Hojheh!

[p. 94]

Leze

Dao waor ins 'ne boer, dee kós neet leze.

En dat kaom zoe: wie heer gebore woort waor heer al zoe stom wie stru.

Dao kós 'r zelf niks aon doen, meh ziene pa, dee 'ne groete boerenhoof had, zag, in tot 'r häöm zaog, tot 't menneke perceis z'n ma waor. En z'n ma beweerde tot 'r wie twie dröppele water op z'ne pa liekende.

Dao-oet kint geer concludere tot allebei de awwers ziech vaanaof 't ierste begin vaan 'm distancieerde en neet de naom wouwe höbbe.

't Waor e bezunder dom kinneke.

Dat bleek al dalek wie z'n ma häöm veur d'n ierste kier aonlag. Inplaots vaan te drinke begós heer zoe hel te bloze tot 't erm mins devaan opleep en es de wijsvrouw neet gaw debij waor gewees, hejje de groetste oongelökke kinne gebäöre. Meh wie heer nao drei daog de slaag te pakke had, droonk heer ouch wie 'nen Tempeleer en wis heer neet vaan ophawwe.

Nao d'n ierste maond begós zien ma zeenderouge achteroet te goon. Ze veel kilo's aof en op e gegeve momint zag 're maan: ‘Merie, dat geit zoe neet langer. Iech moot allewijl twie kier loere veur diech éine kier te zien. De zuus oet ofste mèt de knijns door de traanjele vrits.’

'r Góng nao de stad en koch 'n haafliterfles, völde ze mèt mèlk en aajd beer en gaof ze 't keend.

Dat aajd beer doog 'r debij umtot heer ins gehuurd had tot dat good waor veur 'n vrouw die e keend veujde.

‘Wat good is veur de kooj is ouch good veur 't kaaf,’ zag 'r.

In eder geval had Keube, zoe neumde ze 'm umtot zienen ampa Kobus hètde, in tien minute de fles leeg en sleep wie 'n roes.

En heer heet noets mie meujte demèt gehad, al leet heer later ouch de mèlk weg. Wie de pestoer 'm geduip had, had 'r gezag: ‘Noe is 'r vaan Slivvenier.’ In stèlte dach heer evels drachter: of 'r noe gáns vaan Zjezeke is...?

Intösse greujde Keube op de mèlk en 't aajd beer wie 'n brannietel op 'ne mèstem. Nao e jaor kroop heer de ganse boerderij roond en aot de verkes hunnen troog leeg es ze neet oplètde, en wie heer twie waor, heer had toen 't posteur vaan e keend wat nao sjaol mós, leet 'r gein hin, geine knien of hoond en gein kat of kooj mie mèt rös.

Ziene pa had dao väöl perfiet vaan es 'r de bieste nao de stal mós hole: heer hoofde Keube mer in de wei los te laote en alle keuj rende wie döl nao de stal veur ziech in veilegheid te bringe.

Zoe heet alles ze veur en z'n tege.

Wie heer zès waor mós heer nao sjaol.

[p. 95]

De juffrouw vaan de ierste heet 't gewete!

Wat dat mins allemaol heet gefantaseerd veur 'm leze te liere!

Bij de ierste leeslès leet de juffrouw 'n kaart zien boe 'ne boum op stoont.

‘Kijk, kindertjes, wat is dit?’ vroog ze vruntelek.

‘Da's 'ne boum!’ reep Keube direk.

‘Nee, neen, Keubeke,’ zag de juffrouw leef. ‘Dat is een boom. Een boooom.’ Meh Keube waor neet devaan aof te bringe tot 't 'ne boum waor.

En wie de twiede plaat kaom, heel 'r vol tot dao 'n roes op stoont, al beweerde de juffrouw ouch bij hoeg en lieg tot 't ‘rooos’ mós zien.

G'r begrep wie meujelek tot dat veur 't meidske waor.

Es zij vertèlde tot ‘boooom’ en ‘roooos’ 'tzelfde lètterke in 't midde hadde, klopde dat bij Keube veur geine cent.

En zoe kaom 't tot 'r niks vaan leze kós.

De printsjes kós 'r wel, op zien meneer daan, meh de kribbelkes die droonder stoonte zagte häöm niks.

De juffrouw waor evels neet veur éi look te vaange. Ze perbeerden 'm toch de lètterkes te liere. Iers gewoen, wie de ander kinder, meh wie dat neet lökde góng ze euver op mier aongepasde methodes. Ze snooj veur Keubeke de lètterkes oet. Oet snijkes peperkook, umtot ze ins geleze had tot sommege kinder de lètterkes móste kinne veule. En umtot ze meinde tot peperkoke lètterkes Keube zouwe stimulere.

Nou, dat doge ze ouch. Zoe erg tot zien ma nao sjaol mós koume um te vraoge of de juffrouw niks anders wis, want 'r kraog zoe de poeperij devaan.

Toen snooj de juffrouw de lètterkes oet dikke kertong. Meh dao kraog heer weer 'n vreiseleke verstopping vaan.

Oetindelek gebruukde ze Keubeke nog allein veur de plante water te geve, 't bord oet te vege en de zwijnerij op te ruime es e keend had gespeid. Zoe-get doog 'r mèt leefde. En good.

En veur de res vaan d'n daag ammezeerden 'r ziech mèt nao de veugel boete te kieke, of mèt 'n èllestikske of 'n dräödsje te speule.

Stout waor heer gaaroet neet. Mesjiens góng 'm dat zelfs bove zien patsj.

Nao drei jaor voont 't hoof tot Keube toch mer nao de twiede mós.

‘Bevorderd wegens leeftijd en grootte’ stoont in 't breefke wat zien awwers kraoge. In de twiede kraog heer 'ne meister.

Dee waor devaan euvertuig tot die vaan de ierste niks devaan kós. Heer zouw Keube wel ins leze liere. Meh neet mèt die stom printsjes vaan de ierste.

‘Me moot oetgoon vaan 't keend en zie milieu,’ zag 'r.

[p. 96]

Dus trok heer op 'ne goonsdaggemiddag nao de boerderij vaan Keube.

Dao pakden 'r 'n reek en vroog aon Keube: ‘Wat is dit?’

‘'n Reek,’ zag Keube.

‘Nee,’ zag de meister hiel verstendeg, ‘dat is een riek. Een riek.’

Keube beloerden 'm of heer 'ne knien had hure praote, leep 't hoes in, kaom trök mèt ze zusterke en zag: ‘Dit is Riek.’

Pech netuurlek veur de meister, meh heer gaof de mood neet op.

‘En wat is dit dan wel?’ vroog 'r.

‘'n Sjöp,’ zag Keube braaf, want dat waor 't.

‘Nee,’ zag de meister weer, ‘dat is een schop. Een schop.’

Toen wees Keube op de sjeur en zag tot dat 't sjop waor.

Noe waor dee meister 'nen helle. Heer wouw mer neet naolaote. Heer kraog Keube zoe wied tot, es heer häöm 't wäördsje ‘pop’ leet zien, Keube braaf zag ‘k...i...p zus’. Dat had heer sjijns gelierd in de ierste.

De meister lag ziech debij neer tot héér in eder geval Keube neet kós liere leze. En heer waor heileg devaan euvertuig tot geine mins dat wél zouw kinne.

De jong waor intösse eve groet es de meister en väöl sterker. Dat waor wel hendeg, want de meister had 't in z'ne rögk en es ins get zwoers geluf mós weurde, moch Keube dat veur häöm doen. Dat waor 'n groete ier netuurlek en Keube doog dat mèt plezeer veur ziene meister.

En veur de res ammezeerden 'r ziech wel. In d'n eerappelentied bleef heer thoes veur eerappele oet te doen en wijer ouch al ins veur te helpe mèt get zwoers te luffe. De meister voont 't allang good.

Meh nao twie jaor in de twiede haolde 't hoof d'n inspecteur debij.

Dee kaom, naom Keube mèt nao 't kemerke vaan 't hoof en dach tot die oonderwijzers vaan allewijl neet wiste wie ze e keend tot liere móste bringe. Dat waor vreuger toch wel anders.

Nao 'n oor kaom heer oet 't kemerke, finaal op. Z'n haore zaote doorein, z'n krevat hóng op haaf èlf en heer loerde wèld in de rundte.

Heer filiciteerde de juffrouw vaan de ierste en de meister vaan de twiede, tot ze nog zoe good oetzaoge nao vief jaor Keube en sjreef e breefke tot Keube neet mie nao sjaol hoofde. Ouch neet nao 't vervolgoonderwies.

Zoe kaom Keube bij ziene pa op d'n hoof en woort heer boereknech. En 'ne gooje.

Wie heer de jaore had trouwden 'r mèt e meidske wat wél kós leze. Ze kraoge vief kinder. Dat góng toen nog op z'ch awwerwèts, zoonder beukske. Anders hej Keube ouch niks devaan terech gebrach.

[p. 97]

En wie z'ne pa storf, naom Keube 't bedrief euver. Leze leet 'r zien vrouw doen. En same leefde ze gans gelökkeg en simpel eweg.

En tot wied in d'n umtrèk stoont Keube bekind es 'ne peur vrunteleke mins, altied bereid veur iemand te helpe. 'ne Mins dee noets koej zin had en väöl lachde. En eerappele had 'r! Zóe ein!