op z'n tellen, waar-ie zich daar net al te ver had laten gaan met die vertooning van Struggle. Hoe kwam-ie daarbij, hij, die 't anders nooit over patiënten had? Hm, zeker in 'n opwelling van grooten spot - z'n gezicht stond bedenkelijk. Dat merkten de beide anderen zeer goed op. Ze keken elkaar zelfs even aan. Liep 't mis met de douairière?

Van Turelurenberg had bijzondere reden, daar z'n

gedachten eens over te laten gaan. Gisteren nog had-ie met de oude van Nebdal gesproken, aan 'r ledikant, hij, de vertrouwde. En, ofschoon ze 'm zeer zwak voorkwam, was ze opener geweest dan ooit. Ze hadden 't gehad over Hélène. Als ze stierf - en ze vreesde daar wel voor. ‘Fi donc, wat dacht ze nu?’ had hìj maar gezegd - kon ze zoo niet blijven. Wilde dat leventje op de Oude Gracht dan z'n gewonen gang gaan, zoo diende Hélène te trouwen. Er wàren nu eenmaal convenances, waarmee je rekening moest houden. Althans, wanneer ze wilde blijven behooren tot de kring, waarin ze was opgevoed. En dat was toch natuurlijk buiten eenigen twijfel.

Van Turelurenberg, 'r gelijk gevend, had niet veel beweerd. 't Was dan ook 'n hoogst moeilijk geval, want, hoe de zaak ook liep, zeker deed Montrose geen afstand van wie 'm meer was dan 'n gewone lief. Ook begréép Tureluurtje niet goed, was 'n oogenblik bang, dat de oude van Nebdal hèm op 't oog had. Ja, je wist nooit, wat er in 't hoofd van stervenden omging. Hij was dus extra op z'n hoede.

Toèn echter had de zieke 'm met 'n mededeeling verbaasd, welke 'm tevens gerustgesteld had. En hoe meer-ie er over nadacht, hoe sterker-ie moest toegeven, dat Nini - ach, wat was die naam 'm 'n verrukking geweest vroeger jaren! - daar, vanuit 't graf om zoo te zeggen, nog 'n zeer slimmen zet deed. Ja, ze bleèf 'n pinter wijf.

Struggle-for-highlife was de aangewezen echtgenoot voor Hélène, bepleitte ze. Ze had er daarom spijt

van, dat ze 'm den laatsten tijd 'n weinig gefroisseerd had. Enfin, dat alles kwam wel weer terecht, wanneer Hélène verstandig wilde zijn. 'n Struggle had wel grooter onaangenaamheden moeten verdragen!

‘Ja maar, Montròse?’ had Tureluurtje gezegd en hij bekeek gewichtig z'n verlakte schoenen. Overigens vond-ie de keuze goed. 't Was vrij onwaarschijnlijk, dat iemand uit hùn kring in dit geval als reddende ridder zou opdagen. Hij zèlf bijvoorbeeld dàcht er niet over. O, 't zou 'm terrible veel waard zijn, 'n crime desnoods, wanneer-ie nà de moeder nu ook eens de dochter aan 't gecorsetteerde hart mocht drukken - dat had-ie trouwens duidelijk genoeg laten blijken! - maar dat moest 'n plaisir zijn, meer niet. 'n Mariage? En z'n naàm dan! Neen, Struggle, die eiglijk nergens toe behoorde, tusschen drie, vier werelden in stond, was wel the right man on the right place. Doch Montrose?

Echter, dat bezwaar had Nini opgelost. 't Diende 'n voorwaàrdelijk huwelijk te zijn. Echtgenoot in naam, niet meér. Haar dacht, dat mocht Struggle er toch waarachtig wel voor over hebben. Wat had-ie al niet gedaan, één keer toegelaten te worden in 'r salons?

De zieke niet te zeer te vermoeien, had Tureluurtje 't daarbij maar gelaten. Zoo'n voorwaardelijke echtgenoot leek 'm intusschen 'n moeilijk ding. Misschien dat die mouw er tòch aan te passen was? Hij wilde 't niet bepaald ontkennen.

En nu, door die barre geheimzinnigheid van Vogelaars, wien niet 'n schijntje van bemoediging was te

ontwringen, werd 't aanstaande verlies voor Hélène en ook voor hen allen hem bijna 'n zekerheid. Dat maakte Struggle, dien-ie toch al had willen polsen over 'n kwestie van financieelen aard, in zijn oog interessanter. En 'n fel licht ging 'm op door wat-ie daar juist terloops over dien immer jeugdigen bankier vernam. Hij geraakte in 'n toestand van versteening? Gaandeweg zou-ie, als 'n speeldoos, telken dag 'n paar maal moeten worden opgewonden, om nog zoo'n beetje te kunnen functionneeren in de wereld? Maar, mon Dieu, dat moest de ideaal-‘voorwaardelijke echtgenoot’ zijn. Hoe tròf 't zoo?

De ‘voorwaardelijke’ zelf, na z'n geestelijke afwezigheid van daareven - groote God, 'n vol half uur had 't geduurd ditmaal! - zat er voor zijn doen weer buitengewoon fiksch bij. Merkwaardig was 't zeer zeker, hoe er aan z'n uiterlijk niets bijzonders te zien viel. Z'n koonen hadden nog altijd die boertjes-opgeblazenheid, welke 'm van zulk 'n buitengemeene distinctie leek en ook overigens deed-ie niet onwelvarend aan. Anders, 't was 'n toestand, bedacht-ie met vreeze. Elk oogenblik in zulk 'n starre onbeweeglijkheid te kunnen blijven, waar ook! Ze zouden 'm nog moeten opbergen, als 'n mummie. Was dàt 't eind van z'n streven?

Maar neen, bereìken zoù-ie. Versteènd desnoods, alles was 'm goed, maar geadmitteerd in diè kringen, waaraan-ie gansch z'n leven geofferd had. Aan die Hélène klemde-ie zich, niettegenstaande alles, vast als aan 'n laatsten stroohalm. Ook hìj, door dat bericht aangaande de douairière, was veel opeens in 'n ander licht gaan zien. Evenals deze begreep-ie, dat de freule, door 'r

verhouding tot Montrose, moeilijk alleen kon blijven, 'n echtgenoot 'n uitkomst voor 'r moest zijn. En als hìj eens.... Van andere pretendenten wist-ie ten minste niet. O, o, als 't eens gebeuren mocht! Versteend desnoods, goed, maar ìn de salons op de Oude Gracht, waar-ie dan niet meer uit te verjagen zou zijn. 'n Enkele maal opgewonden, ten einde Hélène te vergezellen naar de opera of elders. En voor 't overige als 'n beeld van adoratie in dat huis der van Nebdals! O, ze mochten 'm niet opbergen, in 'n doos of zoo. Dat zou-ie stelligst conditionneeren. Neen, in de fauteuil, waarin de douairière zoovele jaren 's avonds gezeten had, was z'n plaats. O, God, zou 't dan toch nog eens kunnen gebeuren? Hij had 't wèl verdiend, dien eindelijken triumf, hìj, de onvermoeib're Struggle-for-highlife!

't Was nog vroeg in den nacht, toen èn de dokter èn de krakende graaf en Struggle opstapten. De laatste twee gingen saam, wel tot verwondering en vereerde blijdschap van Struggle, die niet begreep, waaraan-ie zulk 'n blijk van buitengewone gemeenzaamheid van van Turelurenberg te danken had. Die hield echter, met z'n wind-ijzerendste stem, vol, dat-ie 'm niet alleen mocht laten gaan, 'm thuis bracht. Als 'm immers weer eens die plotse verstijving overviel! En z'n rijtuig stond klaar. Wat was gemaklijker? Neen, hij liet 'm niet los. Waar trouwens Struggle verder niet op aandrong, gevleid tot over z'n ooren. De graaf, graaf van Turelurenberg met hèm? Wònderen gebeurden!

Vogelaars ging alleen, te voet. Den enkelen keer, dat-ie in de ‘club’ kwam, liet-ie den koetsier nooit wachten.

Als dokter, niet waar, diende je altijd op te passen, dat er niets van je te zeggen viel. Je had nu eenmaal van die lui, die in àlles iets vonden.

Hij stapte langzaam, wel nog met iets van 'n jeune homme, maar dan toch van een, die niet de frankste wegen ging. Z'n onderlip wilde weer omlaag. Hij dacht, zàg.... Z'n onderkaak beefde. Maar neen, neen, hij zou sterk zijn, ging naar huis. O, stellig! Hij had toch 'n wil? Ook was 't nog zeer de vraag, of Joséphine maar dadelijk.... Ze had ze niet bij de hand! Nee, nu niet denken aan ‘Klingeling’. Z'n wil! Z'n wil, ja! Maar altijd bleek de natuur weer sterker dan je zelf. Hìj wist dat, dokter Vogelaars. De natuur? O, 'n gecompliceerder wonderlijkheid dan de meesten wel dachten en waaruit je hoe langer hoe minder wijs werd! Op den duur zou ‘Klingeling’ 'm toch weer verlokken. Maar vanàvond dan toch niet. Neen, niet vanavond!

En hij stapte met 'n vaag begin van wankeling.

 

Toen de Italianen voor de derde maal 't podium betraden, kwam Keereweer met Titri en van Sluikinga terug van de roulette. Hij had enorm pech gehad, zag er pipsch van. Maar Titri lachte 'm uit. Die Gerard, die trok zich nu ook alles aan! Wàt vond Sluikie? Hahaha, allemaal malligheid! En wat Sluikie 'm geleend had - wat speelde die Gerard ook door! Om 't verlorene terug te winnen? Ja, de gewone grap! -, telde niet, wel? Onder vrienden! Dat moest Gerard 'm maar op 'n andere manier teruggeven, hè? Hahaha! O, Sluikie zou wel willen. ‘Smeerpoes!’ schold ze en ze trok

Sluikie aan z'n oor. Die grinnikte, toch wel wat in de war. Die Titri kon de dingen zoo zèggen. Keereweer, nog altijd niet op streek, al verzette-ie zich zoo goed mogelijk tegen z'n verlies, keek beiden aan, bevreemd. 't Warrelde nog wat door z'n hoofd. Dat geld ook, dat geld, eeuwig dat geld! 't Balletje draaide. Hij gruwde 'n moment.

Die Italianen! Titri kon 't niet langer aanhooren, zij, die al zooveel gebulk in de opera slikken moest. Lieten ze gaan! Gerard vond 't goed. Kom, Sluikie ging toch ook zeker mee? O, hìj had er niets tegen. Nu, vooruit dan! Zòò'n lollige bende was 't hier niet.

Ze werden nagekeken door de weinigen, die zich nog ophielden in de groote zaal. Geanimeerd was 't er niet, niettegenstaande de nieuwe attractie. Verveling sloop om. Wàt zocht men eiglijk ook? Ja, als men dat altijd wìst! Leege uren doodde je niet zoo gemakkelijk. Blanche spektakelde. Jawel, dat behoorde zoo bij 'r vak. Maar 't ging niet van harte. Die oude heeren! En dat stelletje daar in den hoek? Schwamm d'r über! 't Was bekend!

Buiten stonden ze 'n wijl besluiteloos. 't Weer was goed, sterren schenen. Natuurlijk naar huis? Maar Titri had er nog weinig zin in. Ze voelde 'n grooten lust in 'n bijster dolligheidje, iets, enfin, dat je nu niet elken dag uithaalde. Maar verzòn maar eens wat! Keereweer en Sluikie, schouderhalend, keken vragend. Titri zag ze aan. En opeens - dat kon ze 'n enkele maal zoo hebben - kreeg ze zóó'n potsierlijken kijk op die twee vrienden daar, waarvan de een den ander voortdurend

achtervolgde, zelfs waar zìj met 'r bekorende blondheid aanwezig was, dat ze lachen moest, nee, proèsten, proèsten, zoo dol als ze 't maar verlangen kon. Gerard en Sluikie, niet begrijpend, lachten toch zoo'n beetje mee. Die malle meid! Wat hàd ze? ‘Nee, nee’ zei ze, eindelijk wat bedaard. ‘'t Is nièts. 'k Dàcht alleen maar zoo.... Hahaha! Nee, 't is al over. Kom, geef me ieder 'n arm. Mooi! Zóó loop ik goed. Hèhè, dat lachen doet je goed. Ach, ach, ach.’

Ze gingen nog niet naar huis. Titri wou wàndelen.


Vorige Volgende