Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Dicht- en zedekundige zinnebeelden en bespiegelingen (1770)

Informatie terzijde

Titelpagina van Dicht- en zedekundige zinnebeelden en bespiegelingen
Afbeelding van Dicht- en zedekundige zinnebeelden en bespiegelingenToon afbeelding van titelpagina van Dicht- en zedekundige zinnebeelden en bespiegelingen

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (4.03 MB)

ebook (6.20 MB)

XML (0.51 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Dicht- en zedekundige zinnebeelden en bespiegelingen

(1770)–Johan Pieter Broeckhoff–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 281]
[p. 281]

Liefde tot het Vaderland.



illustratie

Myne oogen zullen zien op de Getrouwe in den Lande, datze by my zitten: die in den oprechten weg wandelt, die zal my dienen.
Psalm CI. 6.
 
Dees dappre Jongling kiest den rook van 't Vaderland
 
Voor 't vreemde vuur, en heeft zyn Landsliên vrygevogten,
 
Dus pronkt een krans van gras in zyne rechte hand,
 
In de andre een Burgerkroon van eikenloof gevlogten:
 
Hy vreest geen Kuil, maar treedt getroost op Schild en Zwaard;
 
Zo is de Liefde tot het Vaderland van aart.
De Liefde tot het Vaderland is een gevoelen onze Zielen door eigen belang ingedrukt, door de rede gestyfd en door de eere bevestigd. Niets is eerloozer voor een Mensch dan voor een' Vyand van zyn Vaderland te worden aangezien. Lieden van eer gevoelen eene heimelyke vreugd, over het minste voordeel dat hun Vaderland erlangt.
Pictet.
[pagina 282]
[p. 282]
 
Wie ooit verdiende een gloriekroon te draagen,
 
Een gloriekroon, meer waard dan diamant,
 
Zy past aan u, die goed en bloed dorst waagen,
 
En, niet verschrikt voor 's Vyands magt of laagen,
 
Manmoedig streedt voor 't kwynend Vaderland.
 
 
 
Aan u, die, schoon in 't hoog bewind gezeten,
 
Nooit wierdt verleid door streelende Eigenbaat,
 
Die van uw pligt u loflyk hebt gekweten,
 
En, rein van hand en zuiver van geweten,
 
Het Vaderland gediend met hulp en raad.
 
 
 
Grootmoedigen! leent my nu gunstige ooren,
 
Myn kunst verheft de Liefde, die voorlang
 
Uw eerlyk hart voor andren kon bekooren;
 
De waare Liefde, al 't Menschdom aangeboren,
 
Voor 't Vaderland, is 't voorwerp van haar' zang.
 
(
 
Kan Poëzy ooit uwen geest vermaaken:
 
't Is meest, als zy die Hoofddeugd, zingt ter eer;
 
De zugt, die u voor 't Vaderland deed waaken,
 
En in het vuur der eêlste Liefde blaaken,
 
Die zelfde zugt bestiert ook myne veêr.
[pagina 283]
[p. 283]
 
Hoe sterk een band ons immer houdt gebonden;
 
Geen sterker, dan die 't redelyk gemoed
 
Vereenigt met de Vaderlandsche gronden;
 
Hy, door geen tyd of woest geweld geschonden,
 
Blyft steeds dezelfde in voor-en-tegenspoed.
 
 
 
Wat oord ons ook ter rustplaatze is beschoren,
 
Geen deugdzaam hart heeft, waar 't zyn woning vest,
 
De Liefde tot zyn Vaderland verloren;
 
De rook in 't Land, waarin men is geboren,
 
Schynt klaarer, dan het vuur, in 't vreemd gewest.
 
 
 
Een Patriot, door liefde en pligt gedreven
 
Voor 't Vaderland, dat hem alleen vernoegt,
 
Zwoegt, zweet, en werkt, en poogt voor 't Land te leeven,
 
Waarin hem God het leven heeft gegeeven,
 
Zolang hy leeft, en werkt, en zweet, en zwoegt.
 
 
 
De gouden Vryheid, een der eêlste panden,
 
Van 't Vaderland, beschermt hy onvermoeid;
 
Zyn groot gemoed veracht de slaafsche banden;
 
De dwinglandy der stoutste Dwingelanden
 
Heeft nooit zyn Ziel, zyn vrye Ziel, geboeid.
[pagina 284]
[p. 284]
 
De Vryheid door der Vadren bloed verkregen,
 
En door hun Zoons gedekt voor vreemde magt,
 
Wenscht hy getrouw, als 's Lands gewenschten zegen,
 
Waarby geen goud, geen rykdom op kan weegen,
 
Te levren aan een waardig Nageslacht.
 
 
 
Dat vleïers om de gunst der Grooten smeeken,
 
En streelen hen, die vaak, door loos beleid
 
Of wreed geweld, naar 't hart der Vryheid steeken!
 
Hy kent hun aart en haat hun' snoode treken,
 
Nooit heeft zyn deugd de Tiranny gevleid.
 
 
 
Haar nooit gevleid, nog voor haar woedend dreigen,
 
Of voor 't gebrul des Olifants gevreesd.
 
Standvastigheid is wakkre Mannen eigen,
 
Die door geen schrik tot onderwerping neigen,
 
Maar in den nood zig toonen groot van geest.
 
 
 
Komt 's Vyands Heir het Vaderland benaauwen,
 
En stormt het reeds op zyn omringden wal,
 
Dreigt de Oorlogsplaag met open muil en klaauwen:
 
Zyn Heldenmoed, die nimmer zal verflaauwen,
 
Staat als een Rots by 't Krygsgedonder pal.
[pagina 285]
[p. 285]
 
Als Bloodaarts 't eerst in zulk een tydstip beeven‚
 
En aarzelen by 't naderend gevaar,
 
Acht hy 't een eer voor 't Vaderland te sneeven;
 
Nooit wenscht zyn trouw 's Lands welvaard te overleeven;
 
Hy leeft en sterft voor Haardstede en Altaar.
 
 
 
Maar is de nacht, de nacht des Krygs geweken,
 
En leeft de Staat van Oorlogsrampen vry:
 
Dan zoekt myn Held 's Lands voorspoed aan te kweeken,
 
Nooit op zyn post, door moeite of tyd, bezweken,
 
Spreekt hy voor 't recht, de Zuil der Maatschappy.
 
 
 
Hy yvert voor de vastgestelde Wetten,
 
En zal aan hun, die, roekeloos van aart,
 
Door list of magt daartegen zig verzetten;
 
Die schennis door voorzichtigheid beletten:
 
Zo wordt de Wet in haar gezag bewaard.
 
 
 
's Lands Voorrecht, dat op onverbreekbre gronden
 
Van Keur, Verdrag en Handvest veilig staat,
 
Verdeedigt hy en hoedt het ongeschonden,
 
Dat niet het volk worde aan een' last verbonden,
 
Die Vrydom krenkt of nutte welvaard schaadt.
[pagina 286]
[p. 286]
 
Hy eert hen, die het Vaderland regeeren;
 
Hy onderwerpt zig aan de Heerschappy,
 
En zal de trouw der Vadren hoog waardeeren:
 
Maar nimmer slaafsch zich voor hun magt verneeren,
 
't Is eerbied, 't is ontzag; geen Slaaverny.
 
 
 
De Muitzugt mag haar Heerschers tegenstreeven;
 
Zy' staat en Heer en Volk op goed en bloed:
 
Hy weigert nooit, door betren geest gedreven,
 
Naar 's Lands gebruik, zyn tol en cyns te geeven,
 
En stilt het morren van 't misnoegd gemoed.
 
 
 
Hy mint de Deugd, en pryst 's Lands onderzaaten
 
Den Godsdienst, door zyn woord en voorbeeld, aan:
 
Oprecht van aart, zal hy geveinsdheid haaten,
 
Maar nooit door dwang, die pest van Kerk en Staaten,
 
Het vry gemoed in slaafsche ketens flaan.
 
 
 
Zyn zorg en vlyt doen nutten handel groeien,
 
De Koopmanschap verstrekt een steun van 't Land:
 
Daar door zyn gunst de Weetenschappen bloeien,
 
De kunst herleeft, de vaarzen weelig vloeien,
 
Siert hy den Staat, en kroont het braaf verstand.
[pagina 287]
[p. 287]
 
Geen zelfbelang verblindt zyn waakzaame oogen,
 
Zyn blanke trouw verstrekt het volk ten stut,
 
Geen flikkrend goud heeft ooit zyn keur bewogen,
 
's Lands heil weegt meer; hy schat in al zyn poogen,
 
't Gemeen belang meer dan het eigennut.
 
 
 
Het blinkend aas mag 't laag gemoed behaagen;
 
Hy vloekt de winst die 't Land tot schade strekt:
 
Gereed zyn goed eer dan 't gemeen te waagen;
 
Zal hy getroost voor 't Land de Ketens draagen,
 
Als uit zyn ramp het Land verlichting trekt.
 
 
 
De Onnozelheid, in eer of goed beledigd,
 
Of hard gedrukt door 't liefdeloos geweld,
 
Wordt door zyn moed en wys beleid verdedigd;
 
En in haar' eisch, haar rechten eisch bevredigd:
 
Zo wordt de rust, en veiligheid hersteld.
 
 
 
Menschlievendheid bestiert zyn braave daaden,
 
Geen norsche Heerschzugt zweemt in zyn gedrag,
 
Nooit zal zyn magt zyn Medeburgren schaaden,
 
Nooit zal zyn hart de nedrigen versmaaden,
 
Nooit sluit hy 't oor voor 's Armen bang geklag.
[pagina 288]
[p. 288]
 
Zo leeft myn Held door voor het Land te leeven!
 
Zo wordt zyn deugd door 's Volks erkentenis
 
In 's Lands Kronyk, met gouden inkt geschreven,
 
Terwyl zyn Naam, ook by de laatre Neeven,
 
En met zyn' Naam zyn werk gezegend is.
 
 
 
Zo leeft ook nog de roem dier groote Helden,
 
Dier Bataviers, die voor hun Vaderland
 
Hun goed, en bloed, en eer te pande stelden,
 
Die, daar hun Deugd en Dapperheid verzelden,
 
De Vryheid slaakten van den‚ slaafschen band.
 
 
 
Al woedde een Flips, gebeten op 's Lands eedlen,
 
Al dreigde een Alva hen met vuur en staal,
 
Al riep een Hofslaaf dat ze om Vryheid beedlen:
 
De Vryheid kroont nogtans hunne achtbre scheedlen.
 
Met eeuwige eer, in 't Vrye Leeuwendaal.
 
 
 
Dat niets het kroost des Bataviers verander'!
 
Geen helsche Tweedragt scheur' in lief of leed,
 
't Gemeen belang dier Volkren van elkander;
 
Dat elk getrouw, gelyk een Vaderlander,
 
's Lands heil betrachte, en nooit zyn pligt vergeet'.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken