Schole der deughden
(1630)–D.V. Coornhert–
AuteursrechtvrijWat Godt den mensche leert.MAer nadien ghy nu genoech hebt verklaert dat Godt den Mensche onderwijsende Leert, ende dat de Mensch daer op lettende van Gode leert, Godes goetheydt, oock zijn selfs quaetheyt kennen, wilde ick nu wel hooren wat Godt den Mensche leert? B. Zijn Wille doen. A. Des Menschen? B. Neen, neen, Godes wille? A. Wat is Godes wille doen? B. 'tQuade laten ende 'tgoede volbrenghen. A. Wat ist quade dat hy laet? B. Hy zelf, d'oude Adam bestaende in vleeschelijcke Wijsheydt ende ongherechtigheydt, zoo dat hy in allen een verkeert oordeel hebbende, 'tquade goet ende 'tgoede quaet waent, ende sich stadelijck oeffent in't laten van't goede dat hy quaedt waent, ende in't doen van 'tquade, dat hy goedt waent. Want soo 'toordeel is, soo zijn de begheerten, ende zoo de begheerten zijn, soo zijn de wercken ende oeffeninge. A. Wat ist goede dat hy navolghet, in't laten van dit quade, dats van hem zelve? B. Niet anders dan Jesus Christus, een volle ghehoorsaemheydt Godes, de Godtlijcker Wijsheydt ende gherechtigheydt zelve, die in allen een waerachtigh oordeel hebbende, het snoode van't dierbaer scheydet, Ga naar voetnoot+ het snode quaedt nemmermeer mach begheren, het goede altijdt begheert, wil ende gehoorsamelijck doet, na t'welbehaghen des Vaders. A. Wat ist middel daer door dit quade ghe- | |
[Folio 481v]
| |
laten ende dit goede naghevolght werdt. B. Ware hate ende Liefde, doch heeft elck in zynder aert by den menschen zijn opwassinghe. Want d'eerste hate is opten straf vant quade, die de Mensche ongaerne heeft, maer de laetste hate is op het quaedt zelf, dat hy nu vyandt is niet om dat het hem quaet zy, maer alleenlijck om dat het in sich self quaet is. Alsoo mede d'eerste Liefde opten loon der gherechtigheydt oft Christum, maer de laetste allen eyghen ghesoeck te rugghe stellende, siet alleen op de goedtheydt, schoonheydt ende Edele waerheyt vanden Schatkamer der Deughden, te weten, Jesum Christum die hy nu om zijn eygen goetheyt Lief heeft. Dese is in knecht noch in huyrlingh, maer alleen inde Kamer Godes. Nu merckt ghy hier mede wel dat de knecht niet gedwongen, maer alleen met af-schrickinghe voor straffe doort beginne der wijsheydt, dat des Heeren vreese is, willichlijck wordt afgheleydet van't quade dat hy hatet ende bestrydet, 'twelck zijn werck is inder kracht ende gaven Godes, die hy recht gebruyckt. Also mede de Huyrlingh niet ghedwonghen, maer door hoope van loon ghelockt wert ter Deuchden die hy willigh ende begeerlijck volght dat zijn werck is in Godes genaden by hem zo recht gebruyckt. Hier uyt komt ten laetsten voort het Kindt als de Mensch meer opten Deuchden dan haer loon begint te sien, ende so den Deuchden zelf om haer zelf bemint, is hier eenighen dwangh of gheweldt? Gaet dit niet aitsamen met een lieflijcke aenlockinge ende Minlijcke, ja vrywillighe tocht der liefden te wercke? Jae dese Ziele ende Bruydt Christo werpt dan self uyt begheerlijcker herten treckt my tot dy. Wat is hier doch in tot verkleyninge der Godlijcker eere? Immers wat is hier dat niet grootelijcks en streckt tot vermeeringhe ende grootmakinghe van dien. |
|