Zedighe sinne-belden ghetrocken uyt den on-gheschreven boeck van den aerdt der schepselen

[p. 317]

Den aen-wyser der sinne-belden in het kort, en wat zy behelsen.

A.
	Sinne-belden.	Folio.
DEn Achter-klapper die sich in het slijck van een ander wilt schoonwassen die besmeurt sich meer.	Sin. 82.	Fol. 251.
B.
Den Blixem verslindt het sweerdt al blijft de schee on-geschendt; soo vernielt oock wel den duyvel die eenen blixem is, de ziel laetende het lichaem on-geschendt.	Sin. 90.	f. 275.
Den Boom wordt aen sijne vruchten gekent; alsoo oock den mensch.	S. 15.	f. 43.
Eenen Boom soo langh hy bloeyt en kan geen vruchten geven.	S. 66.	f. 203
Den Boosen als een kindt om een beuselmert en acht sijn hooghste quaedt niet.	S. 45.	f. 133.
C.
Het uyt-wendigh Ciercel-tuygh belet, dat het in-wendigh licht van deughden niet en kan uyt-schijnen.	S. 68.	f. 209.

[p. 318]

De Conscientie als zy met vier van Godts liefde gestockt wordt doet het vuyl der sonden boven drijven om beter af-gebromt te worden.	S. 24.	f. 7.
Het Cruys van Christus, dient ons tot den hemel, also niet de andere Cruycen.	S. 37.	f. 109.
D.
Wy mogen niet glorieren op onse Deughden die als de sterren verduysteren in het by zijn van de Sonne.	S. 54.	f. 160.
Men vreest wel de Doodt-sonde, maer soo seer niet voor de daegelijcksche.	S. 44.	f. 130.
Den Dorne krickt en krackt als hy brandt, alsoo oock den boosen sal tegen-spertelen als hy met het liefde-vier vermaent wordt.	S. 77.	f. 236.
Den Dullen moet gebonden zijn, oft hy beschaedight sich selven en een ander mede.	S. 70	f. 215.
E.
Die de Eergierigheydt mindt sal sijne deughden licht voor den wint bewaeren die op de straet waeyt.	S. 57.	f. 157
Den Ermen bedrieght sich, als hy trots sonder pluymen wilt vliegen.	S.	f.
F.
G.
De Gehoorsaemheydt is beter uyt liefde als uyt dwangh.	S. 33.	f. 97.
In 't Gevaer moet men wel toe-sien.	S. 40.	f. 118.

[p. 319]

Het Gevaer doet ons ernstigh op ons hoede zijn:	S. 47.	f. 139.
De ghewente in het quaedt en wordt door de bermhertigheydt Godts niet licht bewogen noch uyt-gedreven.	S. 63.	f. 194.
Ons Gewis doet het ampt vanden hondt die als hy siet, dat sijnen meester met jemandt vremdts gemeyn is, soo en sal hy niet bassen noch bijten.	S. 75.	f. 290.
Die om het tijdelijck Goedt hier twisten, verliesen ghemeynelijck het een met het ander.	S. 85.	f. 260.
Godt Geduldigheydt.	S. 10.	f. 28
Godt spijst ons met waerachtighe spijs.	S. 13.	f. 67.
Die tegen Godt wilt trecken sal sich bedrogen vinden.	S. 74.	f. 227.
De Gramschap is gelijck aen een tempeest, daer de Schipper niet meer sijn roer noch zeyl konnende dwinghen moest tegen clip oft rots vergaen.	S. 88.	f. 245.
H.
Die Haesen jaeght, die koopse gemeynelijck wel dier: soo oock die naer de ijdel glorie van schijn-heyligheyt staet	S. 92.	f. 281.
Den Hert leert uyt de Natuer, hoe men op sijn hoede moet sijn om te vluchten; is eenen vyandt van het fenijn.	S. 93.	f. 284.
Die op het hooghste Hemel-waerts gheklommen is, en magh niet af-sien naer de aerde, wilt hy niet van boven ne'ervallen.	S. 56.	f. 166.
Den Hondt door slaegen gaet sijnen aerdt te buyten, daer den mensch door geene straffen sal onder-houden, dat hem natuerelijck is.	S. 3.	f. 7.
Den Hondt bemindt alleen op eygen baet; soo wordt Godt

[p. 320]

van veel menschen met hondts liefde gedient.	S. 6.	f. 16.
Den Hondt, die een been knaeght en kent geene vrienden.	S. 72.	f. 221.
Op de Hooverdigheydt.	S. 58.	f. 179.
De Hôpe behoedt ons in 't ghevaer, ghelijck den ancker het schip.	S. 30.	f. 88.
Die het huys voor Huerelingh bewoont, die laet het vervallen, soo niet den eygenaer.	S. 64.	f. 197.
I.
K.
De Kat deckt haer vuyl, daer den boosen op glorieert.	S. 60.	f. 185.
Daer de Kat haeren poot verbrandt en sal zy niet licht weder-komen.	S. 76.	f. 233.
De H Kerck als eenen vruchtbaerigen boom wordt besnoeyt van dorre ende drooge tacken om de goede niet te bederven.	S. 25.	f. 73.
Den Kerf wordt ijser, die niet af-gekerft wordt, Godt die borght ons wel, maer wilt oock tijdelijck betaelt zijn.	S. 89.	f. 272.
Het suygende Kindt leert ons, hoe men Godt moet minnen.	S. 4.	f. 10.
De Kôlen geraeckt bekeuselen, als zy doodt zijn; maer versingele oft branden als zy on-steken zijn.	S. 43.	f. 127.
L.
Teghen de Ledigheydt.	S. 67.	f. 206.
De Leyster op haer reys verhanght sich in de stricken die haer met aen-lockigh aes, gestelt worden: soo oock den

[p. 321]

sondaer op de reys van sijn leven.	S. 86.	f. 263.
Het kleyn Licht dat in het Sonne-licht schier niet ghesien wordt, kan by nachten in 't doncker noch wel jemandt te recht brengen.	S. 54.	f. 160.
Ons licht van deughden, al is het kleyn en als niet ten op-sicht van de Sonne van rechtveerdigheydt, soo kan het noch dienen inde duysternisse.	S. 54.	f. 160.
Als 't licht der Sonne onder-gaet, dan wordt het nacht: soo oock in het geestelijck.	S. 55.	f. 163.
Den Loon en straf zijn van ghelijck ghewicht.	S. 100.	f. 310.
M.
Met ijdel Maegh en kan men niet wel rusten, daer den boosen in sijn boosheydt gemackelijck slaept.	S. 62.	f. 191.
Den Mensch hoe hy minder de aerde raeckt, hoe hy lichter tot de deught te bewegen is.	S. 14.	f. 4.
Den Mensch moet gheperst worden, soude hy tot goeden wijn uyt vloeyen gelijck een druyf.	S. 36.	f. 106.
Den Mensch is eenen suyveren boeck in sijn ghemoedt, doch wordt bekeuselt soo hy mis-handelt wordt.	S. 50.	f. 148
Den Mensch moet geslaegen worden gelijck de terf met den vlegel ghedorft wordt, soude hy van het quaedt konnen gesuyvert worden.	S. 38.	f. 112.
Het Musiek wordt on-stelt met den minsten valschen thoon, soo oock en moeter niet veel on-breken om de hermonie van het zedigh te bederven.	S. 71.	f. 218.
N.
Den Naem alleen om een Christen te zijn, en is niet genoch, gelijck den Vyl geen Duyve kan wesen, om dat den

[p. 322]

duyve-naem onder den uyl geschreven staet.	S. 83.	f. 254.
Daer en is niet Nieuws op de wereldt, de spelen van eerts die spelt men noch, soo gaet het oock met de boosheyt.	S. 79.	f. 242.
De Not met bitter schellen en schelpen beschermt van buyten, is soet van binnen.	S. 29.	f. 85.
Den Nijdigen wordt in het uyt-stekende licht van een ander meer verblindt.	S. 81.	f. 248.
O.
Veel menschen slechten den Oliphant die beleeft zijn soo langh zy geen quaede uren hebben.	S. 97.	f. 296
De On-kuysheydt verblindt de ooghen des ziels ghelijck den roock des lichaems.	S. 48.	f. 114
Het vier van On-kuysheydt moet men met vluchten ont-gaen.	S. 49.	f. 146
De On-rust verweckt rust, gelijck het wiegen het slaepen.	S. 35.	f. 103
De Oyt-moediheydt, maeckt ons, die niet zijn, jet te wesen.	S. 57.	f. 169.
P.
Een Padde als zy geraeckt wordt swilt op in haer fenijn soo doet den boosen als hy berispt en vermaent wordt.	S. 60.	f. 212.
Een Peert dat niet en wilt bethoont worden, dient sijnen Meester tot meerder last.	S. 65.	f. 200.
Een jongh Plantzoen moet met waeter begoten worden oft sijn wortels en sullen niet vatten.	S. 59.	f. 188.
De Predicanten dienen noch tot kersen in den doncker daer de Sonne is ondergegaen.	S. 28.	f. 52.

[p. 323]

Den Predicant moet een uer-werck zijn, dat niet alleen en slaet maer oock aen-wijst.	S. 19.	f. 55.
Den Predicant moet als eenen storm-windt sijne stem som-wijl verheffen.	S. 21.	f. 58.
Den Predicant krijght sijnen loon gelijck den belle-man die waeren te koop uyt-roept, oft die ghekocht worden oft niet.	S. 22.	f. 64
Q.
R.
Wat helpt den Rijcken veel te vergaederen, als het in sijne sieckte hem niet ghenesen kan, en stervende alles moet verlaeten.	S. 87.	f. 266
Den Rijcken sterft en is on-geluckiger als den Armen, die met kleynen kost begraeven wordt daer den Rijcken het dier moet kopen om in de aerde te verheffen.	S. 99.	f. 302
S.
De Sacht-moedigheydt breckt de gramschap gelijck het gepluymt bedde, den herte keye.	S. 32.	f. 49.
Die van sijn Saet wilt vruchten af-wachten moet het in sijnen acker wiën en de vogelen daer af wéren.	S. 23.	f. 67
Den schijn is bedriegelijck.	S. 91.	f. 278.
De Sonne der gratie en door-schijnt den aerdtschen Mensch niet gelijck de dagh-son het gelas.	S. 11.	f. 31.
De Sonne van bermhertigheydt, treckt uyt de zee van een sondigh hert de vochtighe dompen op tot denen regen van boet-veerdige traen, gelijck de Sonne uyt de zee de dampen op-haelt tot den regen.	S. 27.	f. 79.
Ten zijn niet al Slaeven die gekocht worden.	S. 13.	f. 67.

[p. 324]

Het slaen dat suyvert ons, gelijck den vlegel de terf.	S. 38.	f. 112.
De Sonne en verliest haer licht niet al wort zy somwijlen over-duystert vande wolken.	S. 31.	f. 91.
De Sonden konnen ons dienen tot eenen trap om tot den Hemel te klimmen.	S. 28.	f. 82.
De Springh-haenen, die het voor-beldt sijn vande verdruckers der armen, worden verweckt door onse sonden.	S. 96.	f. 278.
Het Stof en verthoont sich niet beter als in de straelen der Sonne, soo oock de sonden die daeghelijckx zijn in de straelen van gratie.	S. 41.	f. 121.
Een Swijn rust in den modder op de rechter zijde, en eenen boosen op de bermhertigheydt van Godt.	S. 91.	f. 188.
T.
Den tegen-spoedt maeckt ons vruchtbaer, ghelijck den over-vloedt vanden Nijl het landt van Egypten.	S. 34.	f. 100.
V.
Het vier sonder locht moet versmachten, soo oock de vrientschap daer de teeckenen van 't liefde-vier geen locht en krijgen.	S. 94.	f. 287.
Die deughdigh is moet voorsichtelijck zijn om niet te vallen, oft hy verliest al sijn costelijcke waeren.	S. 46.	f. 188.
Op de Vreese Godt.	S. 9.	f. 25.
Met Vrouw-volck te verkeeren is ghevaerelijck.	S. 43.	f. 127
Met vreughden zijn verdriet te leven, en kent sijn leet

[p. 325]

niet, gelijck een vogeltjen dat in sijn gevangenis noch singt,	S. 73.	f. 224.
Den Vyl behaet het licht, en vlieght by nachten op sijnen roof uyt, soo doen oock de boose.	S. 95.	f. 29.
W.
De waeteren die stil staen moeten rotten en fenijnigh worden, soo oock de rijckdommen.	S. 84.	f. 257.
De Wereldt is eenen glibberigen ijs-gangh, die men met asschen moet bestroyen, wilt men daer veyligh over-gaen.	S. 51.	f. 151.
Den Wissel-brief dient den rijsenden man tot groot gerief in andere landen.	S. 42.	f. 142.
Het Woordt Godts is eene spijse der zielen, niet om de beesten te voeden, noch beestelijcke menschen.	S. 20.	f. 58.
Den Wijsen en bouwt op de werelt geen vaste wooningh, gelijck oock niemandt op de zee doet, om al daer te rusten.	S. 52.	f. 154.
Y.
Het kout Yser en kan geen smit met het heet te saemen aen een smeden.	S. 78.	f. 239.

FINIS.