Logo DBNL
Occasio arrepta. Neglecta (1605)

Occasio arrepta. Neglecta

(1605)–Jan David–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende


illustratie
Angelvs diabolo praedam extorqvet ad poenitentiam. 11.


 
A.
 
Hinc, hinc, foeda lues Erebi, fera pessima, ad Orcum:
 
Non haec tam furuis debetur faucibus esca.
 
B.
 
Angele, fide comes, nostroeque salutis amator,
 
Quaeso, tuêre tuos deînceps hac lege clientes;
 
Vt, licet ad magnos posthac Occasio honores
 
Et Tempvs miseris perijt; tamen illa supersit
 
Ansa, patrocinio vestro, quae ritè piandis
 
Commissis satis esse queat: ne morte luamus
 
Aeterna, et nunquam liceat sperare salutem.
 
A.
 
Faxo, modo faciant praemissa pericula cautos.

Schematis 11. explicatio;
Quo exhibetur, quomodo Angeli tutelaris obsequio, praeda diabolo eripitur, ad commissae negligentiae poenitentiam.

Schemat. 11. Cap. 1.

Metanoeae, seu doloris neglectae Occasionis efficacitas.

Angeli custodis interuentu, miselli isti è periculis aeternae damnationis eripiuntur, vt saltem per poenitentiam saluti suae consulant, dum omnem praeclarè agendi merendique Occasionem neglexerunt.

Quocirca, notandum in primis, in huius Schematis+ explicatione, Metanoeam illam, tametsi initio diximus esse Occasionis comitem (vt cùm ista praeterire permissa fuerit, illa tum ad negligentiae poenam remaneat) non esse tamen superuacaneam: sed vim eam habere, vt saltem postliminio ad solatij alicuius portum, velut perfugium quoddam, possit adducere: quod hoc tractatu, in desperationis antidotum, sumus ostensuri.

Id, quod cum primis verum certumque est, diffiteri non licet: manet semper post neglectam bonae rei Occasionem quaedam poenitentia: hoc est, dolor commissi erroris, imprudentiae, & elapsae (praesertim si culpâ nostrâ) opportunitatis. Vti dico, accidit; nisi quis ita emotae sit mentis, vt tantae rei iacturam ne tanti quidem faciat; sed, vtcumque cadat alea, susque deque ferat: cum insanis hoc hominum ge-

nus collocandum est; neque cum illis ratione agendum, vbi rationi non est locus.

Certum est insuper, virtute istius Metanoeae, seu+ poenitentiae, elapsam Occasionem tempùsve praeteritum non posse vllo vmquam modo recuperari; vt fusius in nono Schemate disseruimus: sed aequè certum est etiam, vel posse per hunc commissi dolorem, si à vera poenitudine vt virtute proficiscatur, aequiualentem vel adeò etiam meliorem impetrari occasionem; si non ad res aequè benè gerendas, certè ad damnum in aeternae gloriae conquisitione compensandum.

Nam si magnus dolor neglecti temporis & salutis, iuuentutis malè consumtae, perditaeque opportunitatis, magnum excitet in poenitente caritatis ardorem, qui tam sit efficax, vt per ipsum fiat quod dicit Sapiens; Consummatus in breui,+ expleuit tempora multa; hauddubiè rem suam praeclarè gesserit.

Sit instar omnium, exempli loco, iustus ille, sanctus, & pius+ latro, qui post tot tamque praegnantes boni occasiones neglectas, tot hactenus apprehensas in malum, in extremo iam vitae puncto constitutus, immò pro malis perpetratis in trabem suffixus, per veram poenitentiam, praesentem in Saluatore salutis Occasionem arripuit, qualem anteà fuerat expertus numquam: atque per ardentem amoris affectum dolorisque vehementiam, ita fides, spes, charitas, deuotio, patientia, constantia, zelus gloriae Dei, animaeque proximi naufragium patientis, in ipso repentè simul exarserunt, vt ex latrone non solùm iustus, praeco verbi diuini, fidei professor & confessor, verumetiam (vt nonnulli veterum locuti sunt) martyr effectus sit.

Mortem siquidem, cui propter scelera fuerat adiudicatus, & eousque traditus, pro Christi nomine & amore libenter sustinens, faciensque in tribunali conscientiae suae de necessitate virtutem, ex culpa meritum, & praemium ex reatu, iustum debitumque sceleribus supplicium in martyrij palmam, salutari consilio commutauit.

D. Augustinus siquidem de admiranda latronis istius+ conuersione sic meminit: Tanto pondere appensum est, tantumque

valuit apud eum qui haec nouit appendere, quòd confessus est Dominum crucifixum; quantum si fuisset pro Domino crucifixus. Et post pauca eódem spectantia: Inuenta est (inquit) in eo mensura martyris, qui tunc in Christum credidit, quando defecerunt, qui futuri erant martyres. Hucusque D. Aurelius; & quidem ex sententia S. Cypriani; qui sic habet:+ Latrocinium damnationem meruerat & supplicium: sed cor contritum poenam mutauit in martyrium, & sanguinem in baptismum. D. verò Hieronymus paucis cuncta+ complectens, sic inquit: Latro crucem mutat paradiso; & facit homicidij poenam martyrium.

Prudenter itaque ac laudabiliter omnes vtriusque sexus Athletae fecerunt, qui ad finem fermè vitae, diaboli fraudibus illecti, mille salutis & verae gloriae neglectis irrisisque occasionibus, per deuia & abrupta vitiorum errauerant, & tandem vero cordis dolore tacti intrinsecus, ad tantam emolliti sunt compunctionem, vt quò longior restaret via ad vitam & breuius spatium temporis, eò celeriùs maiorique contentione animi, per poenitentiae virtutumque semitam, properarent.

Vnde non rarò quoque accidit (quod & in iter facientibus animaduertimus) vt qui seriùs inceperat, citiùs perueniret; seriusque intraret qui ceteris prior iter fuerat ingressus: implereturque illud Domini dictum: Erunt primi nouissimi, &+ nouissimi primi. Sic in illa perutili fabellae commonitione videre est, limacem continuo suo progressu & perseuerantia superasse leporem in sua velocitate nimiùm confidentem, ac proptereà de itinere faciendo nihil sollicitum. Sed viatoris seriùs incipientis, & prae acceleratione citiùs peruenientis exemplum proposito nostro est accommodatius.


Vorige Volgende