Iesbeer

Dao waor ins 'nen iesbeer.

Heer woende wied eweg in 't land vaan de iesbere en heer had ze gans leve, al waor heer nog joonk, tege ies en snie aongekeke, of 't noe winter waor of zomer, veur- of naojaor. Noets ins get aanders es allemaol wit urn ziech eweg, gei graas, gem blomme, gein buim, gein struuk.

Op e gegeve memint kraog heer dao genóg vaan.

‘Nondepie’, bromde heer, ‘kin 't hei noe neet ins get aanders es vrere en snieje? Dat geit 'ne beer toch de keel oethaange. Zelfs 'nen iesbeer, verdieme’.

Heer zat ziech op z'n vot in de snie en keek nao alle kante roond en aon alle kante waor 't mer wit, wit, wit. En wie heer ins good nao ziene boek keek, zaog heer tot dee ouch wit waor.

‘Vervelend huur’, gromden 'r. ‘Moot dat noe?’

Heer begós te dinke en te dinke en obbins stoond heer op en begós te loupe, te renne zelfs, altied mer rechdoor. Want heer had bedach tot heer, es heer mer altied rechdoor leep, op d'n doer örges mós oetkoume boe ouch ins get anders te zien waor es dee verdomde snie en dat verflieks ies.

Neet gek bedach veur 'nen iesbeer, heh?

Naotot heer drei daog geloupe had en drei nachte debij, waor roontelum häöm nog niks anders te zien es witte snie en ies.

‘Mieljaar, mieljaar’, vlookden heer. ‘Zoe kin iech m'ch wel mien pu kepot loupe! Boe hèlt dat op?’

Heer zat ziech weer op zien dikke vot deneer en begós obbenuits te dinke.

‘Mesjiens bin iech wel de verkierde kant

aon 't op loupe’, dach heer. ‘Iech sufferd! Iech had netuurlek iers ins good mote prakkezere euver wat veur riechting tot iech op mós’.

't Waor wel 'ne slaag veur häöm tot heer dao noe pas aon dach, meh 'nen iesbeer gief neet gaw de mood op.

‘Es iech noe ins nao de kant vaan de zon op loup?’ vroog heer ziech aof. ‘De zon gief wermde, al is dat hei neet väöl. Meh wach! Neet te gaw! De zon steit neet altied aon dezelfde kant! Die drejt wie 'ne kókkerel. Iech moot veurziechteg zien. Dáo kump ze op, en dáo geit ze oonder. Of neet? Höb iech dat noe good? Wètste wat? Iech blijf hei zitte tot ze mörge opkump, daan weet iech 't zeker’.

Zoe bleef heer de ganse nach op zien lui vot zitte en wachde op de zon die örges mós opkoume.

En kiek, 's mörges in alle vreugde, veur 'nen iesbeer daan dee geine wèkker heet, dao kaom de zon inins boven 't ies oet.

‘Aha!’ reep d'n iesbeer, ‘biste dao eindelek? Diech kins 'ne beer ouch laote wachte tot heer 'n oons waog’.

Heer stoond dadelek op en begós te renne nao de kant boe de zon waor opgekoume en heer rende door en door en door en nao weer drei daog kwaom 'r obbins zoe mer aon ope water. Heer wis netuurlek neet tot dat de zie waor, heer had noets aardrikskunde gehad, meh neettemin ploonsjden heer drin of 't de badkoep waor.

‘Eindelek!’ reep heer, ‘eindelek ins get anders!’

Goddaank kós heer good zwumme en dat kwaom häöm vaan pas huur. Want dao kwaom mer gein ind aon dat water. Heer had al drei daog en nachte gezwump en nog waor niks vaan land te zien.

‘Mieljaar, mieijaar’, zöchden 'r. ‘Dat hoof noe weer neet, vin iech. Me kin 't ouch euverdrieve. Meh iech zal mer doorzwumme’.

Dat waor hiel verstendeg vaan 'm, want stèlt uuch ins veur wat gebäörd zouw zien es heer waor oetgesjeid, Daan waor heer zeker oonder water gegaange en verdroonke en daan waor 't vertèlselke oet gewees!

Nao weer drei daog zwumme, heer begós get kramp in ziene rechterpoet te kriege, zienen achterpoet wel te verstoon, zaog heer eindelek gans in de veerte get wat op land liekende.

‘Houw!’ reep heer en vaan plezeer staok heer allebei zien väörpu in de loch. Neet lang, want sebiet góng heer oonder, meh good, heer had toch effe ze gemood kinne löchte.

Zingentere en brommentere vaan de lol zwumden heer wijer en wijer en bij 't valle vaan d'n aovend kwaom heer aon land. Heer kós neet wete tot heer in 't Belsj waor aonbeland, meh 't waor toch zoe.

‘Heh, heh’, zöchden heer en heer leet ziech laankoet in 't zand valle wat ze dao in 't Belsj langs de zie höbbe. ‘Dat woord tied’.

Heer waor zoe meuj tot 'r veer-en-twinteg ore aon ei stök sleep en pas de volgenden aovend wakker woord. Meh toen waor heer ouch weer zoe fit wie 'nen iesbeer in 't Belsj mer kin zien.

Heer zat ziech mètein in de gooj riechting in beweging en begós op e sukkeldrefke rechdoor te loupe nao de kant vaan de zon. Die kós heer neet zien netuurlek umtot 't nach waor, meh heer had 't good oonthawwe.

‘Mörge, es de zon opgeit, zeen iech teminste ms get anders’, bromden heer. ‘Bij us waor alles wit, hei is alles zwart, meh mörge... Daan zalle veer ins kieke!’

En al draventere kaom heer good veuroet. Gein hoonderd kilometer in 'n oor, meh toch hiel behuurlek. En umtot heer neet meuj woord, kaom heer wie langer wie wijer. En noe kint g'r 't geluive of neet, meh tege de mörge kaom heer in Mestreech!

Heer leep mer rechdoor en belandde op de Vriethof en dao zat heer ziech deneer en wachde op de zon. En wie die kwaom, keek heer um ziech eweg en veel bekans um vaan verbazing.

‘Is dat noe Mestreech?’ dach 'r. ‘Miene leven hiemel, wat 'n stad! Kiek dáo ins, en dáo en dáo...’

Heer kaom neet oetgekeke. En later, wie 't op de Vriethof wie langer wie drökker woord, zaot heer dao nog altied en sjöddelde mer mèt z'ne kop vaan links nao rechs.

‘Wat 'n kleure!’ zag heer verpópzak. ‘Wat 'n kleure! Roed, geel, greun, blauw, rose, maof, broen... Prachteg, prachteg. Da's nog ins get anders es al dat wit vaan bij us. Oongeluifelek’.

Geine mins dee op häöm lètde.

Jao, éi kinneke bleef effe bij häöm stoon en vroog aon zien ma:

‘Mam, wat is dat?’

‘'nen Iesbeer’, zag mam. ‘En noe kom door anders zien veer te laat bij ama’.

Wie d'n iesbeer get geweend waor aon alle drökte, aon al die kleure en 't lewej, iesbeerden heer e paar kiere de Vriethof op en neer en, wie 'nen tróp lui 'n ope deur in góng, leep heer mer drachter aon.

Zoe kaom heer in de Vogel Struys.

't Waor dao zoe drök tot heer nog sjus tot aon 't bufèt kós koume. Dao góng heer rechop stoon en lag z'n twie väörpu op de teek.

Ietot heer 't wis, stoond e pèlske veur 'm.

Noe kintd'r 't geluive of neet, meh heer had nog noets e pèlske gedroonke! Dat kaom umtot dao in ziene pèjjie direk alles bevruis, ouch beer.

Enfin, heer droonk 't mer oet, en dao stoond al e nuit. Dat droonk heer daan ouch mer oet en toen stoond al wéér eint veur 'm. Wie heer dat ouch op had góng heer get waajelentere en oonzeker mer weer de Vriethof op.

Geine mins had häöm daobinne gevraog wat heer kwaom doen. En geine dee 't vreemp voond tot 'nen iesbeer aon 't bufèt stoond. Want 't waor touwvalleg Vastelaovend en daan kint me vaan alles tegekoume, neet?

Nao drei daog is d'n iesbeer weer vertrokke. Op Asselegoonsdag.

Heer had heimwee nao 't ies en de snie en de pèlskes die heer allemaol gedroonke had laogen 'm get op ziene maog.

Umtot heer 'nen hiele slummen iesbeer waor, wiet geer allang gemèrk höb, is heer toen vaan de zon aofgeloupe en zoe kaom heer weer thoes.

Sterk, heh?

Heer heet ziech dao 'n vrouw gezeuk en ze höbbe kinder gekrege, wie dat bij iesbere geit, klein iesberekinderkes. En 's aovends, es ze gegete hadde, vertèlden heer nog dèks euver de reis die heer ins gemaak had, vreuger, wie heer nog joonk waor, en tot heer toen in Mestreech waor gewees. En tot 't dao 'ne gekkeboel waor en tot ze dao beer droonke.

En wie awwer tot heer woord, en wie dèkser tot heer 't vertèlde, wie langer tot heer had mote zwumme en loupe, en wie mier kleure tot heer gezeen had en wie mier pèlskes tot heer gedroonke had.

't Verhaol woord wie langer wie langer en

wie langer wie sjoender.

Op 't lèste, wie heer al hiel aajd waor, waor 't zelfs zoe laank en sjoen gewoorde tot geine beer häöm mie geluifde. Zien eige vrouw nog neet mie.

Eige sjöld! Had heer ziech mer aon de woerheid mote hawwe!