Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Dicht- en zedekundige zinnebeelden en bespiegelingen (1770)

Informatie terzijde

Titelpagina van Dicht- en zedekundige zinnebeelden en bespiegelingen
Afbeelding van Dicht- en zedekundige zinnebeelden en bespiegelingenToon afbeelding van titelpagina van Dicht- en zedekundige zinnebeelden en bespiegelingen

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (4.03 MB)

ebook (6.20 MB)

XML (0.51 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Dicht- en zedekundige zinnebeelden en bespiegelingen

(1770)–Johan Pieter Broeckhoff–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 313]
[p. 313]

Gerustheid des gemoeds.



illustratie

Ende 't werk der Gerechtigheid zal vrede zyn: ende de werkinge der Gerechtigheid, zal zyn gerustigheid en zekerheid tot in eeuwigheid.
Jes. XXXII. 17.
 
De Vrouw door 't Licht bestraald, gedost in 't zuiver wit
 
Die leunende aan de Zuil der Waarheid, nederzit,
 
Die door d' Olyftak en het Kruis ons doet beschouwen,
 
Dat zy door lust en last treedt met gelyken voet,
 
En door het Anker toont haar welgegrond vertrouwen,
 
Verbeeldt in haar gedrag Gerustheid van Gemoed.
De vrede Gods is een Paradys, een vaste vergenoeginge des Geestes, het hoofd van de Deugden, de betemmer der Hsrtstogten, het Koningryke God in de Ziel. Gelukzalig en heilig is de Mensch, die 'er bezitter af.
Du Molin.
[pagina 314]
[p. 314]
 
Roem Rykdom, Weelde en hooge Staaten:
 
Die Trits van aardsche zaligheên,
 
Bekoor hun vry, die zig alleen
 
Op goedren van den tyd verlaaten:
 
Kies Waereld, door den schyn verleid,
 
Wat Oog, en Vleesch, en Grootsheid vleit:
 
De hoogste Staat, waar toe ooit Sterfling is gestegen,
 
De reinste Vreugde, die berouw nog kwelling voedt,
 
De grootste schat, waarby geen Ofirs goud kan weegen,
 
Is een Gerust gemoed.
 
 
 
De Mensch, met zynen God bevredigd,
 
Met God, die naar Oprechtheid ziet,
 
En duldt den snooden Huichlaar niet,
 
Met God, die schoon door hem beledigd,
 
Zig op zyn smeeken nog ontfermt,
 
Hem redt, en zegent, en beschermt,
 
En schenkt op Goëls dood hem 't onverganklyk leven‚
 
Wiens Geest hem troost en leidt, door 's Waerelds Kedar heen:
 
De Mensch tot zulk een heil, het zaligst heil, verheven,
 
Bezit die rust alleen.
[pagina 315]
[p. 315]
 
Hy, hy alleen leeft wel te wel te vreden,
 
Hy juicht, wanneer de Waereld zugt,
 
Is ryk, schoon aardsche Rykdom vlugt,
 
Zyn glorie klimt in tegenheden.
 
Beschouwt hy 's Hoogsten Albestuur
 
In al de Schepslen, daar Natuur
 
GodsWysheid, Goedheid, Magt vermeldt met duizend monden,
 
Of let hy op den Weg des heils, zyn vreugde en lust,
 
Zo als die door 't Geloof in Jezus wordt gevonden,
 
't Bevordert zyne rust.
 
 
 
Wanneer hy zyn bespiegelingen
 
Van de Aarde naar den Hemel richt,
 
En ziet de Zon, 't alkoestrend Licht,
 
De Maan en alle Starrekringen,
 
Haar afstand, veelheid, grootte en nut,
 
De Magt, die dit gevaarte stut,
 
En voor zyn ondergang ruim vyftig eeuwen hoedde:
 
Dan zegt hy: dit is 't Werk, het Werk van mynen God,
 
‘ Zo groot is de Almagt, die my schiep en kleedde en voedde;
 
Hoe zalig is myn lot!’
[pagina 316]
[p. 316]
 
En als de schorre Donders klaatren,
 
De Blikzem door de Wolken barst,
 
De Wolken, op elkaâr geparst,
 
Een' ganschen vloed, een Zee van Watren
 
Neerstorten, met een sterk geweld,
 
Van Storm en Hagel vergezeld,
 
Dan schrikt de Waereld: maar hy, van haar afgezonderd,
 
Vertroost zig in zyn heil, en juicht in 't vroom gemoed:
 
‘Vrees niet myn Ziel! de God‚ die in den Hemel dondert,
 
Is God die u behoedt!’
 
 
 
Boom, bloem, en gras en kruid en koren,
 
Wat tuin of weide of akker baart,
 
't Gedierte, dat de lugt of aard'
 
Of Zee tcr wooning is beschooren,
 
En al wat Hy, die eeuwig leeft,
 
Het Leven, kracht en voedzel geeft,
 
Verbindt hem om, geraakt door 's Hemels gunstbewyzen,
 
Te erkennen, dat die God die de Aarde vrugten schenkt,
 
Het jaar met goedheid kroont, en 't Vee verzorgt van spyzen,
 
Aan hem ook gunstig denkt.
[pagina 317]
[p. 317]
 
‘ Zou God, die Lichaam, Licht en Leven,
 
Gezondheid, dekzel, tydlyk goed
 
En, daar het aarsch voor zwigten moet,
 
Eene eedle Ziel my heeft gegeeven,
 
Een Straal van 't ongeschapen Licht,
 
Zou God, aan wien ik ben verpligt
 
Al wat ik thans bezit, of immer heb bezeten,
 
Die my voor onheil hoedde en ondersteunde in smart,
 
Zou dan die Schepper en Behouder my vergeeten?
 
Neen! roept zyn juichend hart.‘
 
 
 
Maar slaat hy 't groote Zoenwerk gade,
 
Dat voor het Menschelyk geslacht
 
Door 's Heilands Kruisdood wierd volbragt,
 
Waarin een Troostbron van genade
 
Voor troosteloozen wordt ontdekt,
 
En is hy, die zig vond bevlekt
 
Door Zonde en schuld, niet in de Krachtelooze plassen
 
Door Levis hand geplengd, in Stier-of-bokkenbloed,
 
Maar in de heilfonteín van Jezus rein gewasschen?
 
Dat geeft meer ruimte en moed!
[pagina 318]
[p. 318]
 
Heeft Goël hem, die was verloren,
 
Gekend, geroepen en gezogt,
 
Verlost en door zyn Bloed gekogt,
 
En door zyn' Geest op nieuw geboren,
 
Beschermt en leidt hy door zyn hand
 
Hem naar het juichend Vaderland,
 
Dan kan hy alles van zyn liefde en magt verbeiden,
 
Schoon de Aard dan beefde, schoon de Hemel nederviel ,
 
Nog Aarde of Hemel zal hem ooit van Jezus scheiden,
 
Dat 's rust! dat troost de Ziel!
 
 
 
Dat doet hem 't pad vernoegd betreeden,
 
Het pad voor zynen voet bepaald,
 
Schoon ook de Zon van voorspoed daalt,
 
En hy gedrukt word en bestreden:
 
Schoon in een dorre Zandwoestyn,
 
Hem wind en weer nadeelig zyn;
 
De Rust, die 't vroom gemoed geniet, kan hem verkwikken,
 
Die baart hem blydschap als 'er buiten droefheid is,
 
En brengt door wondre kracht, in angstige oogenblikken,
 
Het Licht uit duisternis.
[pagina 319]
[p. 319]
 
Hy mag vry sobre spyzen eeten,
 
De Py dekk' zyn vermoeide leên,
 
Zyn hoofd ruste op een harden steen,
 
Het rein het zilverblank geweten
 
Voedt hem met spys van meer waardy
 
Dan 's Waerelds kostbre Lekkerny,
 
Siert hem met eedler Kleed dan 't purper van de Grooten,
 
Het Kleed der Onschuld en 't gewaad der heiligheid,
 
Schenkt hem een rust, die nooit de Waereld heeft genoten,
 
Op 't bed van dons gespreid.
 
 
 
Laat Lastring op zyn Godvrugt smaaden,
 
Zyn Ziel, het veinzen onbewust,
 
Wordt niet gekrenkt in haare rust,
 
Maar toont in woorden en in daaden,
 
Dat zy de Oprechtheid hulde biedt.
 
‘Gy (zegt hy) Gy die alles ziet!
 
Die 't hart beproeft en kent van verre myn gedachten,
 
Gy weet Alziende! dat ik u in waarheid dien,
 
Wat schaadt het? laat my dan de Lasteraar verachten,
 
Gy zult myn Onschuld zien.’
[pagina 320]
[p. 320]
 
Geen Hartstogtstorm ontroert zyn zinnen,
 
Geen Afgunst knaagt hem, daar hy Haat,
 
Toorn, Wraak en schand'lyke Eigenbaat
 
Door 's Hoogsten hulp leerde overwinnen;
 
Geen Wulpschheid heeft zyn hart bekoord,
 
Geen wind van Hoogmoed dryft hem voort,
 
Geen wrange Droefheid zal hem hoopeloos doen klaagen‚
 
Nooit spat zyn Blydschap uit, al streelt hem de overvloed,
 
Hy blyft dezelfde, en houdt, in droeve en blyde dagen,
 
Een effenbaar gemoed.
 
 
 
ô Parel van onschatbre waarde!
 
ô Schoonst Kleinood der blanke Deugd!
 
ô Bron van Heil! wat baart ge een vreugd,
 
Een waare Hemelvreugd op aarde!
 
Hoe heilryk, Neêrland! waar uw Staat,
 
Zo overal uw onderzaat
 
By de eedle Vryheid, ook de Reinheid van 't geweten,
 
By zoveel schatten, ook die onwaardeerbre schat‚
 
En by de Rust des Lands, zolang met nut bezeten,
 
Die Ziele rust bezat!

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken