Voor-Reden
Aen den onpartydighen
LESER.
ALS voormaels iemandt tot eenighe vanden Gereformeerden plach te vragen, Waeromme dat niemandt van hen-luyder Leeraren schreef tegen myne gedruckte Boecxkens, vande toelatinghe Godes, was men gewoone den selven voorts antwoorde te geven, dattet sotheydt ware, sodanige sotte schriften antwoorde te waerdigen. Nu ist den selven te pijne waerdt geweest, tegen een selve myne send-brief, die ick onder 'tschryven noyt en dacht dat in druck soude komen, tweemael te schryven, ende die een voor, d'ander na aen te vechten. Want eerst heeft D. Lambertus Danaeus eenige onbescheyden ende onvrundtlijcke notulen daer op gevleckt, die met zeepe so reyn al waren gewasschen, dat men de vlecken niet meer en vernam: 'Twelck een onghenaemde duysterling, onder de letteren van H. C. so wee dede, dat hy in een nieuwe voor-reden eens ouden boecxkens, vele quaets uyt heeft gespoghen met openbare versieringen, opte drie letteren van D. V. C. dat op my geseydt te zijn, by eenige werdt vermoet. Waer na oock de Menistren tot Delft, latende den D. Danæum voorsz in sijn vuyl onverantwoordt steken, hebben noch van nieus een geheel boecxken van vijf bladen groot, in druck laten uytgaen tegen den voorsz mynen brief, die, hoewel sy onvoordacht, nochtans niet ongewapent in't licht is gekomen, sulcx dat, hoe wel sy geensins de gebreken der Gereformeerde Religie en meldet in't bysondere, daer toe my doort vragen, doch oorsake was gegeven, nochtans so hartelijcken schijnt geroert te hebben het bedeckte schurft vande selve, dat dese Leeraren die moeyten genomen hebben vanden selven kleynen brief andermael aen te vechten.
Al ist nu sulcx, dat sy-luyden Predicanten tot Delft in't selve boecxken ghehandelt hebben dan't wel behoort, so moet ick nochtans bekennen dat sy loflijck ende weldoen, in dit uytgeven van haer schrift, teghen het voorsz mijn briefken; niet alleen daer inne, dat sy haren yver betoonen inde voorstant van haer Religie, maer oock in't wechnemen vander selver hatelijcke schandale. Denckt hier iemandt, welcke? die sal weten, dat nu omtrent vier Jaren geleden, by een van wegen de Religie, ghenaemt Gereformeert, aenden Heeren Staten van Hollandt overgelevert is gheweest seker geschrift, houdende den onderscheydt tusschen de Burgerlijcke ende Kerckelijcke Overheydt, waer inne het 10. artijckel seyt, des Overheyts (politijcx) ampt te wesen, den uyterlijcken mensche met uyterlijcken straffe, dat is, den ghenen die den uyterlijcken vrede der Kercken verstooren, met gevanckeniße aenden lyve, of met gelt-boeten te straffen. Daer door't volck wel merckte, dat by sulcke verstoorders vande Kercken-vrede gemeynt waren, alle de gene die met mondlijcke of gedruckte berispinghen van haer Religie, of met disputatien, hen-luyden moeyten aen doen souden. Welck vermoeden by den volcke noch meer verstijft is geweest, door't Placcaet, houdende verbodt van Boecken te drucken, sonder voorgaende toelating ende vertooninghe aender H. Staten gedeputeerde; die elck meynde te sullen wesen vander Gereformeerde Religien, die dan oock ongaerne (somen meynde) iet te drucken toe-laten souden, dat eenichsins tot berispinge van haren Religie strecken soude mogen.
Auteursrechtvrij