Antiek toerisme

XVI.

Buiten de stad, in een hoeve, bij een kanaal, onder een groep palmenboomen, werd op landelijke wijze het maal genomen, waarvoor Kaleb had gezorgd. Er waren geen fijne gerechten, er waren geen inktdikke, topaaskleurige wijnen, maar er was eierenstruif en cestreus-visch; de zeevisch, die in sommige maanden den Nijl opzwemt, welke visch in de olie der cici-vrucht gebakken wel een volksgerecht is, maar toch smakelijk voor reizigers, die honger hebben, en in het gras middagmalen. Er was schuimend bier en hydromel of honigwater en

[p. 133]

verwende oom Catullus vond het eenvoudige maal toch niet verwerpelijk, en meende, dat zulk een idylle wel eens de maag ten goede kwam.

Lucius wees Kaleb aan met hen samen te middagmalen en Kaleb, om zoo veel eer, maakte verontschuldigingen en salamaleks, maar hurkte neêr, en kruiste de beenen onder elkander en at met smaak, en lachte nog na om het aardige Apisje, dat voor de vreemdelingen, zoo zij rijkelijk betaalden, rond draafde door zijn sêcos. De reizigers zouden onder de palmen rusten en de middaghitte voorbij doen gaan, voor zij zich ter pyramiden op zouden maken. Want Kaleb had de draagstoelen terug naar de thalamegus gezonden, en had nu in de hoeve vier goede kameelen gehuurd, twee zelfs met gemakkelijke zadels van bonte zakken tapijtwerk, voor de twee vorstelijke heeren.

De landlieden van de hoeve, boer en boerin, blijde om het geld aanbrengende bezoek, spanden zeilen uit, waar onder de reizigers den middagslaap konden genieten, spreidden matten en oom Catullus vroeg een vliegensluier, dien hij zich plooide over het hoofd. En terwijl hij weldra sliep, en ook Kaleb de oogen sloot, zag Lucius, Thrasyllus aan zijn zijde, naar de onwaarschijnlijke, goddelijk meetkunstige lijnen, daar ginds: de ijle driehoeken tegen den middaggouden hemel.

- De bazis is vierkant, zeide Thrasyllus; en de top is vierkant, maar schijnt een punt...

- Zij zijn mij geheimzinnige, vreemde reusach-

[p. 134]

tigheden, zeide Lucius; wat zijn zij eigenlijk?

- Wij weten niet alles... antwoordde Thrasyllus. Sommige pyramiden waren sepulkers van koningen en heilige dieren. Dat zijn de pyramiden van Cheops of Choufon, van Chefren, van Mencheres, en binnen die pyramiden zullen wij de Koningskamers zien. Zij werden opgericht twintig, dertig eeuwen misschien geleden. Herodotos vermeldt, dat aan de pyramide van Cheops, de grootste, dáar, dertig jaren gebouwd is met honderdduizend slaven, die iedere drie maanden werden verwisseld. De naam komt van pyr, vuur, omdat als een vlam de pyramide eindt in een punt. Maar zeer zeker dienden niet alle pyramiden voor graven. Velen dienden voor voorraadschuren in de lange, op een volgende jaren van hongersnood; anderen waren dijken tegen de zanden van de woestijn, die aanwaaiden naar Memfis en de stad dreigen te bedekken, in een verloop van eeuwen. Vele pyramiden verzonken reeds in de zanden...

- Wat zijn die vervallen paleizen daar ginds, zeide Lucius: hij wees naar verbrokkelde pylonenrijen en zuilen, waarover barstende architraven: indrukwekkende ruïnes, die aan den zoom van de stad op een heuvel verrezen en, als het ware, neêr tuimelden naar den Nijl...

- De oude paleizen der Farao's, zeide Thrasyllus. Zij waren tien in getal. De Joodsche droomuitlegger Jozef was een machtig landvoogd onder éen van hen; Mozes, die Hermes Trismegistus kende en van hem leerde de occulte wijsheid, àlle wijsheid, die

[p. 135]

kan geweten worden, werd gered, als zuigeling, door de dochter van een Farao, waar hij in een biezen korf door zijne zuster werd te vondeling gelegd ter plaatse waar de prinses gewoon was te baden; zij was de dochter van Amenofis III, die zijn volk door tien plagen zag getroffen, gezonden door den God der Joden, Jahve, over Egypte, omdat de Farao niet duldde, dat zij het land verlieten. Deze Farao verdronk in de Roode Zee en was de vader van Sesostris... In deze rollen heb ik geschreven alles wat belangwekkend was, met de bizonderheden...

En Thrasyllus, blijde, dat Lucius' belang was opgewekt, bood hem de rollen.

Lucius las.

- Dat alles is hièr gebeurd, zei hij, ontdaan, geboeid; dat alles is... het Verleden! Het eeuwen-, eeuwen-oude Verleden... dat wèg is... dat verzonken is onder deze zanden... reeds duizende jaren geleden... Wat zijn wij klein, als wij het Verleden in blikken... en als wij in de eeuwen staren... de eeuwen, die diep, diep zijn weg gezonken...

- Mijn kind, zei de oude paedagoog; ik ben zoo dankbaar, dat je geest weêr vatbaar wordt voor zulke indrukken... Want de schoonheid van het Verleden is een troost voor het Heden, en de zieke ziel geneest in die schoonheid, wanneer zij begrijpt, dat haar eigen smart slechts een zandkorrel is van een woestijn, die opwaait, en alles bedekt...

Lucius antwoordde niet meer, geboeid om wat hij

[p. 136]

las, van Jozef en Mozes, van Jahve en den Farao Amenofis, die de vader was geweest van Sesostris...